TEKNO TRENA HAR DEZAGUN


2000ko otsailaren 06an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Audientziaren morroi baino, kalitatearen ikurra izan behar luke ETBk. Askok behintzat, hala diote. Esaldi horri atxikiz, badira saio bakan batzuk telebista orori sona ematen diotenak. ETBko «Teknopolis» dugu horietako bat. Munduan gaindiko telebistarik onenek badituzte zientziari eskainitako saioak, Britainia Handiko BBC edo Italiako RAI-en kasu. Espainiako LA2en ere antzeko zerbait zuten. ETBren apustua dena den, neurri batekoa da.
Iaz bezala, oraingoan ere 13 atal eginen ditu Elhuyar elkarteak, euskara ezagutza zientifikoaren eremuan garatu, bultzatu eta erabiltzeko xedez.

«Aspaldi jo genuen haiengana eta baietz esan ziguten. Baina telebista bati entzutea ematen duen ekimena izanik ere, ez zegoela bere lehentasunen artean. Proposamen bat egin ziguten hala ere, babesle bat lortuz gero beraiek bitarteko guztiak jarriko zituztela, saioaren koordinaketa, gaiak eta gidoia, guk taxutzearen baldintzapean»
azaltzen digu Alfontso Mujika «Teknopolis»eko zuzendariak.
Joan den urtean EITE izan zuten babesle, EAEko Teknologia Zentruen Elkartea, hain zuzen. Horren truke, hemengo teknologia egitasmoen berri ematen zen saioan.

«Gustura geratu baziren ere, ez zeukaten dirurik aurten babesle izaten segitzeko. Aurtengo babeslea aldiz, Industria eta Hezkuntza Saila eta EHU dira. Alde batetik, gure industrian egosten ari den gauza interesgarriak jakinarazteko, eta bestetik, Unibertsitateko ikerlanak zabal ditzagun»
.


BEASAINEN PUNTAKO TRENAK EGITEN.

Saioak irauten duen ordu erdi horretan, bi erreportaje nagusi ematen dira, Industria edo Unibertsitateari lotua bata eta bestea, Elhuyarrekoek aukeratua. Gero, bi atal labur datoz: «Zientziaren mendea» eta «Bi hitzetan». Aldian behin ere gonbidatu bat ekarriko dute platora, gai bati buruzko bere iritzia laburki eman dezan:

«Esaterako, aurrekoan Kepa Altonaga izan zen, zeinak CAF-Elhuyar ikerketa saria eskuratu duen panda hartzaren aurkitzaile euskaldunaz iker dezan».
Esan bezala, Euskal Autonomia Erkidegoko puntako enpresetan egiten diren lanen berri ematen dute, hala nola: lehenbiziko saioan, Beasaingo CAFen trena nola egiten den goitik behera azaldu zuten, diseinatzen denetik trenbidean jartzen den arte. Aldi berean EHUrekin batera beste proiektu bat ere abiarazi dute tren barneko komunikazio sistema guztiak kable bakar baten bidez lotzeko. Bigarren saioan aldiz, Unibertsitate birtualaz mintzatu ziren, ikasgaiak Internetez ematea ahalbidetzen duena. Gainontzean erabat libre dira jorragaiak hautatzeko.

«Meteo Sat sateliteak nola funtzionatzen duen argitu genuen. Eta Greenpeaceko Nazioarteko zuzendaria Madrilera joana zela baliatuz, elkarrizketa bat egin genion, mende honetan izango ditugun ingurugiro erronka nagusiak zeintzuk diren galdetzeko»
.
Bestalde, «Zientziaren mendea» atal finkoan, mende honek zer eman duen lau bat minututan gainbegiratzen dute, gai bat saio bakoitzeko, genetika, espazioaren araketa, kimika, komunikabideak, eta abar. «Bi hitzetan» atalean ostera, gaurkotauna duen berri laburrak sartzen dira, albistegietan nabarmendu gabe pasa edo azaletik ukitzen direnak.


NASAKO IRUDIAK ERE.

Irudi aldetik «Teknopolis» erakargarri izan dadin, bi iturri nagusi dituzte. ETBko artxibo nagusia eta ENG bidez egindako grabaketa.

