Herrilana

30.000 barazki aldaera galdu dugu azken mendean; 
sei orduro bat desagerrarazten dugu.
30.000 barazki aldaera galdu dugu azken mendean; sei orduro bat desagerrarazten dugu.

Landareak eta animaliak sinbiosian eta elkar laguntzeko mutualismoan nonahi eta noiznahi topatuko ditugu. Sataginak, saguzarrak, erleak, txindurriak... Asko ari dira eta denek dute zer irabazia landareekin elkarlanari ekinez gero.

Tankera askotako elkarlanak daude. Gure artean modan dagoen lorra edo auzolana bezalakoak batzuk. Auzolana, irauteko ere komerietan dabilenari laguntzeko lan juxtu hori... Beste batzuen herrilana bezalako elkarlana nahiago nik. Iraupena ziurtatua eta ongi biziagatik, den-denok hobeto bizitzeko aukerak laiatzen dituen herrilana.

Guk, halere, ez landare ez animaliekin elkar bizitzerik nahi. Itxuraz.

Datuak argigarriak dira, biribil askoak. Adi:

• 1900. urtetik hona jakien aniztasuna %75 murriztu da Europan eta %93 AEBetan.
• Azienda aldaeren %33 desagertu da edo laster galduko da.
• Azken mendean 30.000 barazki aldaera edo barietate galdu dugu. Sei orduro beste bat desagerrarazten dugu.
• Itsasoetako arrainen %75 galzorian da.

Landareekin eta ekosistema osoarekin egin dezakegun herrilana, denontzako aberastasuna da. Bada, mundu guztian herrilana jasaten ari den erasoa kapitalaren hiru ekimen nagusitan bideratuta dago: lanaren balioa gutxiestea, jakintza eta ezagutzaren komertzializazioa eta naturaren presaka eta muturkako suntsipena. Lehengo astean esana du Boaventura Sousa Santos soziologo portugaldarrak. Ni erabat nator. Nondik eutsi behar diogu gure herrilanari?
 


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Bestelakoak
2019-05-19 | Jakoba Errekondo
Zaldaleak irabazten

Egunak gauari gaina hartzen dio udaberriko ekinozioarekin. Aurten martxoaren 20an gertatu da, 22:59an, udaberriaren atea irekiz. Eki aurrizkiak gauza bera esan nahi du. Ordura arte gaua luzeagoa zen. Egun hartan egunak eta gauak hamabina ordu izan zituzten. Ordutik eguna... [+]


2019-03-31 | Jakoba Errekondo
Klima aldaketa eta paisaia

Eguraldia aspaldian dugu hizpidean jarria; klimarena, ordea, berri samarra da. Klima aldaketa zer den argitu behar handirik ez dago. Paisaia zer den azaltzea bai, horren premia gorriagoa da. Puri-purian dago klimaren aldaketaz hitzaldi, mahai inguru edota nazioarteko... [+]


2018-09-16 | Jakoba Errekondo
Sagardoaren emakumeak

Fruituak bildu eta dolarerako bidean jartzeko sasoia da. Udarea (Pyrus communis), sagarra (Malus x domestica), mahatsa (Vitis vinifera)... Bide motz eta azkarra dirudi baina makina bat itzulinguru eta hauen saihesbide landu behar dira fruitua muztio eta muztioa edari alkoholdun... [+]


2018-07-22 | Jakoba Errekondo
Alde guztietatik jatea

Euskal Herrian nekazaritza etengabeko kolonizazioaren historia da. Toki guztietan bezala. Lehen lantzen ez zen lurra lugorritu; lehen ereiten ez zen uzta erein; lehen jaten ez zena gozatu. Dena beste nonbaitetik ekarria. Historia horietako asko idatzi dituzte nonahi laboreek;... [+]


2018-04-22 | Jakoba Errekondo
Kurka-kurka

Laboreekin egiten diren ardoetara itzuliz, ezker-aihena (Humulus lupulus) kontserbatzaile eta dasta mikatzaren eransle dute. Laboreak eta ezker-aihena uztartzeak makina bat zurrustada gozo sortua du, kurka-kurka, batik bat garagardoaren herrialdeetan. Lagun batek azaldu berri... [+]


Eguneraketa berriak daude