“Magiak Euskal Herrian badu etorkizunik. Magoek, ordea...”

  • Artxila Murtxila hitz magikoak Karrere ipuin kontalariak utzi zizkion. Autodidakta da eta sekulako magoa behar du, duela hamazazpi urte magiaz bizi delako.
Txan magoa
Txan magoaMaddi Soroa
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas

Zure trikimailurik onena euskaraz aritzea al da?


Nire trikimailurik onena euskaraz aritzea baldin bada, Euskal Herri honetan euskaraz bizi ahal izatea da magia egitea, miraria, meritu galanta… eskizofreniak jota ez bukatzeko.


Magoak izebergak bezalakoak zarete. Ikusten ez dena askoz handiagoa...


Bai, halaxe da. Mago on baten lana da ikusleak izebergak ur azpian duen puska ez bakarrik ez ikustea, baizik eta ahaztea.


Txan egiten duzu eta nahi duzunaren alboan ageri?


Hormigoizko, abiadura handiko eta Visa txartelaren gizartetik harago, ilusioaren baratzea egunez egun lantzen duen edonoren alboan.

Asko al zarete Abiadura Handiko Trenaren aurkako magoak?


Bat edo beste. Eraiki duten altzairuzko teloia desagerraraziko nuke, atzean proiektu honek gure herriarentzat benetan zer suposatuko duen argitzeko.

Mago bezain umoregile zaitugu. Zein da oiloa eta zein arrautza?


Txan magoak ez du magiarik gabeko mundurik ulertzen; Xanti Anterok ez du umorerik gabeko mundurik ulertzen. Hala ere, arrautza izan zen lehena.


Magoek untxia nahiago...


Untxia zaharkituta gelditu denez, nik erreserbako ardo on batekin bustitako bixigua nahiago.


Zer desagerraraziko zenuke?


Astebetez kontsumo gizartea desagerraraziko nuke. Hartara, Hegoari beste begi (begirune) batzuekin erreparatuko genioke.


Euskal Herriko lehen magoa izanda, urruti ala gertu ikusten al dituzu Frantzia zein Espainiako lehenak?


Gurekin alderatuz, aipatu dizkidazun herrialde hauek urtetako tradizioa dute magian. Hemen abian gaude.


Eta nor pusketatan zatitu?


Eguneroko errutina, zati txiki bakoitza ilusioz zipriztinduz.

Esadazu Tamariz-i buruz ez dakidan zerbait.


Merkeago dela jostun bat gonbidatzea, Tamariz afari bueltan asetzea baino.


Behin rock kontzertu batean "telonero" ikusi zintudan!


Euskal Herriko hainbat talderekin egin ditut telonero lanak eta esperientzia polita izan da. Errepikatzeko gogoz nabil rockero zaharrak ez baikara horren erraz itzaltzen.

Herri honetan magiak ba al dauka etorkizunik?


Bai, magiak Euskal Herrian badu etorkizunik. Magoek, ordea…

Azkenak
2025-07-18 | Mara Altuna Díaz
Noelia Sánchez Jenkins, gales irakaslea Patagonian
“Galesak bizirik dirau Patagonian”

Zerk lotzen ditu Galesko muino berdeak eta Patagoniako basamortu hotzak? Bada, hil nahi ez duen hizkuntza batek. Noelia Sánchez Jenkinsen arbasoak 1865ean lehorreratu ziren Patagonian (Argentina). Galesetik iritsi ziren, britainiarrek inposatutako zapalkuntzatik ihesean... [+]


2025-07-18 | Gedar
SAPAri 2,3 milioi emango dizkio Espainiako Industria Ministerioak

Gipuzkoako enpresak hainbat kontratu sinatu ditu Israelgo industria militarrarekin, eta diru publikoa jasotzen du ibilgailu elektriko bat garatzeko, Espainiako Gobernuak finantzatutako proiektu baten bidez.


Massive Attack musika taldeak Gazaren aldeko musikarien aliantza sortu du

Ingalaterrako Massive Attack taldeak artisten arteko aliantza sustatu du, hasi berri diren artistei edo Israelen aldeko erakundeen zentsura pairatzen dutenei babesa emateko.


