BERO-BEROAN


2003ko ekainaren 15ean
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Krisi instituzional gogorra

Aste honetan ikus daiteke Espainiako Auzitegi Gorenak zer erabakitzen duen Eusko Legebiltzarreko bozeramaileen batzordeak Sozialista Abertzaleen taldea ez desegin izanaz. Espainian PPk eta PSOEk ez dute zirrikiturik uzten: Gorenaren ebazpena bete beharra dago eta kito, ez dago beste irtenbiderik. Juan Jose Ibarretxe lehendakariak negoziaziorako gonbitea luzatu die Jose Maria Aznar eta Jose Luis Rodriguez Zapaterori, baina hauek ez diote luzatutako eskuari heldu. Bitartean, zurrumurrua nagusi: autonomien suspentsioaz mintzo den Kostituzioaren 155. artikulua, Juan Mari Atutxa eta Legebiltzarreko beste goi kargu batzuen auziperatzea, azkenean Sozialista Abertzalea taldearen desegitea aginduko dela... Berria da egoera, baina krisi instituzional sendo baten oinarriak finkatuta bide daude.


Laborategi frogak Eusko Legebiltzarrean.

'Berria' izango da datozen egunotan kalean izango den euskarazko egunkariaren izena eta jadanik finkatua dago Euskarazko Komunikazio Taldea SAko Administrazio Kontseilua: Joxean Lizarribar, Joanmari Larrarte, Joxemari Sors, Ane Agirregomezkorta, Adolfo Arejita, Xabier Kintana, Pello Zabala, Iñaki Dorronsoro, Patxi Noblia eta, langileen taldea osatzen denean, hauetako bi ordezkari. Lizarribar da kontseiluko lehendakaria eta Larrarte idazkaria. Zabaltasuna eta independentzia dira, Administrazio kontseilu berriaren esanetan, bereziki zaindu eta babestu nahi diren oinarriak. Finantzazioari dagokionez, lortu nahi diren 5 milioi euroetatik jadanik milioi bat lortu dela zehaztu da kontseilu berritik.


Izendatua jada Nafarroako Gobernu berria.

Azkar eratu da Nafarroako Gobernua osatzeko UPNren eta CDNren akordio berria. Iruñeko udal gobernuaren osaketa zehaztu gabe dago oraindik, baina datorren asterako eratuta egongo dela pentsa liteke. Legez 2007ra arte iraungo duen Nafarroako Gobernu berria 12 pertsonek osatuko dute eta, aurreko gobernuko hiru pertsona bakarrik mantentzen dira, Miguel Sanz gobernuburua bera, Jose Ignacio Palacios Herri Lan, Garraio eta Komunikazio sailburua eta Ekonomia eta Ogasun kontseilari Francisco Iribarren. CDNk bi kontseilari izango ditu: Jose Andres Burguete Lurralde antolaketa, Etxebizitza eta Ingurugiroa gidatuz eta Javier Echarte, Nekazaritza, Abeltzantza eta Elikaduraz arduratuko dena.


Santi Brouard auzia, Estatuaren borondate eza.

Aurrera jarraitzen du Santi Brouarden hilketa argitzeko epaiketak eta oraingoz asko geratzen bada ere, hilketaren egile zehatzak bilatzeko dauden zailtasunak ikusten dira berriz ere. Emilio Valerio Auzia eraman zuen lehen fiskalaren esanetan Cesid izan zen atentatuaren erantzulea, nahiz eta ez lukeen jakingo zehazten nola egin zuen, erakunde haren barne egitura ezagutzen ez duelako. Orain arteko ikerketetan egindakoa baino askoz aurrerago joatea zaila izango dela aurreikusten da, besteak beste horretarako oztopo asko ikusten direlako: lekuko garrantzitsuak ez dira agertzen, agertzen direnak ez dira gauza zenbaitez gogoratzen... Finean, Estatuak ere nahiago duela ahaztea


Lanbide Heziketa euskaraz

Larria da euskararen egoera Lanbide Heziketan, 2002-03 ikasturtean %4,3koa zen Araban euskarazko eskaintza, %9,2koa Bizkaian eta %38,8koa Gipuzkoan. Nafarroan eta Iparraldean ez zen eskaintzarik. Gauzak horrela, LAB, EHE, IA eta Euskal Herriak Bere Eskolak egoera hau salatu dute matrikulazio kanpainaren barne eta admistrazioak diskriminazio positiboaren alde egin behar duela adierazi. Asteazken honetarako, hilak 11, Lanbide Heziketako zentroetan eta nekazaritza eskoletan kontzentrazioak deitu dituzte «Lanbide Heziketan euskara ikasi eta lan egiteko eskubidea, orain» lelopean.


