PP ETA EAJ-EA BLOKEETAKO ATE, PSE, EH ETA EB BALIZKO GILTZAK
- Badator eguna, eta erabaki beharra. Maiatzaren 12a garrantzitsua izango da, baita EAEtik harat ere, baina 13an egunak berriz argituko du, loguraz bada ere. Blokeen arteko lehiak hor dirau, eta blokeen baitakoak ere bai, batez ere abertzaleen artean.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Edozein modutan, apurka gauzatu beharrekoa zen errealitate batek indarra hartu du kanpainak aurrera egin ahala, PP eta PSE-EEren arteko lehiak. Indar estatalista bien artean elkarri gogor ez erasotzeko halako itaun bat zegoen, alderdi biek ETAren aurka sinatutako akordioaren itzalpean ulertu beharrekoa. Mezu nagusia "aldaketa"ren inguruan zentratu behar zen, abertzaleak Lakuan ordezkatzearen gainean. Hala izan da eta hala izaten jarraitzen du, baina PSOEk badaki jokaldi horretan buru-belarri arituz gero, orain arte eskaini duen PPrekiko menpekotasun irudia handituko dela. Zer egin, beraz? Buruzagi batzuen aldetik -Madrildik datozen Jose Luis Rodriguez Zapatero idazkari nagusia eta besteren batzuen aldetik- popularrei ziria sartu. Zerekin? Popularrengandik gehien aldendu ditzakeen mezuarekin eta, aldi berean, haientzako mingarriena dena: EAJrekiko balizko gobernu bati ateak zabaltzea, hori bai, jeltzaleei aukera hori oso garesti salduz. Mezu horrekin zentratuago azaldu da PSE-EE nahiz eta barne tirabira batzuk ere ekarri dizkion. Rosa Diez buruzagi sozialistak Espainiako telebista bateko elkarrizketa batean PP-PSE koalizioaren aldeko apustu tinkoa egiten zuen bitartean, Zapateroren prentsa arduradunak harriduraz galdetzen zuen ea nola den posible Rosa Diez telebistan horrenbeste ateratzea. Hala gertatu zela diote kronikek.
Halakorik gertatuz gero, PPren gehiengo osoak Espainian izan dezakeen erreakzioa edonor kikiltzeko modukoa izan daiteke. Sozialisten hipotesien artean hor izango da, dena den, eta gainera beren azken hogei urteetako kultura politikoaren osagaia ere bada jeltzaleekiko aliantzarena. Ez da aukera samurra jeltzale eta sozialisten aliantzarena, baina egon hor dago, jeltzaleen amets eremuan.
Eta EAk, zer egingo luke? ETAren su-etenaren aurreko legealdian EAJ, PSE eta EAk osatzen zuten Jaurlaritza, baina EAko zuzendaritzak orain arte adierazitakoaren arabera sozialistek asko aldatu beharko lukete beraiek halako jokalditan sartzeko. Sabin Intxaurraga Justizia Kontseilariak, esate baterako, EAJ eta EAren gobernu akordioan ez dela halakorik aurreikusten aipatu izan du, eta gertatzekotan EAk herrigintza oposiziotik egin beharko lukeela. Bestetik, zerrendetan parlamentarigai izateko aukeratik baztertua, Gipuzkoan nagusi den EAko sektore kritikoak ez dirudi hiruko gobernuaren aukera horretatik kanpo geratzea atsegin handiz hartuko lukeenik.
EHren egoera askoz korapilatsuagoa da, Aralar Ildoarekin izandako ika-mikak agerian utzi zuen moduan. Ezker abertzalearen beste banaketa bat saihestu da oraingoz, baina hauteskundeen biharamunean Aste Santu aurreko jokaldiaren errepikaldia ikus dezakegu, EHk hartzen duen erabakiaren arabera. Aralar eta EHko zuzendaritzaren arteko desberdintasunak EAJ-EAko lehendakarigai bat sostengatzea baino askoz sakonagoak dira, baina hori izan daiteke banaketaren sua piztu dezakeen txinparta. Aralarrek %9ko ordezkaritza lortu du Batasuna prozesuaren barruan, baina inozoenak ere badaki bere planteamenduek sostengu askoz zabalagoa izan dezaketela ezker abertzalearen esparru soziologiko zabalean. Bestela arazoa ez litzateke horren burrunbaratsua eta akaso 'garbitua' legoke.
Beherakada handia aurreikusten zaio EHri, baina EHk horrenbestekoa ez izatean jarri du bere konfiantza. Beherakada ez handiegiak ez dirudi berebiziko eraginik izango lukeenik egungo soberanismo moldearen estrategian. Bederatzi eserleku edo hortik beherako emaitza izateak "pandorako kutxa" irekiko luke seguruenik. Gehiengo abertzalearen giltza, dena den, bere esku dago.