Euskara, katalana eta galiziera Europar Batasuneko hizkuntza ofizial gisa aitortzea babestu dute hainbat unibertsitatek

Espainiako Gobernuak Europako Batzordeari egindako eskaerari Euskal Herriko, Kataluniako eta Galiziako 28 unibertsitatek babesa eman diote. Salvador Illa Kataluniako Generalitateko presidenteak eta Imanol Pradales lehendakariak eskutitz bat sinatu dute eskaerari babesa... [+]


Aurreakordioa erdietsita, Eskirozko BSH enpresa abenduan itxiko dute

Bilera akigarria izan zuten asteazkenean Eskirozko BSHko lan batzordeko kideek eta multinazional alemaniarraren zuzendaritzako kideek: aurreakordioa lortu zuten UGT, CCOO, ATTIS eta Solidarik (17 ordezkaritik gehiengoa dute 12 kiderekin) eta ez dute mahai gainean jarritakoa... [+]


Bizkaia eta Gipuzkoako hainbat hondartza desagertzeko arriskuan daude

Gaztetape (Getaria) eta Muriola (Barrika) hondartzak 2050. urterako desager daitezke Greenpeaceren txostenaren arabera. Itzurun (Zumaia), Karraspio (Mendexa), Isuntza (Lekeitio) eta Azkorri (Getxo) hondartzek hedaduraren erdia gal dezakete.


Iruñeko espetxeko osasun arreta “urria” dela salatu du Salhaketa Nafarroak

Nafarroako Gobernuak espetxeetako osasun zerbitzuaren eskumena eskuratu zuenetik, baliabideak “indartu” dituzten arren, presoek nabarmendu dute ez diela sobera eragin egunerokoan.


‘Eskumenlagoa’

Hezkuntza Sailak 2025-2026 ikasturtearen antolaketa bigarren hezkuntzako ikastetxe publikoetan ebazpena argitaratu du. Urteroko agiria da, uztail hasierakoa; ikasturte-hasierako ebazpena esaten diogu.

Aurtengoan, hauxe jasotzen du euskarazko bertsioak:... [+]


2025-07-18 | Aiaraldea
Gorrotozko delitu salaketa jarri dute Artziniegan eta Udalak “irain arrazistak” gaitzetsi ditu

Artziniegako Udalak mezua zabaldu du gertatutakoa gaitzesteko eta elkartasuna adierazteko irainak jaso dituzten herritarrei.


2025-07-18 | Elhuyar
Neandertalak San Adriango koban maiz ibili zirela berretsi dute, Aizkorrin

Duela bi urte Aranzadi Zientzia Elkarteak neandertalek egindako harrizko tresna batzuk eta haiek jandako animalien hezurrak aurkitu zituzten San Adriango koban. Horrela jakin zuten neandertalek duela 40.000 urte koba hori erabili zutela. Aurten egin duten indusketa-kanpainan... [+]


2025-07-18 | Sustatu
Fitxategi handien transferentziarako alternatibak (WeTransferrekoa ikusita)

WeTransferren baldintza berri gaiztoen aurrean, alternatibarik? Bai, pare bat, edo bien arteko konbinazioa. Enkriptazioa edo/eta Tori.eus zerbitzu euskalduna erabiltzea.


2025-07-17 | ARGIA
Europan espetxean denbora gehien daraman preso politikoa
40 urteren ostean Georges Abdallah askatuko dute uztailaren 25ean

Georges Ibrahim Abdallah, Frantzian 40 urteko espetxealdia igaro ondoren kaleratuko dute. Palestinaren askatasunaren aldeko militantea, Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea izan zen, eta diplomazialari israeldar eta amerikar bana hiltzeaz akusatu zuten. Inoiz... [+]


2025-07-17 | Piztu Donostia
Ez dakigu ahoa ixten

Azken sei urteotan Piztu Donostia eragile sozialaren talde motorra osatu dugunoi txanda pasatzeko unea iritsi zaigu, mila gai eta beste mila fronte zabalik geratzen diren arren.

Duela sei urte Eneko Goiak, PSOEren laguntzarekin, osaturiko Donostiako Udalak bideratzen zuen... [+]


2025-07-17 | Joan Mari Beloki
Ekialde Hurbila sutan

Ekainaren 13an hasi eta 24an amaitu zena “12 Egunetako Gerra” bezala ezagutuko da aurrerantzean. Gauza harrigarri batzuk gertatu ziren bertan, pentsaezinak ordura arte. Nahiz eta lerro hauek idaztean egun gutxi igaro diren bukatu zenetik, ondorio batzuk atera... [+]


Eguneraketa berriak daude