Ozono geruza kaltetzen duen substantzia kimikoaren isuria %25 hazi da
Zientzialariek ohartarazi dutenez, ozono geruzaren berreskurapena hamar urtez atzeratu dezake kontrolpetik kanpo dagoen CFC-11 kimikoaren isuriak.
Nature aldizkarian kaleratutako artikulu batean, Atmosferarako AEBetako Administrazioko arduradunek ikerketa baten emaitzen berri eman dute. Azaldu dutenez, klorofluorokarbonoen (CFC) isuriak handitzen ari dira modu oso larrian, batez ere CFC-11 (triklorofluorometanoa) da hazi dena, hain justu ozono geruzako zuloa eragin duen bigarren kimiko kaltegarriena.
Teorian, 2006. urtetik ez da CFC-11-rik produzitzen, baina egindako neurketen arabera substantzia horrek 2012tik aurrera %25eko hazkundea izan du atmosferan. Zientzialariek baztertu egin dute iraganeko isurien arrastoa denik, eta azpiprodukturen batek eragina denik ere: “Badirudi norbait isuri berriak egiten ari dela”, azaldu dio Stephen Montzka ikerketaren arduradunak The Guardian egunkariari. Hedabide horrek aditzera eman duenez, produkzio berria Asia ekialdeko “tokiren batean” dago.
CFCa aerosoletan, garbigailuetan eta antzeko beste makina bat produktutan erabiltzen zen, baina debekatuta dago 1980an ozono geruzako zuloa deskubritu eta hamarkada horren amaieran Montrealgo protokoloa sinatu zenetik. Ordutik egin izan dira substantzia horien neurketak eta joera izan da gutxitzekoa, ozono geruza berreskuratzeko bidean jarriaz.
Datu berri honek, nazioarteko araudia urratzeaz gain, hankaz gora jar dezake orain arteko lana, ikerlarien aburuz 10 urte atzeratu dezake geruzaren berreskurapena eta isuriak segiko balu oraindik denbora gehiago beharko litzateke.
Beste hipotesi kezkagarri bat ere esku artean dute zientzialariek: CFC-11 “berria” munduan oso zabalduta dauden aparrezko produktuetan erabiltzea barra-barra. Kasu hori balitz, oraindik isuritako substantzia kopuruaren zati txiki bati baino ez dio denborarik eman atmosferara filtratzeko, eta okerrena etortzeko legoke.
Bilboko Errekalde auzoko igerileku batean gertatu zen ezbeharra. Larrialdi zerbitzuek erreanimazio lanak egin zizkioten adin txikikoari, eta Gurutzetako ospitalera eraman zuten; hiru egunetara hil egin da.
Ostiralean Alaskan izango duten bileraren bezperan heldu da mehatxua. Friedrich Merz Alemaniako kantzillerrak deituta, gailur birtual bat egin dute asteazkenean Zelenskik, Trumpek eta Europako hainbat agintarik. Ukrainako presidenteak adierazi du Trumpen eta Putinen arteko... [+]
Ostegunean eman dituzte asilo eskaera tramitatzeko lehen txandak: bederatzik lortu dute, irailerako. Eusko Jaurlaritzak ebazpena arintzea, eta migiratzaileak ostatzeko zentroetara mugitzea eskatu dio Espainiako Gobernuari.
Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".
Bilboko Aste Nagusia pertsona autistentzat irisgarriagoa izateko zenbait gako dakartzate Oihan Iriarte Eletxigerrak eta Iker Boveda Martinek, euren esperientziatik.
Tenperatura igoera dago aurreikusita datozen egunetarako, eta, sute arriskuak ekiditeko, ostegun iluntzeko 20:00etatik aurrera debekatuta egongo da uzta lanak egitea. Aurretiaz ere neurriak hartuta zituen gobernuak, baina Zarrakazteluko sutea kontrolpean izanda, neurriak malgutu... [+]
Ezagutu dezakezu Euskal Herria gure txoko eder eta famatuenak bisitatuta, Instagramerako edo postal baterako argazkiak aterata zure buruari, kostaldeko paisaietan edo monumentu bisitatuenetan irri eginez. Baina ez duzu Euskal Herria guztiz ezagutuko. Horretarako, hobe zenuke... [+]
Ostiraletik aurrera ur murrizketak ezarriko dituzte Euskal Hirigune Elkargoak barne hartzen dituen eta alerta egoeran dauden 158 herritan, eta metereologia zerbitzuek abisu horia ezarri dute trumoien arriskuagatik. Hego Euskal Herrian, berriz, leku ugaritako termometroek 40... [+]
Bakoitzak 1.680 eguzki panel izango ditu, eta megawatt bateko potentzia. Enpresak hiru urteko epea izango du Muga eta Val izeneko instalazio fotovoltaikoak eraikitzeko.
Erresuma Batuko gobernuak proposatu du delituak dituzten migratzaileak berehalakotasunez deportatzea, ekainean onartutako legearen bide beretik. Lege horrek baimentzen du sententzien %30 beteta dutenak deportatzea; igandeko proposamenarekin ez dute zigorrik bete beharko... [+]
.JPG)
7 urteko umea oporretan zegoen Fuenmayorren (Errioxa). Logroñoko San Pedro ospitaletik Nafarroako ospitalera eraman zuten eta bertan hil zen.
Astelehenetik asteazkenera bitarte eginiko aire erasoetan gutxienez ehun palestinar hil ditu Israelek, horietatik gehienak Gaza hirian, hura osorik okupatzeko asmotan. Gazako Osasun Ministerioaren arabera, 2023ko urriaren 7az geroztik 227 lagun hil dira elikagai eskasiagatik... [+]
Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.
Zer: Biarritz Piano Festival. Amaierako errezitaldia. Benjamin Grosvenor, pianoa.
Egitaraua: Schumann eta Moussorgskyren lanak
Lekua: Biarritzeko ‘Espace Bellevue’.
Data: abuztuaren 8a.
-------------------------
Biarritz Piano Festival... [+]
Munduko hainbat txoko zeharkartzen dituzten ibaiek, bizirik dauden heinean, euren begirada propioa dute mundua bera ikusteko. Gizakiaren garapenaren testigu isilak dira: hirigintza, gerra, kutsadura, uholdeak... dituzte ikusmiran, baita euren bazterretan etengabe ernetzen diren... [+]