Bederen 1:"Milan Kunderarekin harremanetan egin dugu obra"

1990ko urriaren 28an

"Bederen 1" antzerki taldeari elkarrizketa "Jakes eta Nagusia" lana aurkeztu dutela eta
Idazle txekiarraren "Jacques eta Nagusia" lana aurkeztu berri dute
Bederen 1:"Milan Kunderarekin harremanetan egin dugu obra"
Donostialdean sortu zen, 1983 aldera, antzerki talde hau. Joan diren urte guzti hauetan hainbat lanen bidez eskenategi jorratzen aritu ondoren–aipagarri dira, besteak beste, "Erreleboa" eta "Gillermo Tellek triste ditu begiak"-, "Jacques eta Nagusia" aurkeztu zuten Gasteizen joan den hemezortzian, zeina Milan Kunderaren izen bereko obran oinarritua dagoen.
ARGIA. .Nola osatu zenuten Bederen Bat?
BEDEREN 1.Antzerki eskolako zenbait ikasleren artean, bertan ikasirikoa ahaz ez genezan taldea egiteko ideia sortu zen. Kalera "Gure Herria"rekin atera ginen, nahiz eta lehenagotik "la Casamentera"rekin saiakera batzuk egin. Ostera «Eclipse», «Bazen Garaia», zazpi edo zortziren bat antzezlan egin ditugu.
A. Gazteizen aurkeztu zenuten lana Milan Kunderaren obra bat da. Zer dela eta aukeratu duzue Milan Kundera eta ez besteren bat?
B.1. Alde batetik bizirik zeuden egileen lanak egin nahi genituen, bestetik azken bolada honetan bertako autoreak kontutan hartzeko joera izan dugu, Celaya eta Alfonso Sastre kasu. Azken obra honetan gaurko autore baten textua antzeztu nahi izatearekin batera, begira hasi ginen bai estatuan bai estatutik kanno, Milan Kunderarena to patuaz. Textua irakurri eta guretzako oso aproposa iruditu zitzaigun. Obra bera alde batetik oso teatrala da, eta bestetik, komedia aldera ere jotzen du.
A. "Jacques Eta Bere Nagusia" Dideroten obra batetan oinarritua egonik, aztertuko zenuten frantzes dramaturgia. . .
B.1. Milan Kunderarekin harremanetan jarri ginen, eta kartaz nahiko harreman polita izan dugu. Bere bidez erdarazko bertsioaren zuzenketa batzuk egin ditugu, frantzesezko bertsioa ere berreditatua izan bait da korrekzio berri batzuez. Itzultzaileek lana antolatzerakoan Dideroten obra kontutan izan dute, zeina estruktura bereziarengaitik nobela-teatro delakoaren barnean sartzen bait da. Honela lana egin dugu ahal izan den material gehienarekin: alde batetik Kundera eta Dideroten obrak hartuta.
A. Textuari dagokionez, obra erdaraz prestatzeak ez al du baldintzatzen euskarazko bertsioa?
B.1. Guk gehienetan kanpoko zuzendariekin lan egin dugu, eta honek beharbada zenbait arazo sortarazi ditu. Erdaraz muntatzen denez problema hizkuntzarekiko erlazioa izaten da. Denbora baten barruan egin behar da. Dena den hizkuntza bakoitzak bere berezitasunak, mugak... ditu. Aldi honetan oso lan polita egin da euskaraz moldatzerakoan. Batzuk esan eta guzti egin digute ea obra euskaraz idatzia dagoen.
A. Kanpoko zuzendarink aitatu dituzu. Zer dela kanpotarrak?
B.1. Aspalditik egiten diguten galdera da. Dena dela hemengo gero eta jende gehiago ari da zuzentzen. Hemen beti izan da jende falta. Gero eta gehiago egon arren oraindik eskasia dago. Gainera Jordi Mesalles, gure azken lan honetako zuzendariak, textua oso ondo ezagutzen zuen eta interes handia zuen obra honetan. Halere, gero eta errazagoa izango da bertako jendearekin aritzea.
A. Diderot autore klasikoa izanik eszenografiak klasito aldera jo ala jasan al du berrikuntzarik?
B.1. Eszenografian orain arteko jende ekipoarekin aritu gara:Jon Berrondo eszenografian eta Txema Noges jazkeretan. Alde hatetik, estrukturalki klasikoa bada ere baditu bere jokoak, eta hauek bisualki polita egiten dute oso antzezlana. Espazio ezberdinekin jokatzen da, gainera obra XVII-XVIII mende inguruan kokatua dago eta sasoi haietako giroa sortzen ahalegindu gara.
A. Subentzio baten jabe ere egin zarete...
B.1. Bai, zazpi milioi bi urtetarako, beste zenbait talde bezala. Urte batzuk badira Jaurlaritzak bere subentzio jokaera aldatu egin zuela. Orduan bost-sei talderi hamar bat milioitako dirulaguntza ematen zitzaien epe berdinerako; orain, berriz, talde gehiagori ematen zaio, baina diru gutxiago. Gu horrekin ados gaude. Halere diru gutxi da, muntaia egiteko ere ez bait digu ematen. Subentzioen arazo honetan infraestrukturetan borrokatu beharra dago edozein taldek bere lanak egin eta aurkezteko aukera izan dezan.
A. Obra hau publikatzekotan zarete, ez al da?
B.1. Bai, gainera Alfonso Sastre eta Celayaren obrak ere publikatuak izan dira. Horretarako "Susa"rekin kontatuan jarri gara.
Proiektu honetarako, noski, Kunderaren baimena beharko dugu. Horretan ari gara, bai Kundera, bai "Susa", bai itzultzaileekin kontaktuan gaude, eta ea...
A. Zenbat emanaldi?
B.1. Gasteizen izan ginen hemezortzi eta hemeretzian eta Donostian izantzi, hamar eta hamaikean. Hortik aurrera hemezortzian Durangon. Azpeitiko topaketetan ere parte harte hartuko dugu.
A.Eta ba al da arrakasta prebisiorik?
B.1. Textua eta autorea, ez dakit zenbateraino, baino nahiko ezagunak direla uste dut, eta horrek lagundu egiten du beti. Arrakasta edukitzea espero dugu noski.
E.Apaolaza
A.Irazu
Muntaia erdaraz egin denez problema hizkuntzarekiko erlazioa izan dela aitatu digute Bederen- 1ekoek.
48-49

