Maria Luisa Lopez Ballano "Promozioaz biziki arduratzen gara‘’


1988ko otsailaren 21ean
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Maria Luisa Lopez Ballano-rekin elkarrizketan.
"PRINCIPE DE VIANA"KO KULTUR EKINTZETAKO ZUZENDARIA MINTZO.
Maria Luisa Lopez Ballano "Promozioaz biziki arduratzen gara''
Nork nahik dabi garai batean `.Principe de Viana.'k euskal kulturaren hedapenean Nafarroan nolako garrantzia eduki duen. Orain ere bide beretik doa. Maria Luisa Lopez Vallanok postua hartu berria du eta bere eritzia ezagatu nahi genuen.
ARGIA.–Zer nolako ekintzak bultzatzen ditu «Principe de Viana»k?
MARIA LUISA LOPEZ BALLANO.– Era askotakoak, hor dituzu arte plastikoak, musika, literatura, antzerkia, dantza eta abar. Guzti guztietan hiru adarrez arduratzen gara, formazioaz, zabalkundeaz eta promozioaz. Hemengo taldeei irtenbidea ematen saiatzen gara kanpokoak gaitzetsi gabe. Baditugu komenioak hainbat talderekin: kontzertuetarako koral de kamara, Santa Cecilia, ikerketatarako "Ortzadar"ekin, Jeronimo de Ustaritz istitutuarekin, Euskal Dantzarien Biltzarrarekin, Bertsolarien Lagunekin, Amigos del Arterekin eta beste batzurekin.
A.–Nola eramaten duzue kultura herrietara?
L.B.–Nahi duten Udaletxe guztiekin kultur ekintzak egiten ditugu, badira programak mila biztanle inguruko herrietarako eta hortik beherakoetarako ere. Denek jasotzen dute subentzioa kultur ekintzetarako. Urtean, jakina, ezin gara denetara iritsi, baina subentzioa izaten da nahi duten denendako.
Bestalde, ekipo, ikastaro eta abarretarako laguntzak izaten dira, kultur trukaketak herri batzurekin; iaz Baiona, Gasteiz eta . Zaragozarekin, aurten Gipuzkoa, Bizkaia eta Estatuko beste herri batzurekin ere egin nahi genituzke.
Ezin ahaztu hasten ari diren artista gazteentzat izaten diren laguntza, erakusketa eta aukeren prestakuntza.
A.–Ez zaizu iduritzen euskal kultura Nafarroan aski maingu dabilela?
L.B.–Ez dut hain maingu ikusten, egia da ez dagoela indarrean baina aintzinera doa, noiz nahi egon da mainguago; bestalde uste dut behar eta eskaera bat sortu behar duela euskal kulturaren alorrean, eta hori sortzen den neurrian erantzun eginen zaio. Erdarazkoetan eskaera gehiago baldin badago, erantzun egiten zaio eskaera hogi.
A.–Nolako independentziaz jokatzen duzue Gobernuarekiko?
L.B.–Hau Hezkuntza eta Kultura departamenduaren sail bat duzu, beraz irizpideak departamendutik heldu dira. Jakina, guk badugu geure gestio ahalmena, edo erabakitze ahalmena, geure propuestak egiten ditugu, independentziaz funtzionatzen dugu, baina errelatiboa da, beti dituzu eredu batzu departamenduak ezarriak.
A.–Aurre egin lekioke kultura bati bi istituzio desberdinetatik, irizpide sare eta idealogia diferentez, ez ote da desfeserik sortzen?
L.B.–Hizkuntzari dagokionez hori Hezkuntza Sailaren alorra dela esan behar dut eta ez doala «Principe de Viana»ren sarean, hala ere jabetzen naiz garrantzia gehien duen gaia hori dela. Kulturari dagokionez berriz, guk ez dugu inolako arazorik guk oso harreman onak ditugu Euskadiko entitateekin: izaten dira orkrestra, antzerki eta abarreko trukaketak. Ez dugu inolako kontradikziorik. Arazoa sortzen da behar bada hezkuntzan, komunitate diferentetik irizpide desberdinekin euskararen aterari aurre egiten diotenean.
A.–Zer dirudizu karrikan Nafarroako Jaialdiei egiten zaion kritikak?
L.B.–Hori ez da prolema. Puntu batzutan arrazoia izanen dute eta beste batzuetan ez. Ez dugu Jaialdien filosofia aldatzea pentsatu, bide beretik jarraituko da. Asmoa da ikuskizun edo espektakulo ekintzak egitea, hain zuzen horretxegatik deitzen dira Jaialdi, formazioa urtean zehar zaintzekoa dela uste dut, ez orduan. Gauza bera promozioari buruz.
Bestalde ekintzak herrietan eginen dira, merinalde buruetan batez ere. Espetakulu motaz mintzatuz, uste dut ahalik eta jende gehienarengana heldu behar duen ikuskizuna izan behar duela, baina kalitatearen langa jetsi gabe.
IÑAKI CAMINO

"Ez dut Nafar kultura hain maingu ikusten, egia da ez dagoela indarrean baina aintzinera doa, noiz nahi egon da mainguago".
51

GaiezKulturaKultur ErakPrincipe de
GaiezKulturaKulturgintz
PertsonaiazLOPEZ3
EgileezCAMINO1Kultura

Azkenak
Bikotekidea mugikorretik kontrolatzea gazteen artean ohikoa dela frogatu du EHUren ikerketa batek

Maitasun erromantikoari lotuta, nerabe askok normalizatuta eta barneratuta du bikotekideak mugikorraren eta sare sozialen bidez kontrolatu nahi izatea. “Inportantea da ziberbiolentzia gisa identifikatzea, eta ez maitasun seinale gisa”, gogorarazi dute ikertzaileek.


