Vox eta Overtonen leihoa


2023ko abuztuaren 29an - 14:30
Azken eguneraketa: 11:35
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Wikipedia.org webgunearen arabera, Overton leihoa (diskurtsoaren leihoa) "teoria politiko bat da, jendeak leiho estu gisa onar dezakeen ideia bat adierazten duena, ideia baten bideragarritasun politikoa nagusiki gertakari horrek definitzen duela baieztatuz, politikarien lehentasun indibidualek baino lehen".

"Overtonen leihoa aldatu eta zabaldu egin daiteke, bai politikariek babes ditzaketen ideien kopurua handituz, bai murriztuz, hauteskunde-babesa bidegabeki arriskatu gabe. Hala ere, gehienetan, leihoa askoz konplexuagoa eta dinamikoagoa den fenomeno baten arabera mugitzen da: balio eta arau sozialen bilakaera geldoa", abortua eta berdintasunezko ezkontza legeztatzea paradigma izango litzatekeenaren arabera.

Vox, FAES Fundazioaren laborategietatik sortutako esperimentu baten emaitza izango litzateke, Aznar buru dela. Hala ere, laborategiko probetan, mutazio bat jasango zuen, eta agente patogeno bihurtuko zuen, Espainiako sui generis demokrazia formala suntsitzeko gai izango zena. Izan ere, entzima tardofrankista hirukoitza (Espainiaren batasun banaezina mantentzea, immigrazioaren kontrol zorrotza eta pentsamendu bakar heteropatriarkalera itzultzea) zuen DNAren jabe zen, eta, hori lortzeko, Overtonen leihoaren esparrua luzatzeko prozesuari ekingo zion.

Overtonen leihoan, ideiak pentsaezinak izatetik erradikalak izatera igarotzen dira, eta hortik onargarriak izatera, gero zentzudunak eta herrikoiak

Horrela, Overtonen leihoan, ideiak pentsaezinak izatetik erradikalak izatera igarotzen dira, eta hortik onargarriak izatera, gero zentzudunak eta herrikoiak, azkenean politika moldatzeko gai diren materialetan artikulatzen diren arte, zeren eta, batzuetan, politikariek beraiek mugi baitezakete Overtonen leihoa, leihotik kanpo dagoen gai bat sutsuki babestuz.

Hala, Voxen ideiarioak, hasiera batean, onartezinak ziren ideiak jasotzen zituen, hala nola, genero-indarkeriaren legea indargabetzea, baina PPrekin koalizioa egin ondoren, bere birusa inokulatzeko gai izango zen, Berdintasunaren kartera, Indarkeria Matxistaren kontzeptua kentzea eta guraso-pina ezartzea lortuta.

Hala ere, Joseph Lehmanek, Mackinac Zentroko egungo presidenteak, ohartarazi duenez, "Overtonen leihoak ez du pitzadurarik gabeko formula magikorik eskaintzen, eta politikaria onargarriaren espaziotik oso urrun jartzen bada eta leihoa bere interesgunera mugitzea lortzen ez badu, esparrua apurtu egin daiteke". 

Horrela, pertsona kopuru jakin batek (Masa Kritikoak) kontzientzia handiagoa lortzen badu eta jauzi ebolutibo bat egiteko eta gizartean pentsamoldea aldatzeko gai bada, Overtonen leihoaren muturreko dilatazioa haustea lortzen da, Trump eta Abascal bezalako sasi-autokratek inplementatua. Horren ondorioz, herritar gehienek adostutako leihoaren esparrua berriro ezarriko da, autokrata izateko hautagai horiek ostrazismo politikora kondenatuz hautetsontzietan garaituak izan ondoren.

Germán Gorraiz, analista

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Irakurleen gutunak
Non dago Maider?

Lau hilabete daramatzagu greba mugagabean, hitzarmen propio baten eta lan-baldintza duinen alde. Lau hilabeteko greba honetan, udaltzainek piketeetan bortizkeriaz zapaldu gaituzte, hirian jarraitzen gaituzten eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzten polizia... [+]


Konfrontaziora pasatzeko garaia da

Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu


Honezkero, hemen dago beherakada

Antropologo eta ingeniaria den Yayo Herrerok dioen bezala, datu bat da. Horren jatorria ulertzeko erraza den baieztapen xume batean laburbil daiteke: Lurra agortzen ari da.

