Gezurrak baditu milaka aurpegi

  • Shattered Glass, AEB, 2003. Zuz: Billy Ray. Aktoreak: Hayden Christensen, Peter Sarsgaard, Chloë Sevigny. 99 m.

    Kazetari izar bilakatu nahi du Stephen Glass gazteak eta dena alde du horretarako: pertsonalitate erakargarria, erredakzio kideen eta nagusien miresmena, eta denak liluratuta uzten dituen istorio aproposa topatzeko gaitasuna. Arazo txiki bat baino ez: bere erreportaje bitxi eta deigarriek errealitatea baino, fikzioa dute oinarri. Irudimen eta literatura ugarirekin berriak asmatuz gustura dabil Glass, pirata informatikoei buruzko artikulu batek beste egunkari baten susmoak pizten dituen arte.
Shattered Glass
Shattered Glass filmeko bi protagonistak
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Bizitza errealean jazotako gertakizun hau 90eko hamarkadan dago kokatua, baina sonatua izan zen duela ez hainbeste kalkatua dirudien historia: 2003an, Jayson Blair 27 urteko erredaktoreak Irakeko gerran hildakoen senitartekoen edo frankotiratzaileen elkarrizketa asmatuak publikatu zituen The New York Times ospetsuan. Sei hilabetetan kaleraturiko 73 erreportajeetatik gutxienez 36tan informazio faltsua aurkitu zutela onartu zuen egunkariak. Are gehiago, gogoratzen ez dudan AEBetako kazetari batek Pulitzer saria eskuratu zuen guraso drogazaleekin bizi eta abstinentzia-sindromea zuen Johnny zazpi urteko mutikoaren istorioagatik. Hau ere, literatura hutsa.

Kazetaritzaren munduari eta honek hartu duen norabideari buruzko eztabaida interesgarriak mahairatzen ditu filmak: nola da posible Stephen Glassen artikuluek The New Republic egunkari zuhurraren zuzenketa zorrotzak –lauzpabost zuzentzailek eginak!– gainditu izana? Zergatik ez dira datuak egiaztatu? Zein da informazioa baloratzeko modua? Ondo egin al dute nagusiek Glassen istorio probokatzaileak sustatuz eta gainontzeko erredakzio kideen erretratu zintzo baina biluziagoak gutxietsiz? Askotan, egia aspergarria baino tentagarriagoa zaigu apainduraz betetako narrazio bizia, eta bere erakarpenak itsututa ez gara gauza haratago begiratzeko. Gutxienez, zenbait egunkari ‘serio’ren sakralizazioa zapuzteko balio dute halako gertaerek.

Kontuak are kutsu ustelagoa hartu ohi du, lerro editorialaren eta interes desberdinen babespean, kazetariaren asmakizunak manipulazioa helburu duenean. Euskal Herriari eta euskarari lotuta kasu ugari ezagutu ditugu 2007an: El Paísek Bagdaden antza zuen Hernani bat deskribatu zuen –“Un grupo de niños comienza a jugar en la plaza Berri con negras pistolas de juguete perfectamente reproducidas”–; El Mundoko bi kazetarik Behobia-Donostia egin zuten… tripiz josita? –“La mayoría lleva un look abertzale que nos recuerda a los miembros de la Mesa Nacional de Batasuna: melena larga, muchos pendientes, mostacho sublabial”–; eta Keith Johnsonek Basque inquisition: How do you say sheperd in euskera artikulu polemikoa idatzi zuen The Wall Street Journalerako, artikulu surrealista, inondik inora. Objektiboa izatea ezinezkoa omen da, eta ez ei da izan behar, baina subjektibotasunak ere badu mugarik: kazetariaren begirada errealitatera egokitu beharrean, errealitatea norberaren asmoetara egokitzen denean.

Azkenak
Hernaniko Txosna Batzordea: “Faxismoari eta arrazakeriari bidea itxiko diegu”

Hernaniko San Joan jaietan magrebtarren kontrako eraso gehiagoren berri eman dute Hernaniko Txosna Batzordeak eta Amher SOS Arrazakeriak. Salatu dute herrian asteak daramatzatela "jarrera, gezur eta ekintza antolatu arrazistak" bizitzen, eta ohartarazi dute: "Hau... [+]


Fermin Leizaolaren mundu interesgarriak

Donostia, 1960. Fermin Leizaola 16 urteko gazteak San Telmo Museoan zegoen Aranzadi Zientzia Elkarteko idazkaritzara jo zuen, bertako Espeleologia Sailean aritzeko prest.  

Ez zen San Telmora egiten zuen lehen bisita izan; 1975eko ekainean Zeruko Argia-rekin... [+]


Lurra eta konpromisoa ardatz, Bizkaiko hamar emakume baserritarren historia kaleratu dute

Maribi Ugarteburuk, EHNE Bizkaiaren enkarguz, herrialdeko hamar emakume baserritarren bizi historiak batu ditu Erein, Borrokatu, Bizi liburuan. Azken mende erdian Hego Euskal Herrian nekazaritzan eta abeltzaintzan izandako gertaerak bizi izan dituzten emakumeak dira protagonista.


