Zenbait galdera Euskal Banku Publikoaren gainean


1993ko urriaren 24an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Euskal Banku Publikoari buruzko elkarrizketa M.Fernandez eta M.Alvare
Zenbait galdera Euskal Banku Publikoaren gainean
Azken berriek diotena gauzatuz gero, eta horretarako EAJ eta PSOEren arteko akordio politikoa behar da, Euskal Herrian Euskal Banku Publikoa izango dugu. Honen eremua EAE izanagatik ere, Mario Fernandez abokatu ekonomilaria, J.R. Goikoetxea «Ardotxi» «Egin»eko kazetaria eta Manu Alvarez ekonomilariarekin aritu gara banku hau zer izan daitekeen jakiteko.

ARGIA. Zertarako behar dugu Euskal Banku Publikoa?

MARIO FERNANDEZ. Izan daiteke kreditu institutu ofiziala, eta honen bidez Administrazio publikoaren finantz jarduera bideratu. Bigarren urrats batean, euskal banku erakundeek gaur egun Madrilen jartzen dituzten koefizienteen jarlekua izan daiteke. Eta azkenik, une honetan aurrikusten ez den banku zentrala izan daiteke, hau da, edozein herrialdek duen banku zentrala. Azken hau burutzeko gaur egun ez dugun subiranotasuna beharko genuke eta horregatik posibleenak lehenengo bi aukerak dira.
MANU ALVAREZ. Nire ustez ez dugu horrelakorik ezertarako behar. Banku publiko bat edozein banku bezalakoa da, baina kasu honetan Eusko Jaurlaritza eta diputazioen esku egongo da. Alde teoriko batetik, honek beteko dituen funtzioak Administrazioko beste sail batek bete dezake: Hazienda sailak, esaterako, eta funtzio hauek banku egitura behar badute aurrezki kutxak egin dezakete, Administrazioak bertako administrazio kontseiluak kontrolatzen dituelako.

A. Nork izan beharko luke banku honen ardura? Eusko Jaurlaritzak ala Madrileko Gobernuak?

M. F. Argi eta garbi, euskal instituzioek. Posible da bien arteko koordinazio irizpideak ezartzea finantz politikari dagokionez. Baina, hala ere koordinazioa berdinen arteko negoziazioa da.
J.R. GOIKOETXEA. Eusko Jaurlaritzak. Baina une honetan ez badauka gaitasunik politika ekonomiko bat egiteko, edo bertan dauden enpresa publikoetan parte hartzeko, are gutxiago euskal banku publikoa lortzeko. Ez dut uste gauzatuko denik.

A. Zer diru izango luke? Nola jokatu, burtsan, salerosketetan?

M. F. Kreditu industrialeko institutu ofiziala bada, eta honen bidez finantz jarduera koordinatzen bada, Eusko Jaurlaritza eta diputazioetako aurrekontuetatik dirua jaso beharko luke. Bestetik, bertako banku erekundeek gaur egun Espainiako Bankuan jarri behar dituzten koefizienteak Euskal Bankuan jarriko balituzte, bigarren diru iturria izango genuke. Banku bezala, diru horrekin trafikatu beharko luke diru hori errentagarria egiteko eta horrela ere diru sarrera gehiago lortu.
M. A. Helburu nagusia Espainiako Bankuan dauden kutxa koefizienteak erakartzea litzateke. Baina duela urte gutxi jarritako sistemaren arabera, koefiziente hauek gero eta gutxiago dira eta hamar urteren buruan, agortu egingo dira. Hala ere, banku zentralek mugiarazten dituzten gainerako koefizienteak laster Europa mailako banku zentral batera pasatu beharko dira, diru eta ekonomia batasunaren ondorioz. Beraz, kutxa koefizienteen atal bat desagertu eta bestea Europara joaten bada, ez du zentzurik gehiago deszentralizatzea Euskal Bankua sortuz.

A. Zer ekarriko lioke euskal ekonomiari?

J.R. G. Aztertu beharko litzateke gestioa eta duen gaitasuna gestio hori aurrera eramateko. Argi dago estatuak badituela karta politiko batzuk, eta esku sartzen ez badu ikusi behar zer gertatuko litzatekeen. Hala ere, eragina izango luke, batez ere sektore publikoan, baina euskal ekonomia bizkortzea ez dut uste posible denik banku publiko batekin, gauza asko aldatu beharko lirateke.
A. Benetako bultzada ala suntsipena ekar dezake Euskal Banku Publikoak?

