Zavalaren zabalaz
- Aurtengo urtea hasi berritan hil zaigu Antonio Zavala. Euskal kulturaren figura erraldoi bat –akaso kasta horretako azkena– galtzeak eragin zidan tristurari harridura eta haserrea gehitu zitzaizkion, hurrenez hurren, Zavala hil eta hurrengo egunetan.
Uler bedi ondo: Zavalari eskaini ez zitzaion lekua deitoratzen ari naiz, ez Laboari eskaini zitzaiona eztabaidatzen, hori eta gehiago merezi zuen eta. Pentsatzen hasita, zer alde egon liteke euskal kulturaren bi erraldoi hauen artean? Erantzuna, nire ustez, begi bistakoa bezain etsipengarria da: Laboa aldez edo moldez gozatzeko ez dago euskaraz jakin beharrik; Zavala gozatu eta miresteko, aldiz, bai. Horregatik ote gara hain aberats, punta-puntako eta mundu-munduko mutu izanik edo erdaraz ere euskal izan daitezkeen arteetan –pintura, eskultura...–, eta hain pobre, arlote eta konplexudun hitza ezinbesteko dutenetan?
Akademiaren mundu endogamikoan, asko dira Zavala hil denik ere jakin ez dutenak edo, are okerragoa dena, Zavala hil dela jakinda ere nor hil den ez dakitenak. Beste batzuek, hantusteak hain berea duen gurasokeriaz, biltzaile handiaren gradua aitortu diote Zavalari, hark bildutakoari inolako balio akademikorik ematen ez dioten arren.
Ez dut nik ukatuko, begi bistakoa baita, Zavalak biltze lan miresgarria egin zuenik. Bildu, ordea, estimatzen dena bakarrik biltzen da. Inork ez du bere ustez ezertarako balio ez duen generoa biltzeko lanik hartzen. Zavalari hori zor diogu ororen gainetik: geurearen balioa erakusten hainbeste urtez eta hain baliabide urriz erakusten tematu izana. Ez da jarrera kontua soilik: balio duenaren eta ez duenaren arteko ganorazko bereizketak oinarri sendoa behar du, eta nik gutxi ezagutzen dut, batere ezagutzen ez dudala ez esatearren, Zavalarenaren mailako ikerketarik.
Baina ustezko jakintsu ofizialen ezjakintasuna deitoragarria bada, are deitoragarriagoa litzateke Zavala merezi bezala goraipatzen ahalegindu garenok laudoriotan bertan gozo egitea. Hauspo erraldoi bat utzi digu Zavalak, eta guri Auspoa gure gaurko premietarako erabiltzea dagokigu, Zavala bigarren aldiz ehortzea bailitzateke Auspoa antzinako tresna bitxien museoan alferrik galtzen uztea.
Ostiraletik aurrera ur murrizketak ezarriko dituzte Euskal Hirigune Elkargoak barne hartzen dituen eta alerta egoeran dauden 158 herritan, eta metereologia zerbitzuek abisu horia ezarri dute trumoien arriskuagatik. Hego Euskal Herrian, berriz, leku ugaritako termometroek 40... [+]
Bakoitzak 1.680 eguzki panel izango ditu, eta megawatt bateko potentzia. Enpresak hiru urteko epea izango du Muga eta Val izeneko instalazio fotovoltaikoak eraikitzeko.
Erresuma Batuko gobernuak proposatu du delituak dituzten migratzaileak berehalakotasunez deportatzea, ekainean onartutako legearen bide beretik. Lege horrek baimentzen du sententzien %30 beteta dutenak deportatzea; igandeko proposamenarekin ez dute zigorrik bete beharko... [+]
.JPG)
7 urteko umea oporretan zegoen Fuenmayorren (Errioxa). Logroñoko San Pedro ospitaletik Nafarroako ospitalera eraman zuten eta bertan hil zen.
Astelehenetik asteazkenera bitarte eginiko aire erasoetan gutxienez ehun palestinar hil ditu Israelek, horietatik gehienak Gaza hirian, hura osorik okupatzeko asmotan. Gazako Osasun Ministerioaren arabera, 2023ko urriaren 7az geroztik 227 lagun hil dira elikagai eskasiagatik... [+]
Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.
Zer: Biarritz Piano Festival. Amaierako errezitaldia. Benjamin Grosvenor, pianoa.
Egitaraua: Schumann eta Moussorgskyren lanak
Lekua: Biarritzeko ‘Espace Bellevue’.
Data: abuztuaren 8a.
-------------------------
Biarritz Piano Festival... [+]
Munduko hainbat txoko zeharkartzen dituzten ibaiek, bizirik dauden heinean, euren begirada propioa dute mundua bera ikusteko. Gizakiaren garapenaren testigu isilak dira: hirigintza, gerra, kutsadura, uholdeak... dituzte ikusmiran, baita euren bazterretan etengabe ernetzen diren... [+]
AEBetako presidenteak Ukrainarekin su-eten akordio batera iristeko ezarritako epea amaituta, Alaskan bilduko dira Trump eta Putin ostiralean. Bloomberg hedabidearen arabera, Errusia eta AEBak gerra "izozteko" plan bat prestatzen ari dira, Moskuk orain arte Ukrainan... [+]
IB3 telebista publikoaren neurria "katalanaren aurkako erasotzat" jo dute katalanaren normalizazioaren aldeko zenbait eragilek, eta "berehalako zuzenketa" eskatu dute. Zuzendaritza aldaketa izan da berriki kate publikoan, PP eta VOXen botoei... [+]
Zer: Euskadiko Orkestra
Zuzendaria: Diego Martin-Etxebarria. Easo Abesbatza
Zuzendaria: Gorka Miranda
Bakarlariak: Arantza Ezenarro, Gillen Munguía, Marifé Nogales, Lucía Gómez, Juan Laborería, José Manuel Díaz, Darío Maya, Luken... [+]
Eusko Jaurlaritzako Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasun sailak ingurumen baimena ukatu dio Piaspe egitasmoari, Statkraft enpresak Azpeitia, Zestoa eta Errezil artean eraiki nahi dituen errotek eta argindarra garraiatzeko azpiegiturek eragingo... [+]
Russell mendian gertatu da ezbeharra, amildegi batetik jausita. Gaztea Iruñekoa zen.
Suhiltzaileek itzaltze lanetan jarraitzen duten arren, egonkortu dute kontrolik gabeko sutea. Espainiako Gobernuak larrialdi aurreko faserako plana onartu du, autonomia erkidegoen eta Espainiako Gobernuaren arteko komunikazioa hobetzeko; dena den, larrialdien kudeaketa autonomia... [+]