Norantz goaz?
2018. urtean Ipar poloan ez da errekorrik izan izotzen urketa mailan eta Trumpek aitzakia izango du ikatza erretzen duten zentralekin edo erregai fosilei esker aritzen diren ibilgailuekin aurrera segitzeko; edo Bolsonarok Amazonian nekazaritza intentsiborako lurrak eskuratzeko; edo Macronek zentral nuklearren itxiera ahalik eta gehien atzeratzeko eta gainerakook ahalik eta gehien produzitzeko eta kontsumitzeko.
Ozono geruzaren arazoa konponduta zegoela iragarri ziguten 2017an, baina iazkoa gaudeneko hamarkadako larrienetakoa izan da. Hala ere, arazo hori Hego poloan denbora tarte txiki batean gertatzen denez, gaitz erdi. Txernobilen eta Fukushiman jarritako txapelek erradiazioa barreiatzea eragozten dutenez, ez dugu haien inguruko berririk izan eta gure memoria kolektiboan ia ahaztuta ditugu.
Azken hamar urteetan pairatu dugun krisiak gehienok txirotu bagaitu ere, gutxi batzuk aberatsagoak dira, bai pertsonak, baita estatuak ere, baina hala eta guztiz ere, ezin uka teknologiak aurrera egin duela, eta nola gainera.
Zientzia alorretik gero eta ozenago adierazten digute gure munduak gero eta gaixotasun larriagoak dituela, baina bizitza errealean
neurri zuzentzaile gutxi hartzeaz gain, katastrofistak gure artean betidanik izan diren ustea zabaltzen
ari dela iruditzen zait
Zientzia alorretik gero eta ozenago adierazten digute gure munduak gero eta gaixotasun larriagoak dituela, baina bizitza errealean neurri zuzentzaile gutxi hartzeaz gain, katastrofistak gure artean betidanik izan diren ustea zabaltzen ari dela iruditzen zait. 2000. urtean mundua amaituko zela, itsas mailak gure hondartzak jan egingo dituela, Ozeano Artikoan urte gutxi barru ez dela izotzik izango, petrolioa amaitzear dagoela eta gauzatzen ikusiko ez ditugun abar luze batek nolabaiteko mesfidantza eragin du gizartean. Izan ere, aipatu ditugun baieztapenekin batera jakin badakigu ikerketa zientifikoaren atzean enpresa handien interesak daudela.
Hala ere, zientzialarien esanek aztarna utzi dute azken urteotan gure gizarte jardueran; hondakinen bilketa arduratsuagoa, energiaren eta uraren erabilpen egokiagoa, garraio publikoa hobetzea, eremu berdeak zabaltzea, herrietako planifikazio urbanistikoa eta beste zenbait kontzeptu barneratu ditugu. Baina produzitzen eta kontsumitzen segitu behar dugu eta gure herrietako barne produktu gordinak hazten segitu behar du gure bizi maila mantentzeko eta hobetzeko.
Obamaren eta Merkelen garaian zientziaren asmoa, neurri txiki batean bederen, mundua zaintzearen ildoan jarri zen, baina Trump, Bolsonaro eta akolito zerrenda luzea nagusi diren garaiotan, zientziak abiadura bizian jarraituko duelakoan nago, baina norabidea aldatuta. Alegia, atzekoz aurrera.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
2025eko Aberri Egunean, Imanol Pradales lehendakari jaunak “Euskadi Nazioa da” eta “hemen jarraitzen dugu eta jarraituko dugu, gure hizkuntzarekin eta gure nazio nortasunarekin, ez izan zalantzarik”, ozenki esan zituen.
