Angel Abalde: «Etekinak handitzea besterik pentsatzen ez duten banpiroak dira enpresariak»

  • ESK sindikatua Hego Euskal Herri osoan hedatuta dago, 5.000tik gora kide dauzka, eta II. Biltzar Orokorra egin berri du. Batzorde Nazionala ere berritu du, eta orain Batzordeko % 25 emakumeek osatzen dute. Angel Abaldek jarraitzen du bozeramaile nazionala izaten, eta Biltzarraren balorazioa egin du ARGIAk egin dion elkarrizketan.

2003ko azaroaren 30ean
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Zer iruditzen zaizkizue zuen II. Biltzar Orokorreko emaitzak?
Oso onak. Biltzarrean argi ikusi da ESKren barruan elkartasun handia dagoela sindikatu-jarduerari dagokionez, eta horri esker etorkizuneko zereginak gauzatzeko ildo zehatzak aurkitu ditugu. Egia esan, naziotasunaren inguruan hainbat sentsibilitate eta ikuspegi izan dira eta, horrekin batera, elkartzeen inguruan ere iritzi bat baino gehiago plazaratu dira. Edonola ere, kontu hori naturaltasun osoz hartzen dugu, lehendik ere bagenekielako ESKren barruan aniztasuna dela nagusi. Maila handi batean lortu ditugu jarritako helburuak. Labur esanda, helburu hauek genituen: Sindikatuko zuzendaritza aldatu eta jende berri eta gazteagoa jartzea; eta erabaki-organoetan emakume gehiago sartu eta antolamenduko zenbait elementu aldatzea, aurrean ditugun erronkei gaitasun eta zilegitasun handiagoarekin aurre egiteko.

Sindikatuko kideen % 44 emakumezkoak dira, baina zuzendaritza nazional berrian emakumezkoak % 25 besterik ez dira. Emakumeen parte-hartzea ez al da eskasa oraindik ere? Zergatik? Ez al dago emakumezko hautagai gehiago?
Halaxe da, Batzorde Nazionalean emakumeak % 25 bakarrik izatea ez zaigu nahikoa iruditzen. Eta arazo bat dela uste dugu. Bestelako argazkia osa genezakeen. Baina ez gara irudi "politikoki zuzenak" erakustearen aldekoak, irudi horiek ez badute errealitatea islatzen. Ez dakigu zehazki zer den gertatzen dena. Eta egoeraren inguruko hausnarketa sakona egin beharra daukagu. Diagnostiko komuna egin eta egoerari buelta emateko bitartekoak jarri behar ditugu.
Zuzendaritza osatzeko gaitasun eta onarpena duten behar adina emakume daude ESKn. Baina ez daukate lan hori beregain hartzeko behar adinako borondaterik. Nire ustez, bi arrazoi daude borondate falta horren atzean (uste hori lehen aipatutako hausnarketan egiaztatu beharko dut): alde batetik, emakumeei zaila egiten zaiela sindikalgintzan aritzea eta langintza horretan ez direla eroso sentitzen, sindikatuen munduan oso erroturik dauden gizonezko, metodo, hizkuntza... matxistekin erantzukizunak banatu behar dituztelako. Eta bestetik, esango nuke badagoela antzemateko zailagoa, ezkutatukoagoa den beste arrazoi bat: emakumeak aldendu egiten direla "boterearen" antza duen edozeren ondotik (nahiz eta "botere" hori ESKren moduko sindikatu bateko zuzendaritzakoa bezain hutsal eta xumea izan).

Zer esan nahi du, gaur eta hemen, klase arteko borrokak bukatu direla dioten enpresariei eta gobernuei "hortzak erakusteak"?
"Hortzak erakusteak" esan nahi du aurre egitea, sindikatuek nahiz langileok aldarrikapenerako eta borrokarako daukagun ahalmena erabiltzea, enpresarien aberastasun-gosea eteteko eta eskuratzen dituzten diru- eta gizarte-emaitzen zati bat kentzeko. Langile-mugimenduaren gizarte-zilegitasuna, aldarrikapenak eta borrokarako tresnak berreskuratzea ere esan nahi du. Horretarako, ideologia neoliberalaren eraginez enpresarien inguruan eraikiz joan den "aureola" ahuldu behar da; izan ere, enpresariak gizarteko benetako ongiletzat hartzen dira, ekonomiaren garapenerako, eta azken batean, jendearen ongizaterako giltza duten gizarte-klasetzat. Hortzak erakusteak enpresarien benetako aurpegia agerian jartzea esan nahi du: gizartearen aurkako kasta direla, beraiena denari gogor eusten diotenak, etekinak handitzea besterik pentsatzen ez duten eta horretarako bakarrik bizi diren banpiroak direla, nahiz eta hori lortzeko, enpleguaren kalitatea egunez egun okerragoa izan eta txirotasun-kotak eta bazterkeria gero eta handiagoak bilakatu. Azken batean esan nahi duena da CCOO eta UGT langile-mugimenduek sortarazi duten adostasun eta gizarte-elkarrizketa alde batera uztea, eta borroka-politika eta klase-norgehiagoka bultzatzea. Arlo horretan oraindik ere zeresan handia dauka sindikatuen mugimenduak.

