Lan baldintza txarrek hil egiten dute
- 2007. urtean, gutxienez 116 langile hil dira Euskal Herrian. Heriotza horiek aztertuta, honakoa ondorioztatu dugu: lan egoera txarrak, egonkortasunik ezak eta azpikontratazioak hil egiten dute.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
1.200 lagun hil dira, gutxienez, Euskal Herrian lanean ari zirela azken hamarkadan.
Kopuru hori ez da ofiziala administrazioentzat, eta ziur asko handitu egingo litzateke zazpi lurraldeetako lan ezbeharrei buruzko datu erreal guztiak izango bagenitu. Estatistiken distortsioa sortzen da administrazio bakoitzak, hau da, Espainiakoak, Frantziakoak, Euskal Autonomia Erkidegokoak eta Nafarroakoak, neurtzeko modu desberdina erabiltzen duelako eta bakoitza berari dagokion lurraldearen datuez baino arduratzen ez delako. Beraz, Euskal Herri osoko datu guztiak jaso ahal izateko, berriz ere Nazio Estatistika izateko beharra sortzen zaigu. Modu horretan baino ezin daiteke lor gure egoeraren argazki erreala.
Horrelako erakunderik ez dagoenez, aldizkari hau Gara egunkariak egunez egun bildu dituen datuez baliatu da bere datu estatistikoak sortzeko; izan ere, egunkari hori, mugak baditu ere, hurbiltzen da gehien zazpi lurraldeetako errealitatera (www.gara.net/gaiak/lanistripuak webgunean ikus daiteke). Ezin da ahaztu lan istripuen kopuru erreala hemen jasotzen dena baino askoz handiagoa izango dela, egunkari horretan egunero bildu diren datuak istripu larriei edo hildakoei baino ez baitagozkie. Kasuren batean, gainera, larri zauritutako langileren bat hil egin zen eta horri buruz ez zen deus argitaratu.
Hilabetez hilabete
Urtarrilean, gutxienez, 30 lan istripu izan ziren eta 14 lagun hil ziren. Beste hainbeste langilek mota ezberdinetako zauriak izan zituzten. Hildakoen erdiak, eraikuntza sektorekoak ziren, eta arlo horrexek du, hain zuzen ere, egonkortasun ezik eta azpikontratazio bolumenik handiena. Otsailean 19 lan ezbehar izan ziren, eta 12 lagun zendu ziren. Beste 12k zauriak izan zituzten. Zorigaitz horietatik zazpi eraikuntzan gertatu ziren. Martxoan beste 23 istripu jazo ziren; horietan, 12 hildako eta 11 zauritu izan ziren. Istripu horietatik, zazpi eraikuntzaren sektorean gertatu ziren. Apirilean, Aste Santua eta Pazko astea tartean izanda, ezbehar kopurua gutxitu egin zen, eta 8 istripu izan ziren. Bi lagun zendu ziren eta 6 zauritu. Bost ezbehar eraikuntzan izan ziren.
Maiatzean, 20 istripu gertatu ziren, eta, horien ondorioz, 20 langile hil eta 18 zauritu ziren. Hildako gehienak eraikuntzan zebiltzan. Ekainean gertatutako 19 lan istripuetan, 9 lagun hil eta 10 zauritu ziren. Beste behin ere, eraikuntza arloan izandako zorigaitzak nabarmendu behar dira. Uztailean, 33 ezbehar gertatu ziren eta, ondorioz, bederatzi langile hil eta 23 zauritu ziren. Orduan ere, eraikuntza sektorea nabarmendu zen, baita Mugerren (Lapurdin) izandako bi istripu ere, pertsona bat hil eta beste bat zauritu baitziren. Abuztuan, oporrak zirela-eta, ezbehar kopurua asko gutxitu zen. Hamaika izan ziren eta emaitza 3 hildako eta zauritu batekoa izan zen. Irailean, 24 ezbehar jazo ziren; horien ondorioz, 7 langile hil ziren eta 19 zauritu. Eraikuntza sektorean gertatutakoak izan ziren nagusi berriro ere.
Urrian, istripu kopurua gutxitu egin zen eta 13 gertatu ziren; horietan, bost lagun hil eta zortzi zauritu ziren. Hilabete horretan, eraikuntza sektoreaz gain, nekazaritzan izandako istripuak nabarmendu ziren. Azaroan 29 lan istripu izan ziren eta ondorioz, 5 lagun hil eta 23 zauritu ziren. Eraikuntzan gertatutakoez gain, suteek eta leherketek eragindakoak aintzat hartu beharrekoak dira. Azkenik, abenduan, gutxienez, 13 istripu izan ziren eta zortzi hildako, horien artean hiru garraiolari. Zaurituak ere izan ziren. Istripuak Iparraldean zein Hegoaldean gertatu ziren.