M. F. Ez du zertan suntsipena ekarri behar, finantz erakunde berria baita. Oso desberdina da erabilpen ona edo txarra egitea, baina ez du ondorio txarrik ekarri behar. Diru kopuru garrantzitsu baten bideraketa administrazio publikotik egitea ez da ezkorra, baikorra baizik. Hau da, une honetan Madrilera doan dirua hemen gelditzea esanahi du.

A. Nazioarte mailan, diruen gorabeherak direla eta, ez al zaigu bankua handiegi gelditzen?

M. F. Ez, zergatik? Azken batean, banku horrek edozein diruzaintza saileko irizpide berberak erabiliko ditu eta horren arabera merkatuan jarriko dirua, beste herrialde baten zor publikoan edo atzerriko txanponetan edo errentagarria iruditzen zaion beste inbertsio batean.
M. A. Europako Diru Sistemak ezarriko du txanponen balioa eta, zentzu honetan, Euskal Banku Publikoak ez du aukerarik izango eskua sartzeko, Estatutuak ez baitio eskubiderik ematen. Eta, bigarrenez, Europako diru motak desagertzeko zorian daudenean diru bakarra sortzeko, ez du zentzurik Euskal Bankuak.
J.R. G. Argi dago une honetan finantzen mundua oso nazioartekoa dela, eta erabakiak Japonian, Estatu Batuetan eta Alemanian hartzen direla. Euskal Herriko finantz `etxolak' ez luke gauza handirik erabakiko.

A. Diruarekin espekulatzeko sortuko den bankua da?

M. F. Honek diruarekin egingo duena lege baten bidez zehaztuko da eta enpresen laguntzarako, kreditu eta beste gazua batzuen artean, diru horrekin negoziatu beharko luke.
J.R. G. Ikusi egin behar zer egiteko asmoa duten. Burtsan jokatu, espekulazioa, maileguak zabaldu sektore publikoarentzat, zor publikoan inbertitu...

Myriam Gartzia
20-22

Gaiez\Ekonomia\Zerbitzuak\Banka
Gaiez\Politika\Estatuak\Espainia\Erakundeak\Autonomiak
Gaiez\Politika\Euskal Herr\Erakundeak\Jaurlaritza
Pertsonaiaz\ALVAREZ5
Pertsonaiaz\GOIKOETXE10
Egileez\GARTZIA3\Ekonomia

Azkenak
2025-07-30 | Sustatu
Tea app: emakumezkoen online segurtasunerako behar zuen tresna desastre bilakatu da

Tea App edom Tea Dating Advice delakoa ustez emakumeak online sortutako zitetan babesteko sortutako app bat da (edo izan da). Bere funtsa zen emakumezkoek online ligatzeko plataformetan ageri diren gizonezkoak etiketatzea hitzordu edo topaketa txar, susmagarri edo ez... [+]


2025-07-30 | Ahotsa.info
Eskuin muturreko talde sektario batek ‘Nabarro’ren omenaldia oztopatu du Abarzuzan

Eskuin muturreko sekta erlijioso bateko kideek, Deierrin bizi direnek, 1986an erbesteratuen aldeko ekintza batean Hernanin hil zen Fernando Ros Abartzuzako gaztearen omenezko ekitaldiko bidea oztopatu zuten igandean.


Milaka juduk Palestinaren askapenaren alde lan egiteko konpromisoa berretsi dute, “sionismoaren krimenen aurka”

Milaka lagun bildu ziren Vienan ekainaren 13tik 15era, lehen edizioa izan zuen Judu Antisionisten Kongresuan. Hiru egunez eztabaidatu eta hausnartu ostean, ohar bat argitaratu dute Israel palestinarren aurka egiten ari den genozidioaren eta garbiketa etnikoaren aurrean ahotsa... [+]


Uribarrin urperatutako herrietatik bota zituztenak omendu dituzte

Ur azpian utzitako herrietatik joan behar izan ziren 600 pertsonen omenez jarri dute oroigarria urtegiaren begiratokian, "ez ditugu inoiz ahaztuko urperatutako bizitzak", adierazi du Arabako ahaldun nagusiak.