Euskalduna naizen aldetik,... [+]
Aurten, berriz ere, Euskaraldia izan dugu. Bi astez, gure hizkuntza-ohiturei erreparatu diegu, geure buruari galdetuta zenbat eta nola egiten dugun euskaraz. Baina ariketa horretatik harago, galdera handiago bat ere pizten da: zeren araberakoa da hizkuntza baten biziraupena?... [+]
Ekainaren 12an munduko bazter guztietatik –Euskal Herritik ere– heldutako ehunka pertsona batuko dira Egiptoko El Arish hirian, hortik Rafah-raino abiatzeko, Gazaren aldeko martxa globalean. Israel palestinar herriaren aurka egiten ari den genozidioa salatuko dute,... [+]
Nahiz eta jakina izan inkestak ez direla errealitatearen isla zehatza, interesgarria da bistadizo bat ematea, beti eskaintzen baitigute gai zehatzekiko tenperatura sozialaren arrastoren bat. Are garrantzitsuagoak dira, gai zehatzetan sartuegiak edo katramilatuak egoteagatik,... [+]
Haurrak begiratzeko gure paradigma ez da erabat aldatu, baina aldaketak-edo egiten ari gara, egia da, beste kontzientzia maila batekin, aferak duen garrantziagatik-eta. Bazen garaia. Kontua da, baina, haurren bizitza gure esku dagoela, eta behar duten bizimoduan aldaketak... [+]
Stanfordeko Unibertsitateak dohainik eskaintzen duen Storm deituriko erreminta ezagutu berri dut. Adimen artifiziala erabilita, edozein gairen inguruan artikulu akademikoak sortzeko diseinatutako ikerketa tresna da. Fidagarriak eta baimenduak diren hamaika iturri erabiltzeko gai... [+]
Oraindik joan den astea asimilatzen nabil. Boterean daudenen eta botere ereduetan eragin nahi dutenen aldarriak ozen entzun ditugu nonahi. Sareetan zein kalean.
Izan diren manifestazio ezberdinetan, herrietako giza eskubideen garapen maila agerian geratu da. Amerikako Estatu... [+]
Erdaraz hitz egiten duzu, Francok nahi zuen bezala’ kamiseta dut gogoan egunotan, OlaXonMario Galiziako sortzaile digital kuir eta independentistaren diseinua.
Gogora ekarri dut, lehenengo, Isabel Díaz Ayusok alde egin duenean Imanol Pradales lehendakariak... [+]
Noizbehinka aipatu ohi da zientzia, edo hobe esanda akademia, gizartetik urrunegi dagoela. Gauzak honela, aditu eta arituen arteko distantzia ahalik eta txikien izatea da jasangarritasunaren zientziaren zioetako bat. Jasangarritasunaren arloan aritzen garen zientzialariok... [+]
Lorazainok bi hilabete baino gehiago daramatzagu greban, eta, horietan, udaltzaingoek indarrez zapaldu gaituzte piketeetan. Hirian zehar jarraitzen gaituzten sekretek jazartzen gaituzte, eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzte. Enpresak ez gaitu aintzat hartzen, eskaintza... [+]
Nork sinesten du urtebetean Ordiziako errealitatea goitik behera aldatu dela eta desorekak desagertu direla?
Udaberriko oporren ataritan egunkarietan Begoña Pedrosak eman zigun titularra: Ordiziak ez du desorekei aurre egiteko plan berezirik behar... [+]
“Hauxe titulu bitxia” erranen du aspaldian leitzen nauen ARGIAko irakurleak. Jakingo du halaber Stanley Kubrick zinegilearen azken filmaren zale amorratua naizela. Horrek hura esplika dezake. Funtsean, begiak zabal itxita begiratzen diogu munduari, bereziki Gazako... [+]
Badirudi Europar Batasuna eskalada beliko betean sartu dela. Munduaren ordena geopolitikoa kolokan dabil eta Europak bertan zuen pribilegiozko lekua galtzeko arriskua ikusi du. Autonomia estrategikoaren lemapean, beste neurri askoren artean, industria armamentistikoa... [+]
Euskal Herriko mugimendu abertzaleen hasieran, langile borrokak kanpotik inposaturiko zerbait balira bezala ikusi ohi ziren. Euzkadi egunkariko orrialdeetan maiz irakur zitezkeen sozialisten kontrako diatribak. Harritzekoak ere ez ziren erasook, egia esan, egunkari sozialistetan... [+]