2025-06-27 | Hala Bedi
Agurain eta Legasako ArcelorMittal enpresako langileek greba mugagabeari ekingo diote uztailaren lehenetik aurrera

Zuzendaritzak aurkeztutako Enplegu-erregulazioko espedientea (EEE) atzera bota eta "irtenbide bat bilatzeko negoziaketak hasteko helburuz", Agurain eta Legasako ArcelorMittal enpresako langileek greba mugagabeari ekingo diote.


LGTBIQ+ Komunitatearen Nazioarteko Egunaren bezperan, “sexu askapena eta harrotasuna” aldarrikatu ditu EHGAMek

Argitaratutako oharrean, EHGAM Euskal Herriko Sexu Askapen Mugimenduak ohartarazi du "faxismoa eta ideia faxistak" zabaltzen ari direla mundu mailan, eta "erresistitzeko prest" daudela: "Beldurra baino askoz handiagoa da sentitzen dugun amorrua". 


EHUn kitxuaz, komunitate indigenen erresistentzia aldarrikatzeko

María del Cielo Galindo Puyalek EHUn Master Amaierako Lana aurkeztu du ostegunean, ekainaren 26an. Galindok kitxuaz hitz egin du epaimahaiaren aurrean, Boliviako emakume indigena meatzarien parte-hartze politikoaz. Lana kitxuaz eta gaztelaniaz idatzi du, eta bere anaiak... [+]


'Missa Solemnis'
Bihotzetik zeruraino

Beethovenen 'Missa Solemnis'

  • Taldeak: Bilbao Orkestra Sinfonikoa (zuzendaria: Nuno Coelho), Bilbao Koral Elkartea (Enrique Azurza) eta Iruñeko Orfeoia (Igor Ijurra).
  • Bakarlariak: Mira Alkhovik (sopranoa), Nerea Berraondo (mezzoa), Michael Porter (tenorea)... [+]

Baztango Udalak “euskal errepublikaren parte” dela erabaki du

Aurrez, Plentziak, Alkizak eta Gernikak euskal errepublikaren parte izatea erabaki zuten. Baztanekin, dagoeneko Euskal Herriko lau herriek hartu dute erabakia.


'Artxibo biluzia'
Memoria indibiduala, memoria kolektiboa eraikitzeko

Artxibo biluzia
Nor: Intza Alkain eta Javi Barandiaran (Metrokoadroka).
Non: Lemoako Kotxepin aretoan.
Noiz: ekainaren 2an.

-------------------------------------------------------

Lemoan independentzia eguna ospatzen ari dira. Kotxepin kultur etxearen alboan,... [+]


Adin txikikoak dituzten Gasteizko bi familia kale egoeran geratzeko arriskuan daude

Duela urtebetetik duen aldi baterako harrera proiektua eten diote familia bati, eta bestea joan den astean etxegabetu zuten, inolako jakinarazpenik jaso gabe. Auzoan Bizi etxebizitza sareak agerraldia egin du ostegunean Txagoko Komunitate Sarearekin eta Federico Baraibar... [+]


2025-06-27 | Xuban Zubiria
Bretoiera eta Bretainiako kultura sustatzen zuen Breizh kooperatiba itxi dute

Bretainiako adierazpide musikal zein literarioen sustatzaile eta banatzaile nagusia izan da Breizh kooperatiba. Ia zazpi hamarkadetako ibilbidean ehunka egile bretainiarren lanak editatu eta ekoitzi ditu, horietako hainbat bretoieraz.


Frantziako Estatuak EEPn 100.000 euro gehiago inbertituko ditu, baina helburuetatik urrun

Maider Behotegi Euskararen Erakunde Publikoaren (EEP) lehendakariak inbertsio handitze guztiak berri onak direla adierazi zuen iaz. Hala ere, erakunde bakoitzak gutxienez 300.000 euro gehiago ipintzea "beharrezkoa" dela nabarmendu zuen, helburua 2050ean hiztun kopurua... [+]


Ed Rojas
“Trans legea onartu dute, baina zer gertatzen da identitate ez-bitarrekin?”

Tramite burokratikoetan murgilduta dago Ed Rojas. Kolonbian jaio eta bizi, 2022an Ikasketa Feministak eta Generokoak Masterra egin zuen EHUn. Baina titulua amaitu eta hiru urtera, ez du lortu bere izenean jasotzea. Arrazoia? 2022an ez-bitar markagailua jarri zuen bere... [+]


Azken hamar urteetan %21 jaitsi dira iktus kasuak Nafarroan

2009tik 2023ra izandako iktus intzidentziak jaso ditu Nafarroako Osasun Publikoko eta Lan Osasuneko Institutuak. Iktusa izan duten nafarren %84k arrisku faktoreren bat zuen.


Espainiako Kongresuak gobernuari eskatu dio 78ko sanferminetako gertakariak “argitzeko” eta biktimei “aitortza” egiteko

1978ko sanferminetan gertatutako Poliziaren kargak argitzea, horiei buruzko dokumentuak desklasifikatzea eta gertakarietan hildako German Rodriguez biktima gisa aitortzea eskatzen diote Espainiako Gobernuari Kongresuak onarturiko dokumentuaren bidez.


Eguneraketa berriak daude