Bertsoak
Euskerari.
Txirrita:
Larogei urte gainean ditut,
nago hanketako minez,
Donostiara etorria naiz
erren haundia eginez.
Bi bastoirekin txit larri nabil
pausorik eman ezinez.
Euskera ia ahaztu zait eta
erderarikan jakin ez,
maixu batekin eskolan laxter
hasi behar det latinez.
Bukaeran eskuarekin Ariztimuño apaiza seinalatu zuen, maixu bera aukeratua zuela, alegia.
Gerrari.
Txirrita:
Zenbat errezo egin izan det
nere denboran elizan,
ta pozik nago ikusirikan
pakian nola gabiltzan.
Ni naizen bezin kobarderikan
inor ezin leike izan
semeak gerra ez joateatik
mutil zar gelditu nitzan.
Gaia: Uztapide, korbata erabiltzen ez duena, Perurena, korbata erabiltzen duena.
Uztapide (laugarren bertsoa):
Nik ez ote det erantzuteko
gaur izango bihotzikan?
Gere jatorria aitortzeko
guk ezteu beste pozikan.
Baserritarren boltsan askotan
ezta faltatzen sosikan.
Brusa beltzak'e kalian eztu,
gizona, bate lotsikan.
Bixiguari.
Basarri:
zein ez du horrek gozatuko?
bazkari eder bat ez ote degu
egun hontan osatuko?
bixigu begi-gorri
begira danok horri,
nor ez da inguratuko?
nik desapiyo egiten dizut
etzerala sobratuko
Hildako emaztearen soinekoari.
Xalbador:
Pentsa zazute alargundu bat
ez daike izan urusa,
dolamen hunek, oi! ez dezala
ainitz gehiago luza,
orai urtea ziloan sartu
andreñoaren gorputza,
haren arropa hantxe dilindan
penaz ikusten dut hutsa.
Geroztik nihaur ere nabila
guzia beltzez jantzirik,
ez dut pentsatzen nigar eiteko
ene begiak hersterik,
ez pentsa gero, andre gaxoa,
baden munduan besterik
zure arropa berriz soinean
har dezaken emazterik.
Baserri hutsari.
Lazkao-Txiki:
O, baserritxo, hartuko dezu
bihotz barrenetikan min
eskerrak mihirik ez dezu eta
ezin dezu gaur hitz egin;
zenbat fameli hazi dezuen
Jainkuak bakarrik jakin,
orain bakarrik uzten zaituzte,
ondotik danak aldegin.
Zuk eman dezu hainbat haurtxoren
babesa eta epela,
ikusten zaitut gaur egunean
eskerrik gabe zaudela;
bertsolaria minberatzen da
zu ikustian horrela,
gaur baserri hau ikusten det nik
gure euskera bezela.
Lazkao Txiki:
Kontzientzia nolakua dan
etzaiteztela atzendu,
gizonak nola bizi behar dun
ederki erakusten du;
premin danari lagundu eta
inori ezer ez kendu,
lege beharrik ez genduke guk
hori beteko bagendu.
Uztapide:
Nere oraingo hiru bertsotan
ohiaren kontua dabil,
badakizute ni erdi gaixo
eta naguala debil;
bere aurrian aurkeztutzen naiz
eta jarriko naiz umil:
ohi zuri baten jaio nitzan da
ohi zuriyan nahi nuke hil.
Aitari.
Amuriza:
Aita izena kanta beharrak
jarri dit bihotza bero
aukera eder hau izango zenik
ez nuen hemen espero
preso nengoen Zamoran eta
han gelditu ia ero
joan nintzen ta bertan nengola
aita hil zitzaidan gero,
nahiago nuke edozer baino
hemen bizirik balego.
Aita nuen nik umoretsua,
inoiz geza ta gazia
harek agertu zidan bidea
baitzen bertsoz ikasia;
oi, ene aita, nire egunak
ere aurrera doaz ia,
baina zugandik hartua baitut
bertsotarako grazia,
nik egingo dut arbola handi
zuk emandako hazia.
Gaia: Hi naufrago bat haiz itsasoaren erdian, ohol baten gainean; badator itsasontzi bat, ikusten hau, eta aurrera segitzen du.
Amuriza:
Itxaso hori dago zatarra
nire oihua eta negarra
untzi bat horra nun azaltzen den
nik behar nuen izarra
oraintxe sartu zait arra
berriz piztutzeko garra
baina hau da zori txarra
ikusi naute aurrean eta
ai hau destino baldarra
laguna ondotik pasatu eta
nik hemen ito beharra.
Une honetan ez dago errez
hemen jartzea oso haserrez
itsasoaren erdian nago
laguntza horren beharrez
untzi bat hor daukat aurrez
lehenengo hasi naiz negarrez
ta azkenean didarrez:
nora zoazte hemen utzita
nora zuen gizalegez
bihotz apurrik hor baldin bada
salbatu, otoi mesedez.
