J.M. Satrustegi: "Mintzairaren indarra, mintsatzen dutenen ahotan"


1988ko apirilaren 17an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
J.M. Satrustegi-rekin elkarrizketan.
J.M. Satrustegi: "Mintzairaren indarra, mintsatzen dutenen ahotan"
ARGIA.–Nolatan zaude "Bateginik" kanpainako aholku batzordean eta zein da zuen eginkizuna?
J.M.SATRUSTEGI.–Egin behar zen lana zelako nago. Horretan murgildurik dabiltzanak nire izena nonbait gogoan hartu eta aholku kontseiluko partaidetza proposatu zidaten. Leporaino nenbilela esan nien, eta beraiek beren gogokoa izango zela ni aholku kontseilu horretan egotea eta, ahal nuen neurrian, zerbait egin banezake hobe.
Nik uste dut batzordearen zeregina, batzutan, ekintzazkoa dela–hor badaude batzorde batzu leporaino lanean ari direnak– eta beste batzutan berriz, bada babes izena, nire ustez. Ni banago beste aholku kontsellu batzutan, eta gehienetan izan ohi da arazoak daudelarik, elkarren artean bildu eta haiei nola» buru eman eztabaidatzea. Kasu honetan, ni baino trebeagoak eta gazteagoak direnez hor dabiltzanak, ez zen horren beharrik ere.
A.–Zein neurritan uste duzu izango dela eragingarri? Honez gero eragingarri bilakatzen ari ote dea "Bateginik" kanpaina?
J.M.S.–Lehenbiziko eta tamalgarriena, euskara, hainbat garrantzizko kultura gaia eduki eta eragile baten beharrean egotea da, zoritxarrez. Hau bezalako kanpainak izugarrizko tentoarekin egin beharrekoak dira, nahi baldin bada herri osora iritsi eta euskara gero eta gehiago ez dadin desorekatu. Hori hala izanik, eta jakinik taldekeriek kalte gehiago egin diotela gure hizkuntzari mesede baino, nire ohar bakarra izan zen euskara beste gauza batzuekin ez nahastatzeko.
Orai, zertan den kanpaina? Iduritzen zait nahiko apal iristen ari dela herri xehera, euskara mintzo duten euskaldunetara. Iritsi da, eta beti izanen da mesedegarri eragin hori. Ez dakit hainbat gosta den ekintzak behar zuen erantzunik izan duen. Iduritzen zait nahiko denbora gutxirekin prestatu dela. Gure herrian ez da erraza esaten geroan zer izanen den. Beste toki batzuetan uste dut normalizatuago daudela arazoak behar bada. Hemen zailagoa da, zatikaturik gaude, ostikoa uste ez den lekutik ateratzen da, e.a. Nolanahi ere, baldin lortuko balitz, gutxienez, zalantzan dauden beste ikastola pare batentzat nolabaiteko laguntza morala eta babesa, jakinik non kokatzen diren ikastolok, hori asko da.
A.–Zertan da euskera eta ikastolen egoera Nafarroan?
J.M.S.– Nafarroako arazoa ez dut argi ikusten, ilun baizik. Ezer ez zegoenean, dena aurka genuela aurrerakada bat ikusten zen. Gaur, asko lortu da, baina ahul dago euskara Nafarroan. Badakit ikastola indartsuak ditugula Iruñean esaterako, eta hori pozgarria da, inoiz eduki ez genuena. Baina hortik ateratzen diren haurrak gero –ehiztarientzat prestatzen diren galeperrak bezala–, beren giroa ez den giroan, aurrerapen gutxiko edota etorkizun gutxiko euskara izan ohi da. Eskoletan asignatura gisa ematen da euskara, eta bai eskolatik zein ikastolatik atera eta erdaraz ari dira. Mintzaira bat ez bada mintzatzen hutsa da, ez du lekukotasunik. Mintzairaren indarra, mintzaira hori erabiltzen dutenen ahotan dago. Pesimista? Ez, errealista naiz, egoeraren salaketa baizik ez dut egiten, ondorioak bakoitzak atera behar ditu.
45


GaiezHizkuntzaEuskaraNormalkuntzKanpainak
GaiezHizkuntzaEuskaraErakundeakBateginik
PertsonaiazSATRUSTEGI1

Azkenak
Genozidioa salatzeko ekintza, Hondarribiko egun nagusian: “Aldarrikapenak zentzu sakonagoa ematen dio jaiari”

Kufiya palestinar zapia eramango du Jaizkibel konpainia berdinzaleko kide ugarik, Hondarribiko jaien egun nagusian, Palestinarekiko elkartasuna ikusarazteko. Jaiak eta politika ez nahasteko diotenen aldean, “jaiak ere badira justizia eta eskubideak adierazteko plaza... [+]


Corellako eskolan D eredua ukatu dute, arrazoirik eman gabe

Nafarroako Gobernuak eskaera egin duten familiei iradoki die "datorren ikasturteari begira" abiatu dezaketela tramitazioa.


