Kilometroak, Gipuzkoako Ikastolen jai handia, hemen dugu berriro. Aurten Azpeitiko Ikasberri ikastola izan da urtez-urte milaka euskaltzale bildu ohi dituen festa antolatzeaz arduratu dena. Guraso, ikasle eta herritarrak azken hilabeteotan buru belarri aritu dira lanean urriaren 1erako dena prest izateko, Euskal Herriko txoko guztietatik hurbilduko baita jendea Azpeitira egun horretan.

Ikasberri ikastolak aukeraturiko leloa da "Hau da!". Ziurtasun eta irmotasuna adierazten dituen mezua da, eta antolatzaileek gura duten ikastolan ereduaren erakusgarri da. Abiatu duten bidearena, alegia.

Jaiaren logoa irudikatzerakoan ikaslea hartu dute eredutzat sortzaileek. Bere besoa K letran amaitzen da, eta aipaturiko "Hau da!" leloa seinalatzen du. Tram grafik eta Dida enpresak dira logotipoaren egileak, eta arin identifika daitekeen irudia sortu nahi izan dute.

Aurtengoa zazpi gunetan banaturik dago, eta horietako bakoitzean hainbat zerbitzu izango da. Haur, gazte zein helduek goza ahal izango dute antolatu diren ekitaldiekin. Xoxote (Ikasberri ikastolan), Kakute, Ernio (Loiolan), Murumendi, Ertxin, Indamendi eta Enparantzan kokatua dagoen gunean izango da ekitaldietan parte hartzeko aukera.

Goizeko 9:30etatik hasi eta arratsaldeko 20:00ak arte, Azpeitira hurbiltzen denak ez du aspertzeko betarik izango. Egitarau zabala prestatu dute antolatzaileek, eta adin guztietako jendeari zuzenduriko makina bat ekitaldi egingo da zazpi guneetan: haurrentzako jolasak, magia ikuskizunak, txalapartari eta dantzarien emanaldiak, herri kirolak, rapela, izotz eskalada eta abar. Horiez gain, nola ez, kontzertu ugari izango dira Azpeitian. Triki ta ke, Petti, Erramun Martikorena, Imuntzo eta Beloki, Bide Ertzean, Ene Bada, Betagarri, Asgarth eta Hissopus arituko dira, besteak beste, Kilometroak festan.

Azpeitira hurbilduko den euskaltzale kopurua kontuan izanda, garraio publikoak erabiltzea aholkatu dute antolatzaileek. Nafarrek eta arabarrek, adibidez, trenak izango dituzte Zumarragaraino, eta ondoren autobus zerbitzu berezia Azpeitiraino. Autoz joatea erabakiz gero, aurrenekoek Tolosa, Zumarraga, Beasain eta Andoaingo bide alternatiboak har ditzaten gomendatzen dute antolatzaileek, eta Arabatik badatoz, Altsasu eta Maltzagako errepideak erabil ditzatela. Bizkaitik datozenentzako, bestalde, komenigarria litzateke autopistan Elgoibarren irtetea.
Azkenik, Iparralde eta Donostialdekoek tren zerbitzu berezia izango dute Zumaiaraino, eta bertatik 30 minutuero irtengo dira autobusak Azpeitiruntz.

Aurten Sebastian Lizaso bertsolari eta Ikasberri ikastolako gurasoak idatzi du Kilometroak festako abestiaren letra. Doinua berriz Imuntzo eta Belokik jarri diote reggae, ska eta euskal kutsua nahasten dituen kantuari. Txalaparta eta ikasleen ahotsa ere entzun ahal da, eta abesteaz gain norbaitek "hau da ikastolaren festa nagusia" entzun orduko dantza egin nahi badu, Idoia Azkoitiak prestaturiko pausoak ikasi besterik ez du.

Kilometroak 2000ren ekitaldi nagusia igande honetan ospatuko den festa izango den arren, antolatzaileek eginiko lana ez da egun honetara mugatzen. Izan ere, urtean zehar ere makina bat ekitaldi izan dira Gipuzkoako ikastolen jaiaren barnean. Abenduaren 3an adibidez, Diego Garcia, Pako Aristi, Jokin Errasti eta beste hainbat pertsona ezagun desfile berezi batean modelo lanetan aritu ziren bertsolarien doinuak lagun zituztela. Otsailaren 26an, bestalde, Azpeitia bertako 13 bertsolari antzezle bilakatu ziren "Hauteskundeak Azpeitian: txuria, gorria eta berdea" bertso-antzerkian parte hartzeko.
Kirolak ere leku garrantzitsua bete du. Aipatzekoak dira, adibidez, abuztuaren 24an Euskadiko beteranoen selekzioak eta Frantziako selekzioak Zarautzen jokaturiko futbol partida eta Diego Garcia korrikalariaren eta Andoni Egañaren arteko apustua. Apustuaren irabazle Egaña izan zen, lasterka bete behar zituen 3,5 kilometroak azkarrago egin baitzituen Diego Garciak bere 5 kilometroak baino.
Azkenik, irailaren bukaera aldera bi kontzertu antolatu dira Kilometroak 2000 festaren barnean. 16an Benito Lertxundi izan zen entzungai Azpeitiko polikiroldegian, eta 26an, Ikasberri Ikastolan Su Ta Gar, Lin Ton Taun, Legen Beltza eta Segabathor taldeak aritu ziren.

Publifikazio legearen ondoren, 1993an, Ikasberri Ikastola hutsetik hasi zen, eta 600 milioi pezetako inbertsioa egin behar izan zuen egoera berriari egokitzeko. Diru honen zati handi bat, egoitza berria eraikitzeko erabili zen. Hau horrrela izanik, bere patrimonioa sendotu eta eraikuntza ordaintzeko erabiliko du Ikasberri Ikastolak.

Azpeitiko Ikasberri Ikastolak Beasaingo Ikastolari pasako dio lekukoa, bertan ospatuko baita datorren urtean Kilometroak festa. Goierri aldean ospatuko da, beraz, mende berriko Gipuzkoako ikastolen aldeko lehen jaia.