«Bestetik, ETBko grafismoan gauzak egiteko parada badago, animazioa edo efektu bereziak sartu ahal izateko. Europako Batasuna eta Espazio Agentzian ere irudiak eskatu ditugu; baita NASAn ere»
diosku Alfontsok. Hain zuzen, gizartean badago halako irudipen bat, jendeari zientzia arloko gaiak idor baino idorragoak direla sinestarazi diona.

«Aurreiritzi hori da hain zuzen, `Teknopolis'en bidez konpondu nahi duguna. Informazioa beraz, ahal den irudi erakargarrienekin osatzen saiatzen gara. Bestalde, saioa ikusten duen edonor konturatuko da, zeinen liluragarri izan daitekeen halako gaiekin jakinaren gainean egotea. Osasuna, natura, ingurugiroa, astronomia, fisika, eta abar luze bat»
. Lantaldea osatzen duten hiru lagunek (Alfontso bera, Beñar Kortabarria eta Oier Araolaza) ez dute Elhuyar aldizkariaren haritik jotzen gaiak atzemateko, nahiz eta hainbatetan elkarrizketa bat bi hedabideetarako erabiltzen duten. (Euskadi Irratian «Norteko Ferrokarrila» izeneko emankizuna ere badu Elhuyarrek). Teknologia eta zientzia gugandik hurbil daudela ikustarazi nahi dute «Teknopolis»en. Hori argitzeko, aukeratzen diren gaiak aipatzea baino ez dago, gertu gertukoak denak, egin kontu: Ekaingo kobazuloen erreplika bat egiten ari dira Frantzian, ba haraino hurbildu eta horren inguruko erreportajea emango da. Zientzia Museoaz ere jardungo dute, martxoa aldera planetarioa amaituta egongo da-eta. Denok edaten dugun urak zein prozesu jarraitzen duen urtegian arazketa burutzen denetik txorrotatik ateratzen den arte. Edota miopia eta astigmatismoa kentzeko laser bidez egiten den ebakuntza «iraultzailea», anestesiarik gabe eta ordu laurden batean burutua.

«Azken batean, halako gaiek gero eta eragin handiagoa dute guztiongan, nahiz eta askotan ez konturatu. Tamalez, komunikabideetan, gaurkotasunari hain lotuta daudenez, arrapaladan ematen dira. Gure egitekoa hortaz, gai horiei patxada handiagoz heltzea da»

Azkenak
Cesar-Neron kasua

Martxoaren 25ean Arabako Foru Aldundiak (AFA) eta Eusko Jaurlaritzak (EJ) prentsa-ohar bat atera zuten, hedabideetan nahiko zalaparta eragin zuena, Gobierno Vasco remite a la Ertzaintza dos piezas cerámicas del yacimiento de “Las Ermitas” por ver indicios de... [+]


Ana Sagasti (AZ Ekimena): “Jasanezina da sanferminetan pixaren kiratsa eta etengabeko soinua”

Alde Zaharreko Ekimeneko Ana Sagastirekin hitz egin du Euskalerria Irratiak, bertako bizilagunek sanferminak nola bizi dituzten ezagutzeko. Bederatzi egunez eta 24 orduz soinua gehiegizkoa eta pixa usaina erabatekoa dela esan du. Jaia eta egunerokotasuna uztartzeko... [+]


Riviera Gaza: euskal ekonomiarako aukera bat?

Bai, eremu horren historia odoltsua da. Pena izan zen hainbeste jende hiltzea eta herri hori modu horretan kanporatua izatea, baina hainbestetan gertatu dira halakoak...! Gizakiok ez dugu erremediorik eta Historiak ez du atzera bueltarik. Egiten ari zirena gehiegizkoa zela... [+]


Donostiako Klasikoa eta Israel-Premier Tech taldea

BDZ Israeli Boikota, Desinbertsioak eta Zigorrak mugimenduko (BDS nazioartean) ordezkaritza bat bildu berri da Donostiako Klasikoa antolatzen duen Oceta erakundeko arduradun batekin. Jakinarazi digu aurten, iaz ez bezala, lasterketara ez dela talde israeldarrik etorriko... [+]


Siriako armada hiritik irten den arren, beduinoek eta drusoek borrokan jarraitzen dute As-Suwaydan