GaiezKulturaAntzerkiaTaldeakBEDEREN 1
EgileezAPAOLAZA1Kultura
EgileezIRAZU1Kultura

Irakurrienak

Matomo erabiliz

EAJko karguen senide harrobia

Ahoztar Zelaieta

"Pianoa da konpainia izatea bezala, ez zara inoiz bakarrik sentitzen"

Olaia L. Garaialde

"Gazteok zutik eta mugimenduan gaude, errealitate gordin baten aurrean"

June Fernández | Pikara Magazine

Bollera subjektua erdigunean jartzera datorren hitzordua

Jenofa Berhokoirigoin

Sarean ikusiko dugu elkar

Hainbat sinatzaile*

Azkenak

2024-04-29 | Nagore Iturrioz Lopez | Yolanda Porres García | Steilas sindikatua

Hezkuntza publikoari buruz hitz txintik ere ez hauteskundeetan!

2024-04-29 | Rober Gutiérrez

Errenta aitorpena, euskaraz

2024-04-29 | Iñigo Satrustegi

Beste 40 urtez esperoan egon nahi ez baduzue

2024-04-29 | Goiuri Alberdi | Aintzira Oñederra | Asunek

Ei politikariak, “pope” akademikoek esaten badizuete, aktibatuko al zarete behingoz?

Behetik gorako komunikazioetan ez da erraza mezuen garrantzia transmititzea eta makinaria politikoa aktibatzea. Askotan, gure mezuak "belarri batetik sartu eta bestetik atera" egiten direla sentitzen dugu. Beraz, gaurkoan, nazioarteko ikertzaile ospetsu batzuek... [+]

2024-04-29 | Egoitz Alkorta Miranda

Mundu mailako lapurra

Azeria kanido bat da, otso eta txakurren familiako haragijalea. Animalia zuhur, maltzur eta argiaren fama dauka, eta ez alferrik! Ez da indartsuena izango, baina beti moldatzen da han eta hemen, mokaduren bat lortzeko.

Eguneraketa berriak daude