Iparraldeko ikasleek euskaraz egin ahal izango dute selektibitatea

Hego euskal herritik kanpo bizi diren ikasle euskaldunek Hegoaldeko unibertsitate sisteman sartzeko hauta-probak euskaraz egin ahal dituzte aurtendik aurrera, UNEDek eta Eusko Jaurlaritzak hitzartutako akordioari esker. Mundu osoko eukaldunek egin ahal izango duten arren, Seaskako ikasleei ekarriko die onura handiena. Joan den astean bertan Iparraldeko 10 ikaslek egin zituzten hautaprobak euskaraz Portugaleteko UNEDen. Eta irailean beste 20-21 ikaslek egingo dituzte. UNEDek du atzerrian ikasi duten ikasleei hauta-probak egiteko ardura. Hala, UNED-Bergarako profesionalek itzuli dituzte hauta-probetako galderak euskarara eta ikasleek egindako azterketak ere gaztelaniara itzuliko dituzte, ondoren Madrilera bidaltzeko. Hori guztia egiteko beharrezko dirua Hezkuntza Sailak jarriko du.


Espainiak ez du ituna betetzen

Kontseiluak eta behatokiak Espainiak 1992an sinatutako eta 2001ean berretsitako Gutxiengo Hizkuntzen Europako Ituna ez duela betetzen salatu dute. Behin berretsita, hartutako konpromisoak betetzera behartuta daude estatuak eta Espainiako kasuan betetzen ez dela adierazten duen txostena osatu du Behatokiak. Besteak beste, justizian, hezkuntzan eta administrazioan norbanakoek dituzten hizkuntza eskubideak ez dira betetzen. Halaber, hizkuntzen eremu geografikoa ez da errespetatzen, Nafarroako Euskararen Legea kasu. Bestalde, hizkuntza gutxituetan komunikabideak bultzatzeko konpromisoa hartu zuen eta «Euskaldunon Egunkaria» itxi du. Espainiako Gobernuak osatutako txosten baten arabera, hizkuntza gutxituen egoera ona da Estatuan eta ez da neurri orekatzailerik hartu behar.


Azkenak
2025-07-18 | Mara Altuna Díaz
Noelia Sánchez Jenkins, gales irakaslea Patagonian
“Galesak bizirik dirau Patagonian”

Zerk lotzen ditu Galesko muino berdeak eta Patagoniako basamortu hotzak? Bada, hil nahi ez duen hizkuntza batek. Noelia Sánchez Jenkinsen arbasoak 1865ean lehorreratu ziren Patagonian (Argentina). Galesetik iritsi ziren, britainiarrek inposatutako zapalkuntzatik ihesean... [+]


2025-07-18 | Gedar
SAPAri 2,3 milioi emango dizkio Espainiako Industria Ministerioak

Gipuzkoako enpresak hainbat kontratu sinatu ditu Israelgo industria militarrarekin, eta diru publikoa jasotzen du ibilgailu elektriko bat garatzeko, Espainiako Gobernuak finantzatutako proiektu baten bidez.


Massive Attack musika taldeak Gazaren aldeko musikarien aliantza sortu du

Ingalaterrako Massive Attack taldeak artisten arteko aliantza sustatu du, hasi berri diren artistei edo Israelen aldeko erakundeen zentsura pairatzen dutenei babesa emateko.