2025-07-29 | Gedar
609 langile kaleratuko dituzte Ezkirozko BSHn

Plantillak baiezkoa eman dio aurreakordioari, eta, printzipioz, urte hau amaitzean itxiko dute fabrika.


Gasteizko lorezainek lau hilabete bete dituzte greban, Jaurlaritza eta Enviser enpresa aurrean manifestazioa eginda

Gasteizko lorezainen grebak lau hilabete bete ditu, langileek salatu dute Enviser enpresak eta Gasteizko Udalak blokeatu dutela auzia, bilera berririk ez dutelako egin uztailaren 7tik. 


Álvaro Uribe Kolonbiako presidente ohia errudun jo dute iruzurra eta eroskeriagatik

2002 eta 2010 artean Kolonbiako presidente izan zenari gutxienez lau eta zortzi urte arteko espetxe zigorra ezarri diezaiokete. Auzitegi Gorena 2018an hasi zen ikertzen Uribe, Ivan Cepeda senatari ezkertiarrak jarritako salaketa batean lekuko ziren hainbat paramilitarri... [+]


Israeldar kolono batek ‘No Other Land’ dokumentala grabatzen lagundu zuen aktibista palestinar bat hil du Zisjordanian

Yinon Levi izeneko kolonoak Odeh Hadalin aktibista hil du Zisjordania hegoaldean. 'No Other Land' dokumentala grabatzen lagundu zuen Hadalin, dokumental onenaren Oscar saria irabazi zuen martxoan. Kolono hiltzailea palestinar lurraldeak okupatzeagatik AEBetako zigor... [+]


2025-07-29 | Mikel Aramendi
Analisia
Kanbodia eta Thailandia, gerra-plantak egiten?

Arma astunekin elkarri erasoka lau egun eman ondoren, baldintzarik gabeko su-etena adostu dute Kanbodiak eta Thailandiak, Malaysiaren bitartekaritzarekin, Kuala Lumpurren egin duten aurrez aurrekoan. Ezingo dute akabera hori ikusi bonbardaketetan, alde batean zein... [+]


Euskal diaspora elkartuko da Boisen, eta jendetsua izatea espero dute

AEBetako Idaho estutako Boise hiriburuan ospatuko dute euskal kultura ezagutarazteko, eta euskal diaspora batzeko. Hainbat ekitaldi egingo dituzte uztailaren 29tik abuztuaren 3ra arte.


Gurasotasun baimena 16 astetik 17ra luzatuko du Espainiako Gobernuak, eta 32 aste gurasobakarrentzat

Astearte honetako gobernu bileran onartuko dute PSOEk eta Sumarrek, akordioa iragarri baitute. Neurria "berehala" ipiniko dela indarrean jakinarazi dute.


Astebeteko liskarren ondoren, Thailandiak eta Kanbodiak su-eten akordio bat sinatu dute

Duela astebete, bien arteko mugan Thailandiako eta Kanbodiako tropak elkarri eraso egiten hasi ziren, Frantziaren kolonizazio aldian jatorria duen gatazka berpiztuta. Bi herrialdeek "berehalako eta baldintzarik gabeko" su-etena ezartzea adostu dute astelehenean, 35... [+]


Zuzenean eta zeharka 434.000 palestinar hil ditu Israelek 2023ko urritik, Gazako biztanleriaren %20, kalkulu baten arabera

The Lancet aldizkari ezagunak iazko uztailean eginiko "aurreikuspen zuhurraren" ondoren, zuzenean eta zeharka Gazan hilda egon daitezkeen palestinarren kopurua eguneratu du Steven Donziger abokatu entzutetsu estatubatuarrak, The Lancet-en formula... [+]


Europa makurrarazi du Trumpek
AEBek Europako produktuei %15eko muga-zergak ipiniko dizkie, eta alderantziz ezer ere ez

Horrez gain, Europa behartu egin du gasa AEBei erostera, 750.000 milioi euro xahutu beharko ditu horretan datozen hiru urteotan; beste 600.000 milioi euro gehiago inbertitu beharko ditu han, "inbertsio estrategikoetan"; eta, "ehunka milioi euro", zehaztapen... [+]


Eguneraketa berriak daude