Gaia konplexua da. Ikuspegi asko daude, interesak gurutzatzen dira, informazioa desinformazioarekin... [+]


2025-07-25 | Ana Morales
Esan barik ez doalako

Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]


2025-07-25 | Julen Orbea
Bilbon euskara jira ta Bira

Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]


Gizon heterosexualak eta literatura feminista: hausnarketa bat

Hasieratik argi utzi nahiko nuke ez naizela inolaz ere feminismoan, sexu- eta genero-teorietan ezta LGTBIQ+ komunitatearekin lotutako gaietan aditua. Gizon txuri heterosexual bat naiz, ezkertiarra esan dezagun, bere burua feministatzat hartzen duena (edo feministen aliatua,... [+]


Auzolanean ikastola eraiki!

Goizaldeko lehenengo eguzki-izpiekin batera zabaldu ditu ateak Kirikiño Ikastolak. Zapatua da, auzolan eguna. Parte-hartze batzordeko arduradunak irrintzia egin eta lanera bideratu ditu bertaratu diren ehundik gora partaide: “Hemen erronkak denonak dira! Aurrera,... [+]


Amasa-Villabonako EH Bilduri erantzuna

Amasa-Villabonako EH Bilduk argitaratutako idatziaren harira, hainbat adierazpen egin nahiko genituzke. Lehenik eta behin, argi utzi nahi dugu larrialdi klimatikoari aurre egitearen urgentzia ukaezina dela, eta horregatik, krisi honekiko dugun kezkagatik beragatik jartzen dugula... [+]


Lotsa sentitzen dut giza generoko kide izateagatik

Milaka pertsonak modu aktiboan parte hartu dute, eta hala jarraitzen dute, XXI. mendeko holokausto telebisatu handienaren aurka protestatzeko, eta pertsona horiei errespetu eta miresmen handiena zor diet. Baina, gizateriaren zoritxarrerako, askoz gehiago dira, egoerarekin... [+]


2025-07-23 | Iñaki Lasa Nuin
Gizakia kosmosa da

Gizakia kosmosa da. Kosmosa, mundua ez da gizakiarena, askotan hala dela ematen badu ere.

Udako solstizioan, egunez eguzkiak itsutu egiten gaitu duen argiaren indarrarekin, baina gauak ederrak dira, zeruan izar dirdiratsuak kabitu ezinka ikusten ditugunean. San Juan suaren... [+]


2025-07-23 | Josu Jimenez Maia
Marokoren estrategia zahar-berritua

"Saharar erradikalizatuek Estatu Islamikoaren burutza hartu dute Sahel-en". Izenburu asaldagarria, berriki argitaratua, baina hasierako asalduratik harago, testuaren irakurketa eta analisi sakonago bat eginda, honako ondorio hauek atera daitezke.

Kezka, ezinegona eta... [+]


Txorimaloei mokoka

Aurrean duzunak min ematen badizu, ez begiratu aurrera. Muturren aurrean duguna saihesteko logikoa dirudi, ezta? Zer ikusiko ote du gutako bakoitzak albo aldera so egiten duenean? Beharbada, miope batek betaurreko bila ikusten duen antzeko zerbait.

Miope bezain itsu,... [+]


2025-07-23 | Patxi Saez Beloki
Euskara gara

Gu gara euskara. Euskara gure baitan bizi da. Guk biziarazten dugu. Euskara bizi dugu eta euskarak bizi gaitu. Guk elikatzen dugu eta gu elikatzen gaitu. Euskara gara. Euskara egiten dugunean euskarak egiten gaitu. Guk dugu, euskarak gaitu.

Euskararik gabe ez gara, eta hori... [+]


2025-07-22 | Kote Camacho
Aurtengo baraualdirako jada hamalau lagunek eman dute izena

Barau kolektiboak beti erdaraz izaten ziren, baraualdi bat euskara hutsean antolatzen hasi ginen arte. Irakurketa dramatizatuak taldean, abestu, dantzatu, arnasketa kontzientea, masaje trukaketa, Bergarako igerilekura jaistea, kanten liburuxka... eta pilota partiduak.

Aurten,... [+]


2025-07-22 | Nagore González
Maite ditugun pertsonen heriotza

Zenbat min jasan dezake bihotz batek?

Zenbat aztarna sentitu dezake azkenengo bihotz-taupadara arte?

Jaiotzen garenetik, min desberdinak sentitzen ditugu. Desilusioak eta arazoak, gero eta helduago garenean, orduan eta jasanezinagoak bihurtzen dira.

Jolasa bukatzea... [+]


Eguneraketa berriak daude