Eguzkik dei egiten die herritarrei Deba eta Zumaia arteko flyschean plastikoak auzolanean garbitzera
Oier Bartolomek orain dela gutxi zabaldutako bideo biral batean, Zumaia eta Deba bitarteko flyscha plastikoz beteta ikusi dugu. Irudi tamalgarri hauen aurrean, pertsona askok “zerbait” egiteko beharra adierazi dute. Eguzkin ere horrelako mezu bat baino gehiago jaso ditugu. Gauzak horrela, erabaki dugu flyschean garbiketa-egun bat antolatzea, auzolanean.
Garbiketa-eguna datorren larunbatean izango da, hilak 10, goizeko 10etan, Elorriaga (Elorrixa) auzoan, jolas-eremu ondoan. Eta, jakina, parte hartu nahi duten herritar guztiak gonbidatuta daude. Elorriagatik flyschera jaitsiko gara, bertan barreiatuta dauden plastikoak biltzera.
Ekimen honen bitartez, aukera eman nahi diegu “zerbait” egiteko beharra sentitzen duten pertsonei, “zerbait” hori xume-xumea bada ere. Izan ere, plastikoak sortzen ari diren arazoa izugarria da. Honako zenbaki hau oso adierazgarria da: urtero, 10 milioi tonelada plastiko iristen dira itsasora.
https://www.facebook.com/oier.bartolome/videos/10156764794947838/
Arazo globala da. Ados. Eta arazo global honi konponbide globala eman behar zaio, plastikoen mundu ekoizpena mugatuz eta birziklatu ezin daitezkeen plastikoak debekatuz. Bitartean, birziklatu daitezkeen plastikoak behar beste bildu behar dira; gaur egun baino gehiago, alegia.
Baina administrazioek arazoari serio heltzen dioten bitartean, herritarrok ez dugu zertan eskuak poltsikoetan sartuta itxoin. Guk ere, gure xumean, neurriak har ditzakegu.
Esaterako, Deba eta Zumaia bitarteko flyscha biotopo babestua da legez. Bada, ezin da ulertu nola ez duen mantenu-planik, ezin da ulertu zergatik ez dagoen plastikoak noizean behin garbitzeko planik, hondartzak edo kaleak garbitzen diren bezala. Biotopo kalifikazioak ezin du erreklamu publizitario huts izan. Neurriak behar dira.
Halaber, Gipuzkoako erreka eta ibaiek ezin dute plastikoak itsasoraino eramateko autopistak izan. Horiek ere garbiketa behar dute.
Plastiko olatuari ez zaio aurre giten poltsa bakoitzaren truke zentimo batzuk kobratuta. Material hauen gehiegizko erabilera mugatzeko legeak behar dira. Arazoraren jabe diren herritarren jarrera proaktiboak instituzioak lege horiek onartzera behartu ditzake.
Hau guztia gogoan, herritarrei dei egiten diegu larunbatean zibismo erakustaldi bat egin dezaten. Ea horrela erantzulea interpelatuta sentitzen diren.
Beraz, larunbatean, planetaren iraupenarekin konpromisoa sentitzen duten pertsonek hitzordu bat dute Elgorriagan. Egongo da hitzordu gehiago, jakina. Baina larunbatean bada bat.
Informazio askea lantzen dugu ARGIAn, langileok gara proiektuaren jabeak eta gure informazioen atzean ez duzu sekula multinazionalik, bankurik edo alderdi politikorik topatuko. Gure ustez, burujabetza guztien oinarrian dago informazio burujabetza, ezagutzen dugunaren gainean pentsatzen eta erabakitzen dugu. Horregatik diogu kazetaritza independentea dela demokraziaren oinarrietako bat.
Aldizkaria paperean etxean edo e-postan PDFan jaso nahi duzu? Pozik hartuko zaitugu ARGIAko komunitatean. ARGIAkoa izateko, nahi eta ahal duzun ekarpena egin dezakezu, eta bueltan egoki ikusten duzuna eskatu. Indartu dezagun indartzen gaituena!
