Miren Agur Meabe: «Biktimentzat betiko anputazioa dira gerrak»


2006ko azaroaren 26an
Nola sortu zen Urtebete itsasargian?
Bulkada sentimental baten ondorioz. Iaz, Lekeitioko Kale Antzerki Jaialdian Ez zaitez Gernikara joan, Lauaxeta ikusi nuen. Balde bat negar egin nuen, eta hain hunkituta geratu nintzen «honetaz idatzi behar dut» erabaki nuela. Inoiz ez nuen pentsatu gerra zibilari buruz jardungo nuenik, besteak beste errezeloz begiratu izan diedalako beti epika handiei eta epika horren kontatzaileei. Horregatik, liburuan gertaera handi bat kontatzen bada ere, pertsona txiki baten ahoan ipintzea iruditu zitzaidan egokiena.

Zer asmorekin dago idatzia eleberri hau?
Jon da gerraren kronista sentibera. Samurtasuna eta gordintasuna, beldurra eta ausardia, maitasuna eta gorrotoa, erotismoa eta lizunkeria, heroismoa eta saldukeria, elkartasuna eta zekenkeria ezagutuko ditu. Gizakiaren handitasuna eta miseriak. Biktimentzat betiko anputazioa izaten dira gerrak. Gerra hau euskalduntasunaren ikuspegitik kontatua dago. Istorioaren asmoa, kontakizun entretenigarri baten bidez gozarazteaz gain, gazteenei gerrari buruzko hausnarketa eragitea da.

Nola gauza daiteke hausnarketa hori?
Azken orrialdetan laburbiltzen dira alderdi nagusiak. Jonen galderak dira, irakurleak bere erantzuna eman diezaien. Adibidez, gerrako azken eguna al da bakearen lehen eguna? Iragana lurperatu egin behar da ala ez? Zergatik gerrak? Edo, gerra guztiak dira berdinak? Gainera, gogoeta etikoaz aparte, etekin pedagogikoa ere atera dakioke liburuari, hainbat aipamen geografiko eta kultural erreal egiten direlako.

----------------------------------------------------------------------
Urtebete itsasargian
Miren Agur Meabe
Elkar
136 orrialde
9,50 euro
Miren Agur Meabek 1936ko gerraz idatzitakoa
Gaztetxoei begira idatzi du Miren Agur Meabek. Urtebete itsasargian eleberriak 1936ko gerrak Euskal Herrian izan zuen bilakaera hamairu urteko mutiko baten ahotan jartzen du. Gerraren eraginez Bilbon gauzak okertzen hasi zirenean, kostaldeko herri batean farozain gisa lanean aritzen zen osaba baten etxera eraman zuen amak bere seme gaztea, han babestuago eta hobeto egongo zelakoan. Baina gerraren gorabeherak laster sentitu ziren Lekeitioren irudipen literarioa izan daitekeen Garraitzetan ere. Urtebeteko egonaldian bizi izan eta entzundako guztiak kontatzen ditu gaztetxoak eleberrian. Itsasargiari buruz osabarekin ikasitakoak, bere lehen maitasuna, herrian ezagutu zituen lagunen berezitasunak, Lauaxetak oparitu zion liburuarena, eta, gehienbat, gerrak ekarri zituen kalteak. Faxisten matxinadatik hasi etaSantoñako errendiziora bitartean Euskal Herrian gertatu zirenak: lubakiak eta gudaldiak, Gipuzkoa erori ondoren handik ihesi etorritakoen izua, alemanek airez egiten zituzten bonbardaketak, Garraitzetan bertan sortutako suntsipena, Gernika bonbardatu zutenekoa, Lauaxeta, Aitzol eta beste hainbaten fusilamenduak... Hau da, gerraren tragedia deitoragarria.


Azkenak
EAEko euskaltegietan A2 mailan matrikulatzea oraingoaren laurdena kostako da

Datorren ikasturtetik aurrera, euskaltegietan A2 mailan matrikulatzen direnek orain arte bezala 310 euro ordaindu beharrean, 70 euro ordainduko dituzte. Maila gaindituz gero, ordaindutakoa itzuliko zaie ikasleei. 