Euskara, katalana eta galiziera Europar Batasuneko hizkuntza ofizial gisa aitortzea babestu dute hainbat unibertsitatek

Espainiako Gobernuak Europako Batzordeari egindako eskaerari Euskal Herriko, Kataluniako eta Galiziako 28 unibertsitatek babesa eman diote. Salvador Illa Kataluniako Generalitateko presidenteak eta Imanol Pradales lehendakariak eskutitz bat sinatu dute eskaerari babesa... [+]


Aurreakordioa erdietsita, Eskirozko BSH enpresa abenduan itxiko dute

Bilera akigarria izan zuten asteazkenean Eskirozko BSHko lan batzordeko kideek eta multinazional alemaniarraren zuzendaritzako kideek: aurreakordioa lortu zuten UGT, CCOO, ATTIS eta Solidarik (17 ordezkaritik gehiengoa dute 12 kiderekin) eta ez dute mahai gainean jarritakoa... [+]


Bizkaia eta Gipuzkoako hainbat hondartza desagertzeko arriskuan daude

Gaztetape (Getaria) eta Muriola (Barrika) hondartzak 2050. urterako desager daitezke Greenpeaceren txostenaren arabera. Itzurun (Zumaia), Karraspio (Mendexa), Isuntza (Lekeitio) eta Azkorri (Getxo) hondartzek hedaduraren erdia gal dezakete.


Iruñeko espetxeko osasun arreta “urria” dela salatu du Salhaketa Nafarroak

Nafarroako Gobernuak espetxeetako osasun zerbitzuaren eskumena eskuratu zuenetik, baliabideak “indartu” dituzten arren, presoek nabarmendu dute ez diela sobera eragin egunerokoan.


‘Eskumenlagoa’

Hezkuntza Sailak 2025-2026 ikasturtearen antolaketa bigarren hezkuntzako ikastetxe publikoetan ebazpena argitaratu du. Urteroko agiria da, uztail hasierakoa; ikasturte-hasierako ebazpena esaten diogu.

Aurtengoan, hauxe jasotzen du euskarazko bertsioak:... [+]


2025-07-18 | Aiaraldea
Gorrotozko delitu salaketa jarri dute Artziniegan eta Udalak “irain arrazistak” gaitzetsi ditu

Artziniegako Udalak mezua zabaldu du gertatutakoa gaitzesteko eta elkartasuna adierazteko irainak jaso dituzten herritarrei.


2025-07-18 | Elhuyar
Neandertalak San Adriango koban maiz ibili zirela berretsi dute, Aizkorrin

Duela bi urte Aranzadi Zientzia Elkarteak neandertalek egindako harrizko tresna batzuk eta haiek jandako animalien hezurrak aurkitu zituzten San Adriango koban. Horrela jakin zuten neandertalek duela 40.000 urte koba hori erabili zutela. Aurten egin duten indusketa-kanpainan... [+]


2025-07-18 | Sustatu
Fitxategi handien transferentziarako alternatibak (WeTransferrekoa ikusita)

WeTransferren baldintza berri gaiztoen aurrean, alternatibarik? Bai, pare bat, edo bien arteko konbinazioa. Enkriptazioa edo/eta Tori.eus zerbitzu euskalduna erabiltzea.


2025-07-17 | ARGIA
Europan espetxean denbora gehien daraman preso politikoa
40 urteren ostean Georges Abdallah askatuko dute uztailaren 25ean

Georges Ibrahim Abdallah, Frantzian 40 urteko espetxealdia igaro ondoren kaleratuko dute. Palestinaren askatasunaren aldeko militantea, Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea izan zen, eta diplomazialari israeldar eta amerikar bana hiltzeaz akusatu zuten. Inoiz... [+]


2025-07-17 | Piztu Donostia
Ez dakigu ahoa ixten

Azken sei urteotan Piztu Donostia eragile sozialaren talde motorra osatu dugunoi txanda pasatzeko unea iritsi zaigu, mila gai eta beste mila fronte zabalik geratzen diren arren.

Duela sei urte Eneko Goiak, PSOEren laguntzarekin, osaturiko Donostiako Udalak bideratzen zuen... [+]


2025-07-17 | Joan Mari Beloki
Ekialde Hurbila sutan

Ekainaren 13an hasi eta 24an amaitu zena “12 Egunetako Gerra” bezala ezagutuko da aurrerantzean. Gauza harrigarri batzuk gertatu ziren bertan, pentsaezinak ordura arte. Nahiz eta lerro hauek idaztean egun gutxi igaro diren bukatu zenetik, ondorio batzuk atera... [+]


Eguneraketa berriak daude