Urak bete dit ia sabela
ito zorian nago honela
untzi haundi bat pasatzen eta
niri ukatu batela
hau da hilaren eskela
edo zer esan bestela
hori da bihotz ustela
biziagatik oso gustora
galduko nuke txapela
baina munduak hor jakingo du
kriminalak zeratela.
Gaia: Zahartutako zeure erropak basurara bota dituzu eta hara non ikusten duzun beste gizon bat zuk botatako erropak jasotzen.
Lopategi:
Erropa zahar hoiekin
etsia nengoen,
beti jantzi ohi naiz
al denik ondoen,
akaso bota ditut
behar zen baino lehen,
baina ondorioa
horra hor nabarmen:
triste nago zeren
aitona zahar horren
jokoa gaur zer den
ikusi ondoren
miseria gehiegi
daukagu hemen.
Triste ikusten zaitut
aitona izanik,
gaizki hartu zaituzte
egia esanik
zer eman nezake nik
zuretzat nigandik?
Ez nuen uste kasu
hori inun zanik,
hartzazu dohainik,
ez eman ordainik,
bihotza jadanik
lehertua daukat nik,
erropa gehiago ere
badut oraindik.
Gaia: Bizitza guztia itsasoan eman duzu: Gaur egun ohetik mugitu ezinez zaude. Leihotik sartzen zaizu itsasoaren olatu hotsa.
Xebastian Lizaso (hirugarrena):
Hamaika ordu uretan pasa
eguzkitik ilargira,
gauean ere polita baita
itsasoaren dizdira,
ez dakienak zail da jakiten
han ohi degun ikusmira,
ni hemen baina nere lagunak
oraindik han ari dira,
aitonazahartu egonagatik
batere ez zait kupira
egunen baten irtetzen banaiz
ni etxeko atarira,
azken arnasa eman nahi nuke
itsasoari begira.
Gaia: Zezen-plaza inguruko belaze batean ari zaren zezena zara. Zauden lekutik «ole»! eta txalo zaparrada latzak entzuten dituzu. Xabier Eguzkitze (hirugarrena):
Pakirri eta El Yiyo hil ziren,
beste hainbat daude grabe;
familietan sortu izan dugu
makina bat atsekabe,
burla egiten digute, baina
gu adarkadetan trebe.
Naiz bi adar onen jabe;
ni toreatu behar nautenak
guztiz lasai ote daude?
Nereak ia egin du baina
ez nereak egin gabe!
Iturriaga:
neska, aurkitutakoa;
etxe oneko semea eta
benetan guapo guapoa.
Trajerik badaukazu,
egin zaidazu kasu,
nahi nuke bat diskretoa:
eskote zabal zabal zabala
ta luzera motxekoa.
Egaña:
zerorrentzako kaltia;
nahi eta ezin, ezin eta nahi,
izaten da eskotia.
Sartu nahi du patrikan,
ez du diru faltikan;
ai! adiskide maitia,
horretarako onena dezu
bate gabe joatia.
Egaña (hirugarrena):
ta mingainean pozoina;
orain artean neskatxa zinen
orain bihurtu nahi doña;
polita zera baina
ni ere, alajaina,
oso neskatxa moñoña;
igual neronek jarriko ditut
soinekoa eta soina.
Deskribatzeko hitza: Burua.
Andoni Egaña:
Batzutan da argia,
besteetan iluna;
batzutan pilakoa,
besteetan astuna;
kanpotik ilea du,
barruan garuna;
lepo gainean denok
daukagun laguna,
gehiegik gutxiegi
erabiltzen duna.
Gaia: Zure lagun min bat hil zen joan den astean Himalaian. Gaur jaso duzu berak handik bidalitako postala.
Maialen Lujanbio
Kaixo Maialen: zer moduz?
oroimena daukat zugan,
presente zauzkadalako
nere mendi abenturan.
zorionean gabiltza
mendiarekin loturan;
badakizu, beti gisa,
nahi ta ezinaren mugan.
Makaluko gailur horrek
gu jartzen gaitu liluran;
etzirako egongo gera
gailurrarekin joskuran.
Har zazu muxu bero bat,
jarri konfiantza gugan.
Zein bero zen muxua ta
nik zeinen hotz hartu dudan!
Negar egin nahi dut baina
ez egitea hobe da,
malkoak jausiko dira
bestela postal gainera,
ta korritu ta borratu
hemengo muxu ta zera...
Intzirika hasi nahi baina
nijoa aguantatzera.
Imajinatu dezaket
kanpo-base hartan bera...
Bere ilusio ta amets
guzia joan da gainbehera.
Ikurrinarekin juan nahi
zazpi milako batera,
ta orain Makalun dago
heriotzaren bandera.
