Artaldetik ihesi jarriak

  • I

    Hiri bat hiri bat da,
    karakter bat, bera.
    –Ta kanpo-eder ez bada?
    –... ederra galdera!
    Ba, jarri Guggenheim bat!
    Ber-jantzi hobera.
    “Nortasun marka” bat da
    izateko era.
    Izateko, ez da aski
    izatea bera.

2008ko otsailaren 11n
Maialen Lujanbio
Maialen Lujanbio, bertsolariaKarlos Corbella
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
II

Guggenheim, Sagardo-etxe,
Romanikoko arku,
Interpretatze-zentru:
sorgin, gazta, barku...
Herri bakoitzak nahi du
gai bat beretartu,
auzoengandik bereiz,
NORtasun bat hartu
...ta harekin zer egin?
museoan sartu!


III

Hiriaren kasua
pertsonaratzeko
adibide bat: kultur
merkatu latzeko
zenbat sortzaile, denak
elkarren antzeko.
Ta horra paradoxa
aurrekoz-atzeko:
desberdindu beharra...
homologatzeko.

IV

Homologatzaile da
modaren aingura:
denok modako baina
original gura.
Original bai, baina
ohiko modura.
Originalegia
ja arriskutsu da...
Non da “desberdin” eta
“arraroa”ren muga?


V

Desberdinaren bila
giza-inertzia,
balantza guztiz alde
batera jeitsia.
Ta jendeen ihesi lez
joeren gezia:
berezi izatea
arrunt denez ia,
arrunta izatea
da orain berezia.


VI

Zer den zer jakiteko
ja puntu zailean...
Garaion Off ahotsak
tonu garailean
dio, zehar irri bat
dula matrailean:
“Bereiz zaitez (neurrian),
NOR izan (sailean)”.
Tatuatu Guggenheim bat
ipur-masailean!


Doinua
: “Adio luzaideko”.

Kanal honetatik interesatuko zaizu: Argiako Bertso jarriak
2023-01-10 | Imanol Lazkano
Bertso berriak, txapelketako finalari jarriak

Abenduaren 18an, Euskal Herriko Bertsolari Txapelketako finaletik bueltan jarritako bertsoak.


2021-07-26 | Xabier Paya
Bertso berriak...Puntukako gida-baimenari jarriak

I

Bi mila eta seigarreneko
zazpigarrenaren bata,
bertsolaritzak errepideetan
esparru berria dauka:
entzun dudanez, bertso-eskoletan
ematen da orain plaka,
DGTaren agente denak
puntuka hasi dira ta.


II

Guzman Tsomantso agentea:

"Autoan ezin izan da inoiz
sakelakoa... [+]
















2021-07-21 |
Bertso berriak... Azalaren mamiari jarriak

Doinua: Anderea gorarik edo Ezkotariarena.


I

Buzo urdinak
klase-arteko langaren
azpian, nola
jauntxoen eskulan garen.
Kate-laneko
lau mila-pasa langaben
begi galdua
izan liteke Landaben.


II

Buzo laranjei
zerutik behera jaramon
begi urdin bik:
"Move fucking... [+]

















2021-07-19 |
Bertso berriak... Abenduari jarriak

I

Ate joka ditugu
Eguberri jaiak
kaleetan argiak
ta opari gaiak
dirua xahutzeko
nolako garaiak
txiki egiten gaitu
gure handi nahiak.


II

Haurrak eskatu edo
norberak eskeini
auzokoak badauka
etxean komeni
«egoa» harrotuaz
ia edozeini.
Hori hainbeste... [+]



















2021-07-19 | Xabier Paya
Bertso berriak... Euskaldunako besaulkiek jarriak

I

- Ai ene aspaldiko
besaulki laguna
berriz ere apaintzen
dugu Euskalduna.
- Igor izango al da
Gure txapelduna?
- Oker zabiltza, Igor
«Retirau» da, jauna...
- Igor, badator baina
ez zuk nahi duzuna.


II

- Atxuriko mutilak,
Ranking arabera,
Kantatuko du... [+]

















2021-07-19 | Imanol Lazkano
Bertso berriak... Gizapiztiari jarriak

I

Aitaren hormonetan
sorturik hazia
amaren sabelera
hurrengo jauzia.
Milaka bizigairen
hil ala bizia
borrokan erabaki
genduen auzia.
Guda amaigabe hau
da handik hasia.


