Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
larunbata 2025eko uztailaren 05ean
"KEZKATUTA GAUDE BAINA GURE KONPROMISOA BERRESTEKO PREST"
- deklaratu zuten. Beraien aurkako neurririk ez dute hartu, baina Erramun Osak, Bizkaiko AEK-ko arduradunak dioenez, salaketak ez ditu indarge utzi.
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Epailearen aurrean deklaratu ostean, AEK-ko kide guztiak banan-bana libre geratu zarete. Baina ETAri laguntzea eta are gehiago partaide izatea egotzi zaizkizuela-eta, zerk kezkatzen zaituzte?
Garzon epaileak AEKren ondasunak bahitu, eta administratzaile judizial bat ipini zion duela hilabete AEKri. Zein dira horren ondorioak zuen eguneroko jardueran?
Mintegia burutu berria duzue, teknologia berrien arloan apustu batzuk abian jartzen ari zarete, Korrika hasi aurreko azken txanpan sartuta dago. Zein da une honetan AEK barruan bizi den giroa erdiz erdi horrelako auzi batean sartu zaituztenean?
"AEK erasotzen ari dira" esan dute euskaltzale askok, baina autoa irakurrita batek baino gehiagok pentsatuko zuen "AEK hondoratu egingo dute!".
AEKren eta euskararen kontrako erasoa gelditzeko alderdi politikoek konpromiso zehatzak hartu behar dituztela esan zenuen Garzonengana deklaratzera joan aurretik. Horretan urratsik eman dela ikusi ahal duzu?
Egoera aldatzeko, euskararen inguruan unean uneko gehiengo politikoen gainetik legokeen politika bat adostu behar dela esan duzu. Zertan mamituko litzateke hori?
1995ean Jaurlaritzarekin hitzarmena egiteko bidean, besteak beste, Mario Onaindiaren bitartekaritza erabili omen zenuten, eta Iturgaitzek berak EAJko sailburuari malgutasuna eskatzen omen zion. Zer aldatu da geroztik?
Une honetan goiz da auzi honetan zer gertatuko den aurreikusteko, izan ere ostiral honetan AEK-ko beste kide batzuk auzitegira joan beharrean baitaude, horren ondoren Garzon epaileak erabakiren bat hartu behar izango du, bada, gure kontrako salaketak ez baititu indarge utzi.
Hala ere, badira hemen aipatu beharreko zenbait kontu, ezen guri, deklaratzen lehenak izan ginenoi Auzitegian bertan eman ziguten jakinarazpena eta autoaren berri, hortaz, guk jakin aurretik hedabideetan zegoen autoa. Beraz, gure iritziz, komunikabideetan AEKren kontrako zein AEK-ko kideen kontrako neurriak hartu ahal izateko giroa sortzen ahalegindu dira lehenbizi. Gero, auto honek euskal gizartean sortu duen ezinegona eta erantzuna ikusita ez dira, momentuz, bestelako neurririk hartzera ausartu. Auzitegian bertan zeuden kazetari batzuek adierazi zidaten euskaldunontzat oroitzapen tristeak dituen epaitegi horren historian ETAko kide izatea leporatuta inolako neurririk hartu gabe irteten lehenak izan garela. Kontu honekin gertatzen ari dena beste herrialde batean gertatu izan balitz eskandalua eragingo luke. Espainiar Estatuan, aldiz, ETAren aitzakiak euskararen irakaskuntza eta euskararen aldeko lana etengabe erasotu eta kriminalizatzeko ez ezik edozein astakeria egiteko zein giza eskubideak urratzeko eskumena ere ematen du.
Hala ere, badira hemen aipatu beharreko zenbait kontu, ezen guri, deklaratzen lehenak izan ginenoi Auzitegian bertan eman ziguten jakinarazpena eta autoaren berri, hortaz, guk jakin aurretik hedabideetan zegoen autoa. Beraz, gure iritziz, komunikabideetan AEKren kontrako zein AEK-ko kideen kontrako neurriak hartu ahal izateko giroa sortzen ahalegindu dira lehenbizi. Gero, auto honek euskal gizartean sortu duen ezinegona eta erantzuna ikusita ez dira, momentuz, bestelako neurririk hartzera ausartu. Auzitegian bertan zeuden kazetari batzuek adierazi zidaten euskaldunontzat oroitzapen tristeak dituen epaitegi horren historian ETAko kide izatea leporatuta inolako neurririk hartu gabe irteten lehenak izan garela. Kontu honekin gertatzen ari dena beste herrialde batean gertatu izan balitz eskandalua eragingo luke. Espainiar Estatuan, aldiz, ETAren aitzakiak euskararen irakaskuntza eta euskararen aldeko lana etengabe erasotu eta kriminalizatzeko ez ezik edozein astakeria egiteko zein giza eskubideak urratzeko eskumena ere ematen du.