Siriako armada Israelekin eta milizia drusoekin su-eten akordio batera iritsi bada ere, bi komunitateen arteko istiluek ez dute etenik Damasko hegoaldeko probintziako hiriburuan. Soldadu siriarrak As-Suwaydatik irten ondoren, Tel Avivek beduinoak bizi diren hainbat eremu... [+]


2025-07-21 | ARGIA
Ongietorrien auziko akordioak “borrokaren zilegitasuna” ezbaian jartzen duela salatu dute zenbait presok eta preso ohik

"Euskal Herriaren jazarpena elikatzen du Euskal Herriaren bakearen bidean egindako akordiotzat saldu duten honek", adierazi dute larunbatean Arrasaten eginiko prentsa agerraldian. 


“Gazteen kontrako kriminalizazioa” eta “Poliziaren gehiegikeria” salatu ditu Azpeitiko Gaztetxeak

Igande arratsean ehunka herritarrek elkarretaratzea egin dute herriko plazan, "Poliziaren gehiegikeria" salatzeko. Azpeitiko Udalak udaltzainei elkartasuna adierazi die, eta, aldiz, Ertzaintzaren esku hartzea "gehiegizkoa" izan zela esan du.


Euskara, katalana eta galiziera ez dira momentuz hizkuntza ofizialak izango Europar Batasunean

Europar Batasuneko estatu kideen gehiengoak atzera bota du euskara, katalana eta galiziera EBn hizkuntza ofizialak izateko eskaera. Finantzazio eta arlo legalean hainbat "zalantza" dituztela plazaratu dute. 


Agharas ekarteak jasandako eraso arrazistak salatu dituzte Barakaldoko txosnek

Agharas migratzaile imazighen elkartearen txosnan pertsona batek hainbat irain arrazista egin zituen. Erasoa salatzeko elkarretaratzea egin dute igandean Barakaldon. 


2025-07-21 | Axier Lopez
Bilboko Aste Nagusian genozidioaren konplize bati agur esan diote: 13 konpartsak ez dute Coca-Cola txosnetan eskainiko

Bilboko Konpartsak osatzen duten 27 taldeetatik hamahiruk erabaki dute AEBetako Coca-Cola multinazionalaren produktu guztiak kenduko dituztela haien txosnetatik, Israel palestinarren aurka egiten ari den genozidioaren konplize izatea leporatuta.


Gazan 18 pertsona hil dira gosez, eta laguntza zeramaten 25 kamioiri tiro egin diete soldadu israeldarrek

Gazako Osasun Ministerioaren arabera, Israelek 2023ko urrian  zerrendaren aurkako oldarraldia gogortu zuenetik 86 palestinar hil dira gosez, horietatik 76 haurrak. Manifestazioak egin dituzte hainbat herrialde arabiarretan, Gazarako su-etena aldarrikatzeko eta palestinarrek... [+]


2025-07-21 | Behe Banda
barra warroak
Berritu ala hil

Berritu ala hil. Hori esaten diogu geure buruari. Ariketetatik ariketa gabeko alera, narraziotik gertuago, metaforarik gabe, zuzenago. Orain? Orain gehiago behar dugu. Narrazioago, ezmetaforatuago, ariketagabeago.

Pertsonaia bat sortuko dugu. Pertsona bat. Istorio batean... [+]


2025-07-21 | ARGIA
Euskararen aldeko ‘jauzi’ baten alde mobilizatu dira Maulen, Donapaleun eta Baionan

Igande goizean elkarretaratzeak egin dituzte Euskal Herrian Euskarazek deituta, Geldi euskara zapaltzea! lelopean.


2025-07-21 | ARGIA
Egiari Zor-ek NBEren gomendioak betetzea eskatu die Espainiako erakundeei

Egiari Zor elkarteak pozgarritzat hartu du Nazio Batuen Erakundeko Giza Eskubideen Batzordeak Espainiako Estatuaren indarkeriaz egin duen txostena. Elkarteak azpimarratu du txostenak Nafarroako Gobernuak eta Eusko Jaurlaritzak dokumentatutako 5.000 tortura salaketak balioan... [+]


Eguneraketa berriak daude