J.M. Satrustegi-rekin elkarrizketan.
J.M. Satrustegi: "Mintzairaren indarra, mintsatzen dutenen ahotan"
ARGIA.–Nolatan zaude "Bateginik" kanpainako aholku batzordean eta zein da zuen eginkizuna?
J.M.SATRUSTEGI.–Egin behar zen lana zelako nago. Horretan murgildurik dabiltzanak nire izena nonbait gogoan hartu eta aholku kontseiluko partaidetza proposatu zidaten. Leporaino nenbilela esan nien, eta beraiek beren gogokoa izango zela ni aholku kontseilu horretan egotea eta, ahal nuen neurrian, zerbait egin banezake hobe.
Nik uste dut batzordearen zeregina, batzutan, ekintzazkoa dela–hor badaude batzorde batzu leporaino lanean ari direnak– eta beste batzutan berriz, bada babes izena, nire ustez. Ni banago beste aholku kontsellu batzutan, eta gehienetan izan ohi da arazoak daudelarik, elkarren artean bildu eta haiei nola» buru eman eztabaidatzea. Kasu honetan, ni baino trebeagoak eta gazteagoak direnez hor dabiltzanak, ez zen horren beharrik ere.
A.–Zein neurritan uste duzu izango dela eragingarri? Honez gero eragingarri bilakatzen ari ote dea "Bateginik" kanpaina?
J.M.S.–Lehenbiziko eta tamalgarriena, euskara, hainbat garrantzizko kultura gaia eduki eta eragile baten beharrean egotea da, zoritxarrez. Hau bezalako kanpainak izugarrizko tentoarekin egin beharrekoak dira, nahi baldin bada herri osora iritsi eta euskara gero eta gehiago ez dadin desorekatu. Hori hala izanik, eta jakinik taldekeriek kalte gehiago egin diotela gure hizkuntzari mesede baino, nire ohar bakarra izan zen euskara beste gauza batzuekin ez nahastatzeko.
Orai, zertan den kanpaina? Iduritzen zait nahiko apal iristen ari dela herri xehera, euskara mintzo duten euskaldunetara. Iritsi da, eta beti izanen da mesedegarri eragin hori. Ez dakit hainbat gosta den ekintzak behar zuen erantzunik izan duen. Iduritzen zait nahiko denbora gutxirekin prestatu dela. Gure herrian ez da erraza esaten geroan zer izanen den. Beste toki batzuetan uste dut normalizatuago daudela arazoak behar bada. Hemen zailagoa da, zatikaturik gaude, ostikoa uste ez den lekutik ateratzen da, e.a. Nolanahi ere, baldin lortuko balitz, gutxienez, zalantzan dauden beste ikastola pare batentzat nolabaiteko laguntza morala eta babesa, jakinik non kokatzen diren ikastolok, hori asko da.
A.–Zertan da euskera eta ikastolen egoera Nafarroan?
J.M.S.– Nafarroako arazoa ez dut argi ikusten, ilun baizik. Ezer ez zegoenean, dena aurka genuela aurrerakada bat ikusten zen. Gaur, asko lortu da, baina ahul dago euskara Nafarroan. Badakit ikastola indartsuak ditugula Iruñean esaterako, eta hori pozgarria da, inoiz eduki ez genuena. Baina hortik ateratzen diren haurrak gero –ehiztarientzat prestatzen diren galeperrak bezala–, beren giroa ez den giroan, aurrerapen gutxiko edota etorkizun gutxiko euskara izan ohi da. Eskoletan asignatura gisa ematen da euskara, eta bai eskolatik zein ikastolatik atera eta erdaraz ari dira. Mintzaira bat ez bada mintzatzen hutsa da, ez du lekukotasunik. Mintzairaren indarra, mintzaira hori erabiltzen dutenen ahotan dago. Pesimista? Ez, errealista naiz, egoeraren salaketa baizik ez dut egiten, ondorioak bakoitzak atera behar ditu.
45
GaiezHizkuntzaEuskaraNormalkuntzKanpainak
GaiezHizkuntzaEuskaraErakundeakBateginik
PertsonaiazSATRUSTEGI1
