Makina bat kontu
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Japonia eta Kuriles fosako plakaren ondoan, Pazifikoko plaka Eurasiako plaka bultza eta bultza ari da urteko 8 zentimetroko desplazamendua eraginez eta Filipinetako plaka beste plaken mugimenduen arabera murgiltzen da.
Hau dela eta, orain Tokion Richter eskalan 7,3 indarreko lurrikara gertatuko balitz 10.000tik gora izango lirateke hildakoak.
Shinji Todak 1979tik 2004 bitartera gertatutako 100.000 lurrikara aztertu ditu eta horiek gertatutako eremua ere bai, hots, 25 kilometroko hondoa eta 1.000 kilometro koadro dituen eremua. Bere ikerketak Kyodo deituriko prentsa-agentzian argitara eman ditu eta joan den astean Chiban ospatutako bileran aurkeztu ditu.
Alpeetan elur gutxi
Gai honi buruz dezente idazten ari gara, baina Alpeetan gertatzen ari dena beste eskala batean gure inguruko Pirinioetan gertatzea harrigarria izango ez denez, informazio eguneratua eta jarraitua izatea egokia dela uste dugu.
XX. mende hasieratik udako tenperaturen hazkundea eta glaziarrak urtzea batera doaz. Dena den, historiako beste garaietan aurkako fenomenoak ere gertatu dira, hots, udako tenperaturak beroak izanik glaziarrek bolumen handiagoa hartu izan dute.
Hauxe dio Christian Vincent eta CNRSko glaziologia institutuko ikerlari talde batek. Hauen arabera, glaziarrek bolumen handiena izan duten aroa 1760 eta 1830 urte bitartean izan zen.
XVI. mendean hasi eta XIX. mendera arte luzatu zen azken glaziazio txikian glaziarrek udan tenperatura handiagoa jasan behar izan zuten XX. mendean baino. Baina jausitako elur-maila %25 handiagoa izan zen. Hauxe izan daiteke glaziarren hazkundearen gakoa, Geophysical Research Letters aldizkarian argitara emandakoaren arabera.
Ikertzaileek hainbat datu erabili dituzte ikerketan, hala nola, arteko mapak eta lurraren orografia azaltzen dituzten airetiko argazkiak. Honela hainbat eboluzio iragarri dute hipotesi desberdinen arabera.
Oraingoz, hipotesi nagusia elur kantitateak udako tenperaturak baino eragin handiagoa duela, badirudi indartu egin dela, baina ikerketek aurrera egin behar dute hori baieztatu ahal izateko.
Hori horrela bada, prezipitazio-kantitatean zer eragiten duen da aztertu beharreko hurrengo galdera.
Gaza Hiria osorik okupatzeko onartu berri duten planaz kezkatuta, milaka israeldarrek Benjamin Netanyahu Israelgo lehen ministroari exijitu die Hamasekin akordio batera iristeko "gerra amaitu" eta zerrendan dituzten bahituak aske uzteko. Herrialdeko lehen... [+]
Bilboko Aste Nagusian hainbat pertsona atxilotu ditu Poliziak eraso sexistak leporatuta. Egoera horren aurrean, Juan Mari Aburto Bilboko alkateak esan du Polizia "eraginkorra" dela eta Bilbon "inoiz baino polizia gehiago dagoela".
Drop Site News hedabideak (botere-abusuak mundu mailan agerian jartzeagatik ezaguna) argitaratutako ikerketak interneten bilakaeran kezka sortu beharko lukeen joera baten adierazle den albistea argitaratu du. Facebook, Instagram eta WhatsApp-en jabe den Meta multinazionalak [+]
Orain NLP hizkuntza teknologietako euskal enpresak euskarazko testuen korpus handi bat jarri du sarean, Hizkuntza Eredu Handien (LLM) eta Adimen Artifizialeko ekimenen biltegi nagusia den Hugginf Face baliabidean. ZelaiHandi du izena.
Eta, honekin bai, honekin amaitu da Donostiako Aste Nagusia! Piratei aste bete motz geratzen zaiela eta, egun bat gehitzen diote Aste Nagusiari. Aurten hogeigarren urtez jarraian egin dute Irrikitaldia.
Igandean eginiko presidentetzarako hauteskundeetan berretsi da ezkerreko koalizioaren porrota eta eskuinaren gorakada: PDC Alderdi Kristau Demokratikoko Rodrigo Paz Pereira senatariak eta Jorge Quiroga presidente ohiak (2001-2002) lehiatuko dute presidentetza... [+]
Komisaldegian paper batzuk eman dizkidate. Izerdi tanta bakarra dakit bekokian behera bularreraino, piztu aire girotua, mesedez. Parrandan ondoegi pasatzearen asuntoak, hurrengo goizean galdutakoak salatu beharra. Inozo aurpegidun munipa batek hurrengo asterako zita eman ahal... [+]
Iñigo Urkullu lehendakari ohiak adierazi du Txiki eta Otaegi Eusko Jaurlaritzak aitortutako biktimak direla, eta hala "errespetua" merezi dutela. Haien biktima izaera ezin dela zalantzan jarri azpimarratu du.
Kontatzen ez dena ez da existitzen. Oso barneratuta daukagu lelo hori, baita informazioa boterea dela eta eragiteko gaitasun handia duela ere. Are gehiago gerra edo gatazketan, batik bat oraindik tresna digitalak asko garatu gabe zeudenean, informazioa ez baitzegoen hain eskura... [+]
Bilboko Errekalde auzoko igerileku batean gertatu zen ezbeharra. Larrialdi zerbitzuek erreanimazio lanak egin zizkioten adin txikikoari, eta Gurutzetako ospitalera eraman zuten; hiru egunetara hil egin da.
Ostiralean Alaskan izango duten bileraren bezperan heldu da mehatxua. Friedrich Merz Alemaniako kantzillerrak deituta, gailur birtual bat egin dute asteazkenean Zelenskik, Trumpek eta Europako hainbat agintarik. Ukrainako presidenteak adierazi du Trumpen eta Putinen arteko... [+]
Ostegunean eman dituzte asilo eskaera tramitatzeko lehen txandak: bederatzik lortu dute, irailerako. Eusko Jaurlaritzak ebazpena arintzea, eta migiratzaileak ostatzeko zentroetara mugitzea eskatu dio Espainiako Gobernuari.
Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".