Mundu osoarentzat %10eko muga-zerga globala inposatuko du Donald Trumpen administrazioak, eta hainbat herrialderen inportazioak are gehiago zergapetuko ditu, tartean Txinakoak (%34) eta EBkoak (%20). Baina Hegoalde Globaleko herrialdeak izango dira kaltetuenak: Lesoto (%50), Madagascar (%47) edo duela gutxi izandako lurrikaragatik hondamendian dagoen Myanmar (%44).
Ponpa handiz eta tonu ia mesianikoa erabilita, Donald Trump AEBetako presidenteak ohi duen moduan iragarri du, “Askatasunaren Eguna” deitu dion Etxe Zuriko ekitaldian, amaitu dela “AEBei azken 50 urtetan egindako lapurretaren” aroa. Muga-zerga “unibertsala” iragarri du mundu osoarentzat: hemendik aurrera AEBetara euren ondasunak edo produktuak inportatu nahi dituenak %10eko zerga jasango du salbuespenik gabe, berdin du Ozeaniako irla txiki batekoa izanda ere.
Baina Trumpen oldarraldia harago joan da, eta AEBekin komertzialki “gaizki portatu” diren herrialde eta lurraldeei muga-zerga handiagoa ezarriko die. Txina da horietako bat, %34ko muga-zerga ezarriko baitio, eta lehendik ezarrita zeuzkanak gehituta %54ra iritsiko lirateke, beraz. Europar Batasuneko herrialdeak berriz %20ko muga-zergarekin zigortu ditu.
Baina muga-zerga berriekin herrialde kaltetuenak Hego Globala deituriko munduko zonalde behartsuetakoak izango dira. Esaterako, Madagaskarri %47koa inposatuko dio, Lesotori %50, Laosi %48, Vietnami %46, Bostwanari %37, edo duela gutxi lurrikara handi bat jasan duen Myanmarri %44. Txinako inbertitzaileek presentzia handia duten herrialdeak dira hain justu, eta askok asiar erraldoiaren ekoizpena kastigatzeko modu bat ikusi dute horren atzean.
Txinako inbertitzaileek presentzia handia duten Hego Globaleko herrialdeak dira, hain justu, muga-zerga handienak jasango dituztenak, eta askok asiar erraldoiaren ekoizpena kastigatzeko modu bat ikusi dute horren atzean
Taula manipulatu bat eskuan
Trumpek ekitaldian kartel handi bat erakutsi du, herrialdez herrialde erakusten duena bere ustez AEBetako produktuei ezartzen dizkieten muga-zergak zein diren, eta ondoan daude orain AEBek inposatuko dituenak, ustezko “elkarrekikotasunez”. Portzentajeetan garbi ikusten da AEBek ezarriko dituenak askoz baxuagoak direla, hala ere. “Uste dut ulertuko dutela”, esan du Etxe zuriko maizterrak. Baina adituen esanetan taulako datuak guztiz manipulatuta daude, defizit komertziala nahasi duelako muga-zergekin.
Defizit komertziala AEBek eurek sorturiko sistema ekonomikoaren ondorioa baino ez da. AEBak merkatu ireki bat izan dira eta mundu osoko ondasunak inportatu dituzte euren barne kontsumorako eta ekoizpenerako. Orain, hamarkada askotako estrategia aldatu eta protekzionismoaren aro bati ekin nahi dio herrialdea berrindustrializatzeko. Baina horrek ekar dezake AEBetan inflazioa handitu, herritarrek produktuen garestitzea nozitu eta herrialdea atzeraldian sartzea.
“Ondorio negargarriak mundu osoko milioika pertsonentzat”
Trumpek muga-zerga globalak iragarri eta berehala erreakzionatu dute mundu osoko agintariek, eta balio-merkatuetan ere nabarmena izan da eragina. Ursula Von der Leyen Europar Batzordeko presidenteak esan du ondorioak “negargarriak” izango direla “mundu osoko milioika pertsonentzat”. Europar mandatariak azaldu du AEBekin negoziatzeko prest direla, baina negoziazio horiek huts eginez gero EBek badituela tresnak muga-zerga horiei erantzuteko.
Txinak, berriz, AEBei eskatu die bertan behera uzteko muga-zergak, eta hori egin ezean, txanpon berarekin erantzungo duela.
Enteratuko gara
Oraingoz, Asiako burtsek, Nikkei indizea kasu, %3 inguruko galerekin hasi dute eguna, eta Europakoak ere beheranzko joera hartu dute, %2 galtzen ari dira albiste hau osatzeko orduan. Batez ere automobilgintzaren sektoreari loturiko multinazionalak dira galera handienak jasaten ari direnak. Izan ere, Trumpek asteazkenean iragarri du muga-zerga globalen barruan automobilgintzari %25eko espezifiko bat ezarriko diola.