Garzon epaileak AEKren ondasunak bahitu, eta administratzaile judizial bat ipini zion duela hilabete AEKri. Zein dira horren ondorioak zuen eguneroko jardueran?
Autoak plazaratzen dituen akusazioak inolaz ere onartu gabe, autoaren zati honen inguruan helegitea aurkeztu da; izan ere, gure iritziz erabaki hau legez kanpoko neurria da. Era berean, 1998az geroztik AEKren diru erabilera guztiak epaileak berak onartu ditu aldez aurretik, baita epailearen ustez horren susmagarriak diren txosna, zozketa eta material salmentak ere. Beraz, administratzaile judizialaren eginkizunak zein diren argitu gabe daudenez, pauso horren bidez AEKren jarduna oztopatu ez ezik AEK poliki-poliki erabat ito ere egin nahi dutela ematen du. Beraz, ETA aitzakia da AEK ito eta desagertzeko zorian uzteko.
Mintegia burutu berria duzue, teknologia berrien arloan apustu batzuk abian jartzen ari zarete, Korrika hasi aurreko azken txanpan sartuta dago. Zein da une honetan AEK barruan bizi den giroa erdiz erdi horrelako auzi batean sartu zaituztenean?
Gure eginkizuna euskararen zabalkundea eta pertsona helduen euskalduntze-alfabetatzea sustatzea da. Espainiar Gobernuak PP Jaurlaritzaz jabe dadin zehaztu duen estrategia orokorrean abertzaletasuna kriminalizatu, euskal hezkuntza sistema alboratu, euskara harira ez datozen kontuekin nahastu, Estatuan ikuspegi bakarra ezartzeko urratsak egiten dihardu. Jaurlaritzaz jabetu nahi du, gatazka politikoa ez onartzeaz gain, Euskal Herritarren borondatearen onarpenean eta euskal izaeraren indarberritzean oinarrituko den bake prozesu baten beldur delako. Ingurumari horretan, Jaurlaritza erabili nahian dabil, Euskal Herria herri gisa ukatzen duen estrategia etengabe elikatzeko asmoz. Nire iritziz ahalegin hau alferrikakoa da, eta sufrimendua areagotzea besterik ez du ekarriko. Bizi dugun gatazka giroa zein indarkeria adierazpen oro gainditu nahi badira, luze gabe elkarrizketa bideei oratu behar izango zaie. Gizarte-eragile guztiok egoera gainditzeko egin dezakegun ekarpenaren inguruan gogoeta egin behar dugula iruditzen zait.
Ikusmira horretatik, AEK-ko kideek kezkaturik ikusten dugu egungo egoera; hala ere, historian herri honi erakutsi diogun konpromisoa berresteko eta indartzeko garaia da hau.
Ikusmira horretatik, AEK-ko kideek kezkaturik ikusten dugu egungo egoera; hala ere, historian herri honi erakutsi diogun konpromisoa berresteko eta indartzeko garaia da hau.
"AEK erasotzen ari dira" esan dute euskaltzale askok, baina autoa irakurrita batek baino gehiagok pentsatuko zuen "AEK hondoratu egingo dute!".
AEK hondora dadin ahaleginak egiten ari dira. Bai, hala da. Beraz, AEKren eguneroko lanak aurrera segitzeko moduko gizarte egitasmoa finkatzea izango da eman dezakegun erantzunik ederrena. Lehenago adierazi dut konpromisoa berresteko zein irudimena askatzeko unea dela hau; nagiak astindu eta aurreiritziak albo batera utzi behar ditugu. Nola erasoaldi honetatik hala helduen euskalduntze alfabetatzearen bilakaeratik ikaskizuna atera behar dugula iruditzen zait. Bada, nire ustez prozesua abian jar dezakegu gizarte ekimena berrantolatzeko, berrindartzeko eta, zergatik ez, egitasmo berritzaile baten ingurumarian gorpuzteko. Hor dugu, nire iritziz, euskalduntze-alfabetatzean gizarte ikusmira daukagunok saihestu ezin dugun erantzukizun eta eginbehar historikoa.
AEK hondoratzen ahalegintzen ari dira, baina egoera honetatik gizarte ekimena berrindartzeko moduko ekimena abian jar dezakegula iruditzen zait.
AEK hondoratzen ahalegintzen ari dira, baina egoera honetatik gizarte ekimena berrindartzeko moduko ekimena abian jar dezakegula iruditzen zait.
