«Hutsetik Hasita Egin Dugu Dena»
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Ezagunak dira gure artean Juanjo eta Iñaki. Urtebete bada ARGIAko orrietara ekarra genituenekoa. Errodaian ari ziren orduan. Orain berriz Donostiako Zinemaldian ikusi ahal izan da beren pelikula. Kostata, baina egina. Ilusio handiz lan egin duen taldea ikusi dugu. Erabat berriak zinemagintzaren mundu honetan. Aurrera begira ere zerbait egiteko gogoz.
ARGIA. Zein izan da zuen helburua pelikula hau egiterakoan?
IÑAKI AIZPURU. Lehen helburua pelikula egitea. Horixe huen hasieran eta azkenean nahi genuena, pelikula egitea.
A. Esperientzia ederra izango zen ba hutsetik hasi eta dena zuek egitea. Gidoia prestatu, filmatu, aktore bezala ere bai, beste aktoreak ere berriak... Posible al da horrela pelikula bat egitea?
I.A. Apustua horixe huen. Bestela hitzegina genian lehen ere Madrilgo produtora batekin eta haiek eskatzen ziguten aktore profesionalak jartzea, gidoia ere ikutzea... Eta ikusi diagu gauza garela pelikula bat egiteko.
A. Zuen deklarazio gehienetan azpimarratu izan duzue hori. Horrezaz aparte gauza bat interesgarria da muntaia hemen egin duzue ez?
I.A. Alde horretatik infraestruktura kontsegitzera jo genuen. Ez genuen lortu kamara bat erostea, dexente arinduko luke horrelako batek aurrerantzean izan daitekeen produzioa, bestela alkilatuta oso garestia ateratzen bait duk. Lortu genuen nahasketa mahaia eta pauso interesgarria duk hori. Dena dela laboratorioak, eta soinu-nahasketak etabar Madrilen egin beharra zeudek oraindik ere.
A. Telebistako bi erreportero, 1980-81. urteak, Ezker abertzalearen barnean planteatutako eztabaida. Nondik nora etorri zitzaizuen hori jasotzeko asmoa?
I.A. Gauza bat esan nahi nikek, pelikulan jasotako gertaerak niri gertatu zaizkidak. Esan nahi diat filmatzea tokatu zitzaizkidala zenbait hilotz eta hileta. Inguru horren gainean zegok gero fikzio moduko baí marraztua.
Azpimarratu nahi dudana da errealista izaten ahalegindu garela. Detaile gehienak jasoaz. Zenbait kasutan gertakizunetan parte zuzena izan zutenak ere sartu direlarik pelikulan.
A. Euskararen aldetik ere antzeko tratamendu bat eman diozue ez?
I.A. Bai. Mutilen artekoa euskaraz doa, badakitelako. Telebistako bi neskek berriz ez dakite, telebistan normala den bezala, eta horiekin gazteleraz konpontzen dira. Denetara erdia baino gehiago euskaraz zegok.
A. Lehen aipatu zenuten zailtasunak izango zenituztela bertsio orijinala distribuitzeko. Nola dago orain arazo hori.
I.A. Arazoa berdin berdin. Kopia bat zeukagu erabat euskaraz Eusko Jaurlaritzarentzat. Distribuidoreak presioak egin dizkigu bertsio orijinala ez zabaltzeko eta bertsio bat erabat gaztelerara doblatu dezagun. Beraiek diotenez subtituloak dauzkan pelikula batetara jende gutxiago joaten da ikustera, eta noski, toki gutxiagotara saltzen da. Guk ordea bertsio orijinala zabaldu nahi dugu. Orain Zinemaldian ikusitako bera. Gutxiago saltzen dela... zer egingo diogu!
A. Pelikulak egitearen asuntura,bueltatuz zer da gehien faltan botatzen duzuena aurrera begira?
I.A. Aipatutako legediaz eta puntutaz aparte gidoiak ikusi nahi nituzke nik. Gidoilariak falta direla uste diat. Hortik aurrera tirako genikek.