Jeltzaleak, popularrak eta sozialistak dira kanpaina zirrikiturik gabe eramaten ari direnak, nahiz eta sozialisten buruzagien artean ika-mikaren bat izan den. Hauen benetako koska, beti ere emaitzen arabera, hauteskunde biharamunean etor daiteke, gobernua norekin osatu erabakitzerakoan.
Gobernu autoritario baten botereak ematen dien segurtasunarekin, popularrek harria bezain trinko azaltzen dute euren burua. Gehiengo osoa, alderdi izaera eta iragan nahiko hurbil baten oinordekotza zenbaiten ondorioak.
Bukatu den legealdi honetan jeltzaleek zenbaitetan eskaini duten banaketa irudiak -komunikabide espainiarrek anplifikatua- plaust egin du kanpainan sartzeaz bat. Ibarretxe lehendakariak apaiz onarena egin du eta -gutxi agertu arren- espainiar agintaritzari zaunka egitea Xabier Arzalluzi egokitu zaio. Buruzagi jeltzale desberdinen artean gisa horretara banatu dituzte rolak. Esparru zabalenetara iristeko modu eraginkorra eta jeltzaleek ondo menperatzen dutena.
Kanpainak aurrera jarraitzen du eta azken hogei urteetako EAEko hauteskunde garrantzitsuenak ei diren hauen galdera esanguratsuenak airean dira. Erantzunetako batzuk 13ko gauean hasiko dira azaleratzen, beste batzuek denbora luzeagoa beharko dute.
Ricardo Montoro CISeko lehendakariak Espainiako aldizkari batean esandakoaren arabera, "Euskal Herrian populazioa mehatxuan bizi da", eta hori gertatzen denean datuak interpretatzeko behar den intuizioa korapilatu egiten da eta errealitatearen ezagutzara hurbiltzea gaitzagoa da.
Beste aditu askoren arabera, ordea, egiazkoa da herritarrek gero eta gutxiago erantzuten dutela, baina edozein lekutan eta edozein gairi buruz. Arrazoiak ugari izan daitezke: azken hamarkadetako arlo guztietako inkesten ugaltze geraezina eta intimitatea gordetzea leudeke nagusienen artean, eta horiei tokian tokiako testuinguruaren presioa gehitu beharko litzaieke. Jose Valencia EHUko irakaslearen ustez, argi ibili behar da ondorio azkarregiak ateratzearekin: "Gizartearen zati batek inkestarien aurrean izan duen isiltasuna hor egon da beti. Inkestetan hori nola islatzen den metodologia arazoa ere izan daiteke. Orain beldurragatik erantzuten ez dutela esaten dutenak, lehen botoa nori eman ez zekitela edo erabakitzeke zutela esaten zutenak izan daitezke".
Arrazoi oso sakonak egon daitezke ez erantzutearen atzean, edo oso sinpleak, zenbait adituren arabera inkestatzaile emakumezko gaztearen aurrean, gizonezko gaztearen aurrean baino samurrago erantzuten baita, adibidez.
Frantzian ere beste horrenbeste gertatzen da eta berdin EEBBetan. 1990etik 1995era, adibidez, erantzun gabekoak %15 hazi ziren EEBBetan. Herrialde bereko lehendakaritzarako azken hauteskundeetan, estatistikaren kontrol erakunde batek (Statistical Assessment Service) telefonoz egindako galdeketetan, %60-%80k ez zuen erantzuten.
Edozein modutan, bere egunean (martxoan) albiste izan zena ahaztua dago jadanik eta gaur egun nekez jartzen da zalantzan inkesten sinesgarritasuna (lehen herenak ez zuela erantzuten azpimarratzen bazen ere). Aditu batzuen ustez, dena den, ez erantzutea ez da arazo, zuzenketa estatistikoak estaltzen baitu laginean horrek sortzen duen akatsa.
Saltsa hor da aspaldi, eta akaso gune berezituetan gaia jorratzen bada ere, arazo honek ez du oihartzun handirik izan komunikabide handienetan.
Instituzioetatik, Eusko Jaurlaritzak bi inkesta egin ditu orain arte: iazko abenduan eta apirilean. Euskal Herriko Unibertsitateak ere beste bi atera ditu, bata uztailean eta bestea abenduan; eta CISek (Espainiako Ikerketa Soziologikoen Zentrua) bat, martxoan. Gainerakoak medio pribatuek egin dituzte, egunkariek, irratiek, horietako gehienak Espainiako medio handienenak. Egiten diren beste batzuk pribatuak dira, gehientsuenetan alderdi handienek bideratutakoak.
Hamar inkesta aztertuta (Eusko Jaurlaritza bi, EHU beste bi, CIS , Correo Taldea, "El Periodico", "ABC", Tele 5, eta SER irrati katea), emaitzak bat datoz zenbait ondoriotan. Ez da gehiengo osorik izango (38 boto) eta EAJ-EA koalizioa izango da garailea. EAJ-EA eta PP-PSOEren arteko blokeen arteko lehian estatalistak aurretik dabiltza inkesta denetan, gehienetan hiruzpalau eserlekuen abantailarekin. EH 10-11 eserlekura jaitsiko da (14tik) eta Ezker Batuak 3 lortuko ditu.
