Ilegalizazioen aurretik jarduera etena

  • EAE-ANV eta EHAK Espainiako hauteskunde orokorretatik at jarriko dituzte seguruenik aste honetan bertan, Baltasar Garzon epaileak hala erabakita. Datorren astelehenerako, hilak 11, hautes zerrendak aurkezteko epea itxiko da eta ordurako dena lotuta utzi behar da. Auzitegi Gorenean fiskaltzak aurkeztutako ilegalizazio prozesuak bide luzeagoa eramango du. Dena aurreikusi bezala doa eta honek berriz ere tentsioa dantzan jarriko du.
EAE-ANV
EAE-ANVren ekitaldi politikoa.L.J./Argazki Press
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Ezaguna ez dena da tentsio giro horrek ekarriko duen panorama politikoa, baina pentsa liteke Batasunaren ilegalizazio prozesuan ezagutu izan den girotik oso desberdina ere ez dela izango, azken finean eremu politiko bakoitzak duen indarra du.

Edozein modutan, bada tentsioa biziki goratu dezakeen eragilea eta hori ETAren jarduera izan daiteke. Azken hiruzpalau hauteskunde prozesutan, ETAk ez du hildakorik eragin eta elkarrizketa prozesu bat ere indarrean izan da. Oraingoan, negoziazio saio baten porrotaren ondorengo lehen hauteskundeak dira, Espainiakoak –beraz ezker abertzalearentzat ez horren garrantzitsuak– eta bi alderdiren jarduera zibikoa debekatuta. Koktel zinez arriskutsua.

Ilegalizazio prozesuek bereziki ezker abertzalea kaltetzen badute ere, Espainiako sinesgarritasun demokratikoa ere guztiz kolokan jartzen dute. Baina bereziki, euskal gizartea bera zangotrabatu eta kateatzen da, Alderdien Legearen aurka daudenen arteko elkar lan dinamika oztopatu eta tentsio handiak eraginez.

ENAMeko indarrek, Estatuaren kolaboratzailetzat jotzen dituzte Alderdian Legea onartu ez baina hauteskundeetan ezer gertatuko ez balitz bezala parte hartzen duten alderdiak. Gainerako alderdien ustez, salaketa eta aurkako jarrera erakusteaz gain gutxi egin liteke, ENAMen jarrerak berak, berarekiko elkartasunerako tarte txikia uzten duelako, eta bere nahiekin bat eginda, bere eskakizunekin bat egitea bere estrategia babestea litzatekeelako.

Egungo konfrontazio dinamikan irtenbiderik ez duen korapiloa bide da ilegalizazioan bakarrik zentratzea eta berau askatzeko, partekatzen diren beste balore eta dinamiketara jotzea beste biderik ez dago, bakoitzak bestearen izaera onartu eta errespetatuta.
Hego Euskal Herrian salbuespen egoera nabarmena jarri du indarrean Estatuak, bereziki ENAMi eragiten diona, baina bide batez gizarte osoari ere bai. Zuzenbideko estatuaren zutoinak gero eta zilegitasun txikiagoa dute euskal gizarteko gero eta herritar kopuru handiagoarentzat. Elkarrizketa, negoziazioa eta akordioa biziki sustraitua diren baloreak dira, azken bake prozesuan behin eta berriz agerian geratu zen moduan. Eta, hala ere, ezin konfrontazio bortitza eta inposaketaren gurpila eten. Kontraesana agerikoa da, eta alderdi politikoek badute zer hausnartu, baina baita balore horien alde agertu den gizarte zibilak ere, bereziki erabaki eskubidearen aldeko jarrera dutenen artean.

Jose Luis Rodriguez Zapaterok hauteskundeak irabazten baditu –inkestek hori diote –, EAJrekin akordioa lortzen saiatuko ei da, hori zioen Alberto Suriok joan den igandeko El Diario Vasco-n. Helburuaz garbi hitz egiten da, Ibarretxeren kontsultaren plana indargabetzea; akordioaren baldintzez gutxi, baina erabaki eskubidearen inguruko planteamendurik ez da aipatzen.

PSOEk hauteskundeak irabazi edo ez, datozen hilabeteetan Eusko Legebiltzarra eta Ibarretxe lehendakaria izango dira tentsio politikoaren gune nagusiak. Batetik, Legebiltzarrak erabaki beharko du zer egin Auzitegi Gorenak EHAK-ko taldea desegitea eskatzen badio. Bestetik, hauteskundeen ostean begiak ekainera joko du, kontsultarena aurrera aterako den hala ez ikusteko. Eta tartean Ibarretxe lehendakaria epaitu dezakete. Zigorrarena ez dago horren argi, baina Atutxa auziak kargugabetzearen bidea zabalik utzi du.

