Zer aurpegi du bertsoak?
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Iragana eta oraina bat dira erakusketan, bertsoak natural elkartzen ditu, horren adierazgarri, orain 25 urte Xalbadorrek petrolioari botatakoak duen gaurkotasuna (ikus hurrengo orrian).
Erakusketa hainbat esku eta ikuspegiren emaitza da. Gidoia Koldo Izagirrek egin du, Amets Arzallus izan du lagun bertsoak aukeratzerakoan eta jolas didaktikoak prestatzen, Gurutze Susperregik eraman ditu ordenagailura jolasak eta Kepa Gonzalezena da film laburra.
Bertsoa gizarteratzeko, eskolentzat unitate didaktikoarekin osatua dago erakusketa. Horrela, erakusketara etortzerako, klasean lantzen dituzte ikasleek edukiak.
Bertsoa zuzeneko jarduna izanik, aurrera begira erakusketa bat-batekotasunarekin lotzeko aukera egongo da, aretoan bertan bertsolariak kantuan jarriz.
Hona erakusketaren atalak banaka:
Ispilua
zer nolako apurua!
Nor bere barrua sentitzea
ez al da hori helburua?
Neri begira dagon pertsonak
gauza bat du segurua
bere azala ikusiko du
baina ez bere burua
Maialen Lujanbio, 2003
bestetan iluna
batzutan pilakoa
bestetan astuna
kanpotik ilea du
barruan garuna
lepo gainean denok
daukagun laguna
gehiegik gutxiegi
erabiltzen duna
Andoni Egaña, 1997
mila esamesa,
hori egia ote dan
ez dogu erreza.
Pentsatuta bakarrik
sortzen jat estresa,
maitasunak ekarri
leike bai sorpresa:
batzutan dena da ta
gero ezebeza
Igor Elortza, 2003
zaharrari entzuna,
nere bizitza dena
da lanean juna.
Jakina da zuentzat’e
etorri behar zuna
ez det esango lana
danik osasuna
baina hori da pobrean
aberastasuna
Joxe Agirre, 1998
esaten ari dirade,
baina ni ez naiz hortaz kejatzen
nahiz-ta hunkitu ni ere.
Lehen herri hauxe sano bizi zen
gasolinarikan gabe
petrola faltak egin gaitzala
galdu dugunaren jabe
Xalbador, 1973
esaten biet abitu,
zuri ez dizu kalte egingo
eta mesedez aditu
reuma gaiztoak harrapatuta
elbarri nintzan gelditu
neri gaitz hori eman zidanak
zuretzat ere baditu
Txirrita, 1936
ganadu on, indartsuak,
eta nora jo jakin bear du
baserritar burutsuak
Berebiziko aragi pillak;
gadera esne putzuak,
oiek guziak berekin ditu
Fanderia'ko pentsuak
Maitasun erromantikoari lotuta, nerabe askok normalizatuta eta barneratuta du bikotekideak mugikorraren eta sare sozialen bidez kontrolatu nahi izatea. “Inportantea da ziberbiolentzia gisa identifikatzea, eta ez maitasun seinale gisa”, gogorarazi dute ikertzaileek.
Sexu erasoei lotutako epai ugari eman dira azken egunetan, eta bost gizon zigortu dituzte. Tuteran izandako bortxaketa batengatik, bi gizoni 9,5 urteko kartzela zigorra ezarri diete. Gasteizen gizon bati bost urteko kartzela zigorra ezarri diote emakume bat bortxatzeagatik... [+]
3.000 zauritu ere utzi dituzte Israelgo armadaren erasoek. Maiatzaren bukaeran berrekin zioten laguntza humanitarioari, GHF fundazio estatubatuarraren eskutik; eta ordutik, bertaratutakoei tiro egin diete soldadu israeldarrek.
Grabagailuari stop eman eta segituan galdetu dit Oiherrek: “Transkribatzean mantenduko duzu euskalkia?”. Baietz nik, batuaren mugek uzten didatenaren barruan baietz. “Arras inportantea da niretako”. Dutxa hartu eta Elizondora eginen du berriz, Aroztegiko... [+]
Legea onartu eta ia hiru urte igaro direnean jarriko da martxan neurria. Espainiako Ministro Kontseiluak onartutako dekretuak dio biktima bakoitzak 32.000 eta 96.000 euro artean jasoko dituela kalte-ordain moduan.
Bestea”-k gogaituta du gizateria, duena kenduko dio, duena eraldatuko du, kutsatuko du... “Bestea”-k definitzen gaitu... baina “bestea” denok izan gaitezke.
Egun, nor da “bestea”? Nork seinalatzen du izan behar ez dena?
Zapalduen... [+]
60 bat estatu eta gobernu buru elkartu dira Nizan (Frantziako Estatua) Ozeanoei buruzko Nazio Batuen Konferentziaren kari. Donald Trumpek itsas hondoen esplorazio eta erauzketa komertziala baimendu eta TMC enpresa kanadarrarekin tratua bideratu berri duen honetan –baita... [+]
Hainbeste jainko, arima, teontzi… beren izatea frogatu ezinik, eta jendeak ez ditu sinesten zientziak, kazetaritzak… ahal bezala, baina geure espezieaz harro egoteko moduan, frogatutakoak. Batzuek Lurra laua dela diote, eta debekatuta dagoela Antartikara... [+]
Maiatza Birjina Mariaren hilabetea den bezala, amak ospatzeko aukera da Mendebaldeko jendartean. Kasualitatea? Ez dut uste. Frantses lurraldean, Vichyko gobernuak besta hori instituzionalizatu zuen. Helburua bertuteko eta sakrifizioak egiteko prest den pertsona hori handiestea,... [+]
Joan den maiatzaren 23an iragan da, Baigorriko elizan, aparteko kontzertu bat: 180 haurrek, 7 eta 15 urte artekoek, maila handiko kantu emanaldia eskaini diote eliza mukuru bete zuen jendeari. Haur horietarik batzuk Donazaharre eta Baigorri aldean kokatua den Iparralai musika... [+]
Ekainaren 6an Presidente Autonomikoen Konferentzia egin zen Bartzelonan, Pedro Sánchez eta Felipe VI.a erregea –emeritu ustelaren oinordekoa, beti da ona gogoraraztea– buru zirela. Isabel Díaz Ayuso faxistak uko egin zion Salvador Illaren eta Imanol... [+]
Ascension uhartea, 1725eko maiatzaren 5a. “Holandar ontziteriako komandantearen eta kapitainen aginduz, ni, Leendert Hasenbosch, uharte bakartu honetan lehorreratu naute, nire zorigaitzerako”.
Herbeheretar marinela, 1695ean Hagan jaioa, Ekialdeko... [+]