Tokikotzen

Bukatzen ez den katea osatzen ari naiz Madeirako bueltaxkaren etekin. Izan ere hura landare-jana, hura janka.

Gure mendienak baino dezente handiagoko malkarrak dira hangoenak. Horrek nekazariei lana zaildu die, baina baita asmoak eta pentsabideak ere. Zaildu eta zorroztu. Ikustekoak dira hango terrazen plantak. Nahi gabe ere, harri haiek bata bestearen gainean jarri dituztenen eskuak irudikatzen dira. Zorabiatzeko moduko pendiz haietan bizimodua moldatu dutenak, haiek bai artistak! Eta artistek pizgarriak behar. Eta pizgarriak munduak sortzen ditu; tokian tokiko munduak, bertakoak. Eta pentsakeraren mundu horiek ez dira axaleko. Sumatu baldin badaiteke ere sakoneko hartu eta emanak azaleratzen du toki bakoitzeko mundu hori. Uharte honetan, adibidez, bi landarerekin duten ohiturak arreta piztu dit. Lagun bidaidearen amak, Maria bertako alabak, kautxu-landarea (Ficus elastica cv. Decora) eta farfugio pinttarra (Farfugium japonicum cv. Aureo-maculata) ezin ditu etxean ikusi. Bere onetik ateratzen dute landareok hilerritik kanpo ikusteak, eta bere aitak hala esaten omen zuen: landareotakoren bat etxeren batera inguratuz gero, hiletaren bat ez dela urruti izaten... Kanpotik, Portugalek izandako koloniatatik ekarritako landareak dira biak; India aldetik lehena eta Japoniatik bestea. Beren kulturan, kolonietan hildako milaka eta milaka lagun portuges eta bertako txertatuak izango dituzte bere iruditerian landare hauek tarteko. Kanpokoak direlako soilik ere izan daiteke, bestetik bereiziz sortzen baitugu gure burua. Bere burukomin eta guzti. Geure minen etxeetan lasai asko darabilzkigu bi landareok...

Azkenak
2024-03-31 | Julen Azpitarte
Zinearen historiako film-kontzerturik “onena”

Oscar sari andana jaso zuen The Silence of the Lambs (1991) thriller-a zuzendu zuen Jonathan Demme (1944-2017) zinegile estatubatuarrak estreinatu zuen zineak inoiz eman duen kontzerturik onena: 1970eko hamarkadaren erdialdean New Yorken eratutako Talking Heads taldearen Stop... [+]


"Enpresa pribatuen esku utzi da segurtasun publikoaren norabidea"

Ertzaintzaren azken hamarkadako bilakaera teknologikoa aztertu du bere liburu berrian Ahoztar Zelaieta ikerketa kazetari, kriminologo eta ARGIAko kolaboratzaileak. Segurtasunaren industria ikertu eta Ertzaintzarekin duen lotura plazaratu du, La Ertzaintza que viene... [+]


Campi Bisenzioko GKN fabrikan batu dituzte langile borroka eta ekologismoa

2021eko uztailaren 9an jaso zuten kanporatze abisua Campi Bisenzioko GKN lantegiko 422 langileek. Biharamunean berean abiatu zuten fabrikaren okupazioa eta orduz geroztik bertatik dabiltza borrokan, deslokalizazioaren aurkako borroka zena bestelako industria eredu baten aldeko... [+]


Judith Bilelo Biachó
"Erakundeek ez digute lagunduko, guk geure hizkuntzan hitz egitea lortzen ez badugu"

Judith Bilelo Biachó gure artean izan zen iragan udazkenean, Garabideren Aditu programaren karietara. Ekuatore Ginean jaioa (Malabo, Bioko, 1975), bubi etniako kide da, bubiera hiztun eta hizkuntzaren aldeko militantea. Iraganaz bezainbat mintzo da orainaz, geroari... [+]


Eguneraketa berriak daude