Liztor asiarrak Araban aurten 500 habia jarriko dituela aurreikusten du Aldundiak

  • Vespa velutinak Araban duen eragina gutxitzeko ekintzen koordinazioa hobetu eta azkartasuna eta eraginkortasuna handitzea da asmoa.

Artikulu hau CC BY-SA 3.0 lizentziari esker ekarri dugu.

2016ko uztailaren 22an - 09:27
Liztor asiarra erlez elikatzen da eta egoera estuan jartzen ari da bertako erlea. (Arg.: Elhuyar). Liztor asiarra erlez elikatzen da eta egoera estuan jartzen ari da bertako erlea. (Arg.: Elhuyar).
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Espezie inbaditzaile honek biodibertsitatean nahiz pertsonengan duen eragina gutxitzea da helburua, habiak azkar detektatuz eta suntsituz, eta erregina fundatzaile berriak finkatzea galaraziz. Izan ere, Aldundiak aurreikusten duenaren arabera, aurten habiak nabarmen gehituko dira: 500 habia baino gehiago izango direla uste da, iaz 170 izan zirelarik.

Araban Asiako liztorrak detektatu ziren lehenengo aldia 2012ko irailean izan zen. Arabako Foru Aldundiak eta Neiker-ek Arabako erlezain elkarteekin elkarlanean ipinitako detekzio tranpen bidez harrapatu ziren liztorrak. Urte horretan bertan, Asiako liztorren lehenengo bi habiak aurkitu ziren, Aramaion. Harez geroztik, 8 habia suntsitu ziren 2013an, 24 habia 2014an eta 170 habia 2015ean. Espezie honen aurrerapena oso nabarmena da, Bordelen 2014an eta Hondarribian eta Baztanen 2010ean detektatu zenetik.
 
Protokolo berriak kontrol ekintzak koordinatzen ditu, baita trebakuntza eta zabalkunde ekintzak ere. Hain zuzen ere, suhiltzaileak (Aldundiaren, Aiarako eta Gasteizko SISEU) arduratuko dira herriguneetako eta inguruetako habiak, baita eremu berezi edo arrisku eremuetakoak ere, identifikatu eta suntsitzeaz. Aldundiaren basozaintzak eta miñoiak arduratuko dira lan horretaz natura eremuetan edo herrietatik kanpoko inguruetan. Era berean, onartutako protokoloan jasotzen da beste administrazio batzuetara jotzeko aukera, bitartekoak nahiko ez izatekotan.
Gomendioak
Aldi berean, herritarren laguntza ere eskatzen du Foru Aldundiak. Asiako liztorren habiarik detektatzekotan, Sos Deiak-en 112 telefonoaren bidez abisatu behar dute. Telefono horretan zentralizatuko dira deiak, eta kokalekuaren arabera banatuko dira.
 
Alde horretatik, Aldundiak gogorarazten du, Frantziako osasun agintariek eskainitako datuen arabera, –han espezie honen presentzia hedaturik baitago– ez dela handitu liztorren eztenkadengatik egindako osasun esku-hartzeen kopurua.
Habien erregistro ofiziala
Espeziea gehiago kontrolatzeko, Asiako liztorren habien lurraldeko erregistro ofiziala sortu du Diputazioak. Programa informatiko berria da, sarbide mugatua duena, informazio guztia unean bertan online jasotzea ahalbidetzen duena. Era horretan, datuen integrazioa atzeratzea ekidin nahi da, baita identifikazio bikoiztasunak ere. Gainera, programak ahalbidetuko du habiak aurkitu diren leku guztien eta horien egoeraren erregistro zehatzagoa edukitzea.
 
(Albistea hau Arabako Alea-tik ekarri da CC-by-sa lizentzia baliatuta)

Azkenak
Iturengo arotza eta arte birziklatua

Ituren (Nafarroa), 1777. Erramun Joakin Sunbil (1755-1821) arotza Donamariako Joana Mari Ezpondarekin ezkondu zen. Ia 40 urte eman zituzten ezkonduta, Joana Mari 1806an hil zen arte. Eta tarte luze horretan, noizbait, Iturengo arotzak santu baten kobrezko estatua urtu omen zuen... [+]


2025-07-25 | Julen Orbea
Bilbon euskara jira ta Bira

Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]


Honezkero, hemen dago beherakada

Antropologo eta ingeniaria den Yayo Herrerok dioen bezala, datu bat da. Horren jatorria ulertzeko erraza den baieztapen xume batean laburbil daiteke: Lurra agortzen ari da.

