Jakes Bortairu, AEKko kidea


2002ko ekainaren 02an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Antolakuntza Eskema sortu (1992. urtea) eta Garapen Kontseiluak bideratu duen Hitzarmen Berezia (2000. urtea) bitarteko denboraldi honen emaitza konkretuak aztertuz gero, bilana argi ilunez betea dugu. Hizkuntzari dagokionez, adibidez, ez da dudarik aintzinamendu garrantzitsuak gertatu direla, euskaltzaleen mobilizazio eta presioa tarteko. Hizkuntza politika, lurraldeko garapen orekatu bati begira, beste atalen ondoan onartu eta aitortua izan da. Horren gogoetatzeko elkargunea sortu da (Hizkuntza Kontseilua) eta diru laguntza berriak emanak izan zaizkie euskararen alde ari diren elkarte batzuei. Aldiz, erakunde publikoen aldetik hizkuntz politika hori deliberatzeko egitura eskas da oraindik, eta beren esku dauden neurri konkretu guziak ez dira bideratu. Diru laguntzak minimoetan gelditzen dira, euskarari berdintasun tratamendua eskaintzetik oso urrun. Estrategikoa den hezkuntza sisteman urrats mugatuak eman dira eta mende honen hasieran Iparraldeko haurren gehiengo zabalak ez du gure hizkuntzaren berri eskola denboran. Azkenik, euskara «legez kanpo» gelditzen da oraino, inolako babes ofizialik gabe eta euskaldunen hizkuntz eskubideek ukatuak jarraitzen dute.

Baina, bilana egiterakoan, prozesuak berak eragin dituen hainbat bilakaera politiko ere kontutan hartu behar dira. Alabaina Antolakuntza Eskeman parte hartu dutenek ariketa didaktikoan murgilduak egon dira eta askoren ikusmoldea aldatuz joan da. Lehen aldikotz jende ainitzentzat, Ipar Euskal Herria azterketa koadroa eta proiektu orokor baten esparrua izan da. Lurraldea, nortasun kolektiboa -eta euskara bereziki- eta garapen orekatua arras lotuak agertu dira hausnarketa guztian zehar. Horrez gain, etorkizuneko ildo estrategikoak definitzerakoan, horien bideratzeko baliabide politiko eta ekonomikoen gaiarekin topo egin dute partaide guztiek. Horrela, instituzioaren gaia (departamendua edo beste) albora ezina bihurtu da, ez ordu arte abertzaleen eskakizun gisa soilik, baizik eta behar konkretu bezala.
Galdera bat zintzilik gelditzen da halere: Antolakuntza Eskemak- eta oro har, prozesu osoak- zer funtzio bete izan duten Ipar Euskal Herriko bizi politikoan. Poderearen eta Iparraldeko klase politikoaren aldetik, beste aldaketa sakonagoak -Ipar Euskal Herriaren berezko instituzioa, besteak beste- saihesteko pentsatu eta kudeatua izan da: jendarteko hainbat sektore gogoetaldi eta egituretan inplikatu, denbora irabazi eta ahal bezain gauza gutti aldatu. Beste batzuen aldetik, berriz, energia eta indar ainitz xahutuak izan dira urrats ttipi eta lorpen didaktikoen bide honetan. Iritsi garen puntura iritsita, alde bakoitzak erdipurdiko balorazioa egiten ahal du. Irekitzen den fase honetan, ezagutu ditugun hautsi-mautsiek ba ote dute etorkizunik?


Azkenak
Bilboko superportua eta Getariako hegalabur haztegia, 2025eko “bandera beltz” nagusiak

Ekologistak Martxanek Bandera Beltzak 2025 txostena argitaratu du, urtero legez, "itsasertzeko kutsadura eta ingurumen-kudeaketa txarraren kasu esanguratsuenak ezagutarazteko". Hego Euskal Herriko kostaldeari dagokionez, Bilboko superportuari eta Getariako arrain... [+]


Lanbide Heziketa Duala inplementatzeko modua “anabasa” eta “alegala” izaten ari dela salatu du hainbat irakaslek

“Lehenengo mailako ikasleek enpresetan egin dituzten praktikak existitu ez balira bezala jokatzeko eta notak aurreko sistemaren arabera jartzeko eskatu digute”, adierazi dio ARGIAri irakasle talde batek. Hori eta beste hainbat adibide eman dizkigute, azaltzeko modu... [+]


Nafarroako larrialdi zerbitzuen saturazioa salatu dute langileek, eta langile kopurua igotzea eskatu dute

Langileak kexu agertu ziren ekainaren hasieran. Fernando Domínguez Nafarroako Osasun kontseilariak erantzun zien "euren eskuetan" zegoen guztia egiten ari zirela, baina baliabideak "mugatuak" zirela.