II

Hil edo bizi hori
izan zen orduan
suerte apurren bat
izango genduan.
Irabazle... [+]



















2021-07-19 | Nerea Elustondo
Bertso berriak... Patroi karratuei jarriak

I

Ia guriak egin du,
badegu zeinek agindu;
lurrarekin berdindu
arte beti berdin gu,
inposaturiko patroi
karratu batzuen morroi.


II

Ikasi orduko oinez,
agenda daukagu gainez:
solfeo, dantza, ingles
dibujo, zergatik ez?
lagungarriak biharko...
Curriculumetarako!


[+]


















2021-07-19 | Jexux Mari Irazu
Bertso berriak... Lagun batek jarriak

Doinua: «Lagundurikan danoi II», «Espainian behera» edo «Batetikan korroxka».



I

Askoren adiskide
ez soilik bezero
irrati, telebistan...
prentsan egunero
duela gutxi arte
ia Olentzero
lehen lagun nituenak
orain izu, ero
nerekin a ze amets
gaiztoak... [+]













2021-07-19 |
Bertso berriak... Onddoei jarriak
Doinua: Pasaiako plazatik.

I

Ultzama aldetikan
dator arazoa
jasan ezina nunbait
jende erasoa
neurritikan kanpora
omen da jasoa
naturak emandako
opari gozoa.

II

Bilatuta onddoa
aguro saskira
kilo asko bilduak
gehiagon desira.
Onak dauden artean
hori komeni... [+]


















2021-07-19 |
Bertso berriak... Aiako saltsari jarriak

I

Larunbata zen ilunabarra
irailak hamaseiean
behorrak eta zaldiak proba
jokua zeukaten Aian.
Ikusmin latza sortu zuen hark
Gipuzkoa eta Bizkaian:
milatik gora jende dexente
huraxe ikusi nahian...
Norgehiagoka behar zuena
bukatu zuten ezbaian.


II

Plaza garbitze... [+]















2021-07-19 |
Bertso berriak... Bixitariei jarriak

I

Lehengo ohitura klaseak
nazkatu eta aseak. (bis)
Herritar asko gogaitu gaitu
udazken hontan paseak
usoen ordez paratxutixtak
ekarri ditu haizeak. (bis)


II

Beren «egoa» puztera
lasaitasuna haustera. (bis)
Ezin ausartu prozesuari
bere bidean uztera
pake garaian... [+]














2021-07-19 | Xabier Paya
Bertso berriak... Telebista euskaldunari jarriak

I

Kexa bat ekarri dut
bertso bihurtuta
telebistak aspertu
samar bainauka.
Inori bota gabe
kexa honen kulpa
ea azaltzen dudan
disimulatuta:
Euskaldun arrunta
euskaraz ohituta
(telebistan dauka
sekulako mauka)
kate bakarrak dauka
kateatuta.


II

Etxera heldu... [+]



















2021-07-19 |
Bertso berriak... Hurrengo geltokiari jarriak

I

Europaldean izarra
hari beha herri zaharra...
Orain eskuadra eta kartaboiz
ebakitzen du bizarra.


II

Urrutiko intxaur hotsa
herri gaztaina morkotsa...
Kanpoz moderno-nahiez jantzia
ta bere buruaz lotsa.


III

Muino-ordeken neurria
haizeak malgu gerria...
Mendiei... [+]
















2021-07-19 |
Bertso berriak... Ezbeharrei jarriak

I

Urte osoa pasa
oporrei begira
jaioterritik urrun
antolatu bira.
Baina hainbat ezbehar
gertatzen ari da
itzuli gabe zenbat
itzuliko dira?


II

Bidaian hasieran
hainbat poz ta zori
nabaritzen zaiona
asko ta askori.
Baina poza penaren
zulora erori
betirako... [+]


















2021-07-19 | Xabier Paya
Ikasturte berriari jarriak

I

Ikasturte berria
badator ta zelan!
Aulkiak gertu daude
berriz ikasgelan,
arbela zuritzear,
eskola bete plan.
Arkatz, liburu, goma,
guraize, idazlan...
ahaztu gabe «uda»
sartzea motxilan.


II

Maten hau esango du
lehenengo galderak:
-Madriletik Kubara
doa... [+]

















Eguneraketa berriak daude
Bi haur Palestinako banderarekin
Aste honetan zenbaki berezia: Genozidioa gelditzeko, Israeli boikot
Herrien arteko elkartasunari gure aletxoa jarri nahi izan diogu. Euskal Herritik, euskaraz, herrien munduaren alde. Geldigaitza dirudien basakeriaren aurrean, duela bi urte bezala, ahotsa altxatzeko beharra sentitu dugu.
Etxean jaso nahi dut