Eraikuntza sektorea, gazteak eta etorkinak
Euskal Herrian izandako lan ezbeharrak aztertu ondoren, 2007an lan istripu larria izan edo hil direnen ezaugarriok nabarmendu daitezke: batez beste 30 urtekoak, eraikuntza sektorekoak edo muntatze-lanetan aritzen direnak, egonkortasunik gabeko kontratua dutenak eta azpikontratatan lan egiten dutenak. Etorkinak gero eta maizago izaten dira Euskal Herrian gertatzen diren ezbeharren biktimak.
Lan eritasunak
Langileak ez dira istripuetan bakarrik hiltzen. Beren enpresetan erabilitako produktuek sortutako gaixotasunengatik ere hiltzen dira batzuk. Eritasun horietako batek zenbait enpresatan erabilitako amiantoarekin du harremana. Euskal Herrian, dagoeneko, hainbat lagun hil dira gaixotasun horrek jota. Joan den urtean bertan, Portugaleteko langile baten kasuaren berri izan genuen. Garai batean Babcok Wilcox-en lan egin zuen hark. CCOOk sakon landu du amiantoaren gaia eta berak emandako datuen arabera, EAEn horren inguruko 20 auzi epaitu dira. Beste 20 kasutan, dokumentuak tramitatzen ari dira.
Oraindik ez dago garbi noiz arte eutsiko dion bere erabakiari Pedro Sánchez Espainiako Gobernuko lehendakariak, baina korapilo handi samarra sortzen ari da NATOren barruan, honek aurrekontu militarra %5era igotzea arbuiatu ondoren.
Espainiako Gobernua osatzen duten PSOEren eta Sumar alderdien arteko koalizioak aurkeztutako lege proposamena onartu dute Kongresuan ostegun goizean, frankismoaren apologia egiten duen edozein erakunde debekatuko edo legez kanpo utziko lukeena
Ostiral goizaldean emakume bat eta bere semea etxegabetu dituzte Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kaleko 82. zenbakian. Espainiako Poliziaren laguntzarekin, epaitegiko segizio judiziala etxebizitzan sartu eta eta bizilagunak kanporatu dituzte.
Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.
Eguzki elkarte ekologistak salatu du Donostiako parkean gertatutakoa. Parkean bizi diren hainbat paumari lumak erauzi dizkiote, odoletan utzita. Beraz, erasoa izan dela ondorioztatu dute eta ez dela hegaztien lumaberritze prozesu naturala izan. Eguzki
Algortako Larrañazubi inguruan dago kanpalekua, eta Getxoko Udaltzainek hori husteari ekin diote ostegun goizean. Alkateak adierazi du han bizi ziren pertsonen "segurtasuna" bermatzeko eta "ingurune natural hori zaintzeko" desegin dutela. Getxoko EH Bilduren... [+]
Zizur Nagusiko institutu batean 41 pertsona grabatu zituen eta haietako 30 bere ikasleak ziren. Argazki batzuk sare sozialak erabilita lortzen zituen eta adimen artifizialarekin aldaketak egiten zituen.
Beasaingo enpresaren akzioen %3ren jabe da Eusko Jaurlaritza, eta adierazi du CAFek nazioarteko legedia errespetatzen duela. BDZ Euskal Herriak gogorarazi dio gobernuak derrigortuta daudela okupazioa bultzatzen duten proiektuen aurka egitera.
Maiatzaren 5ean “Lo Vimos en Irun” WhatsApp taldea sortu zenetik, 700 lagun baina gehiago bildu dira larunbatetan patruilak antolatzen dituen taldera. “Segurtasuna bermatzeko” eta “delituak prebenitzeko” aitzakien gibelean, gorrotoaren haztegi... [+]
Egoitza nagusia Basaurin duen enpresak IMI Systemi egin dio bidalketa. Armagintzan bakarrik aritzen da Israelgo Estatuko konpainia hori.
EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ezetza eman zion ABRA Arabako Errioxako Upategien Elkarteak bultzatutako sor-markari. Elkarteak helegitea jarri zion ebazpenari, eta orain Espainiako Auzitegi Gorenak ezetza berretsi du.
Ikastola 2013an sortu zuten eta ondoko urtean jarri zuten prefabrikatu bat herriko etxearen lursail batean bertatik bideratzeko ikaskuntza. 2022an eraikin sendo bat eraikitzeko proiektua aurkeztu zuten, baina herriko kontseiluak ez zuen horrelakorik onartu. Gatazka gogorra egon... [+]
Jose Ignacio Martinez Ortegak, OPA Herri Plataformako bozeramaileak, salatu du Eusko Jaurlaritzak “azkar” itxi nahi duela osasun mahaiko eztabaida.
Applen lan egiten duen ikertzaile talde batek adimen artifizialaren (AA) esparrurako egindako ikerketa baten emaitza argitaratu dute. Izenburu esanguratsua du: The Illusion of Thinking. Euskaraz, bere izenburu luzean, honela: Pentsatzearen ilusioa: arrazoitzeko ereduen... [+]