SOZIOLINGUISTIKA INSTITUTUTIK GEROZ ETA GERTUAGO

  • Euskal Herriko lau unibertsitatek eta euskararen inguruan lan egiten duten hiru taldek antolaturik, "Euskal Soziolinguistika Institutua Sortzen" sinposiuma egingo da azaroaren 24an Gasteizen. Helburua institutua abian jar dezakeen proiektu bat finkatzea da.

2000ko azaroaren 26an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Euskal Soziolinguistika Institutua sortzeko ideia "Bat" soziolinguistika aldizkariaren inguruan jaio zen. Haren argitalpenaren ardura zeraman EKB (Euskal Kulturaren Batzarrea) taldea iaz desagertu zen, eta haren eginbeharra SEI taldeak hartu zuen bere gain. Aldizkariaren argitalpenaz arduratzeaz gain, SEIko kideek esparru zabalagoa bete nahi zuten, eta horregatik eman zitzaion elkarteari izen hori, SEI edo "Euskal Soziolinguistika Institutua Sortzen", alegia.
Eta hain zuzen ere, izenburu hori darama hilaren 24an Gasteizko Europa Jauregian egingo den kongresuak. Berton izango diren lagunek Euskal Herrian soziolinguistika institutu bat abian jar dezakeen proiektu bat finkatzea dute helburu. Inazio Marko EHU eta Udal Euskal Unibertsitateko irakasle eta sinposiumaren koordinatzaileak adierazi digunez, gerora institutua izango denaren modelo bat zehaztu gura da Gasteizen.
Halako institutu bat sortzearen beharraz zera esan digu Markok: "Euskalgintzaren inguruan premia ugari daude, eta zenbait lan eta ikerketa egiten diren arren, horiek batera ditzakeen esparrurik ez dago". Arlo honetan hainbat erakunde, herri talde eta administrazio teknikari ari dira lanean batetik, eta unibertsitateko irakasle eta ikerlari gutxi batzuk bestetik. Horien artean ordea, lotura eskasa dago. Markok formazio aldetik ere hutsuneak daudela dio. "Soziolinguistika oinarri duten ikerketa batzuk burutu dira, baina ez dago ikerketa horien fruituei probetxua atera diezaiokeen behar bezala antolaturiko biderik".
Bost fase dauzkan prozesu zirkular moduko bat erabiltzen du Inazio Markok sinposiumaren nondik norakoak hobe ulerrarazteko. Faseak hauexek dira: praktika, ikerketa, teoria, metodologia, formazioa, eta atzera berriro ere praktika. Egun bost arlo horiek sakabanatuta daude, bakoitza bere aldetik eta loturarik gabe. Alegia, fase bakoitzean talde konkretu batzuk ari dira lanean, eta horien artean harreman eskasa dago. Batek egiten duen lanaz beste bat baliatzeko modurik ia ez dago, eta hutsune hori bete nahi du hain zuzen ere soziolinguistika institutuak. Fase horiek guztiak antolatzea litzateke beraz bere eginbehar nagusiena. Markok dioenez praktika badago, hots, soziolinguistikaren inguruan lan egiten duten talde eta pertsonak badaude. Ostera, zirkulua osatuz joateko beharrezkoa litzateke praktika horren gaineko ikerketa bat egitea. Praktika hori nola ematen ari den edota haren helburuak eta lorturiko emaitzak zeintzuk izan diren zehaztea, alegia. Behin ikerketa burututa, horrek bide emango luke planteamendu teoriko batzuk osatzen joateko. Markoren arabera, teoria hauek erreferente bat izan beharko dira normalizazio prozesuan, eta dauden arazoei irtenbide bat emateko lagungarriak. Zirkuluaren osaketan aurrera jarraituz, modelo teoriko horietatik lan metodologia batzuk garatzen joan daitezkeela esan digu kongresuaren koordinatzaileak, "zein inkesta egingo diren eta nola planifikatu diren argituko duten lan-teknika batzuk zehaztuko dira adibidez". Hori guztia esku artean izanda, lorturiko materiala zabaltzeko formazio bat eskainiko litzateke. Azkenik, eta zirkulua itxiz, praktika bera hobetuko litzateke. Aipatu prozesu horretako bost faseak bateratzea litzateke azken finean soziolinguistika institutuaren egitekoa.


