Duela bi urte Euskal Herriko Unibertsitatean abian jarririko Hizkuntza Plangintzarako Diplomaren zuzendari berria dugu; proiektu hasi berria, denbora beharko du oraindik sendotu eta fruituak ematen hasteko. Besterik ere bada, baina, Koldo Zuazo, aspaldi honetan orduak ematen baititu Arabako euskara ikertzen. Nerbioi ibai aurreko bere etxean hartu gaitu eibartarrak, luze jo duen solasean.
Hizkuntzaren arazoa ahal den ikuspegi orokorrenean aztertu nahi dugu. Hasi haurtzaindegietatik eta hizkuntzaren transmisioaz, lan munduaz segi, UEMAren esperientzia, udaletxeetako euskara teknikariak...
Luzera begira, uste dut diploma hau izan daitekeela bidea beharrizan hori jendeak ikusteko, irakasleak trebatzeko, unibertsitateak horretarako pertsonala eta lanabesak eduki ditzan.
Uste dut erakundeak bere aldetik ibili direla, eta herri mugimenduak ere beste bidetik, batasun barik. Ikastaro honek aukera eman du bi mundu horietan dabilen jendea batu eta elkarren berri izateko, norberaren esperientzien berri izan eta horiek trukatzeko. Bateratze hori derrigorrezkoa da. Helburuak eta taktikak ere antzekoak izan behar ditugu. Garrantzitsua da, bestalde, Hego Euskal Herri osotik etorri dela jendea ikastaro honetara.
Egun Nafarroako Burunda eskualdeko euskara aztertzen ari naiz, Arabarekin mugan dagoena. Herrialde honekin muga egiten duten eskualdeetako euskara aztertuz, garai bateko arabar euskararen ikerketan aurrera egin daitekeela uste dut.
Burundako hizkera ustekabeko handia izan da niretzat. Hangoa oso euskalki berezia da. Nafarroan egiten den euskararekin antza handia du, baina, era berean, badu antzik gipuzkera eta bizkaierarekin ere.
Arabako ipar ekialdean euskara zelakoa zen jakiteko era bakarra toponimia da. Toponimiak eta Burundako hizkerak erakusten digutena antz handia dute. Pentsa daiteke Aguraindik ekialdera behiala egiten zen euskararen jarraipena izan daitekeela hangoa.
XVIII. mende bukaera aldera oraindik Arabako eremu zabal bat euskalduna zen, nekazari mundukoa. Nafarroan bezala, jende horrentzat euskara inertziaz erabili izan den hizkuntza izan da, hiztunak lotsatu egin dira euskaldunak izateaz. Nekazari munduarekin lotu dute hizkuntza, mesede baino kaltea bailitzan.
Arazoa beste leku batzuetako berbera da, Gasteizko euskaldun horiek nola bildu, ekintza antolatu eta bateratuak egiteko. Irakaskuntza bultzatu behar den legez, aisialdia ere funtsezkoa da.
Bestalde, hizkuntz aniztasunari ez zaio begirunerik. Esaten da demokrazia badagoela, eta demokrazia botoa ematea baldin bada, egon badago. Baina demokrazia kultur aniztasun hori errespetatzea bezala ulertzen badugu, oso urrun gaude oraindik.
Hirugarrena euskaldunok euskararengako dugun ardura falta da. Sarritan identifikatzen da hizkuntza nekazari munduarekin, baserritarrarekin, artaburuarekin... Besteen adinakoak bagarela ez dugu ikusten.
Gure baitan egin behar dugu aurrerapausoa. Azken 30 urteotan izugarrizko urratsak eman ditugu, badago nahiko jende euskaldun izateaz lotsatzen ez dena, eta gainera euskara kultur hizkuntza bezala darabilena. Baina asko dira dinamika horretatik urrun dauden euskaldunak.
Horko lagun batzuk aitzindariak izan dira euskara unibertsitatean sartzean.
Unibertsitatearen normalizazioazioa ez da arazorik ez izatea bakarrik, baizik eta ongi funtzionatu eta giro ona egotea. Giro on hori egoteko, jarrera intransigenteak alde batera utzi behar dira. Irakasle hauek badituzte beren arrazoiak.
Informazio askea lantzen dugu ARGIAn, langileok gara proiektuaren jabeak eta gure informazioen atzean ez duzu sekula multinazionalik, bankurik edo alderdi politikorik topatuko. Gure ustez, burujabetza guztien oinarrian dago informazio burujabetza, ezagutzen dugunaren gainean pentsatzen eta erabakitzen dugu. Horregatik diogu kazetaritza independentea dela demokraziaren oinarrietako bat.
Aldizkaria paperean etxean edo e-postan PDFan jaso nahi duzu? Pozik hartuko zaitugu ARGIAko komunitatean. ARGIAkoa izateko, nahi eta ahal duzun ekarpena egin dezakezu, eta bueltan egoki ikusten duzuna eskatu. Indartu dezagun indartzen gaituena!
Eskola-segregazioa hezkuntzatik harago gizarte osoa inplikatzen duen gaia dela eta giza-eskubideak urratzen direla sinetsita, Eusko Legebiltzarreko Giza Eskubideen Batzordean agerraldia eskatuko du Steilas sindikatuak.
Hego Euskal Herrian eta Espainiako estatuan milaka pentsiodun mobilizatu dira beste astelehen bat gehiagoz bizi baldintza eta pentsio duinak aldarrikatzen. Gaurko mobilizazioekin bederatzi hilabete osatu dituzte, astelehenik huts egin barik.
"Nafar hegoaldeko uzta euskarari puzka" kanpainaren bidez, Errigorak 2013tik 2018ra 800.000 euro bideratu ditu Nafarroa hegoaldeko euskalgintzara. Errigoraren sorreratik bost urte igarota, atzera begiratu nahi izan du diru horrek zertarako balio izan duen ikusteko. Bideo honetan jasotzen da ibilbidea:
Bilboko herri mugimenduek indar erakustaldia egin du asteburuan udaletxe parean, udalaren hiri hegemonikoaren ereduari aurre egiteko. Argazki galeria osatu dugu honako albistean.
Jada 700 egun daramatzate preso Adur, Jokin eta Oihanek, eta preso dauden zazpiei omenaldia egin zaie asteburuan.
La France Insoumise mugimendukoa Mathilde Panot diputatuak salatu du: Paris metropoliaren XIII. eremuan Ivryn dagoen erraustegia –Europako handiena– zaharberritzeko baimena eman duen ministroa Veolia errausketa eta hondakinen kudeaketako konpainia erraldoiaren zuzendaritzan egon da Emmanuel Macronek Trantsisio Ekologikoko estatu idazkari izendatu artean.
Astelehen goizean egindako prentsaurrekoan jakinarazi dute kanpaldiarekin jarraituko dutela asteazkena arte, nahiz eta igande gauean Bilboko Udaltzaingoak hau hustu. "Kanpingak berriro ere kentzen badizkigute, herritarrei eskatuko dizkiegu". Igande gauez hustu zuen gunea Bilboko Udaltzaingoak, 22:00 aldera. OEEk (Ongi Etorri Errefuxiatuak) jakinarazi duenez, Hiritarren Segurtasun zinegotzi Tomas del Hierroren aginduz esku-hartu dute agenteek, nahiz eta deialdia legezkoa izan.
