Manuel Ayerdi Olaizola Nafarroako Gobernuko Garapen Ekonomikorako kontseilariak "Planetaren tenperatura murriztea lehentasuna da" iritzi artikulua idatzi berri du Nafarroako hainbat egunkaritan. Bertan, gure erkidegoko energia-kontsumoaren iraunkortasun ezaren berri ematen digu, eta irtenbide bat baino ez digu eskaintzen, ia magikoa, energia berriztagarri gehiago ekoiztea, alegia.
Kontseilariak proiektu berriztagarrien aurkako oposizioa gutxiesten du, paisaia-gaiei edo biodibertsitatea moduko kezka sakrifikagarriei dagokienez, autokontsumoari, energia-komunitateei edo kontsumo-puntuetatik hurbil dagoen energia-sorkuntzari balioa kentzeaz gain. Egileak uste du ekimen pribatuak Nafarroan aurkeztutako energia eolikoa eta eguzki-energia fotovoltaikoa biltzeko poligono handien aldeko bultzada irmoa behar dela.
Larrialdi klimatikoak markatutako une historiko batean gaude: energia-iturriak aldatu behar dira, erregai fosilak eta mineralak agortzen diren planeta batean hornidura-kateak ez daude bermatuak, eta daukagun eredu ekonomiko nagusiak etengabeko hazkundea behar du krisian ez sartzeko. Konplexutasun handiaren aurrean, kontseilariaren errezeta "erraza" da: Nafarroako eguzki-parkeen eta parke eolikoen kopurua handitu behar da, eta ekoizten duten energia elektrikoa biltegiratzeko sistemak garatu eta ezarri ere. Eta kito. Ez dago beste arazorik. Eta ingurumen-inpakturen bat badute, asumitu baino ez da egin behar.
"Konplexutasun handiaren aurrean, kontseilariaren errezeta "erraza" da: Nafarroako eguzki-parkeen eta parke eolikoen kopurua handitu behar da"
Honetan laburbiltzen da Ayerdi jaunak asteburuko prentsa idatzira bidali zuen artikulu luzea. Artikulu horrek egia batzuk baditu ere, ez dira guztiz egiak, ez baitira deskribatzen zer arazo eragiten dituzten. Sustrai Erakuntza fundazioa horretan saiatu da, eta datozen egunetan energia berriztagarriek bultzatutako mundu baterako benetako trantsizioa ekarriko lukeen erronka handiei buruzko txostena aurkeztuko du.
Sailburuak jakinarazi du gaur egun energia berriztagarriaren %20 kontsumitzen dugula, gutxi gorabehera (horrek esan nahi du gainerako % 80a fosila dela); baina ahaztu egin du energiaren %20 soilik kontsumitzen dugula elektrizitate moduan. Eta berriztagarriek gehienbat elektrizitatea ekoizten dutenez, trantsizio hori egiteko beharrezkoa litzateke ekonomiaren sektore guztiak eraldatzea, fluido elektrikoak bultza ditzan. Eta mundu mailan hain aldaketa handia denez, trantsizio-prozesu hori ikertzen ari direnen iritziz, ezinezkoa izango da aldaketa hori egitea lehen munduko herrialdeetan dugun energia-kontsumo bera lortu nahi badugu.
Eta hau, gustatu ala ez, Ayerdi jaunak aipatzen ez duen arazoaren muina da. Nafarroan erregai fosiletan oinarrituta egiten dugun energia-kontsumoaren eta lehengaien kontsumoaren mailak jasanezinak dira. Baino ez dira solidarioak ere, beste lurralde batzuek ingurumen-helburuak betetzea eragozten baitute. Eta etorkizunean ere ezingo da energia berriztagarriekin mantendu, beste aldaketa batzuk egiten ez baditugu: eredu ekonomikoa, soziala, nekazaritzakoa, mugikortasuna, aisialdia, kontsumoa...
Horregatik, sailburuak bere artikuluan saldu nahi digun Kapitalismo Berdea ez da materialki posible. Eta egiten saiatuz gero, eragin handia izango du ingurumenean, bai Nafarroan, energia berriztagarria hartzeko poligonoen hedapenagatik, bai beste herrialde batzuetan, horiek eraikitzeko behar diren lehengaiak ateratzeagatik. Ez du lortuko krisi klimatiko eta ekologiko globalari aurre egitea, han-hemenka ekosistemak suntsitzeak larriagotu egingo baitu.