Guardia Zibilak “hemendik fan egiteko” eskatuko dute ekainaren 14an Oñatin

Kuartela herrixantzat lelopean indar okupatzaileek Euskal Herritik irten behar dutela aldarrikatzen du Fan Hemendik taldeak.
 


Gure haurrak ere badira ekimenak mobilizazioa egingo du ekainaren 12an, Gasteizen

Rafah-ra doan nazioarteko martxarekin bat eginez, Gasteizen mobilizatzera deitu du plataformak, baita ikasgeletan ere. Palestinar haurrekiko elkartasun argazkiak ateratzeko eskatu du.


Bake Bideak eta Bakegileak bide amaierara iritsi dira

Aieteko Nazioarteko Bake Konferentzia 2011n egin zen Donostian eta ondoren sortu zen Bake Bideak, Ipar Euskal Herritik bake prozesua sustatzeko. Bakegileen zeregina ETA armagabetzeko ekinbide zibila antolatzea izan zen. Orain, desegingo direla iragarri dute bi ekimenek.


2025-06-06 | Gedar
EAEko kartzelariak greba egitera deitu ditu ELAk

Espetxeetako funtzionarioek lanuzte partzial bat egingo dute ekainaren 9tik 15era bitartean.


Idoia Asurmendi
Bihotzetik berriz pasatzea

IDOIA ASURMENDI
Non: Bilboko Kafe Antzokian.
Noiz: maiatzaren 29an.

----------------------------------------------------
 
Termometroak 30 gradutik gora markatzen ditu, uda giroa nagusi da eta Bilboko kaleak herritar aztoratuz beteta daude. Horrelako egun... [+]

Torturaren 21 biktima berri aitortu ditu Nafarroako Gobernuak

21 pertsona “giza eskubideen urraketen biktima” gisa aitortu dituzte ofizialki. Espainiako Estatuko funtzionarioek eta eskuin muturreko taldeek torturatutako pertsonak dira eta biolentzia horren lagin txikia baino ez direla dio Egiaren Garaia Da ekimenak.


111 Akademiak banatuko duen azken saria jaso du Miren Amurizak

Ostegunean banatu dute saria, Amasa-Villabonako Hika txakolindegian. Bertan jakinarazi dute 2024koa izan dela 111 Akademiak banatuko duen azken saria.


Non daude kaparrak?

Lorazainok bi hilabete baino gehiago daramatzagu greban, eta, horietan, udaltzaingoek indarrez zapaldu gaituzte piketeetan. Hirian zehar jarraitzen gaituzten sekretek jazartzen gaituzte, eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzte. Enpresak ez gaitu aintzat hartzen, eskaintza... [+]


“Zaurgarritasun Indizea”, Jaurlaritzak nahi duena egiteko koartada

Nork sinesten du urtebetean Ordiziako errealitatea goitik behera aldatu dela eta desorekak desagertu direla?

Udaberriko oporren ataritan egunkarietan Begoña Pedrosak eman zigun titularra: Ordiziak ez du desorekei aurre egiteko plan berezirik behar... [+]


Ostiralean hasi eta urte bukaera arte iraungo du Arestiren ekarria ezagutarazteko Bilboko egitarau oparoak

Euskaltzaindiak, EHUko Gabriel Aresti Katedrak, Gabriel Aresti kultura elkarteak eta Bilboko Koral Elkarteak elkarlanean antolatu dute egitaraua. Ostiral honetan, adibidez,  Bilboko Udalaren Txistularien Bandak Aitaren Etxea emanaldia joko du Euskaltzaindiaren... [+]


GALen biktimei barkamena eskatu die Alonsok, Gogora Institutuko zuzendariak

Datorren irailaren 25ean 40 urte beteko dira GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatutik, non lau euskal errefuxiatu hil zituen. Horren karietara, Gogora Memoria, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Institutuak oroimen ekitaldi bat egingo du udazkenean.


Energia berriztagarrien arloko kooperatiben europar federazioko Kontseilu Errektoreko kide bihurtu da Goiener

Rescoop.eu federazioko Kontseilu Errektorean sartu da Goiener kooperatiba, eta  "lorpen handitzat" jo du ardura berri hori. Iragan maiatzaren 22an Krakovian (Polonian) egindako Energia Komunitarioaren Foruman parte hartu ahal izan dute, eta une inportantea izan... [+]


Eguneraketa berriak daude