Euskaldunak. Oteiza: Borondatea

1969ko abenduaren 28an

Jorje Oteizari elkarrizketa

Euskaldunak. Oteiza: Borondatea
Egoneziña
Oteiza-kin nago. Gure Errian, Oteiza ia bat bakarra ezagutzen degula esan diteke.
Gartsua dela esan didate. Gogora etorri zaizkit Gandiagaren itzak:
GIZON...
ZEUK LEGEZ DAUKAT
ARIMA GARTSU BAT
Ta nere buruari igarri gabe, Oteiza;en billa noa. Ez dakit, ez; ez dakit zergatik noan bere billa: ta, ala ere, su ta gar, ara noa.
Orrela esan dit, aurrez aurre: "zuek gazteok, ez daukazute ia egoneziñik. Ta, daukazutena, lastoaren antzera erretzen ari da".
Alkar itzegin ondoren, bere kezka garbiazaz oartu ondoren, galdera au etorri zait itzetik ortzera: nundik sortu egonezin sendo ta garbi baten indarra?
Oteizak Euskalerria bere tokian ikusi nai du. Ala dio. Euskalerria esna arazi nai du, ortan ari da. Bere biotz zabala eskeintzen du; ta aspalditik, gañera.
Lertzeko zorian nago: nundik sortu egonezin sendo ta garbi baten indarra ?
Zergatik?
Baño aztu baño len, galdera au egin nai det: nola liteke egoneziña ukatze ori gaur eguneko gazte euskalzalek ikusita?
Zaletasuna dagonik ez det ukatu. "Zale" (amateur) asko ta "profesional" gutxi. Ortxe dago koska.
Txarki iruditzen al zaizu euskalzale askoen zaletasuna?
Oso txarki, ez ezik. Nik ez ditut euskaldun batek bear lituzken guziak, bañan lanean ari naiz. Beste batzuk ere lanean ari dira; bañan arokeri biziz. Sudurra euskalduna dutela, itxura euskalduna dutela ta gutxiagotzat dauzkatenak baztertu oi dituzte. Olakoekin ez dago gauz onik.
Nola bear luke ba, zure iritziz euskalzaleen jokaerak?
Gaur egunean danak dira bearrez koak. Asko ein lezakena ta oraindik gutxi lezakena. anak. Bakoitzak al lezakena egin beza. Gañantzekoa, adarra jotzea. Besteri ez.
Jokaera Berezi Bat
ARANTZAZUKO MENDI MENDIAN
HAMALAU ARKAITZ LAZGARRI,
BAI ZERU-MINEZ, BAI ESKUAL MINEZ,
BiOTZ GUZIEN PIZGARRI.
Iratzeder
–Adibidez: zuk aspalditik asitako lana bukatu zenduan emen, Arantzazun. Nolakoa izan da zure jokaera?
Ba dakigu berezia izan dala ta oiartzun aundiak sortu dituta. Izan ere, liburu askotan ikusi ditugu zure Apostoluok; liburutan bai. bañan ez nai ordurako emen.
–Egia esan dezu nere jokaera berezia izan dala esan dezunean. Neretzat, berezitasunik aundienak. nere nekeak.
Adibidez, "sakonki maite dut nere Erria" idatzi nuanean. Egun oso txarrak igaro ditut. Iñork uste ez bezin txarrak.
Bati asko eskatu, bat orrek alegiñak egin bein ta berriro; ta erantzunik ez. Egoera garatza! Orrenbeste lanen ondorengo erantzunik-ez orrek langillena ere nekatzen du. –Lagunik arkitu al dezu?
–Zorionez, bai; lagunak arkitu ditut. Borondate oneko gizonak arkitu ditut emen, Euskalerrian. Borondatea! Besterik ez genduke bear. . .
Maitasuna
-Une txar oietan, nola etzera beste lurraldetara joan?
(Sao Paolo-ko saria irabazi ondoren egoera oso ona izan zuan. Olako "maukak" ez ditu emen beñere arkitu ta ez arkituko ere)
–Euskalerriko zenbait gizakien zintzotasuna ikusi ondoren ez det iñora joan nai. Nere Erria, Euskalerria. Nere biotza, beretzat.
-Orduan, len esan dezun arrokerien gañetik zintzotasuna ere nabaitu dezu?
Ta ez nolanaikoa. Bere lanari eusten dakiten personak; bere barruan Euskaleerriarenganako maitasun ori egosten dijoazenak: nere maitasuna dutenak.
Orrelako euskaldunak ere arkitu ditut. Ixillik. istillurik gabe, lan ta lan, zintzo beti. Bere akats ta guzi, borondate ona nabari dutela beti jardunean. Ai, orrelako asko ba-genituzke!
Nekea
-Orrela. ba, arrokeriak bano gauz obeak ba dira gaurko Euskalerrian?
-Bai, bañan langille zintzoena ere; bere ixillean eta bakardadean ari dana ere, nekatu egiten da. Askotan ez bai-du ikusten ikusi liteken probetxua.
-Bukatzeko: zuk ze iritzi dezu gai ontaz?
-BATASUNA. Euskal gogoen batasuna. Alperrikako eztabaidak beti alperri-kakoak dira. Ta gaur egunean burutik joandakoen itxura artzen ari gera eztabaida oiek dirala medio...
INAXIO MARI OTEGI

