Distortsioak
Gurean, eskubide historikoen inguruko nahasmen kontzeptual eta juridiko-politikoak ditugu gai horietako bat. Euskal/nafar eskubide historikoak alegia. Aztoraturik gaituen birus pozoi mikroskopiko horrezaz gain badaude bertzelako kontuak, zeinetaz ere ez zaigun komeni ahaztea. Bertzela, are pozoitsuago bihurtuko litzaiguke mikro-zomorroa.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Jakina, edozein Zuzenbidezko estatutan Zuzenbideak eta Estatuak talka egiten dutenean Zuzenbidea ateratzen da beti galtzaile. Ez du alferrik Estatuak definitzen zer den Zuzenbidea. Diktadurapeko Estatuetan begi-bistakoa da zuzenbide-estatu terminoaren oximoron tranpatia. Alta, demokrazietan halako mikro-zomorrotxo biral bat dugu kontzeptua, pozoi ikusezin txertatua.
Nafarroan foru-zuzenbide zibilaren gaurkotzearekin gertatzen ari dena: Espainiako Konstituzioak, hain defizitario demokrazia aldetik, definitzen duenez zuzenbide-estatua, ustezko konstituzionalistek erabaki dute gure zuzenbide zibilaren erreformako zenbait xedapenek talka egiten duela Konstituzioarekin, gaurko espainiar zuzenbide-estatuarekin. Bitxiki, estatu eremuko PSOEk eta Podemosek erabaki dute antikonstituzional dela eta Konstituzio-auzitegira eraman Nafarroako erreforma hori, nafar alderdi (euren nafar alderdikideak barne) eta aditu guztien artean adosturikoa berau.
Mikroskopio bat edo betaurreko distortsiogileak daude horren atzetik, bistan dena. Konstituzioaren zuzenbide-estatua demokraziaren berme bakartzat eta eskubide historikoak halako zaharkintzat ikusarazten dituen mikroskopio distortsiogilea alegia. Eskubideak oro historiko ez balira bezala, hots, historian sortuak, iraganeko gorabeherek sortuak, direla bake- edo desegigo-itunak, direla lorpen politiko-sozialak, direnak direlakoak, eta berdintsu ezabagarriak modu batean edo bertzean, zilegitasunez edo zitalki. Konstituzioak beraiek historiko dira, hots, “eskubide historikoak” bezalako zaharkin, horrela hitz egiten jarriz gero.
Endemas Espainiako Konstituzioaren zuzenbide-estatuak bere egin zituen nafar eskubide historikoak, gure zuzenbide zibila nafarrok eraikitzeko eskubideak. Ezinbertzekoa da beraz galdera (eta ezinbertzekoa bezain inozoa Estatua eta Zuzenbidearen arteko talkarena erran ondoren, baina galdera inozoak dira sarri adituen jakinduria sakonkien aztoratzen dituztenak): zer da antikonstituzionalago, gure zuzenbide zibilaren erreforma, ala Espainiako Gobernuaren mikroskopio distortsiogilea?
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Setioa hausteko Palestinara janaria zeramaten aktibista batzuk atxilotuta jarraitzen duten bitartean, honako gogoeta hau:
Bigarren Mundu Gerra hasi aurretik, Hitlerrek beste herrialde batzuetako lurrak konkistatu bazituen ere, Mendebaldeko potentziek ez zuten ezer egiten... [+]
Gaur bi urte bete dira estatu sionistak Palestinako herriaren aurka martxan zuen genozidioa bizkortzen hasi zenetik. Bi urte, non haurrak, eskolak, ospitaleak eta ametsak bonben jomugan egon diren, munduaren isiltasunak krimen horiek estali dituen bitartean.