Gaia konplexua da. Ikuspegi asko daude, interesak gurutzatzen dira, informazioa desinformazioarekin... [+]


2025-07-25 | Ana Morales
Esan barik ez doalako

Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]


Gizon heterosexualak eta literatura feminista: hausnarketa bat

Hasieratik argi utzi nahiko nuke ez naizela inolaz ere feminismoan, sexu- eta genero-teorietan ezta LGTBIQ+ komunitatearekin lotutako gaietan aditua. Gizon txuri heterosexual bat naiz, ezkertiarra esan dezagun, bere burua feministatzat hartzen duena (edo feministen aliatua,... [+]


Auzolanean ikastola eraiki!

Goizaldeko lehenengo eguzki-izpiekin batera zabaldu ditu ateak Kirikiño Ikastolak. Zapatua da, auzolan eguna. Parte-hartze batzordeko arduradunak irrintzia egin eta lanera bideratu ditu bertaratu diren ehundik gora partaide: “Hemen erronkak denonak dira! Aurrera,... [+]


Amasa-Villabonako EH Bilduri erantzuna

Amasa-Villabonako EH Bilduk argitaratutako idatziaren harira, hainbat adierazpen egin nahiko genituzke. Lehenik eta behin, argi utzi nahi dugu larrialdi klimatikoari aurre egitearen urgentzia ukaezina dela, eta horregatik, krisi honekiko dugun kezkagatik beragatik jartzen dugula... [+]


Irunen eskuin muturreko “auzo patruilak” sortu dituztela salatu dute

Hainbat talde "neonazik" azkenaldian Irunen zabaltzen ari dituzten mezuak salatu dituzte asteazkenean Harrera Sareak eta hainbat kolektibok herrian. Eskuin muturreko "auzo patruilak" antolatzen ari direla salatu dute, eta hauek jendearen jatorriaren arabera... [+]


Udal legearen kontrako epai euskarafoboa
Euskararen aurkako erasoa salatu dute 200 alkate eta udal ordezkarik, eta hizkuntza bultzatzeko konpromisoa berretsi

Euskalgintzaren Kontseiluak deituta, Espainiako Auzitegi Gorenak joan den astean ebatzitako sententzia salatzeko prentsaurreko bateratua egin dute Bilbon. Sententzia "euskal gizartearen eta euskal erakundeen borondate demokratikoaren aurkako eraso zuzena" dela... [+]


Alonsotegiko Udalari dirua itzultzeko eskatu dio Bizkaiko Aldundiak, iruzurra egin zenetik hamairu urtera

Egun EH Bilduren esku dagoen udalak ia milioi bat euro itzuli beharko lioke foru erakundeari, duela hamairu urte, EAJ agintean zenean, diru-laguntza bat ez zelako behar bezala erabili, baizik eta iruzurra egiteko, EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak berretsi duenez. Eskaerak erabat... [+]


Ertzaintzaren 300 BMW ibilgailuen erosketan irregulartasun posibleak salatu zituen barne txosten batek

Eusko Jaurlaritzako Ogasuneko Kontrol Ekonomikoko Bulegoak barne txosten bat egin zuen Ertzaintzak jaso dituen 300 BMWen esleipen kontratuaren hainbat baldintza kritikatzeko. Ezarritako baldintzak zehatzegiak eta murriztaileegiak zirela salatu du ogasunak, eta horrek enpresa... [+]


Txosnetako “beto politikoaren” aurkako GKSren kanpaldiaren kontra oldartu eta lau pertsona atxilotu ditu Poliziak Gasteizen

Bi aste barru hasiko diren hiriko jaietan txosna jartzen utzi ez dietela salatzeko kanpaldia egin nahi zuten Gasteizko GKSk eta Etxebizitza Sindikatu Sozialistak, Andre Maria Zuriaren plazan. 20:30ak aldera, ertzainak oldartu egin dira kanpaldian zeudenen aurka, eta bi... [+]


Lotsa sentitzen dut giza generoko kide izateagatik

Milaka pertsonak modu aktiboan parte hartu dute, eta hala jarraitzen dute, XXI. mendeko holokausto telebisatu handienaren aurka protestatzeko, eta pertsona horiei errespetu eta miresmen handiena zor diet. Baina, gizateriaren zoritxarrerako, askoz gehiago dira, egoerarekin... [+]


2025-07-24 | Nicolas Goñi
Europan, oraingo sinplifikazioaren izenean, biharko bizitzak kaltetuko dira

Jarduera ekonomikoak sinplifikatzeko eta lehiakortasuna indartzeko aitzakiarekin, Europa mailan baita Europar Batasuneko hainbat estatutan ere, klima, ingurunea eta giza osasuna kaltetuko dituzten legeak biderkatzen ari dira 2024tik, askotan interes pribatuen lobbyen eraginpean... [+]


Eguneraketa berriak daude