Sexu erasoei lotutako zenbait epaitan bost gizon zigortu dituzte azken egunetan

Sexu erasoei lotutako epai ugari eman dira azken egunetan, eta bost gizon zigortu dituzte. Tuteran izandako bortxaketa batengatik, bi gizoni 9,5 urteko kartzela zigorra ezarri diete. Gasteizen gizon bati bost urteko kartzela zigorra ezarri diote emakume bat bortxatzeagatik... [+]


Dagoeneko 400 gazatar hil dituzte Israelgo soldaduek, laguntza humanitarioa jasotzera bidean

3.000 zauritu ere utzi dituzte Israelgo armadaren erasoek. Maiatzaren bukaeran berrekin zioten laguntza humanitarioari, GHF fundazio estatubatuarraren eskutik; eta ordutik, bertaratutakoei tiro egin diete soldadu israeldarrek.


Oiher Urrutia. Marra gorriak argi
“Erabiltzen gaituzte herriok folklorismorako: landa, animaliak edo euskalkia bera”

Grabagailuari stop eman eta segituan galdetu dit Oiherrek: “Transkribatzean mantenduko duzu euskalkia?”. Baietz nik, batuaren mugek uzten didatenaren barruan baietz. “Arras inportantea da niretako”. Dutxa hartu eta Elizondora eginen du berriz, Aroztegiko... [+]


Amiantoaren biktimentzako konpentsazio-funtsa martxan jartzeko araudia onartu du Espainiako Gobernuak

Legea onartu eta ia hiru urte igaro direnean jarriko da martxan neurria. Espainiako Ministro Kontseiluak onartutako dekretuak dio biktima bakoitzak 32.000 eta 96.000 euro artean jasoko dituela kalte-ordain moduan.


Teknologia
“Bestea”

Bestea”-k gogaituta du gizateria, duena kenduko dio, duena eraldatuko du, kutsatuko du... “Bestea”-k definitzen gaitu... baina “bestea” denok izan gaitezke.

Egun, nor da “bestea”? Nork seinalatzen du izan behar ez dena?

Zapalduen... [+]


Itsas hondoen ustiapena: zientzialariak alarma jotzen, baina moratoriarik ez zerumugan

60 bat estatu eta gobernu buru elkartu dira Nizan (Frantziako Estatua) Ozeanoei buruzko Nazio Batuen Konferentziaren kari. Donald Trumpek itsas hondoen esplorazio eta erauzketa komertziala baimendu eta TMC enpresa kanadarrarekin tratua bideratu berri duen honetan –baita... [+]


Salbuespenak

Hainbeste jainko, arima, teontzi… beren izatea frogatu ezinik, eta jendeak ez ditu sinesten zientziak, kazetaritzak… ahal bezala, baina geure espezieaz harro egoteko moduan, frogatutakoak. Batzuek Lurra laua dela diote, eta debekatuta dagoela Antartikara... [+]


Zein ama ospatu?

Maiatza Birjina Mariaren hilabetea den bezala, amak ospatzeko aukera da Mendebaldeko jendartean. Kasualitatea? Ez dut uste. Frantses lurraldean, Vichyko gobernuak besta hori instituzionalizatu zuen. Helburua bertuteko eta sakrifizioak egiteko prest den pertsona hori handiestea,... [+]


Kantua gidari

Joan den maiatzaren 23an iragan da, Baigorriko elizan, aparteko kontzertu bat: 180 haurrek, 7 eta 15 urte artekoek, maila handiko kantu emanaldia eskaini diote eliza mukuru bete zuen jendeari. Haur horietarik batzuk Donazaharre eta Baigorri aldean kokatua den Iparralai musika... [+]


2025-06-18 | Jesús Rodríguez
PSOEren kea

Ekainaren 6an Presidente Autonomikoen Konferentzia egin zen Bartzelonan, Pedro Sánchez eta Felipe VI.a erregea –emeritu ustelaren oinordekoa, beti da ona gogoraraztea– buru zirela. Isabel Díaz Ayuso faxistak uko egin zion Salvador Illaren eta Imanol... [+]


Sodomia zigortua

Ascension uhartea, 1725eko maiatzaren 5a. “Holandar ontziteriako komandantearen eta kapitainen aginduz, ni, Leendert Hasenbosch, uharte bakartu honetan lehorreratu naute, nire zorigaitzerako”.  

Herbeheretar marinela, 1695ean Hagan jaioa, Ekialdeko... [+]


Eguneraketa berriak daude