100 urte pasatxo... [+]
Gazako genozidioak presioa areagotu du entitate sionistaren kontra arlo askotan, eta sionisten konplizeetara ere heldu da. Shapir enpresa israeldarraren eskutik CAF Jerusalemgo tranbiaren proiektuan sartzea salatu du hasieratik BDZ mugimenduak. Sei urte pasatu dira jada. Gazako... [+]
Asilo-leku sakratua Erdi Aroko lege bat zen, zeinaren bitartez justizia atzetik zituztenek elizaren eta monasterioen babesari hel ziezaieketen. Akaso, bi mila urtetan ongia egin zuten apurra. Eta, jakina, ahal bezain azkar, lege hura desegitera jo zuten, desagertu zen arte. A ze... [+]
Bilboko Udalak iragarri du Lancor-Elgorriaga eta Consonni pabiloiak berehala eraitsiko dituela, eta segidan, Udalbatzan aurkeztu du lan horiek bizkortzeko proposamena, kontuan hartu gabe 80 pertsona inguru bizi direla bertan baldintza negargarrietan: euren ondasun urriak... [+]
Gero eta ahots gehiagok –ez eskuinetik bakarrik– “migrazioaren arazoari” ausarki helduko diotela aldarrikatzen dute. Narrazioa nahi baino ezagunagoa da: lanpostuen, zerbitzu publikoen eta baita etxebizitzaren gaineko lehian ere, baliabideak omen direlako,... [+]
Gaua egiten denean, eraikin asko ipurtargi bilakatzen dira hormigoizko basoan. Egunez ezkutuan gorde duten barnealdea eszena pusketetan voyeaur begibistara agertzen dira, argiztapen artifizialaren magia bitarteko. Gaueko auto zein oinezko paseoetan lurraldea eta eraikinak... [+]
1. Bernedo terrorismorik gabeko eremu bat izango da, erradikalik gabea, eta ez da mehatxu bat izango bizilagunentzat.
2. Bi aldeak proposamenarekin ados badaude, gerra berehala bukatuko da. Patriarkatuaren indarrek adostutako lerrora egingo dute atzera, bahitutako dutxak... [+]
Kosta egiten da hitz autorizatuak eraikitzea gaur den egunean, nahiz eta hitz horiek zerbaiti buruzko ezagutza sakona duten pertsona batzuenak izan. Maria Teresa Andruetto idazle argentinarrari entzuna nion ohartarazpena: jakintzarekiko eta lan iraunkorrarekiko... [+]
Txikitan, Txiki eta Che Guevara nahasten nituen. Umetako lainoarte baten moduan gogoratzen dut, baina gerora ulertu dut: Txikik Che miresten zuen. Horregatik, haren aurpegi mitikodun kamisetarekin agertzen da bere argazki gogoangarrian, eta Askatasun haizea poema euskarara... [+]
Onartzen dut sare sozialek nahi baino denbora luzeagoa kentzen didatela hainbatetan, eta guztiak ezabatzeko ideia buruan ibiltzen dudala maiz. Debate antzuak gogaikarriak eta bortitzak iruditzen zaizkit batzuetan, eta geroz eta zabalagoa den eskuin muturreko ideien presentzia... [+]
Heziketan egin beharreko aldaketak etengabe dira hizpide, gizarte-eraldaketari begira heziketak duen garrantziaz jakitun, horra begira jarri beharra duelako modu batean ala bestean bizitza-eredua aldatu nahi duen edozeinek. Eginkizun horretara jarritakoan, baina, curriculumaz... [+]
Hasiera batean, memea ez nuen behar bezala ulertu, hitz hori entzuterakoan gustu txarreko irudiak zetozkidan burura, ustez grazia egin behar lidaketenak. Memeka zebilen mundu guztia nire inguruan, mugikor bidez irudi horiek igorriz, nire ustetan hutsalkeriak zabaltzeko besterik... [+]
Palestinan gertatzen ari dena ikaragarria dela erraten du jende orok karrikan barna, “Onartezina da! Genozidioa da!” bilakatu dira azken aldiko entzunenak. Egoera salatzeko elkarretaratzea egin, ordea, eta bidegabekeria dela pentsatzen duten hamar horietatik lau... [+]