Trumpek asteazkenean iragarri muga-zergen barruan, automobilgintzari %25eko muga zerga global espezifiko bat ere ezarri dio
%10eko muga-zerga globala apirilaren 5ean jarriko litzateke martxan, eta “elkarrekikotasun” muga-zerga handiagoak apirilaren 9an.
Ikusteke dago mundu mailako makro-ekonomiari nola eragingo dion Washingtonek hartu duen norabideak. Aurretik Kanadari eta Mexikori ezarritako muga-zergak indarrean jarri beharrean, horiek atzeratuz joan da Trump, beste helburu batzuetarako negoziazio tresna gisa erabiltzeko. Akaso esperantza horrekin egongo dira konpainia askotako despatxuetan. Besteok, erosketak egitera goazenean enteratuko gara.
Euskal Sagardoa Jatorri Deiturako 250 sagastietan hasiak dira jada sagar biltzen. Araba, Bizkaia eta Gipuzkoari dagozkien iazko datuekin alderatuta, uzta handiagoa izango da aurten. Orotara sei-zazpi milioi kilo biltzea aurreikusten dute, datu zehatza urte bukaerarako izango... [+]
FINANTZAK ETA INDUSTRIA
AXA
Frantziar aseguru enpresak Israelgo bankuei dirua mailegatzeari utzi zion 2024ko abuztuan, DBZ eta Ekō elkarteen urtetako kanpainaren ostean.
Sidenor
Israelgo armadari altzairu militarra saltzen zion Euskal Herrian egoitza... [+]
2018ko uztailean, CAF Beasaingo enpresa batzordeak lehen aldiz eskatu zion ofizialki CAFeko zuzendaritzari Jerusalemgo tranbiaren esleipen konkurtsoan ez parte hartzeko. Momentu horretan egoerak gaurkoarekin zerikusirik ez bazuen ere, ohiko trenbide batetik harago, proiektu hori... [+]
Milaka pertsonaren inplikazioari esker, Ibaitik itsasora martxak lortu zuen Tuteran hasitako ibilbidea Hendaian burutzea, bidean Gazako genozidioaren eta apartheidaren konplize diren zenbait enpresatan salaketak egin ostean: CAF, M. Torres, Teva, Zara, Carrefour... Irailaren... [+]
Garnica taldeak egin nahi dituen 39 kaleratzeen aurka hasi dute greba mugagabea Laudioko egur fabrikako langileek. Goizean bilera izan du Enpresa Batzordeak Garnicako zuzendaritzako kideekin, eta langileek txistu artean jaso dituzte.
Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimenduak sustatutako Herri Ekimen Legegilea (HEL) izapidetzearen kontra Eusko Jaurlaritzak oraintsu egin duen txostenaren kontra ehunka lagun mobilizatu dira larunbat goizean Donostian, Bilbon eta Gasteizen. Pentsio minimoa lanbide arteko... [+]
Udazkeneko zenbakia aste honetan jasoko dute ARGIAko kideek, edo berariaz Bizi Baratzeako kide egin direnek.
Zinemaldiko hasierako gala izan da ostiralean, eta Kursaaleko oholtzan Palestinaren eta Israeli boikota egitearen aldeko aldarriak entzun dira. Itziar Ituñok, Silvia Abrilek eta Toñi Acostak aurkeztu dute gala, eta hiruek egin dute Palestinaren alde.
Hala iragarri dute langileek ostegun arratsaldean Laudion eginiko mobilizazioaren amaieran.
Tokiko EH Bilduk deitoratu du Bilboko Portu Agintaritzak hotel bat egin gura duela Getxoko Kirol Portuan. Udal taldearen esanetan, lau izarreko, 190 logelako eta 26 metroko altuerako eraikina gurutza-ontzien turismoa bultzatzeko estrategiaren parte da, eta, horregatik, proiektua... [+]
Euskal Eskola Publikoaren alde borrokatzea STEILASen ikurra da. Ikasturte hasierarekin batera, gogoratu behar da aurreko ikasturtean hainbat kolektibotan akordio garrantzitsuak sinatzea lortu genuela, hezkuntza publikoan grebak eta mobilizazioak egin eta gero. Lan-akordio horiek... [+]
Greba eguna da gaurkoa Ipar Euskal Herrian zein Frantziako Estatuan. "Dena blokeatzeko" mobilizazioaren kari, 50 bat lagunek ekintza bideratu dute Miarritzen, Hotel du Palais luxuzko hotelaren atarian. Bi lagun atxilotu ditu Poliziak.
Bilboko Portu Agintaritzaren datuen arabera, abendurako Getxora 150.000 turista lehorreratuta izango dira, 90 itsasontzitan. Gehiengoa britainiarrak, estatubatuarrak eta alemaniarrak. Azkenak, irudikoak, 16 autobus bete turista jaurti zituen Eskuinaldeko hirira, handik Bilbora... [+]
Enpresa batzordeak neurria errefusatu du eta "deslokalizazioa" dela salatu du. Europan dituen lantegietara bideratuko du ekoizpena Saint-Gobainek. Administrari eta komertzial taldeak mantenduko dituzte.