HARRIZKO ERREGE-ERREGINAK (III)
- Oraindik Aralargo ikuskizunak txundituta gaituela, Nafarroako Sakana zeharkatuz Gipuzkoarantz zuzenduko gara, bertako Goiherri aldea hobexeago ezagutu asmoz. Tartean, bai nafar zein gipuzkoar zonaldeak mendean hartu edota zaintzen dituzten bi menditzarrekin egingo dugu topo, bata zein bestea ezin ikusgarriago agertzen zaizkigula: Sakanaldeko Beriain "itsasontzia" eta Goiherriko Txindoki lerden bezain beldurgarria.Tartean, noski, hainbat herri interesgarri.
Sakana
Autobidea ibilbidearen 77,5. kilometroan utziko dugu, Etxarri-Aranatz irteeran. Kilometro eta erdi geroago, Urbasa eta Aralar artean pribilejiatuki kokatutako herri honetako sarreraraino ailegatuko gara (Jasokundeko eliza bisitagai).
Orain, herriko Kale Nagusia, parke atsegina eta trenbide batzuk zeharkatu ostean, Beasainerako bide ederrean Gipuzkoan barneratzera goaz.
Goiherri
5 kilometro geroago Lazkaora desbideratuko gara, ondare historiko bikaina zaindu duen herria sigi-sagean zeharkatuz. Lazkao Txiki bertsolari maitatuaren jaioterrian hurrengo monumentuek aipamen berezia merezi dute: San Migel parrokia (XVI. eta XVII. mendekoa), XVII. mendeko Lazkanotarren jauregia (armarri eta zutabedun aurrealdea), Maizpide Euskaltegiaren aurrealdea, Benediktarren monastegia eta hurbileko Santa Ana monastegia.
Industrigunea zeharkatu eta errepidera itzuli ostean berehala Beasainen sartuko gara, zubi pare baten azpitik eskuinera. Loinazko San Martinen jaioterrian Igartzako monumentu multzoa nabarmen dezakegu (herriaren sarreran): jauregia (XIII. mendeko dorretxearen Berpizkundeko oinordekoa), burdinola, zurezko urtegia, Dolarea baserria, errota, Erdi Aroko zubia eta gurutzea.
Hemendik hurbil, Loinatz auzoan San Martin basilika eta Andra Mariaren baseliza ikusgai ditugu. Azkenik, erdialdean Andre Maria Zeruratuaren parrokia, San Martin plaza eta bertako udaletxea aipa ditzakegu.
Ordiziak, Beasainekin batera hiri-multzo bakarra osatzen du, bata amaitu aurretik jada bestea hasten delako. 1256an Alfontso X. Jakintsuak fundatua eta karlistadetan garrantzi handiko gunea, gaur egun bertako nekazari-azoka garrantzitsuarengatik oso ezaguna da.
Alde Zaharreko monumentuen artean XVI. mendeko Jasokundeko Andra Mari eliza (nabe bakarrekoa eta erretaula barrokoduna), Kale Nagusiko udaletxea (aurrealde greko-erromatarra) eta plaza Nagusiko (XVI.ean jada bazegoen), armarridun Abariako jauregia eta Gazteluzaharrekoa ditugu. Gainera, Zabala jauregia (arku bikoitzaren gaineko armarria), bere aurreko Fray Andres Urdanetakoa geografoaren omenezko estatua, honen atzeko Barrena jauregia (XVII. mendekoa, Batzar Orokorretako egoitza) eta ondoko Unanue Etxea ere aipatzeko modukoak dira.
Ordizian bertan eskuinalderantz Zaldibiarako norabidea hartuko dugu, N-1ean sartu gabe sigi-sagean. Hortik aurrera zuzen goazela bidea gero eta politagoa da, Txindokiren gailur zorrotza ikusgai dugula.
Ordiziatik 5 kilometro ingurura Zaldibia zeharkatu (Santa Fe eliza) eta Larraitz-Abaltzisketara goazen bitartean Txindoki gero eta izugarriago agertzen zaigu, Euskal Herriko mendirik ikusgarrienetakoa da-eta. Bertara igotzen ahalegintzeko lekurik ohikoena eta ederrenetakoa Larraitz baseliza da, Zaldibiatik 5 kilometrotara.
2 kilometro geroago, Abaltzisketa herritxo lasaiko San Joan Bataiatzailearen eliza ondotik (XIII. mendeko elizpe erromanikoa) Amezketarantz zuzenduko gara. Jaitsieran, alde batetik Txindoki bera eta bestetik bailaran zehar sakabanatutako baserri multzoa ikusiko dugu. Pernando Amezketarra pertsonaia bitxiaren jaioterrian Jauregi Etxea, San Bartolome eliza (dorre ederra) eta San Martin baseliza ikus ditzakegu.
Ibilbidea amaitzeko, Amezketan ezkerrera egin eta jada beti zuzen, Alegiatik pasatuz (San Joan Bataiatzailearen parrokia eta Zubi Zaharra), Tolosaraino iritsi gaitezke, horrenbestez Aralar inguruko zirkuitoa osotuz.
Udaletxea:
Jatorduan:
Irurzun Jatetxea- Nagusia 31.
Aritz-Alde Jatetxea- Nagusia 24.
Jan eta lo egiteko:
Udaletxea:
Jan eta lo egiteko:
Lizargarate Nekazal Etxea- Lazkaomendi 8.
