Ingelesak izututa dauzkagu
Madozen arabera, Ingalaterrako errege Eduardo beldur zen «euskaldunek Flandriako uretan armada izugarria bildu zutelako, eta itsaso britainiarra menderatzeaz gain, bere erresuma inbaditu eta bere agintepean zegoen herria suntsitu nahi zutelako». Egun batzuk geroago, abuztuaren 29an itsas guda odoltsua izan zen Vinchellen euskal eta ingeles floten artean. Ingelesak gailendu ziren eta 26 ontzi kendu zizkieten euskaldunei. Baina ez zen nonbait nahikoa izan bien arteko gatazkari amaiera emateko. Errege ingelesak, urte bereko irailaren 8ko agindu baten bidez, orduan ingelesen menpe zeuden Ipar Euskal Herriko biztanleei eskatu zien, Hegoaldekoen aurka borrokatzeko. Madozen kontakizuna, ordea, zalantzan jarri beharra dago, besteak beste, Kanariar Uharteak euskaldunek 1393an deskubritu zituztela esan baitzuen, historiagile gehienek gutxienez 80 urte lehenago dagoeneko irlak ezagunak zirela dioten bitartean.
Dena den, politiko liberal nafarrak euskaldunen eta ingelesen arteko harreman korapilatsuak deskribatzen jarraitu zuen eta, urte luzetako gatazka eta su-eten aldien ondoren, azkenean, bakea 1482ko martxoaren 9an iritsi zela dio, Ingalaterra eta Gipuzkoaren arteko ituna medio. Itun honen arrastorik ez dago Gipuzkoako artxiboetan, baina Thomas Rymer (1641-1713) Ingalaterrako gorteko historialariak horren berri jaso zuen, Madozek dioena, oraingoan bai, berretsiz.
Frantziako eta Ingalaterrako erregeen eta Gipuzkoako prokuradoreen zigilua zeraman itun honen arabera, ontzi ingeles eta gipuzkoarrak erasoetaz babestuta zeuden eta aske ziren nahi zuten lekuan merkataritzan jarduteko. Euskaldunek Ingalaterra eta Bretainako uretan arrantzan aritzeko aukera zuten, beti ere ezarritako zergak ordainduta. Gaztelako Koroako ontzi, gaztelu eta herriren bat frantsesen eta ingelesen esku geratuz gero eta bertan euskaldunen hondasunik topatuz gero, berehala itzuliko zitzaien jabeei.
Madozek aipatzen dituen gertakizun hauetan guztietan, su-eten itunean eta aurreko gatazkan, Gaztelako Koroa ez da ageri. Deigarria da datu hau, 1200etik aurrera Gipuzkoa gaztelarren itzalean zegoela kontuan hartuz gero. Intelektual nafarrak ordea, ez du zalantzarik ituneko artikulu bat aipatzean: «Edozein arrazoi medio, Gaztela eta Ingalaterraren artean errepresaliak baleude, gipuzkoarrek ez lituzkete burutuko, ez jasango, neutralitatea mantenduz, estatu independente bat osatuko balute bezala».
* * * * * * * * * * * * * * * * * *
Hamaika familiak egin dute ikastetxe publikoan D eredura pasatzeko eskaera. Zentroak baiezkoa eman du, baita Udalak ere, baina errefusatu egin du Nafarroako Gobernuak "espazio falta" argudiatuta.
Presidentetzarako bozen lehen itzulian bigarren gelditu ostean, hautagai independenteak puntu bateko aldea atera dio Trzaskowski egun gobernuan dagoen alderdi europazaleko hautagaiari. Emaitza ofizialak argitaratu arte ez da argi egon zein izan den bozen irabazlea, bigarren... [+]
Debekua uztailak 1ean sartuko da indarrean hainbat espazio publikoetan, hondartzak edo parkeak kasu. Araua errespetatzen ez duten herritarrei 135 euroko isuna jarriko diete.
5.000 lagun inguru bildu dira Yala Nafarroak eta BDZk igande honetan Iruñean deitu duten manifestazioan, Israelekin harremanak haustea eskatzeko. Halaber, erregimen sionistarekin edo Israelgo enpresekin interesak eta negozioak mantentzen dituzten Nafarroako enpresen eta... [+]
Israelgo armadako tankeak eta droneak zentrora bertaratzen ari ziren palestinarrei eraso egiten hasi dira, eta 31 lagun hil eta 115 zauritu dituzte. Israelek AEBek proposatutako su-etena onartu ostean, Hamasek zenbait baldintza gehitzea eskatu du: su eten iraunkorra... [+]
Abian da zesta-puntako Nazioen Liga. Ekainaren 6ra bitartean, hainbat selekzio arituko da lehian Gernika-Lumoko Jai Alai pilotalekuan, euskal selekzioa tartean. “Historikoa” da hori, txapelketaren antolatzaileek adierazi duten moduan, euskal selekzioak aurrenekoz... [+]
-M.jpg)
Ekainaren 6, 7 eta 8an Ficoba produktu eta zerbitzu ekologikoz beteko dute, “jasangarritasunarekiko konpromisoa” dutela ziurtatu duten 117 enpresak. Azokaz gain, egitarau oparoa prestatu dute, eta hainbat tailer eta hitzaldi egongo dira, baita bizikleten bigarren... [+]
Gernika-Palestina herri ekimenak antolatuta, Palestinako egunerokotasun odoltsua irudikatu dute gaur eguerdian Alderdi Ederren. Gorputzak goitik behera izara zuriz estalita, lurrean etzan dira ehunka lagun, Palestinan egunero bizi duten egoera lazgarriari erreferentzia eginaz.
Euskal Herriko hainbat txosna eta jai batzordek deituta, elkarretaratzea egin dute larunbatean Bilboko Miribilla auzoan. Azpimarratu dute txosnak ez direla "edariak zerbitzatzeko barra hutsak", jai herrikoien "bihotza" baizik. Horregatik, Txosnak. Gureak, denonak... [+]
Osasun etxeko telefono deiaren itxaronaldian, supermerkatuko korridoreetan, kiroldegiko aldageletan... Isilune izan daitezkeen uneak soinuz betetzen ditugu. Zergatik, zertarako? Isiltasunak urduritzen gaitu? Sor diezazkiguken barne gogoetengatik?
Zortzigarren saioa, eta... [+]
Dozenaka eragilek babestutako agerraldi jendetsuan, kezka agertu du auzoetan mezu xenofobo eta baztertzaileak indartzen ari direlako herritarren artean. Herrigintzak “zailtasun eta erreminta falta handia” duela uste dute, baina gatazkei elkartasunetik eta saretuz... [+]
Aspaldian Irunen ikusi den manifestaziorik jendetsuenetakoa izan da larunbatekoa, Bidasoako ospitaleko zerbitzuak desegitearen aurka. Besteak beste, larrialdi pediatrikoak, haur eta gazteentzako psikiatria zerbitzua eta urologia ezabatu dituzte, eta agerikoak dira ondorioak... [+]
Correosen bidalketa zerbitzuan "kaosa" eta "kolapsoa" nagusi den bitartean, enpresa publikoak Axa aseguru etxearekin akordio bat iragarri berri du. Ekainaren 1erako, Correosek Espainiako Estatu osoan dituen 800 bulegoetan Axaren aseguruak egin ahal izango dituzte... [+]