ANTOLATZAILEAK ETA EGITARAUA.

Euskal Soziolinguistika Institutua Sortzen Sinposiumaren antolatzaileak zazpi dira: Nafarroako Udal Euskara Teknikarien Sarea, SEI elkartea, Euskal Kultur Erakundea eta lau unibertsitate: EHU, Mondragon Unibertsitatea, NUP eta Udako Euskal Unibertsitatea, hain zuzen ere.
Egitarauari dagokionez, goizeko 9:15etan emango dio hasiera biltzarrari Iñaki Martinez de Luna EHUko irakasle eta sinposiumaren zuzendariak. Goizean zehar hiru hitzaldi izango dira: soziolinguistikaren ikuspegi orokorrari buruzkoa lehena, Euskal Herriko soziolinguistikari buruzkoa bigarrena eta soziolinguistika institutuen esperientzien gainekoa hirugarrena. Jarraian bazkaria izango da, eta 16:00etan Inazio Marko moderatzaile izango duen mahaingurua hasiko da, "Zer eskatu institutuari?" izenburupean. Mahainguruaren ostean ponentzia nagusiaren txanda helduko da, eta jada azken txanpan, Xabier Aizpurua Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako sailburuordeak hitzaldi bat eskainiko du. Arratsaldeko 19:00etan eta sinposiumari amaiera emateko, Iñaki Martinez de Lunak ondorio nagusiak ezagutaraziko ditu. Ondorio horietatik abiatuta, Euskal Soziolinguistika Institutua abian jarri zain geratzen gara, hori bai, zorte ona opatuz.


Azkenak
Hernaniko Txosna Batzordea: “Faxismoari eta arrazakeriari bidea itxiko diegu”

Hernaniko San Joan jaietan magrebtarren kontrako eraso gehiagoren berri eman dute Hernaniko Txosna Batzordeak eta Amher SOS Arrazakeriak. Salatu dute herrian asteak daramatzatela "jarrera, gezur eta ekintza antolatu arrazistak" bizitzen, eta ohartarazi dute: "Hau... [+]


Fermin Leizaolaren mundu interesgarriak

Donostia, 1960. Fermin Leizaola 16 urteko gazteak San Telmo Museoan zegoen Aranzadi Zientzia Elkarteko idazkaritzara jo zuen, bertako Espeleologia Sailean aritzeko prest.  

Ez zen San Telmora egiten zuen lehen bisita izan; 1975eko ekainean Zeruko Argia-rekin... [+]


Lurra eta konpromisoa ardatz, Bizkaiko hamar emakume baserritarren historia kaleratu dute

Maribi Ugarteburuk, EHNE Bizkaiaren enkarguz, herrialdeko hamar emakume baserritarren bizi historiak batu ditu Erein, Borrokatu, Bizi liburuan. Azken mende erdian Hego Euskal Herrian nekazaritzan eta abeltzaintzan izandako gertaerak bizi izan dituzten emakumeak dira protagonista.


2025-06-27 | Hala Bedi
Agurain eta Legasako ArcelorMittal enpresako langileek greba mugagabeari ekingo diote uztailaren lehenetik aurrera

Zuzendaritzak aurkeztutako Enplegu-erregulazioko espedientea (EEE) atzera bota eta "irtenbide bat bilatzeko negoziaketak hasteko helburuz", Agurain eta Legasako ArcelorMittal enpresako langileek greba mugagabeari ekingo diote.


LGTBIQ+ Komunitatearen Nazioarteko Egunaren bezperan, “sexu askapena eta harrotasuna” aldarrikatu ditu EHGAMek

Argitaratutako oharrean, EHGAM Euskal Herriko Sexu Askapen Mugimenduak ohartarazi du "faxismoa eta ideia faxistak" zabaltzen ari direla mundu mailan, eta "erresistitzeko prest" daudela: "Beldurra baino askoz handiagoa da sentitzen dugun amorrua". 


