Zenbait galdera Euskal Banku Publikoaren gainean


1993ko urriaren 24an
Euskal Banku Publikoari buruzko elkarrizketa M.Fernandez eta M.Alvare
Zenbait galdera Euskal Banku Publikoaren gainean
Azken berriek diotena gauzatuz gero, eta horretarako EAJ eta PSOEren arteko akordio politikoa behar da, Euskal Herrian Euskal Banku Publikoa izango dugu. Honen eremua EAE izanagatik ere, Mario Fernandez abokatu ekonomilaria, J.R. Goikoetxea «Ardotxi» «Egin»eko kazetaria eta Manu Alvarez ekonomilariarekin aritu gara banku hau zer izan daitekeen jakiteko.

ARGIA. Zertarako behar dugu Euskal Banku Publikoa?

MARIO FERNANDEZ. Izan daiteke kreditu institutu ofiziala, eta honen bidez Administrazio publikoaren finantz jarduera bideratu. Bigarren urrats batean, euskal banku erakundeek gaur egun Madrilen jartzen dituzten koefizienteen jarlekua izan daiteke. Eta azkenik, une honetan aurrikusten ez den banku zentrala izan daiteke, hau da, edozein herrialdek duen banku zentrala. Azken hau burutzeko gaur egun ez dugun subiranotasuna beharko genuke eta horregatik posibleenak lehenengo bi aukerak dira.
MANU ALVAREZ. Nire ustez ez dugu horrelakorik ezertarako behar. Banku publiko bat edozein banku bezalakoa da, baina kasu honetan Eusko Jaurlaritza eta diputazioen esku egongo da. Alde teoriko batetik, honek beteko dituen funtzioak Administrazioko beste sail batek bete dezake: Hazienda sailak, esaterako, eta funtzio hauek banku egitura behar badute aurrezki kutxak egin dezakete, Administrazioak bertako administrazio kontseiluak kontrolatzen dituelako.

A. Nork izan beharko luke banku honen ardura? Eusko Jaurlaritzak ala Madrileko Gobernuak?

M. F. Argi eta garbi, euskal instituzioek. Posible da bien arteko koordinazio irizpideak ezartzea finantz politikari dagokionez. Baina, hala ere koordinazioa berdinen arteko negoziazioa da.
J.R. GOIKOETXEA. Eusko Jaurlaritzak. Baina une honetan ez badauka gaitasunik politika ekonomiko bat egiteko, edo bertan dauden enpresa publikoetan parte hartzeko, are gutxiago euskal banku publikoa lortzeko. Ez dut uste gauzatuko denik.

A. Zer diru izango luke? Nola jokatu, burtsan, salerosketetan?

M. F. Kreditu industrialeko institutu ofiziala bada, eta honen bidez finantz jarduera koordinatzen bada, Eusko Jaurlaritza eta diputazioetako aurrekontuetatik dirua jaso beharko luke. Bestetik, bertako banku erekundeek gaur egun Espainiako Bankuan jarri behar dituzten koefizienteak Euskal Bankuan jarriko balituzte, bigarren diru iturria izango genuke. Banku bezala, diru horrekin trafikatu beharko luke diru hori errentagarria egiteko eta horrela ere diru sarrera gehiago lortu.
M. A. Helburu nagusia Espainiako Bankuan dauden kutxa koefizienteak erakartzea litzateke. Baina duela urte gutxi jarritako sistemaren arabera, koefiziente hauek gero eta gutxiago dira eta hamar urteren buruan, agortu egingo dira. Hala ere, banku zentralek mugiarazten dituzten gainerako koefizienteak laster Europa mailako banku zentral batera pasatu beharko dira, diru eta ekonomia batasunaren ondorioz. Beraz, kutxa koefizienteen atal bat desagertu eta bestea Europara joaten bada, ez du zentzurik gehiago deszentralizatzea Euskal Bankua sortuz.

A. Zer ekarriko lioke euskal ekonomiari?

J.R. G. Aztertu beharko litzateke gestioa eta duen gaitasuna gestio hori aurrera eramateko. Argi dago estatuak badituela karta politiko batzuk, eta esku sartzen ez badu ikusi behar zer gertatuko litzatekeen. Hala ere, eragina izango luke, batez ere sektore publikoan, baina euskal ekonomia bizkortzea ez dut uste posible denik banku publiko batekin, gauza asko aldatu beharko lirateke.
A. Benetako bultzada ala suntsipena ekar dezake Euskal Banku Publikoak?