AEKren eta euskararen kontrako erasoa gelditzeko alderdi politikoek konpromiso zehatzak hartu behar dituztela esan zenuen Garzonengana deklaratzera joan aurretik. Horretan urratsik eman dela ikusi ahal duzu?
Egun Euskal Herrian dauden indarkeria adierazpenen artean ETAren ekinbideak alderdi, sindikatu eta gizarte eragileen arteko komunikazioa ez ezik egitasmoak konpartitzeko prozesuak ere neutralizatu eta likistu dituela antzematen da. Estatuak inoiz baino kemen, bitarteko eta batasun itxura handiagoz erasoaldi planifikatua abian jarri duenean, inoiz baino beharrezkoagoa da Euskal Herria herri gisa onartu eta garatzeko egitasmoak adostea eta konpartitzea. Horretarako giro egokia behar da, eta horren alde daudenek euren esku dagoen guztia jarri behar dute benetan; izan ere, Estatuak ez du prozesu hori ahalbidetuko, ez eta erabiltzen duen indarkeria albo batera utziko ere. Garai honetan, Susak argitara emandako Zabalaren "Agur Euzkadi" liburuaren pasarte bat datorkit gogora, bertan Lauaxeta berpiztuak, ametsetan, Monzonen Maltzagara iritsi ahal izateko estrategia aldarrikatzen du. Nire iritzi apalean bake bideak erabiliz euskal gizartean jarri behar ditugu gure esperantzak eta indarrak, eta euskal gizartearen aldekotasuna etengabe bilatu eta elikatu.
Egoera aldatzeko, euskararen inguruan unean uneko gehiengo politikoen gainetik legokeen politika bat adostu behar dela esan duzu. Zertan mamituko litzateke hori?
Herritarren hizkuntza eskubideak ezin egon daitezke unean uneko alderdi politikoen indar korrelazioen pentzutan. Nire iritziz Nafarroan PPren fotokopia den UPNren jokabideak -PSNren laguntza lotsagarria tarteko- euskara ahanzturaren zokora baztertu, eta herritarren hizkuntza eskubideak hankapean hartu ditu, Iparraldean, Frantziar Estatuak Eurokartaren zenbait pasarte ez sinatzeak eta euskarari ofizialtasunik ez aitortzeak herritarren giza eskubideak urratzen ditu. Jaurlaritzari dagokionez, PP-PSE-UA Jaurlaritzaren jabe balira, etengabe erakusten ari dira zer nolako hizkuntza politika baztertzaile eta ukatzailea garatuko luketen, Eusko Legebiltzarrean uneoro aurkezten ari diren ekimenen bidez. Demokrazian bizi gara nonbait, baina egungo hezurdura juridiko politikoa euskal herritarren ahotsa, Europako hizkuntzarik zaharrena, isilarazi nahian dabil. Beraz, herritarren hizkuntza eskubideak eta Euskal Herriak euskara maila guztietan normalizatzeko daukan eskubidea bermatuko duen hezurdura juridiko-politikoa eraiki behar da, eta horretara iritsi ahal izateko trantsizio aldiaz eztabaidatu eta adostu beharrean gaude euskararen aldeko apustua egiten dugunok.
1995ean Jaurlaritzarekin hitzarmena egiteko bidean, besteak beste, Mario Onaindiaren bitartekaritza erabili omen zenuten, eta Iturgaitzek berak EAJko sailburuari malgutasuna eskatzen omen zion. Zer aldatu da geroztik?
1991n Bizkaiko AEKren ardura hartu nuenetik, era askotako politikariak ezagutzea suertatu izan zait: zintzoak, ustelak, politika -norberarentzako atarramentua lortzeko erabili beharrean- herri honenganako konpromisotzat hartu dutenak. Faltsuak, hitza jaten dutenak, agintean dagoenari erasotzeko edozertaz baliatu eta, gero, euren hitzari eusteko gauza izan ez direnak. Mario Onaindiarekin ez ezik, 1994an, Hezkuntza sailburu zein sailburuordeekin ere izan genituen bilerak, hauetako bat Legebiltzarreko kide da egun. Iturgaitzekin ez ezik, Leopoldo Barreda zein UAko Morazarekin ere izan ditugu guk, behin baino gehiagotan, bilerak. Tamalgarria da hitzari eusteko gauza ez den politikaria herritarrongana etortzea bozka eske. Hala ere, ziur nago historiak bakoitza bere lekuan utziko duela.
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
Pablo Iraburu
#2
Ikusgela
#3
#4
Argiako erredaktoreak
Azkenak
Kneecap, Last Tour eta protestaren merkatua
Kneecap taldea BBK Liven egoteak eztabaida piztu du makrofestibalek protesta politikoaz egiten duten instrumentalizazioaz eta kultura-eredu nagusiaren kontraesanei buruz.