Desberdintasunak EAJ-EA eta PSE-PP blokeen arteko eskainu kopuruetan dira. Gutxienean 26 parlamentario lortuko lituzke EAJk (EHUko iazko uztailekoan) eta gehien 33 ("El Periodico"renean). Bloke espainolistari dagokionez, gutxienez 31 eserleku eta gehienez 36, gehiengo osotik oso gertu. PSE-EEk enkargatutako beste inkesta bat, halaber, bat ei dator Eusko Jaurlaritzako apirileko inkestarekin: bloke espainolista gehiengo osotik oso gertu izango da eta jeltzale eta EAtarrak 27 eta 29 eserleku artean geratuko.
Duela astebete, bien arteko mugan Thailandiako eta Kanbodiako tropak elkarri eraso egiten hasi ziren, Frantziaren kolonizazio aldian jatorria duen gatazka berpiztuta. Bi herrialdeek "berehalako eta baldintzarik gabeko" su-etena ezartzea adostu dute astelehenean, 35... [+]
The Lancet aldizkari ezagunak iazko uztailean eginiko "aurreikuspen zuhurraren" ondoren, zuzenean eta zeharka Gazan hilda egon daitezkeen palestinarren kopurua eguneratu du Steven Donziger abokatu entzutetsu estatubatuarrak, The Lancet-en formula... [+]
Horrez gain, Europa behartu egin du gasa AEBei erostera, 750.000 milioi euro xahutu beharko ditu horretan datozen hiru urteotan; beste 600.000 milioi euro gehiago inbertitu beharko ditu han, "inbertsio estrategikoetan"; eta, "ehunka milioi euro", zehaztapen... [+]
Lau egunez Lakuntza milaka lagunez bete du Hatortxu Rockek. Aurtengo edizioak presoen aldeko jaialdiaren bideari amaiera eman dio. Hala ere, abenduak 27rako jaialdi berria iragarri dute: Aske.
Nire gorputza erortzen ari da. Ama kolapsatzen ari da nekeak jota. Nire lehengusuak egunero jokatzen du bizitza laguntza pixka baten truke. Gazako haurrak gure begien aurrean hiltzen ari dira eta ezin diegu lagundu.
GKSk eta Etxebizitza Sindikatuak salatu dute Ertzaintzak eta Gasteizko Udaltzaingoak gogor kargatu zutela "giro lasaian" egiten ari ziren ekimenaren aurka. Lau atxilotu, 11 identifikatu eta hamarnaka zauritu utzi zituzten Poliziaren esku hartzeari buruzko bestelako... [+]
"Pausa taktiko" gisa definitu ditu Israelek. Igandean hasi da eta 35 kamioi sartu dira Gazako zerrendara.
40 urte pasatxoko espetxealdiaren ostean, joan den ostiralean atera zuten espetxetik, eta segituan Libanora eraman, bere jaioterrira. Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea izan zen, eta diplomazialari israeldar eta amerikar bana hiltzeaz akusatu zuten. Inoiz ez... [+]
%37 genero- eta sexu-diskriminazio kasuekin loturik egon ziren, eta aporofobia %33 hazi zen. Gorroto-delituen intzidentzia tasarik altuena Nafarroan identifikatu zuten iaz.
Nafarroako Kutxa Fundazioari esker 41.000 euro bideratuko ditu Palestinara Salam Gaza Gobernuz Kanpoko Erakundeak, umezurtz geratu diren haurrei eskolak bermatzeko gutxienez beste urtebetez. Alor akademikoa eskaintzeaz gainera, babes psikologikoa eta laguntza emozionala... [+]
Irrintzi eta performance taldeak aste honetan egin ditu grabaketak Paul Urkijoren eta Mursegoren eta Aran Callejaren gidaritzapean, eta beste artista batzuekin elkarlanean, Ibon RG-rekin besteak beste. Sitgeseko zinema jaialdian estreinatuko dute pelikula, urrian.
1962ko udan, CNT Francisco Franco diktadorea hiltzen saiatu zen Donostian, ETAren laguntzarekin. Octavio Alberola anarkistak koordinatu zuen ekintza, baina huts egin zuten.
Sendabelarra oliotan beratzeaz ariko gara baina ukendurik egin gabe. Bai, arraroa dirudi baina sendabelar freskoak oliotan beratu, iragazi eta erle argizaria ipinita ukendua egiten ikasi duenari olioarekin beste era batera lan egitea badagoela esan nahi nioke. Oleato edo olio... [+]
Udan, Sargazoen itsasoan (Ipar Amerikako ekialdean) eme bakoitzak 2-3 milioi arrautza askatuko ditu. Baten batek bizirauterik badu, bi hilabeteren baitan ekialderantz igerian hasi eta urte erdi izaterako Azore uharteetara helduko da. Bertan elikatu eta haziko da, urtebeterekin,... [+]