Gure artistak gaur eta hemen


1971ko ekainaren 27an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Javier Arocena pintoreari elkarrizketa

Gure artistak gaur eta hemen
Javier Arocena Echeverria pintoreaz elkarrizketa
Javier Arocena egun eta gure artean dugun irudizko (figuratibo) pintore onenetako bat dugu. Bere pintura, tinkoa eta humanista kutsuaz azaltzen zaiku. Nere iritziz garrantzi handiko gizona dugunez, onuragarri liteke bere pausoi banan bana jarraitzea. Bere aita bezain gizon trebe, zintzo eta apala.
Jabier Arocena Echeverria, 1935garren urtean Donostian jaio zen. Bakarkako lehenengo azalketa edo exposizioa 1955garren urtean du egina Donostian. Arrezkero Bilon, Iruiñean, Eibarren, Gasteizen, Zaragozan eta Paben ditu eginak. "Ur taldean" dugu Tapia, bizkarrondo eta Gracenearekin batean. Bere lan-ekintzak oso sarituak izan dira, eta, batez ere gure artean.
Bizitza garaiaren isiltasunean galdera hau (beste batzuekin egin dedan bezalaxe) egin dizkiot.
- Esaidazu Arocena, artistak ere, beste edozein taldek bezelaxe, gizartean sartu, xertatu behar duzuela esan ohi da, nabarmen eta buhame eta betiko bakarti izaten aspertuta zaudetela, langileekin, periodistekin integratu egin behar duzuela... Zergatik, bada, urruntzen duzue zeuen burua?
- J.A. Horrelako zedozer ba dala uste dut, baina jakin nahi nuke nor den desintegrazio honen sorkaria. Ni ziur nago desintegrazio bat ba dela eta guztiok ikus dezakegula. Gu ez gara marjinatzen; marjintu egiten gaituzte.
- Euskal Eskolari zer deritzazu? Euskal-Pinturarik ba ahal dago edo ezan ahal da? Eman zeure pentsaera.
- J.A. Gure artean askotan hitzegin dugu Euskal-Pintura bat bazitekean ala ez. Nahiz eta maiz honen bizia ukatu, denok dadukagun gogoak euskal eskola bat sortzera eraman behar gaitu. Askok, arte abstrakto dalako horri euskal izen berezi bat ukatzen diote; baina bestek, arte absetrakto talde hortan sarturik dagoenez, beren ekintzetan euskal izaea bat ukatzen diote; baina bestek, arte absetrakto talde hortan sarturik dagoenez, beren ekintzetan euskal izaea bat eman eta lortzen du.
- Eta zu zerorri nola bizi zara? Pozik ahal zaude? Zuen taldea ongi bizi ahal da? Kuadro hauek dirurik ekartzen ahal dizue?
- J.A. Pozik naiz, baina horrek ez du esan nahi nik nahi dudan guztia lortu dudanik. Nire salmentak ez didate bizitzeko hainbat ematen. Esan genezake, nire salmentak oraingoz, sari betegarriak besterik ez direla.
-. Euskal artistek, herriari, orain bizi den sare sozial-ekonomiko honetan koordinadetan ezer ematen diotela uste ahal duzu?
- J.A. Egungo egoeran oso saila dela iruditzen zait jendetza handiarentzat arteak zer-esanik edukitzea. Populu honek izen eta fama batzuk besterik ez ditu ezagutzen. Autore hauen ekintzak ez die axolarik eta ez da harritzekoa horrela izatea, zeren eta ulert-maila baterako ez dute behin ere bitartekorik izan.
- Adizu, Arocena, zuek egiten ari zeratena, herriak jaso eta ulertzen duela uste ahal duzu?
- J.A. Ezetz uste dut. Beren aldetik ez da arreta askorik ikusten gure arte-lanak ulertzeko. Gehienek, pintura, apaingarritzat bakarrik hartzen dute.
- Nola adieraziko zenioke herriko bat zure artea, zein begiz ikusaraziko?
- J.A. Erantzuna zaila da, alafede. Era berri batzuk aurkeztu genitzake, baina beti bezala txatxukeria ustel batean gelditzeko arriskua ba dugu.
- Eta amaitzeko, Arocena: zer deritzazu gaurko euskal pinturaren egoerari? Izenak.
- J.A. Onuragarria izango litzake pintoreak bere lana ikusmira zabalagoaz eta ziurtasun gehiagoz egitea. Hau delata, ontzat hartzen dut Gorka Oteitza jaunaren ideia, hots, gure artean estetika-heziketa baterako unibertsitatea bat sortzea.
Edorta Kortadi
17

GaiezKulturaArteaPinturaPintoreakAROZENA3
PertsonaiazAROZENA3
EgileezKORTADI1Kultura

Azkenak
Hegazkinez bidaiatzea trenez baino 26 aldiz merkeago izan daiteke Europan

Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.


Belfasteko Kneecap musika taldea jo-puntuan: epaiketak, zentsura, jazarpena...

Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]


Gutxieneko soldata propioaren alde 138.495 sinadura lortu dituzte sindikatuek

ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.


Gazako genozidioan hildakoen %83 zibilak dira, Israelgo armadaren datuen arabera

Israelgo armadaren barne agiri batean agertzen diren datuek diote Gazan hil dituzten sei palestinarretatik bost zibilak direla, azken hamarkadetan aurrekaririk ez duen sarraskia izanik. Israelgo zerbitzu sekretuek maiatzean zioten armadak Hamaseko eta Jihad Islamikoko 8.900... [+]


Sexu erasoak “kopuruz eta intentsitatez handitu” dira Bilboko Aste Nagusian

Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]


Kartzelan jaioa eta Israelek eraila adin nagusitasunera iritsi aurretik: Youssef Al-Zuqen historia

Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.


Oporrak ere gaixotasun?

Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]


Txikiren eta Otaegiren mural bati eraso egin diote Durangon

Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.


Nazien kontzentrazio esparruetan palestinar zapia ezin dela jantzi ebatzi du Alemaniako epaitegi batek

Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.


AEBek beltzez margotu dute Mexikoko mugaren hesia haren tenperatura igo eta migratzaileak pasatzea saihesteko

Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.


Ibai Iturria Garmendia, mendi gidaria
“Jende asko ez da modu egokian joaten mendira, kezkagarria da”

Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.


2025-08-21 | Gedar
Zumaiako Bedua jatetxeko esplotazioaren testigantza gehiago bildu dituzte

Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.


Israelek Gaza hiria okupatzeari ekin dio, Hamasek azken su-eten proposamena onartuta ere

Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]


Eguneraketa berriak daude