Ez dut nire burua analista politiko zorroztzat, baina Katalunian gertatzen ari denaz eta nire ustez gertatuko denaz dudan pertzepzioa partekatuko dut. Askorentzat gogaikarri bihurtu den prozesu soberanista deiturikoaz ari naiz noski; nire iritziz atzeraezinezko prozesua, hilabete batzuetan Europan beste estatu bat izatera eramango gaituena.

Iruditzen zait estrategia osoa erreferenduma EZIN egitera bideratuta dagoela. Are gehiago, ezta ahalegintzera ere sikiera. Bitxia bada ere, unionista esan diezaiekegunen itxaropen bakarra izango litzateke kontsulta egin eta independentziaren aldeko nahiak gehiengo murritza lortzea, edo akaso galtzea. Baina kontsultarik egiten ez bada, independentzia egongo da.

Gakoa da gobernu zentralak, espainiar parlamentuak, epaitegi baten erabakiak edo dena delakoak erreferenduma gauzatzea eragoztea. Independentziaranzko edozein bide legezko itxita, hauteskundeak aurreratzea beste aukerarik ez da izango. Zalantzarik ez dago emaitza, orain arte bezala, independentziaren aldeko alderdien gehiengo absolutua izango dela, suertatuko den Parlament-ak independentzia alde bakarretik aldarrikatzeko zilegitasun demokratikoa –legez kanpo bada ere– edukiko duela, eta aldarrikatu egingo duela. Helburu hori betetzeko derrigorrezkoa da, berriz diot, kontsulta bideraezina izatea eta ez gauzatzea. Rajoy eta Rubalcabaren burugogorkeria funtsezkoa da prozesua nahi bezala burutu dadin: sezesioaz.

Zer egin dezake gobernu zentralak prozesuaren une honetan edo geroagoko beste edozein unetan? Erantzuna: ezer ez. Autonomia katalana bertan behera uztea ezin pentsatuzkoa da, arazo administratibo itzela, inork konpontzen jakingo ez lukeena, sortuko litzateke eta. Hasteko, Generalitateko President-a kargutik kendu eta... nor jarriko lukete beraren ordez? Eta nola?

Halaber, gobernu zentralak ezin du gauza handirik itxaron atzerriko herrialdeez. Argi dago zazpi milioi herritar Europatik “botatzeko” mehatxua ez dela beteko, besteak beste beren burua Espainiatik nahita bereizitako herritar horiek ez luketelako hargatik espainiar naziotasuna galduko, ez behintzat Konstituzioaren 11.2 artikulua betez gero.

Gauzak horrela, alde unionistari ekinbide bakarra geratzen zaio. Negoziatzeari uko eginda, eta Konstituzioaren 155. artikulua aplikatzeko gauza ere ez dela, zortzigarren artikulua gauzatzea beste biderik ez luke izango, alegia, interbentzio armatua.

Laburbilduz. Erreferenduma, unionistek duten zentzuzko aukera bakarra, ez da egingo. Horrexek bihurtuko du zilegi alde bakarreko independentzia aldarrikapena, eta egoera ohiko erara baizik ezin izango da zapuztu, hau da, armen indarraz. Ejertzitoa ikusiko dugu kaleetan. Horraino iritsita –eta honezkero ere bai, izatez– zalantzan gaudenok lehenago edo geroago hautatu beharko dugu nazionalisten eta nazionalen artean. Nik dagoeneko aukeratu dudalakoan nago.

Manuel Delgado Ruiz Antropologian doktore da Bartzelonako Unibertsitatean eta bertan irakasten du. El cor de les aparences izeneko bloga dauka eta honako artikua bertan argitaratu zuen 2013ko abenduaren 13an.