Azkenak
Bizkaiko Golkoa ia bi aldiz azkarrago ari da berotzen munduko batez bestekoa baino

Naturklima fundazioak kaleratutako Itsasoko eta kostako txostena-k argitara eman ditu klima aldaketa euskal kostaldean izaten ari den ondorioak: Bizkaiko Golkoko uren tenperatuta 0,22 gradu igo da hamarkada bakoitzean, 1981tik 2023ra, munduko uren tenperaturen batez besteko... [+]


Protesta egingo dute Los 40 Summer Live jaialdiaren aurka, Zarautzen

Beste urte batez Los 40 Summer Live jaialdia ospatuko dute Zarautzen, eta horren kontra agertu dira herriko hainbat eragile, haien ustez, garrantzi handiagoa ematen zaiolako ekitaldi horri herriko jaiei baino: "Argi erakusten du gure herrian zeinentzat dauden erraztasunak... [+]


Azterketa %90ek suspenditu dute eta Zupiriak esan du: “Ertzain izateko ikasi egin behar da”

3.600 pertsona aurkeztu dira ertzain edo udaltzain izateko lan eskaintza publikoko deialdira, eta 2.800 hautagaiek ez dute proba psikosoziala edota atal teorikoa gainditu. Segurtasun sailburuak defendatu egin du Polizia izateko "exijentzia maila".


CAF-Elhuyar sariak etetea erabaki dute, “baldintza egokirik” ez daudela arrazoituta

Zientzia-dibulgazioa saritzeko erreferentziazko sariak izan dira CAF-Elhuyarrekoak. Antolatzaileek 31. edizioa martxan zegoela etetea erabaki dute, "sariketa behar bezala egiteko baldintzarik ez dagoelako".


Nila Heredia
“Evo Moralesek ingurune toxikoa du, eta ezinbestekotzat jo du bere burua”

Boliviako ezkerreko militante historikoa da Nila Heredia, bi aldiz Evo Moralesen Osasun ministro izandakoa. Abuztuan hauteskunde orokorrak izango dituzte, eta herrialdearen egoera politikoa aztertu du elkarrizketa honetan.


Guggenheim Urdaibai Stop plataformak museoaren proiektua bertan behera uzteko eskatu die instituzioei

Joan den astean aurkeztu ziren proiektuaren inguruko entzuketa prozesuaren emaitzak, eta Guggenheim Urdaibai egitearen kontrako iritziak gailendu ziren. Busturialdearen beharrei "arduraz" erantzutea exijitu die plataformak, eta proiektuaren inguruko informazio eta... [+]


Indarkeria matxista gisa ikertzen ari dira 78 urteko emakumearen hilketa, Zizur Nagusian

Emakumea hilda aurkitu dute bere etxean. Senarrak, 85 urteko gizonak, emakumearen heriotzaren berri eman du, Polizia bertaratu denean diskurtso inkoherentea zuela ohartu eta atxilotu egin dute. 


Konfrontaziora pasatzeko garaia da

Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu


2025-07-30 | Sukar Horia
Dominatzaile pobreak

Bolo-bolo dabiltza gugandik zenbait kilometrotara gertatutako pogromoak, hamarkada luzetan −mendez mende− zilegituriko arrazismoa oinarri dutenak. Palestinan, Torre Pachecon eta Hernanin, arazoa antzekoegia da, intentsitate ezberdinez bada ere. Moroak dira behe-laino... [+]


Barkamena inprimatzen eta saltzen

Mainz (Alemania), 1454. Johannes Gutenbergek eskala handian inprimatutako lehen liburua argitaratu zuen, Berrogeita bi lerroko Biblia izenez ezagutzen dena. Gutenbergek ez zuen inprenta asmatu; dakigula, Txinan, 1040an, Bi  Shengek asmatu zuen inprimatzeko lehen makina... [+]


Migrazioei buruzko jarrerak gurean

Diskurtso erreakzionarioen gorakadaz ari gara azken urteetan. Dela migrazioei buruz, dela feminismoa, euskara eta abarri buruz. Testuinguru horretan, garrantzitsua iruditzen zait jarrera erreakzionarioak edota migrazioei buruzkoak aztertzeko ez gelditzea titularretan, eta gaiari... [+]


Euskarak Euskal Herria behar du

Euskararen balizko etorkizunari buruzko ikerketa bat ezagutzera eman da berriki, eta zalaparta eragin du bertan irudikatzen den paisaia beltzak. Asaldamendu hori auzitan jarriz abiatuko dut nire ekarpena. Zergatik da harrigarria datu hori? Zein mundutan bizi gara, gure egoeran... [+]


Ergelkeria

Liburuak hasi, utzi… begietatik garunera nagi doaz esaldiak, eta itzali ezin dudan tik-tak bat entzuten dut. Ikus-entzunezkoak pikatzen ari naiz.

Entzun dut burpee, eta Llados, eta body count, eta nahi duzulako zara pobrea, eta Milei, eta Thiel, eta unibertsitatea... [+]


2025-07-30 | Inma Errea Cleix
Kaka

Uda honetako erronka omen sare sozialetan: kaka egitea igerileku publikoetan. Ohikoak dira jokabide zikinak sare horietan, eta batzuek beren gorotz fisikoa libratzea, ororen begi-bistan eta eskura, honezkero gaina hartu digun zikinkeria digital erraldoia hezurmamitzea besterik... [+]


Eguneraketa berriak daude