Juanjo Landa eta Iñaki Aizpuru
«Hutsetik Hasita Egin Dugu Dena»
2021eko uztailaren 12a
Ezagunak dira gure artean Juanjo eta Iñaki. Urtebete bada ARGIAko orrietara ekarra genituenekoa. Errodaian ari ziren orduan. Orain berriz Donostiako Zinemaldian ikusi ahal izan da beren pelikula. Kostata, baina egina. Ilusio handiz lan egin duen taldea ikusi dugu. Erabat berriak zinemagintzaren mundu honetan. Aurrera begira ere zerbait egiteko gogoz.
ARGIA. Zein izan da zuen helburua pelikula hau egiterakoan?
IÑAKI AIZPURU. Lehen helburua pelikula egitea. Horixe huen hasieran eta azkenean nahi genuena, pelikula egitea.
A. Esperientzia ederra izango zen ba hutsetik hasi eta dena zuek egitea. Gidoia prestatu, filmatu, aktore bezala ere bai, beste aktoreak ere berriak... Posible al da horrela pelikula bat egitea?
I.A. Apustua horixe huen. Bestela hitzegina genian lehen ere Madrilgo produtora batekin eta haiek eskatzen ziguten aktore profesionalak jartzea, gidoia ere ikutzea... Eta ikusi diagu gauza garela pelikula bat egiteko.
A. Zuen deklarazio gehienetan azpimarratu izan duzue hori. Horrezaz aparte gauza bat interesgarria da muntaia hemen egin duzue ez?
I.A. Alde horretatik infraestruktura kontsegitzera jo genuen. Ez genuen lortu kamara bat erostea, dexente arinduko luke horrelako batek aurrerantzean izan daitekeen produzioa, bestela alkilatuta oso garestia ateratzen bait duk. Lortu genuen nahasketa mahaia eta pauso interesgarria duk hori. Dena dela laboratorioak, eta soinu-nahasketak etabar Madrilen egin beharra zeudek oraindik ere.
A. Telebistako bi erreportero, 1980-81. urteak, Ezker abertzalearen barnean planteatutako eztabaida. Nondik nora etorri zitzaizuen hori jasotzeko asmoa?
I.A. Gauza bat esan nahi nikek, pelikulan jasotako gertaerak niri gertatu zaizkidak. Esan nahi diat filmatzea tokatu zitzaizkidala zenbait hilotz eta hileta. Inguru horren gainean zegok gero fikzio moduko baí marraztua.
Azpimarratu nahi dudana da errealista izaten ahalegindu garela. Detaile gehienak jasoaz. Zenbait kasutan gertakizunetan parte zuzena izan zutenak ere sartu direlarik pelikulan.
A. Euskararen aldetik ere antzeko tratamendu bat eman diozue ez?
I.A. Bai. Mutilen artekoa euskaraz doa, badakitelako. Telebistako bi neskek berriz ez dakite, telebistan normala den bezala, eta horiekin gazteleraz konpontzen dira. Denetara erdia baino gehiago euskaraz zegok.
A. Lehen aipatu zenuten zailtasunak izango zenituztela bertsio orijinala distribuitzeko. Nola dago orain arazo hori.
I.A. Arazoa berdin berdin. Kopia bat zeukagu erabat euskaraz Eusko Jaurlaritzarentzat. Distribuidoreak presioak egin dizkigu bertsio orijinala ez zabaltzeko eta bertsio bat erabat gaztelerara doblatu dezagun. Beraiek diotenez subtituloak dauzkan pelikula batetara jende gutxiago joaten da ikustera, eta noski, toki gutxiagotara saltzen da. Guk ordea bertsio orijinala zabaldu nahi dugu. Orain Zinemaldian ikusitako bera. Gutxiago saltzen dela... zer egingo diogu!
A. Pelikulak egitearen asuntura,bueltatuz zer da gehien faltan botatzen duzuena aurrera begira?
I.A. Aipatutako legediaz eta puntutaz aparte gidoiak ikusi nahi nituzke nik. Gidoilariak falta direla uste diat. Hortik aurrera tirako genikek.