Elkartasun-politikari dagokionez, praktikan ESK-k orain arte nahiago izan du ELA-STVrekin elkartu LABekin baino. Hemendik aurrera, nondik nora ibiliko da elkartasun-politika?
ESKk ez du sindikatu bat edo beste lehenesten inorekin elkartzeko orduan. Gure balore eta irizpideetatik abiatuta, ESKk harreman estua izan du "euskal gehiengo sindikal" delakoarekin, eta gehiengo horren barruan daude ELA eta LAB, baina baita STEE EILAS, EHNE eta HIRU ere. Puntu askotan gaude ados sindikatu-sorta horrekin, baina desadostasun nabariak ere baditugu. Eroso sentitu gara hartu-eman horretan, eta gure asmoa horri eustea da. Kasu zehatz batzuetan alde biko hartu-emanak izan ditugu ELArekin, batez ere negoziazio kolektiboaren inguruan. Baina ez sindikatu hori lehenesten dugulako, errealitate praktikoarengatik, baizik. Une zehatz batean eta orientazio sindikal jakin baten inguruan gauza berdinetan gentozelako bat eta gauza berdinen aurka geundelako. Irizpide berekin jarraituko dugu; hau da, ez dugu elkartasun politika zehatzen bat adierazten duen aurretiazko definizio edota kalifikaziorik egingo.

Nola ikusten duzue ESKn Ibarretxe Plana? Langileek ba al daukate esatekorik Plan horren inguruan?
Langileek zeresan handia daukate Plan horretan edo egiten den beste edozeinetan. Langileek esateko dutena esan behar dute, eta horrez gain, beraien beharrizan eta aldarrikapenak kontuan har daitezela eskatu behar dute. Langileen nahiak eta helburu politikoak ere kontuan hartu behar dira. Baina hori gauza bat da eta ESKk esan dezakeena, berriz, beste bat. Nahiago dut galderaren erantzun gisa II. Biltzarraren amaiera-ekitaldian esan nituen hitzak aipatzea: Oraingoz, ez daukagu asmorik Ibarretxe Planaren edota egiten diren bestelako proposamenen alde edo aurka egiteko. Baina, hori bai, gogor defendatuko dugu herritarrek eskubidea daukatela etorkizuna demokratikoki erabakitzeko. Edonola ere, ez gara axolagabeak, ez eskubide hori lortzeko moduari dagokionez, eta ez subiranotasunaren mamian dagoenari dagokionez ere. Demokraziaren aurkako edozein ezarpeni aurre egingo diogu, eta pertsonen ongizatearen eta eskubideen gainetik ekonomia jartzen duten gizarte-ereduak mantendu edo betikotzea helburu duten proposamenei ere aurre egingo diegu.


Azkenak
Hegazkinez bidaiatzea trenez baino 26 aldiz merkeago izan daiteke Europan

Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.


Belfasteko Kneecap musika taldea jo-puntuan: epaiketak, zentsura, jazarpena...

Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]


Gutxieneko soldata propioaren alde 138.495 sinadura lortu dituzte sindikatuek

ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.


Gazako genozidioan hildakoen %83 zibilak dira, Israelgo armadaren datuen arabera

Israelgo armadaren barne agiri batean agertzen diren datuek diote Gazan hil dituzten sei palestinarretatik bost zibilak direla, azken hamarkadetan aurrekaririk ez duen sarraskia izanik. Israelgo zerbitzu sekretuek maiatzean zioten armadak Hamaseko eta Jihad Islamikoko 8.900... [+]


Sexu erasoak “kopuruz eta intentsitatez handitu” dira Bilboko Aste Nagusian

Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]


Kartzelan jaioa eta Israelek eraila adin nagusitasunera iritsi aurretik: Youssef Al-Zuqen historia

Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.


Oporrak ere gaixotasun?

Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]


Txikiren eta Otaegiren mural bati eraso egin diote Durangon

Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.


Nazien kontzentrazio esparruetan palestinar zapia ezin dela jantzi ebatzi du Alemaniako epaitegi batek

Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.


AEBek beltzez margotu dute Mexikoko mugaren hesia haren tenperatura igo eta migratzaileak pasatzea saihesteko

Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.


Ibai Iturria Garmendia, mendi gidaria
“Jende asko ez da modu egokian joaten mendira, kezkagarria da”

Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.


2025-08-21 | Gedar
Zumaiako Bedua jatetxeko esplotazioaren testigantza gehiago bildu dituzte

Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.


Israelek Gaza hiria okupatzeari ekin dio, Hamasek azken su-eten proposamena onartuta ere

Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]


Eguneraketa berriak daude