Ontzidian doazenak “terroristatzat” hartu ditu Israelek eta mehatxu egin du: “Ez dira atxiloketa arinak izango”

Israelgo Gobernuaren esanetan, bere subiranotasunaren aurka eta Hamasen alde dago Global Sumud Flotilla egitasmoa. Hortaz, esku hartze gogorrak iragarri ditu.


Etxebizitzaren prezioa berriz igo da Donostian: 5.869 euro balio du orain metro koadroak

Maximo historiko berri bat ezarri du Donostiako etxebizitzaren prezioak: 5.869 euro metro koadroko, batez beste. Hori da Higiezinen Jabetzako Artekarien Gipuzkoako Elkargo Ofizialak aurkeztu berri duen txosteneko ondorioetako bat; txostenak 2025eko bigarren hiruhilekoko... [+]


“Txistuak, mehatxuak eta irain sexistak” jaso dituzte Laudioko jaietan eraso matxista bat salatzeagatik

Agerraldia deitu zuen Laudioko mugimendu feministak igandean, Odoloste eguneko goizaldean Txosnagunean gertatutakoa salatzeko. 


Donostia 1813

Donostia arpilatua, bortxatua eta propio erreta Espainiako independentziaren alde 1813ko abuztuaren 31n.

1808an Napoleon enperadoreak Baionan bildu zituen elkarren aurka borrokatzen ari ziren Espainiako errege aita-seme borboiak, Carlos IV.a eta Fernando VII.a, biek nahi... [+]


Kirurgialari euskaldunak errektoreorde eta sailburuorde ohi letragabearentzat

Sarriegi jokatzen dugu erreaktiboki Euskal Herrian eta Euskalgintzan. Albiste bat, elkarrizketa bat, epai bat, eraso bat. Ondoren, erantzuna. Tamalez, berriro ere inertzia berak nakar Ander Gurrutxagaren elkarrizketa euskarafoboa aztertzera. Gustura gelditu zen, tartean zera... [+]


Global Sumud Flotillako euskal ordezkaritza
“Israelek Gazara heltzea eragotzi nahi badigu, indarrez egin beharko du”

Igande arratsaldean irten da Bartzelonako portutik Palestinaren aldeko inoizko ontzidirik handiena: 30 itsasontzi inguru eta 300 bat ekintzaile, Gaza helburu, blokeoa apurtu eta genozidioa salatzeko. Bidean ontzi gehiago batuko zaizkie Mediterraneoko hainbat portutatik. Gauean... [+]


2025-09-01 | ARGIA
Trumpek uste du Auzitegi Gorenak arrazoia emango diola, eta muga zergak ez baliogabetzea lortuko duela

AEBetan, Apelazio Auzitegiak Donald Trump presidenteak ezarritako muga zerga gehienak bertan behera utzi ditu. Dena den, ez ditu urriaren 14ra arte indargabetuko, eta bitartean, ia segurua da Trumpek helegitea jarriko duela. Presidenteak uste du Auzitegi Gorenak arrazoia emango... [+]


Espiritualtasun ukitu bat

Fitxa: Musika Hamabostaldia. Kursaal Zikloa. Gewandhausorchester Leipzig.
Zuzendaria: Andris Nelsons. Donostiako Orfeoia.
Koru zuzendaria: Esteban Urzelai.
Bakarlariak: Julia Kleiter (sopranoa), Christian Gerhaher (baritonoa).
Egitaraua: Mendelssohn eta Brahmsen lanak.[+]


2025-09-01 | JJ Agirre
Supremazistek beti “win-win”

Euskararen (euskaldunon) aurkako oldarraldiak ertz ugari ditu; horietako bat fronte mediatikoa da, Voxento taldea buru eta PSOE-CCOO-UGTko kide ezagunak ekintzaile nagusi. Sarri eskaintzen digute idatziren bat, barnera dezagun Euskal Herriko hizkuntza ofizialetatik zein diren... [+]


2025-09-01 | Behe Banda
Barra warroak
Makina

Hamar minutu igaro dira lur hartu dugunetik. Bizkaiko kostatik sartu, Leioa gainetik igaro eta gurpilek ordeztu dituzte hegalak Loiun. Bosteko ilaretan irten behar omen da hegazkinetik eta gu hogeita zazpigarrenean gaude zain. Estatubatuarren ikerlanek diote istripu bat egonez... [+]


Labak astelehenean irekiko ditu ateak, eta larunbatean eginen da Irekiera Festa

Eraberrituta dator Laba. Egoitza handiagoak ostalaritza eskaintza zein kultur ekitaldiak baldintza hobeagoetan ematea ahalbidetuko du.


Mingain urdina

Odolustea uztailaren 10ean hasi zen. Hamar buru hil zaizkigu harrezkero: hazarkume bat, ahari bat eta zortzi ardi. Odol analisiek baieztatu dute mingain urdinaren gaitzaren ondoriozko heriotzak izan direla denak ere.


Eguneraketa berriak daude