EHUn kitxuaz, komunitate indigenen erresistentzia aldarrikatzeko

María del Cielo Galindo Puyalek EHUn Master Amaierako Lana aurkeztu du ostegunean, ekainaren 26an. Galindok kitxuaz hitz egin du epaimahaiaren aurrean, Boliviako emakume indigena meatzarien parte-hartze politikoaz. Lana kitxuaz eta gaztelaniaz idatzi du, eta bere anaiak... [+]


'Missa Solemnis'
Bihotzetik zeruraino

Beethovenen 'Missa Solemnis'

  • Taldeak: Bilbao Orkestra Sinfonikoa (zuzendaria: Nuno Coelho), Bilbao Koral Elkartea (Enrique Azurza) eta Iruñeko Orfeoia (Igor Ijurra).
  • Bakarlariak: Mira Alkhovik (sopranoa), Nerea Berraondo (mezzoa), Michael Porter (tenorea)... [+]

Baztango Udalak “euskal errepublikaren parte” dela erabaki du

Aurrez, Plentziak, Alkizak eta Gernikak euskal errepublikaren parte izatea erabaki zuten. Baztanekin, dagoeneko Euskal Herriko lau herriek hartu dute erabakia.


'Artxibo biluzia'
Memoria indibiduala, memoria kolektiboa eraikitzeko

Artxibo biluzia
Nor: Intza Alkain eta Javi Barandiaran (Metrokoadroka).
Non: Lemoako Kotxepin aretoan.
Noiz: ekainaren 2an.

-------------------------------------------------------

Lemoan independentzia eguna ospatzen ari dira. Kotxepin kultur etxearen alboan,... [+]


Adin txikikoak dituzten Gasteizko bi familia kale egoeran geratzeko arriskuan daude

Duela urtebetetik duen aldi baterako harrera proiektua eten diote familia bati, eta bestea joan den astean etxegabetu zuten, inolako jakinarazpenik jaso gabe. Auzoan Bizi etxebizitza sareak agerraldia egin du ostegunean Txagoko Komunitate Sarearekin eta Federico Baraibar... [+]


2025-06-27 | Xuban Zubiria
Bretoiera eta Bretainiako kultura sustatzen zuen Breizh kooperatiba itxi dute

Bretainiako adierazpide musikal zein literarioen sustatzaile eta banatzaile nagusia izan da Breizh kooperatiba. Ia zazpi hamarkadetako ibilbidean ehunka egile bretainiarren lanak editatu eta ekoitzi ditu, horietako hainbat bretoieraz.


Frantziako Estatuak EEPn 100.000 euro gehiago inbertituko ditu, baina helburuetatik urrun

Maider Behotegi Euskararen Erakunde Publikoaren (EEP) lehendakariak inbertsio handitze guztiak berri onak direla adierazi zuen iaz. Hala ere, erakunde bakoitzak gutxienez 300.000 euro gehiago ipintzea "beharrezkoa" dela nabarmendu zuen, helburua 2050ean hiztun kopurua... [+]


Ed Rojas
“Trans legea onartu dute, baina zer gertatzen da identitate ez-bitarrekin?”

Tramite burokratikoetan murgilduta dago Ed Rojas. Kolonbian jaio eta bizi, 2022an Ikasketa Feministak eta Generokoak Masterra egin zuen EHUn. Baina titulua amaitu eta hiru urtera, ez du lortu bere izenean jasotzea. Arrazoia? 2022an ez-bitar markagailua jarri zuen bere... [+]


Azken hamar urteetan %21 jaitsi dira iktus kasuak Nafarroan

2009tik 2023ra izandako iktus intzidentziak jaso ditu Nafarroako Osasun Publikoko eta Lan Osasuneko Institutuak. Iktusa izan duten nafarren %84k arrisku faktoreren bat zuen.


Eguneraketa berriak daude