943- 88 19 74. Log. bikoitza 4.000-4.500 pzta.
Udaletxea:
Udaltzaingoa:
Ertzaintza:
Osasun-zentrua:
943- 88 86 50.
Gurutze Gorria:
Botikak:
(943- 88 02 32) Kale Nagusian.
Bankuak:
Jatorduan:
Goierri Bar-Jatetxea- Kale nagusia 18.
Ongi Etorri Jatetxea- Oriamendi kalea 40.
Kattalin Erretegia- Antzizar auzoa.
Lo egiteko:
Pensión Taberna Aterpe- Ezkiaga Etorbidea 3.
943- 88 46 66.
Udaletxea:
Udaltzaingoa:
Osasun-zentrua:
Botikak:
Laurnaga- Nagusia 40. 943- 88 18 28.
Bankuak:
BBVA, Guipuzcoano, Bankinter- Urdaneta.
Kotxe-tailerrak:
943- 88 16 89.
Garaje Dorronsoro- Urdaneta 66. 943- 88 11 02.
Jatorduan:
Oianguren Jatetxea- Oianguren Parkea.
Aldasoro Jatetxea- Urdaneta 27.
Tximista Sagardotegia- Gudarien Etorb.
Lo egiteko:
Jan eta lo egiteko:
Bilboko Errekalde auzoko igerileku batean gertatu zen ezbeharra. Larrialdi zerbitzuek erreanimazio lanak egin zizkioten adin txikikoari, eta Gurutzetako ospitalera eraman zuten; hiru egunetara hil egin da.
Ostiralean Alaskan izango duten bileraren bezperan heldu da mehatxua. Friedrich Merz Alemaniako kantzillerrak deituta, gailur birtual bat egin dute asteazkenean Zelenskik, Trumpek eta Europako hainbat agintarik. Ukrainako presidenteak adierazi du Trumpen eta Putinen arteko... [+]
Ostegunean eman dituzte asilo eskaera tramitatzeko lehen txandak: bederatzik lortu dute, irailerako. Eusko Jaurlaritzak ebazpena arintzea, eta migiratzaileak ostatzeko zentroetara mugitzea eskatu dio Espainiako Gobernuari.
Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".
Bilboko Aste Nagusia pertsona autistentzat irisgarriagoa izateko zenbait gako dakartzate Oihan Iriarte Eletxigerrak eta Iker Boveda Martinek, euren esperientziatik.
Tenperatura igoera dago aurreikusita datozen egunetarako, eta, sute arriskuak ekiditeko, ostegun iluntzeko 20:00etatik aurrera debekatuta egongo da uzta lanak egitea. Aurretiaz ere neurriak hartuta zituen gobernuak, baina Zarrakazteluko sutea kontrolpean izanda, neurriak malgutu... [+]
Ezagutu dezakezu Euskal Herria gure txoko eder eta famatuenak bisitatuta, Instagramerako edo postal baterako argazkiak aterata zure buruari, kostaldeko paisaietan edo monumentu bisitatuenetan irri eginez. Baina ez duzu Euskal Herria guztiz ezagutuko. Horretarako, hobe zenuke... [+]
Ostiraletik aurrera ur murrizketak ezarriko dituzte Euskal Hirigune Elkargoak barne hartzen dituen eta alerta egoeran dauden 158 herritan, eta metereologia zerbitzuek abisu horia ezarri dute trumoien arriskuagatik. Hego Euskal Herrian, berriz, leku ugaritako termometroek 40... [+]
Bakoitzak 1.680 eguzki panel izango ditu, eta megawatt bateko potentzia. Enpresak hiru urteko epea izango du Muga eta Val izeneko instalazio fotovoltaikoak eraikitzeko.
Erresuma Batuko gobernuak proposatu du delituak dituzten migratzaileak berehalakotasunez deportatzea, ekainean onartutako legearen bide beretik. Lege horrek baimentzen du sententzien %30 beteta dutenak deportatzea; igandeko proposamenarekin ez dute zigorrik bete beharko... [+]
.JPG)
7 urteko umea oporretan zegoen Fuenmayorren (Errioxa). Logroñoko San Pedro ospitaletik Nafarroako ospitalera eraman zuten eta bertan hil zen.
Astelehenetik asteazkenera bitarte eginiko aire erasoetan gutxienez ehun palestinar hil ditu Israelek, horietatik gehienak Gaza hirian, hura osorik okupatzeko asmotan. Gazako Osasun Ministerioaren arabera, 2023ko urriaren 7az geroztik 227 lagun hil dira elikagai eskasiagatik... [+]
Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.
Zer: Biarritz Piano Festival. Amaierako errezitaldia. Benjamin Grosvenor, pianoa.
Egitaraua: Schumann eta Moussorgskyren lanak
Lekua: Biarritzeko ‘Espace Bellevue’.
Data: abuztuaren 8a.
-------------------------
Biarritz Piano Festival... [+]
Munduko hainbat txoko zeharkartzen dituzten ibaiek, bizirik dauden heinean, euren begirada propioa dute mundua bera ikusteko. Gizakiaren garapenaren testigu isilak dira: hirigintza, gerra, kutsadura, uholdeak... dituzte ikusmiran, baita euren bazterretan etengabe ernetzen diren... [+]