Irratiak eman zuen
elur-jauzien abisu,
baina zuk ametsarekin
horrenbeste konpromisu
bazendun, ta holakotan
egoskor bat dirudizu;
aurrera segiko zendun,
beti egin dezu berdintsu.
Bizitzan ilusioa
Herioren paradisu;
gero arte esaten ere
ez didazu utzi, aizu;
ta zuri azken hitz batzuk
esan nahiean naukazu,
karta bat egingo dizut,
akaso jasoko dezu.
Larunbatean Arguedasen ospatu zen Erriberako Euskararen Egunaren lehen edizioa. Kultura, auzolana eta festa uztartu ziren euskararen inguruan eskualdeko herriak batu zituen jardunaldi honetan.
Gasteizko teilatuetan panel fotovoltaikoak jarriz, hiriak kontsumitzen duen elektrizitatearen % 38 lor daitekeela kalkulatu du EHUko Ekopol ikerketa-taldeak. Beraiek garatu duten zehaztasun handiko metodologia batez erabiliz iritsi dira ondorio horretara.
Segurtasunaren aldeko elkarretaratze bat antolatu dute ostiral honetarako, hilak 23, Altzako Harria parkean. Donostiako hainbat eragile antifaxistek salatu dutenez, “Voxeko jarraitzaile bat” da deialdiaren atzean dagoena, eta Frente Obrerok eta Juventud Combativa... [+]
Astearte eguerdian egin du ohartarazpena Nazio Batuen Erakundeak. Astelehenean laguntza humanitarioa daramaten bost kamioi sartuko direla iragarri du Israelek, hamaika asteko blokeo erabatekoaren ostean. "Tanta bat da ozeanoan", adierazi du Tom Fletcher NBEko Giza... [+]
Agerraldia egin dute Gasteizko GKS-k, Gasteizko Etxebizitza Sindikatuak eta Bilboko Luberri konpartsak. “Hainbat hilabetez” Bilboko Konpartsekin eta Gasteizko Txosna Batzordearekin “egoera bideratu” nahian aritu direla ziurtatu dute, emaitzarik gabe... [+]
Bigarren ahozko saioan Aroztegiako obren eremuan izan ziren 11 guardia zibilek deklaratu dute asteartean, gehien-gehienak fiskaltzak deituta. Astelehenekoarekin konparatuta azkar joan da dena, eta arras lasaiago. Haien guztien testigantzan zerbait azpimarratu behar bada zera da:... [+]
Maiatzaren 24an 13:00ean Gipuzkoako Foru Aldundiaren aurrean elkarretaratzea egingo du Errausketen Aurkako Mugimenduak. Zubietako Erraustegiak sortzen duen kutsaduraren aurrean eta agente publiko eta alderdien jarrera salatzeko elkarretaratzera batzeko dei egin die herritarrei.
Sare sozialetan zabaldutako mezu batean, AEBetako presidenteak adierazi du Errusiako bere homologoarekin izandako elkarrizketa "oso ongi" joan dela. Putinek esan du Ukrainako gerra amaitzeko ahaleginak "bide onetik" doazela, eta Mosku Kievekin bake akordio bat... [+]
.jpg)
Kirol ekitaldi handi xamarrak egiten diren bakoitzean, agintariek hauspotzen duten "inpaktu ekonomikoaz" edo "hiria mapan kokatzeaz" harago, ohikoa da ostatuen garestitze basatiaz, garraio publikoan daukaten eraginaz edota segurtasun kontuez hitz egitea. Ohikoa... [+]
Telefonicak intzidentzia bat izan du eta horrek sare finkoan eragin du. Ondorioz, EAEko Larrialdiei Kudeatzeko Zentroa kaltetu da. Hala ere, arazoa konpondu dela ezagutarazi dute eta 112 larrialdietako telefonoa martxan dago berriro. Nafarroan ere eragina izan du, baina... [+]
Herri Urrats jaialdiko hasiera ekitaldian Seaskako zuzendaritzako kide Erik Etxartek salatu zuen Parisek oraindik ez ziela irakasle postu gehigarrien proposamenik egin hurrengo ikasturtera begira. Asteburuan heldu zaie Frantziako Hezkuntza Ministerioaren erantzuna, eta... [+]
Gipuzkoako auzitegi baten arabera 2016 eta 2018 urteen artean bost aldiz bortxatu eta beste hainbat sexu eraso zein tratu txar egin zizkion, neskak 12-14 urte zituenean. Gizonari hamasei urte eta hiru hilabeteko kartzela zigorra eta kalte ordainetan 50.107 euro ordaindu beharra... [+]
Filipinetako politikagintza klan oligarkiko ahaltsu batzuen esku dago gaur egun ere. Eta horregatik, emaitzen irakurketa xehatuak ñabardura asko ditu.
Airaldeko Greba Batzordeak (SOS Aiaraldea) jakinarazi duenez, larunbatean hartu zuten itzulera hegazkina desokupazio enpresako kideek.