ARGAZKILARIAK:
ARLANZON
DESTELLO
PLAZAOLA
EGONEZIÑA, NUNDIK?
ARRIAK ERE IZKETAN
ARANTZAZU 1969
12

GaiezKulturaArteaArkitekturaArkitektoak
GaiezKulturaArteaEskulturaEskultoreakOTEIZA1
PertsonaiazOTEIZA1
EgileezOTEGI2Kultura

Jorge Oteiza

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Ertzaintzak herritar bati Irunen egindako erasoak haserrea eragin du

Lander Arbelaitz Mitxelena

54 urteko espetxe eskaera sei pertsonarentzat presoen ongi etorriak antolatzea egotzita

Xabier Letona Biteri

"Nire burua duela 20 urte bezain indartsu ikusten dut"

Euskalerria irratia | Miren Mindegia

"Zenbat dugun kontatzeko!" Euskal Herriko mapa sortu dute

Euskal Irratiak

Zapaterok dio Ostiral Santukoaren gisako akordio bat egon zela ETAren amaieran

Xabier Letona Biteri

Lurra taupaka hasiko da

Estitxu Eizagirre

Kanal honetatik interesatuko zaizu: Jorge Oteiza

2022-05-29 | Jone Alaitz Uriarte

Pentsatzeko leku bat

Jorge Oteizak 1957. urtean erabaki zuen praktika eskultorikoa albo batera uztea eta artistaren egiteko sozialaren eta politikoaren jardunari ekitea, besteak beste, arte-irakaskuntza berritzeko premia eta artearen funtzio sozialaren aitortza aldarrikatuz. Pentsatzeko leku bat... [+]

2020-04-01 | Xaloa Telebista

Oteiza batetik bestera

MULTIMEDIA - solasaldia

2018-11-11 | Gorka Erostarbe Leunda

Xabier Gantzarain

"Gaur egun berdina balio du katu baten bideoak eta Munchen artelan batek"

Idazlea eta arte kritikoa da, baina guztiaren aurretik, behatzailea. Ikusten duen horri irakurketa propio bat gaineratzen dion behatzaile fina. Artelanari ertzak adina erreferentzia ateratzeko gai dena, eta obrari beste begirada bat emango diona. Zuloa saiakera liburuan euskal... [+]

2013-04-09 | Lide Hernando

Oteizaren heriotzaren 10. urteurrena ekitaldiz beterik

Jorge Oteiza eskultorea hil zela hamar urte bete dira. Urteurrena gogoratzeko zenbait ekitaldi egingo dira. Gehienak Donostiako Doka aretoan izango dira, baita Alzuzan dagoen Oteiza museoan ere.

2013-03-15 | Eterio Ortega Santillana

Oteiza 100 urte

MULTIMEDIA - dokumentala

Eguneraketa berriak daude