Iragan-minez

Inor gutxik ukatuko du ziurgabetasunez beteriko garai batean gaudenik. Krisi ekonomikoaren, ezegonkortasun politikoaren eta klima-aldaketaren inguruko mezuez inguraturik gaude. Ikaraturik bizi gara. Hori guztia gutxi balitz, globalizazioaren ondorioz, nazioen izaera zalantzan... [+]


Gazara Martxako Euskal Herriko ordezkaritzaren komunikatua Egiptotik
Okupazioa dagoen bitartean, erresistentzia egongo da

Euskal Herriko ordezkaritza gara Gazara Martxan. Egiptora etorri gara mezu argi batekin: genozidioa salatzeko, blokeoarekin amaitzeko eta Israel estatu genozidarekin harreman guztiak eteteko exijitzeko.

Gure elkartasun ekintzaren aurrean, aginte sionistaren eta... [+]


Donostiako Guardetxearen epaiketa urriaren 7an izango da

Donostiako Udalak jakinarazpena bidali dio Alde Zaharreko Gazte Asanbladari, epaiketaren data zehazteko. Asanbladak azaldu duenez, epaiketa aurreko hilabeteetan ezin dira desalojatuak izan, epaileak agindua eman arte.


Egiptok Gazarako martxaren aurkako errepresioa gogortu du, ekimena amaitutzat eman badute ere

Antolakuntzak salatu du Poliziak jarraitzen duela martxako partaideak atxilotzen eta tratu txarrak ematen. Kezka berezia agertu du Saif Abukeshek martxako presidentekidearen egoeragatik: astelehen arratsaldean atxilotu zuten, tratu txar “larriak” eman... [+]


Elkarretaratzea egingo dute Muxikan, jaietan gizon batek hainbat adin txikiko neskari eginiko sexu erasoak salatzeko

San Roman auzoko jaietan bost neska adingaberi ukituak egiteagatik 18 urteko mutil bat atxilotu zuen Ertzaintzak Muxikan (Bizkaia). Udalak eta herriko Mugimendu Feministak elkarretaratzea deitu dute asteartean 20:30erako.


Yala Nafarroak jaurtiko du sanferminen txupinazoa

Palestinaren askatasunaren aldeko eta genozidio eta okupazioaren kontrako Nafarroako plataforma izan da hautagai bozkatuena.


Elektrikari bat amiantoagatik hil zela ebatzi du Gasteizko auzitegi batek

Gasteizko Lan arloko bigarren auzitegiak ebatzi du SIS Electricidad enpresarentzat lan egiten zuen eta 2019an hil zen behargina amiantoak eragindako minbizi batengatik hil zela. Udal galdarak konpontzeaz arduratzen zen elektrikaria, eta 1999tik 2017ra lan egin zuen enpresa... [+]


Txetxu Barrios Atarrabiako presoa baldintzapeko askatasunean geratu da

Kartzelan 27 urte egon eta gero askatasunean geratu dela iragarri du Etxerat elkarteak.


Hilberria
Fermin Leizaola etnografoa hil da, 81 urterekin

Euskal Herriko artzaintzaren kulturan aditua izan da; milaka pieza jaso eta dokumentatu ditu Aranzadirekin. 45 urte eman zituen Etnografia Saileko zuzendari.


17 urteko neska bat elektrokutatuta hil da Araiako tren geltokian

Geldirik zegoen bagoi baten sabaira igo eta han elektrokutatu da. Berarekin zegoen 16 urteko neska zauritua izan da eta Gurutzetako ospitalera eraman dute.


2025-06-17 | Mikel Aramendi
“Lur arraroak” edo “mineral estrategikoak”?

Ezer geratu bada argi pasa den astean Londresen Txinako eta AEBetako merkataritza-arduradunen artean adostu zuten “esparru-akordioan” (batek daki zer esan nahi duen zehazki esamoldeak; “Genevako akordioari buruzko akordioa” dela diote batzuek), hauxe izan... [+]


Israelek Irango telebista kate publikoaren egoitzari eraso egin dio, eta Netanyahuk mehatxu egin du Khamenei hilko dutela

Teherango barruti bati eraso egin ondoren, Israelek jaurtitako misil batek IRIB Irango telebista kate publikoaren egoitza izan du jopuntu. Erasoa gertatu aurretik Israelgo Defentsa ministro Israel Katzek ohartarazi du "Irango propagandaren bozgorailua" desagertzear zela... [+]


Eguneraketa berriak daude