Horregatik guztiagatik, Ayerdi jaunari gomendatzen diogu irakur dezala Sustrai Erakuntzak argitaratuko duen txostena. Izan ere, ziur gaude begiak irekiko dizkizula etorkizunari buruz, eta eman beharreko eraldaketetara eramango zaituela. Arazo konplexuak ez dira konpontzen bere artikuluan proposatzen diren erantzun sinplistekin.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Lau hilabete daramatzagu greba mugagabean, hitzarmen propio baten eta lan-baldintza duinen alde. Lau hilabeteko greba honetan, udaltzainek piketeetan bortizkeriaz zapaldu gaituzte, hirian jarraitzen gaituzten eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzten polizia... [+]
Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]
Etxe pareko lokala itxita, obretan, zerbait berria irekiko dutelako susmoa. Ez da izanen mertzeria bat, ez eta loradenda bat. Kasurik onenean taberna bat, ohikoa, auzokoa, eta txarrenean gastrobarra edo specialty cafe bat. Ez duzu dirurik bost euroko kafea erosteko. Ez duzu... [+]
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu
Gaztetxo bati lehen mugikor adimentsuak eskaini beharko liokeena zer izan beharko litzatekeen hasi naiz pentsatzen. Nork daki, beharbada ordenagailuetarako Luberri edota Txikilinux sistema eragile libre euskaldunak sortu ziren bezala, mugikorretarako garatu liteke Linage... [+]
Inoiz Erdi Aroko etxe museifikaturen batean egon bazarete, etxeko altzarigintza egurrezkoa, berniz ilunekoa eta dekorazio landuarekin egina zela konturatuko zineten. Eta etxearen dekorazioari dagokionean, deigarriena da zeinen altzari gutxi zituzten edozein gela motan, baita... [+]
Bilboko 13 konpartsek iragarri dute ez dutela Coca-Colarik salduko Aste Nagusiko txosnetan. Instagramek albiste horri buruzko Deiaren argitalpena iradoki zidan, eta iruzkinak hiru multzotan sailkatuko dizkizuet: konpartsei isekak, halako ekintzek eraginik ez dutela... [+]
Uda honetako erronka omen sare sozialetan: kaka egitea igerileku publikoetan. Ohikoak dira jokabide zikinak sare horietan, eta batzuek beren gorotz fisikoa libratzea, ororen begi-bistan eta eskura, honezkero gaina hartu digun zikinkeria digital erraldoia hezurmamitzea besterik... [+]
Liburuak hasi, utzi… begietatik garunera nagi doaz esaldiak, eta itzali ezin dudan tik-tak bat entzuten dut. Ikus-entzunezkoak pikatzen ari naiz.
Entzun dut burpee, eta Llados, eta body count, eta nahi duzulako zara pobrea, eta Milei, eta Thiel, eta unibertsitatea... [+]
Bolo-bolo dabiltza gugandik zenbait kilometrotara gertatutako pogromoak, hamarkada luzetan −mendez mende− zilegituriko arrazismoa oinarri dutenak. Palestinan, Torre Pachecon eta Hernanin, arazoa antzekoegia da, intentsitate ezberdinez bada ere. Moroak dira behe-laino... [+]
Euskararen balizko etorkizunari buruzko ikerketa bat ezagutzera eman da berriki, eta zalaparta eragin du bertan irudikatzen den paisaia beltzak. Asaldamendu hori auzitan jarriz abiatuko dut nire ekarpena. Zergatik da harrigarria datu hori? Zein mundutan bizi gara, gure egoeran... [+]
Diskurtso erreakzionarioen gorakadaz ari gara azken urteetan. Dela migrazioei buruz, dela feminismoa, euskara eta abarri buruz. Testuinguru horretan, garrantzitsua iruditzen zait jarrera erreakzionarioak edota migrazioei buruzkoak aztertzeko ez gelditzea titularretan, eta gaiari... [+]
Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]