Ituren (Nafarroa), 1777. Erramun Joakin Sunbil (1755-1821) arotza Donamariako Joana Mari Ezpondarekin ezkondu zen. Ia 40 urte eman zituzten ezkonduta, Joana Mari 1806an hil zen arte. Eta tarte luze horretan, noizbait, Iturengo arotzak santu baten kobrezko estatua urtu omen zuen... [+]
Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]
Antropologo eta ingeniaria den Yayo Herrerok dioen bezala, datu bat da. Horren jatorria ulertzeko erraza den baieztapen xume batean laburbil daiteke: Lurra agortzen ari da.
Gaia konplexua da. Ikuspegi asko daude, interesak gurutzatzen dira, informazioa desinformazioarekin... [+]
Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]
Hasieratik argi utzi nahiko nuke ez naizela inolaz ere feminismoan, sexu- eta genero-teorietan ezta LGTBIQ+ komunitatearekin lotutako gaietan aditua. Gizon txuri heterosexual bat naiz, ezkertiarra esan dezagun, bere burua feministatzat hartzen duena (edo feministen aliatua,... [+]
Goizaldeko lehenengo eguzki-izpiekin batera zabaldu ditu ateak Kirikiño Ikastolak. Zapatua da, auzolan eguna. Parte-hartze batzordeko arduradunak irrintzia egin eta lanera bideratu ditu bertaratu diren ehundik gora partaide: “Hemen erronkak denonak dira! Aurrera,... [+]
Amasa-Villabonako EH Bilduk argitaratutako idatziaren harira, hainbat adierazpen egin nahiko genituzke. Lehenik eta behin, argi utzi nahi dugu larrialdi klimatikoari aurre egitearen urgentzia ukaezina dela, eta horregatik, krisi honekiko dugun kezkagatik beragatik jartzen dugula... [+]
Hainbat talde "neonazik" azkenaldian Irunen zabaltzen ari dituzten mezuak salatu dituzte asteazkenean Harrera Sareak eta hainbat kolektibok herrian. Eskuin muturreko "auzo patruilak" antolatzen ari direla salatu dute, eta hauek jendearen jatorriaren arabera... [+]
Euskalgintzaren Kontseiluak deituta, Espainiako Auzitegi Gorenak joan den astean ebatzitako sententzia salatzeko prentsaurreko bateratua egin dute Bilbon. Sententzia "euskal gizartearen eta euskal erakundeen borondate demokratikoaren aurkako eraso zuzena" dela... [+]
Egun EH Bilduren esku dagoen udalak ia milioi bat euro itzuli beharko lioke foru erakundeari, duela hamairu urte, EAJ agintean zenean, diru-laguntza bat ez zelako behar bezala erabili, baizik eta iruzurra egiteko, EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak berretsi duenez. Eskaerak erabat... [+]
Eusko Jaurlaritzako Ogasuneko Kontrol Ekonomikoko Bulegoak barne txosten bat egin zuen Ertzaintzak jaso dituen 300 BMWen esleipen kontratuaren hainbat baldintza kritikatzeko. Ezarritako baldintzak zehatzegiak eta murriztaileegiak zirela salatu du ogasunak, eta horrek enpresa... [+]
Bi aste barru hasiko diren hiriko jaietan txosna jartzen utzi ez dietela salatzeko kanpaldia egin nahi zuten Gasteizko GKSk eta Etxebizitza Sindikatu Sozialistak, Andre Maria Zuriaren plazan. 20:30ak aldera, ertzainak oldartu egin dira kanpaldian zeudenen aurka, eta bi... [+]
Milaka pertsonak modu aktiboan parte hartu dute, eta hala jarraitzen dute, XXI. mendeko holokausto telebisatu handienaren aurka protestatzeko, eta pertsona horiei errespetu eta miresmen handiena zor diet. Baina, gizateriaren zoritxarrerako, askoz gehiago dira, egoerarekin... [+]
Jarduera ekonomikoak sinplifikatzeko eta lehiakortasuna indartzeko aitzakiarekin, Europa mailan baita Europar Batasuneko hainbat estatutan ere, klima, ingurunea eta giza osasuna kaltetuko dituzten legeak biderkatzen ari dira 2024tik, askotan interes pribatuen lobbyen eraginpean... [+]