Mega hitzak milioi bat esan nahi du. Milioi bat unitate. Aspaldiko partez gure eztabaida ekosozialetan topatzen dugu, eta garai edo koiuntura historiko honetan megaproiektuak, megameatzaritza, megazentral energetikoak, megabeletxeak, megahiriak, gure sakelako telefonoen megak eta instalakuntza elektrikoen megawatioak eguneroko ogia bihurtu dira. Dena doa handitasunera, ahalik eta gehien “citius, altius, fortius” –azkarrago, altuago, indartsuago– erromatarren lelo olinpikoa jarraituz, Erromako kolapsoa kontutan hartu gabe.

Megazentral energetikoak. Espainiako Parlametuak aprobatu berri duen Errege Lege-Dekretuan 20/2022, 50 megawatio baino gehiagoko energia berriztagarrietako zentralek ez dute  ingurumen inpaktuaren ikerketarik beharko. Halaxe dio dekretuak: "Energia-iturri berriztagarrien hedapen azkar batek egungo energia-krisiaren ondorioak arintzen lagun dezake, Errusiaren ekintzen aurkako defentsa bat sortzen baitu… Premiazko eta salbuespenezko egoera energetikoa dela eta, estatu kideek aukera izan behar dute Batasunaren ingurumen-legerian ezarritako ebaluazio-betebehar jakin batzuen salbuespenak sartzeko...".

Arestian, Tapia Legeak 50 megawatio baino gutxiagoko zentralei egin zien erreferentzia, maila autonomikoan kudetatu ahal daitezkeenei, gauza bera adierazteko. Orain, estatu zentralak hordagoa bota du megazentral hauetan kontrol herritarrik edo ingurumen babesik oztopo moduan ez izateko. Lege hauek logika demokratikotik urrun daude, eta udaletxeak eta tokiko biztanleak soberan dituzte. Lurraldea bai behar dute okupatu, baina besterik ez.

Errusia da aitzakia. Aldiz, COVID-19ren ondoren Europako Batasunak sortu dituen Next Generation funts ekonomiko erraldoiek, zor publikoa inoiz baino gehiago handituko dutenak, aukera paregabea dira meganegozio energetikoetan inbertsioak egiteko. Horrela soilik uler daiteke megazentral hauen oldea, As bestas eta Alcarrás filme bikainetan ikusi ahal izan dugun moduan.

Trantsizio energetikoaz askok egiten dute berba, baina ez dute bera esan nahi, batzuetan kontrakoa baizik. Guretzat desazkundearen bidetik etorriko dena nahitaez, beste eragile politiko eta ekonomikoentzat aukera itzela izan daiteke denon kontura negozio berriak egiteko.

Lewis Mundford-ek megamakinaren aurrean erreboltaren alde egin zuen,  erresistentzia, arbuioa eta erretiratzea aldarrikatuta. Horren bidez, gizabanakoek norberaren autonomia eta gizatasunetik eratorritako nahiak eta hautuak lortu ditzakegu. Horretan diraugu!!