Kortadirekin


1971ko ekainaren 13an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Edorta Kortadiri elkarrizketa
Kortadirekin
Hil honen hamairuan Edorta Kortadi-Olano, apaiz egiten zaigu. Horra berri motz eta zehatza, baina berri hau zertxo bat zabaldu beharrean naiz, jakin dezazuten nor den eta zer nolako arrera duan Z.A.-an hainbeste idazlan argitaratu dituan mutilak.
Berez tolosarra, aspaldidanik Donostian bizi da. Urte apur batzuk besterik ez du, baina ondo beteak, hogeitalau urte kezkatuak ditu. Apaizgaitegira jo aurretik komerzioko ikasketari ekin zion. Teologo zelarik lanean jardun zen. apaizgaia proletari bilakatua dugu eta marrazkiak tankeratzen jarduten du. Anitz bidaia eginik du Europaren zehar, bere arterako gutiziak eraginda.
Nor ez da gogoratzen Edortaren marrazkiez eta txisteez? Asterik aste eta luzaroan argitaratu zituan Z.A.an. Bere humorea garratza zen, ironiaz betea eta beti jatorra. Gero, arte kritikari ekin zion eta egun gudaino argi ematen jarraitu du Euskal Herriko artearen egoeraz.
Berak dionez, bere amarengandik datorkio "kolorearen" pena eta sena. Pena eta sena... hauek lituzke agian bereizkunderik nabarmenenak. Apaiz egin ondoren, arte ikasketari ekingo dio.
Edorta, izkutuan lanean jarduten diran gizon horietakoa duzue, ixilean eta iraunkor arduratzen diren, gizon galant horietako bat.
Egungo egoera honetan gauza miresgarria iruditzen zaigu, inor apaiz egitea. Harridura honek bultzata joan naiz galdezka berarengana.
Etzuan inolaz ere bere berririk ematerik nahi, haserre gisara hartu ninduen lehenengoz, baina ostera beregana jo nuanean, eta agian zela bere ahoz eta ez besteren lumaz gauzak esatea egokiagoa izanen zela jabeturik presaka bederen, zenbait erantzun eman zidan.
–Zergatik apaiz?
–E. K Galdera arrunta eta zalla. Baina, teologi eta politika arrazoi sakonenak aparte (arrazoin hauk edozein esku-liburutan arkituko dituk) , agian, gizonengan, artean eta poesian sinesten dadakiako esan behar diat.
–Nolaz uztartzen dituk herrigintza eta apaiz izatea?
–E. K. Apaiz izatea lan bat duk. Herrian eta herriarentzako lan era bat. Gixona dimensione bakar batean ez dela mugatzen sinesten dugunantzat, bere erlijio alderdiaren zerbitzuan bizitzea ere languntza bat duk. Kulto zerbitzuak kulturagintzak bezainbat behartzen niauk. Bi alderdi hauk uztartzea, agian, erraza izanen duk, teoriz behintzat, baina oraindik errealitatea ikusteko ziágok. Haatik, uztarketa jator batera heldu direnak ere bádituk.
–Hire artikuluetan sarritan salatu dituk euskaldunak, beren arte gauzetaz arretarik ez dutelako. Zer axola ematen diok artegintzari?
–E K. Gure herriaren arte zentzunik eza sarritan jorratu badiat, agian gauza honek politika zentzunaren falta gorria araitzen duelako izango huen. «Panestetizista» bat ez nauk, eta sozial-politiko alderdiak ere artea bezainbat edo okerrago zebiltzak. Hain zuzen, bata bastearen ondorio duk. Errealitate oro dialektikoa duk, hemen etzegok kurpil hertsirik.
–Nola ikusten duk Euskal Herriko artegintzaren egoera?
–E. K. Oso gaizki, baina okerrago ere egon duk. Estetika ikasketarako unibersitate edo goi-mailako ikastela bat falta duk (Oteiza). Espiritu gauzetarako dirua eta interesa falta duk. Haatik artista ugari dizkiagu hamen geure herrian, miseri gorrian biziaz, beren herriaren alde lanean. Bitartean, maioria handi bat gizentzen.
–Apaiz izatearekin alde batera utziko ote duk hire idazjarduna?
–E. K. Ez noski. Nik «hemen eta orain» komprometitua eta errotua jarraituko diat. Artegintzaren bidez ene inguru honetan errotua.
–Apaiz izatea, arte bat ote duk gero?
–E. K Badiaitekek, gauzak ez dituk errazak, hala baina badiat itxaropenik.
–Bai, Edortak badu itxaropenik, eta agian Euskal Herriaren itxaropena ere honelako gizonetan datza. Apaiz ala ez, Herri hatsa eta arnasa daramaten gizonengandik erne eta itsatsiko da egun berri bat, kolore alaieko egunsenti bat, gure pena eta euskal senaren erantzun gisara
L. A.
Edorta Kortadi
16

GaiezGizarteaErlijioaEliza katolApaizak
GaiezKulturaArteaBesteak
PertsonaiazKORTADI1

Azkenak
Hegazkinez bidaiatzea trenez baino 26 aldiz merkeago izan daiteke Europan

Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.


Belfasteko Kneecap musika taldea jo-puntuan: epaiketak, zentsura, jazarpena...

Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]


Gutxieneko soldata propioaren alde 138.495 sinadura lortu dituzte sindikatuek

ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.


Gazako genozidioan hildakoen %83 zibilak dira, Israelgo armadaren datuen arabera

Israelgo armadaren barne agiri batean agertzen diren datuek diote Gazan hil dituzten sei palestinarretatik bost zibilak direla, azken hamarkadetan aurrekaririk ez duen sarraskia izanik. Israelgo zerbitzu sekretuek maiatzean zioten armadak Hamaseko eta Jihad Islamikoko 8.900... [+]


Sexu erasoak “kopuruz eta intentsitatez handitu” dira Bilboko Aste Nagusian

Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]


Kartzelan jaioa eta Israelek eraila adin nagusitasunera iritsi aurretik: Youssef Al-Zuqen historia

Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.


Oporrak ere gaixotasun?

Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]


Txikiren eta Otaegiren mural bati eraso egin diote Durangon

Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.


Nazien kontzentrazio esparruetan palestinar zapia ezin dela jantzi ebatzi du Alemaniako epaitegi batek

Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.


AEBek beltzez margotu dute Mexikoko mugaren hesia haren tenperatura igo eta migratzaileak pasatzea saihesteko

Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.


Ibai Iturria Garmendia, mendi gidaria
“Jende asko ez da modu egokian joaten mendira, kezkagarria da”

Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.


2025-08-21 | Gedar
Zumaiako Bedua jatetxeko esplotazioaren testigantza gehiago bildu dituzte

Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.


Israelek Gaza hiria okupatzeari ekin dio, Hamasek azken su-eten proposamena onartuta ere

Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]


Eguneraketa berriak daude