1969an poliziak modu basatian zanpatu zituen Bizkaiko Erandion orduan han bizi zuten kutsadura larriagatik herritarrek antolatu zituzten protestak: kaleko manifestazi baketsu haien inguruan bi pertsona tiroz hil zituen polizia frankistak. Gertakizuna berriro gogora ekarri zituzten Erandion igandean, 11, omenaldia eskaini zitzaien Anton Fernandez eta Josu Muruetari eta "Egia, Justizia, Erreparazioa eta berriro ez gertatzeko Bermeak" eskatu zituzten.
Gizakiongan arazo fisiko zein mentalak sor ditzakete merkurioz kutsatutako arrainek, eta horren gaineko kontrola ezarri nahi dute Karibe Elkartea osatzen duten Karibe itsasoaren hegoaldeko herrialdeek.
Eremua babesteko neurriak hartu beharko dira, lurpeko urek nitrato-maila gainditzen dutelako.
Europako ikertzaile talde batek, Ekologistak Martxanekin elkarlanean, jatorria hondakin elektronikoetan duten toxiko arriskutsuak aurkitu dituzte birziklaturiko plastikoetan, hala nola, jostailu edota kontsumorako saltzen diren beste hainbat produktutan.
Urriaren 5ean milaka pertsona bildu dira Frantziako Estatuko hirurehun hiri eta herri baino gehiagotako udaletxeen aurrean, "Nous voulons des coquelicots" (Mitxoletak nahi ditugu) deialdiarekin bat egiteko. Bi urte iraungo duen kanpainaren antolatzaileek ez dute huskeria eskatzen: pestizida kimiko guztiak debekatzea eta oraintxe bertan. Bioaniztasunaren hondamendiari eta gizakien pozoiketari behingoz erremedioa jartzea aldarrikatuko dute hileroko lehen ostiraletan.
Eusko Jaurlaritzak baimena eman du Bizkaia eta Gipuzkoako 1.300 kilometro koadrotan zehar lurpean egon daitezkeen erregaien bilaketan ikerlan eta zundaketak egiteko. Zundaketa lanetan "fracking" teknika erabiliko ez dela aipatu den arren, zundaketa berriok dira urrats garrantzitsu bat Ibarretxeren garaietatik teknika horrekin hidrokarburoak ustiatzeko Jaurlaritzak egindako apustua aurrera eramateko.
Mundua plastikozko ontzi eta azalez itotzear jarri duten kutsatzaile nagusiak marka komertzialik indartsuenak berak dira, Break Free From Plastic gobernuz kanpoko erakundeak dossier batean erakutsi duenez. Zehazki Coca-Cola, PepsiCo, Nestlé, Danone, Mondelez International, Procter & Gamble, Unilever, Perfetti van Melle, Mars Incorporated eta Colgate-Palmolive salatzen ditu kutsatzaile nagusitzat. Indartsuetan hiru boteretsuenen artean bakarrik (Coca-Cola, PepsiCo eta Nestlé)... [+]
Chevron petrolio konpainia iparramerikarra Ekuadorreko auzitegiek 2012an kondenatu zuten Amazonian eragindako kutsaduragatik 8.100 milioi euro ordaintzera. Orain gatazka komertzialetan arbitro lanak egiten dituen auzitegi pribatu batek atzera bota du, Holandan, ebazpen hura eta zigorrik gabe utzi urte luzez milaka herritarrek nozitutako kalteak. Merkatal ganbaren pribatuak arbitro auzitegietako epaileen gainetik: honela dago antolatuta multinazionalen inpunitatea.
AEBetako Texaseko Unibertsitatean egindako ikerketa baten emaitzek erakutsi dute, glifosatoak murriztu egiten dituela erleen hesteetako bakteria osasuntsuak.
Kontraprogramazioa oraingoan egun batetik besterako tartearekin egin dute GHKko estrategek. Igandean izan bazen Zubietako erraustegirako martxa –hain irudi esanguratsuak utzi dituena–, biharamunerako zeukaten prestatua ‘Waste to Energy: Hondakinen kudeaketa Europan‘ jardunaldia, Gipuzkoako Zientzia eta Teknologia parkean.