2025-07-04
Maria Ortega Zubiate
Baionako fiskaltzak ikerketa abiatu du Ane Lindanek EHZn egindako emanaldiaren harira
Espainiako Abokatu Kristauen Fundazioak Bilboko artista salatu du arrazoi beragatik, “eskarnio delitua” egin duela argudiatuta. EHZk barkamena eskatu die artistaren emanaldiak mindu dituenei, baina egoera gorrotoa sustatzeko baliatu dutenengandik “urrun”... [+]
2025-07-04
Jon Fernández González
Munduan 220 milioi tona plastiko sortu eta %10a baino ez dira birziklatzen urtero
220 milioi tona plastiko sortzen dira munduan eta %10a soilik birziklatzen da, zifra hori hamar urtez mantendu da bere horretan. Hainbat talde ekologistek salatu dute egoera uztailaren 3an, plastikozko poltsarik gabeko nazioarteko egunean.
2025-07-04
Maria Ortega Zubiate
Amnistia Internazionalak exijitu dio CAFi Jerusalemgo tranbiaren proiektua bertan behera uzteko
NBEren txosten batek azaldu du Beasaingo enpresak lagundu egiten duela Israelgo legez kanpoko kolonien hedapenean. Amnistia Internazionalek deialdia egin die gobernuei “urgentziaz” esku hartu dezaten txostenaren ondorioekiko.
2025-07-04
ARGIA
TindEHEr egitasmoa: gazte-taldeen arteko ‘matxak’ euskaratik eta euskaraz
Oraingoz hamabi gazte-taldek eman dute izena. Taldeen arteko bikoteak osatuko dituzte, eta haien arteko harreman informalak euskaratik eta euskaraz garatuko dituzte. Helburua da kontzientzia linguistikoa berpiztea. Euskal Herrian Euskarazek eta Gazte Euskaltzaleon Sareak abian... [+]
2025-07-04
Jon Fernández González
Foruzaingoak taser pistolak eskura izango ditu 2026tik aurrera
Nafarroako Barne Sailak araudia aldatu du Foruzaingoak taser pistolak erabiltzen hasteko hurrengo urtean. Pistola elektrikoen erabilera poliziek daramatzaten kamerek kontrolatuko dute.
2025-07-04
Jon Fernández González
Lurramak “Bihar ere laborari” lelopean ospatuko du 20. urteurrena
Laborantza herrikoia eta jasangarria bultzatzen duen azokak 20. urteurrena beteko du. Azaroaren 7tik 9ra antolatu duten erakusketa eta merkatuan parte hartzera dei egin du.
2025-07-04
Alaitz Aizpuru Joaristi
Hau altxorra, geure geurea!
-Kax, kax, kax.
-Aurrera!
Maratila kirrikariari buelta eman eta barrura.
Hor zaude zure Donostiako Ibaetako EHUko bulegoan, eserita, lanean, aurrean mahaia bete irakurgai. Hor daude zure poltsatxo beltza lurrean, zure erlojua, ohiko legez, eskumuturrean beherantz buelta... [+]
Tomasita Quiala, munduko “bertsolari” txapelduna
Ekainaren 12an, 64 urte zituela hil zen Tomasita Quiala Kubako izar handia. Azkeneko aldiz, 2018an etorri zen Tomasita Quiala repentista Euskal Herrira, Bertsozale Elkarteak antolatutako inprobisazioaren nazioarteko topaketa batzuen bidez. Dena hartzen zuen gogoan eta denari... [+]
Leire Martinez, Equala berdintasun aholkularitza
“Zaila egiten zaio gizarteari onartzea albokoa izan daitekeela erasotzailea”
Erasoen aurrean jarduteko protokoloaren garrantziaz mintzatu da Equala berdintasun aholkularitza zerbitzuko Leire Martinez. Eraso baten aurrean zer egin, nora deitu eta nola babestu jakiteko balio du. Iruñeko Peñen Federazioarekin aritu dira elkarlanean aurten ere.
2025-07-04
LAB sindikatua
Enviser enpresak ez du eskaintza ekonomikoa aldatu, lorezainek greba amaitzeko borondate osoa azaldu duten arren
Amurrioko Correoseko langileek mobilizazio gehiago egingo dituzte, zuzendaritzak ez baitu kontrataziorik egin gainkarga konpontzeko
Hiru eguneko greba egin zuten ekainean eta enpresak ez ditu bete adierazitako konpromisoak. Horien artean zegoen udako oporren hutsuneak betetzea, CCOO sindikatuak azaldu duenez.
Eguneraketa berriak daude