San Migelera eraman gaituen bidetik, elizara iritsi aurretik (300 metro lehenago) eskuinean beherantz doan bide bat ikusiko zenuten. Seinalizaturik ez dagoen arren, hormigoizko plakez egindako bide horretxek zuzenduko gaitu Uharte-Arakilera. Beti zuzen eta beherantz goazela, tarteka bista ikusgarriak eskainiko dizkigu, Beriain mendiaren itsasontzi itxura esaterako.

Bidea Uharte-Arakilgo (Zamartzeko Andra Mari eliza, Erdi Aroko harrizko zubia eta San Joan Bataiatzailea eliza bisitatu daitezke) sarreran bertan bukatzen da, errepide orokor zaharraren ondoan. Errepide honetatik oso hurbil N-240 autobide berria pasatzen da. Bertan Gasteizerako norabidea hartuko dugu (bestela Iruñearantz goaz). Tartean, gure ezkerraldean berriz ere Beriain mendia dugu, bailara osoa mendean hartzen duen errege itzela.
Autobidea ibilbidearen 77,5. kilometroan utziko dugu, Etxarri-Aranatz irteeran. Kilometro eta erdi geroago, Urbasa eta Aralar artean pribilejiatuki kokatutako herri honetako sarreraraino ailegatuko gara (Jasokundeko eliza bisitagai).
Orain, herriko Kale Nagusia, parke atsegina eta trenbide batzuk zeharkatu ostean, Beasainerako bide ederrean Gipuzkoan barneratzera goaz.

Gipuzkoako sarrera den Lizarrusti mendatearen igoera zein jaitsiera politen ostean San Gregorio auzo ataundarra aurkituko dugu, eta pare bat kilometro. geroago San Martin, Ataungo erdigunea. Herriko auzuneak zeharkatzen dituen kale errepidea 10 kilometro ingurukoa da, bertakoen esanetan Ataun "Europako herririk luzeena" bihurtuz. San Martinen, elizaz gain, Iturriko plazaren inguruko eraikinak (XVI.-XVII. mendekoak) aipa ditzakegu; Murkoondon berriz, Sara, Joxe Miel Barandiaranen etxea.
5 kilometro geroago Lazkaora desbideratuko gara, ondare historiko bikaina zaindu duen herria sigi-sagean zeharkatuz. Lazkao Txiki bertsolari maitatuaren jaioterrian hurrengo monumentuek aipamen berezia merezi dute: San Migel parrokia (XVI. eta XVII. mendekoa), XVII. mendeko Lazkanotarren jauregia (armarri eta zutabedun aurrealdea), Maizpide Euskaltegiaren aurrealdea, Benediktarren monastegia eta hurbileko Santa Ana monastegia.
Industrigunea zeharkatu eta errepidera itzuli ostean berehala Beasainen sartuko gara, zubi pare baten azpitik eskuinera. Loinazko San Martinen jaioterrian Igartzako monumentu multzoa nabarmen dezakegu (herriaren sarreran): jauregia (XIII. mendeko dorretxearen Berpizkundeko oinordekoa), burdinola, zurezko urtegia, Dolarea baserria, errota, Erdi Aroko zubia eta gurutzea.
Hemendik hurbil, Loinatz auzoan San Martin basilika eta Andra Mariaren baseliza ikusgai ditugu. Azkenik, erdialdean Andre Maria Zeruratuaren parrokia, San Martin plaza eta bertako udaletxea aipa ditzakegu.
Ordiziak, Beasainekin batera hiri-multzo bakarra osatzen du, bata amaitu aurretik jada bestea hasten delako. 1256an Alfontso X. Jakintsuak fundatua eta karlistadetan garrantzi handiko gunea, gaur egun bertako nekazari-azoka garrantzitsuarengatik oso ezaguna da.
Alde Zaharreko monumentuen artean XVI. mendeko Jasokundeko Andra Mari eliza (nabe bakarrekoa eta erretaula barrokoduna), Kale Nagusiko udaletxea (aurrealde greko-erromatarra) eta plaza Nagusiko (XVI.ean jada bazegoen), armarridun Abariako jauregia eta Gazteluzaharrekoa ditugu. Gainera, Zabala jauregia (arku bikoitzaren gaineko armarria), bere aurreko Fray Andres Urdanetakoa geografoaren omenezko estatua, honen atzeko Barrena jauregia (XVII. mendekoa, Batzar Orokorretako egoitza) eta ondoko Unanue Etxea ere aipatzeko modukoak dira.
Ordizian bertan eskuinalderantz Zaldibiarako norabidea hartuko dugu, N-1ean sartu gabe sigi-sagean. Hortik aurrera zuzen goazela bidea gero eta politagoa da, Txindokiren gailur zorrotza ikusgai dugula.
Ordiziatik 5 kilometro ingurura Zaldibia zeharkatu (Santa Fe eliza) eta Larraitz-Abaltzisketara goazen bitartean Txindoki gero eta izugarriago agertzen zaigu, Euskal Herriko mendirik ikusgarrienetakoa da-eta. Bertara igotzen ahalegintzeko lekurik ohikoena eta ederrenetakoa Larraitz baseliza da, Zaldibiatik 5 kilometrotara.
2 kilometro geroago, Abaltzisketa herritxo lasaiko San Joan Bataiatzailearen eliza ondotik (XIII. mendeko elizpe erromanikoa) Amezketarantz zuzenduko gara. Jaitsieran, alde batetik Txindoki bera eta bestetik bailaran zehar sakabanatutako baserri multzoa ikusiko dugu. Pernando Amezketarra pertsonaia bitxiaren jaioterrian Jauregi Etxea, San Bartolome eliza (dorre ederra) eta San Martin baseliza ikus ditzakegu.
Ibilbidea amaitzeko, Amezketan ezkerrera egin eta jada beti zuzen, Alegiatik pasatuz (San Joan Bataiatzailearen parrokia eta Zubi Zaharra), Tolosaraino iritsi gaitezke, horrenbestez Aralar inguruko zirkuitoa osotuz.