M. F. Ez du zertan suntsipena ekarri behar, finantz erakunde berria baita. Oso desberdina da erabilpen ona edo txarra egitea, baina ez du ondorio txarrik ekarri behar. Diru kopuru garrantzitsu baten bideraketa administrazio publikotik egitea ez da ezkorra, baikorra baizik. Hau da, une honetan Madrilera doan dirua hemen gelditzea esanahi du.

A. Nazioarte mailan, diruen gorabeherak direla eta, ez al zaigu bankua handiegi gelditzen?

M. F. Ez, zergatik? Azken batean, banku horrek edozein diruzaintza saileko irizpide berberak erabiliko ditu eta horren arabera merkatuan jarriko dirua, beste herrialde baten zor publikoan edo atzerriko txanponetan edo errentagarria iruditzen zaion beste inbertsio batean.
M. A. Europako Diru Sistemak ezarriko du txanponen balioa eta, zentzu honetan, Euskal Banku Publikoak ez du aukerarik izango eskua sartzeko, Estatutuak ez baitio eskubiderik ematen. Eta, bigarrenez, Europako diru motak desagertzeko zorian daudenean diru bakarra sortzeko, ez du zentzurik Euskal Bankuak.
J.R. G. Argi dago une honetan finantzen mundua oso nazioartekoa dela, eta erabakiak Japonian, Estatu Batuetan eta Alemanian hartzen direla. Euskal Herriko finantz `etxolak' ez luke gauza handirik erabakiko.

A. Diruarekin espekulatzeko sortuko den bankua da?

M. F. Honek diruarekin egingo duena lege baten bidez zehaztuko da eta enpresen laguntzarako, kreditu eta beste gazua batzuen artean, diru horrekin negoziatu beharko luke.
J.R. G. Ikusi egin behar zer egiteko asmoa duten. Burtsan jokatu, espekulazioa, maileguak zabaldu sektore publikoarentzat, zor publikoan inbertitu...

Myriam Gartzia
20-22

Gaiez\Ekonomia\Zerbitzuak\Banka
Gaiez\Politika\Estatuak\Espainia\Erakundeak\Autonomiak
Gaiez\Politika\Euskal Herr\Erakundeak\Jaurlaritza
Pertsonaiaz\ALVAREZ5
Pertsonaiaz\GOIKOETXE10
Egileez\GARTZIA3\Ekonomia

Azkenak
Intsusaren bigarrena

Joan urteko udaberrian idatzi nuen intsusari eskainitako aurreneko artikulua eta orduan iragarri nuen bezala, testu sorta baten aurrenekoa izan zen. Sendabelar honen emana eta jakintza agortzen ez den iturriaren parekoa dela nioen eta uste dut udaberriro artikulu bat idazteko... [+]


Arrain-zoparako, besterik ezean, itsasoko igela

Amonak sarritan aipatu zidan badela arrain bat, garai batean kostaldeko herrietako sukalde askotan ohikoa zena. Arrain-zopa egiteko bereziki ezaguna omen zen, oso zaporetsua baita labean erreta jateko ere. Beti platerean oroitzen dut, eta beraz, orain gutxira arte oharkabeko... [+]


2024-04-22 | Jakoba Errekondo
Lurra elikatu, guk jan

Lurrari begira jartzea zaila da. Kosta egiten da. Landareekin lan egiten duenak maiz haiek bakarrik ikusten ditu. Etekina, uzta, ekoizpena, mozkina, errebenioa, emana, azken zurienean “porru-hazia” bezalako hitzak dira nagusi lur-langileen hizkuntzan.


2024-04-22 | Garazi Zabaleta
Txaramela
Pasta ekologikoa, ortuko barazki eta espezieekin egina

Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]


'Cristóbal Balenciaga' telesaila
"Nabaritu dadila euskaldun batzuok euskaldun baten istorioa kontatu dugula"

Cristóbal Balenciaga diseinatzailearen biografia kutsuko fikziozko telesaila egin du Moriarti hirukoteak, Disney+ plataformarentzat. Estreinakoa dute formatu horretan. Aitor Arregi eta Jon Garañorekin egin du hitzordua ARGIAk, Jose Mari Goenaga kanpoan baitzen,... [+]


Eguneraketa berriak daude