“Denok gara sexu-hezkuntzako erreferenteak”
"Sexu-hezkuntzaikasgeletatik haratago" ikastaroa emango du UEUrekin online Itsaso Bakedano Moreno (Baldorba, 1992) sexologoak. INCISEXeko Sexu-hezkuntza eta -aholkularitza masterra du, Biko Arloak-eko Training sexologia klinikoko formakuntza du eta Lanbide Heziketako Irakasle Teknikoen Prestakuntza Pedagogiko eta Didaktikoa (NUP) ere bai. Sexu Hezkuntzako Espezializazio Diplomadu (NUP) eta ISESUSen Ikuspegi Sexologikoa duen Esku-hartze Sozialeko Unibertsitate Espezialista ere bada. Berarekin izan gara ikastaroaz hitz egiteko.
Sexu-hezkuntzaren garrantzian jarri nahi duzu fokua... Zer da sexu-hezkuntza?
Sexu-hezkuntza familientzat, ikasleentzat, profesionalentzat eta, oro har, edozeinentzat bideratu daitekeen hezkuntza mota bat da. Azken finean, jaiotzen garenetik hil arte irauten duen prozesu bat da eta, izaki sexuatuak garenez, gure bizitzaren biografian oso inportantea da. Garrantzitsua da jaso dugun sexu-hezkuntza (jaso baldin badugu), edo jaso dezakegun edo ikertu dezakegun edo bilatu dezakegun sexu-hezkuntza hori.
Zeintzuk dira gure haur eta nerabeen erreferenteak?
Oro har esango nuke familia dela, irakasleak direla, komunikabideetan agertzen diren erreferente guztiak direla. Zergatik guztiak? Batzuk sexu-hezkuntzari buruz arituko direlako edo sexualitateari buruz arituko direlako, baina beste asko ez. Kontua da ezin dugula sexu-hezkuntzarik ez egin. Eta denbora guztian garen emakume, garen gizon, gure desiraren orientazioa zer motatakoa den, zerekiko dugun erakarpena, zer emakume femenino, zer gizon femenino, zer gizon maskulino... garen, horrek guztiak, eragina duela. Erreferenteak gara denok eta denak dira gure erreferenteak. Bidirekzionala da.
Nola egin sexu-hezkuntza? Zeintzuk dira tresnak eta baliabideak?
Lehenengo baliabide nagusia da pertsonak garela. Gizaki sexuatuak garenez, hori da dugun baliabide eta tresnarik handiena. Hau da, ni gela batera sartzen naizenean eta naizen emakumea ikusten dutenean, bada, ari naiz sexu-hezkuntzari buruz. Ari naiz esaten emakume-izaera bat dudala, emakume-janzkera bat... Gauza asko azaldu gabe ere ari naiz sexu-hezkuntza egiten. Esan bezala, ezin dugu sexu-hezkuntzarik ez egin, denbora guztian egiten dugu, une oro.
Gakoa, sexu-hezkuntzan oinarritzen den metodologian dago. Zer motatako metodologia den, horrek markatu edo erabakiko du zer sexu-hezkuntza mota den. Sexu-hezkuntzak bilatzen dituen helburuak dira komunikatzea, elkarren ezagutza izatea (bai norberak bere buruarekiko eta bai inguruko pertsonekiko), gure gorputza onartzea, gure izaera onartzea, gure sexualitatea onartzea eta askeagoak izatea mundu honetan. Sexualitateak eta sexuak duen ikuspegi positiboa zabaltzea, ikuspegi hori handitzea da helburuetako bat eta, batez ere, beldurretatik eta arriskuetatik ez heztea. Orain arte, edo azken urteetan, egin den sexu-hezkuntza izan da platano bati kondoi bat jartzea eta horretatik haratago doa gaur egungo sexu-hezkuntza. Eta hain zuzen ere, ikastaroarekin zerikusia du horrek, "haratago" doalako: ikasgeletatik haratago, familietatik haratago, komunikabideetatik haratago, sare sozialetatik haratago... azken finean denok garelako sexu-hezkuntzako erreferenteak.
Nori dago zuzenduta?
Interesa duen edonori zuzenduta dago: familiei, ikasleei, profesionalei... edonori.
Nabarmentzeko zerbait?
Oso ikastaro interesgarria izango dela, oso dinamikoa eta oso berritzailea. Podcast moduko ikastaro bat izango dela aurreratu dezaket, ez atal guztiak noski, baina oso erraz egingo den ikastaroa izango da, batez ere egunerokoan txertatu daitekeena. Agian kozinatzen edo kirola egiten arituko gara eta podcast bat entzuten... oso malgua izango da ikastaroa eta oso aberasgarria edonorentzat, bai profesionalki, bai pertsonalki.
Errepikatu nirekin: Sara Millerey. Ez dezagun ahaztu bere izena. Transfeminizidioaren biktima da Millerey: gorrototzaile transmisogino batek torturatu zuen, besoak moztu zizkion eta bizirik bota zuen ibaiertz batera. Bi orduko agoniaren ondoren hil zen.
Errazagoa da J.K... [+]
Sare sozialetan argitaratutako argazkiaren bidez ezagutarazi du erasoa Ordiziko alkate Adur Ezenarrok. Bere sexu izaerarekiko "harrotasuna eta ohorea" berretsi du, eta azken aldiko "oldarraldia" salatu du.
Bekat’uros LGBTQIA+ euskal besta hirugarren urtekoz iraganen da Atharratzen. Apirilaren 12an egun osoko egitaraua antolatu du Prefosta elkarteak, usaiako karrika inguruarekin, kontzertuekin eta ikusgarriekin.
Transfeminismoak argia eta konplexutasuna ekarri ditu gorputz, genero eta desirei buruzko eztabaidetara. Hala ere, itzalak ere sortu ditu. Ustezko koherentzia politiko erradikal baten izenean –askotan hegemonia oso zehatz bati lotua–, diskurtso transfeminista batzuek... [+]
Larretxeatarren oinordea da, aizkolari, harri-jasotzaile, txinga-eramale eta, oro har, herri-kirolari handien ondokoa. Patxi du aita; Donato, berriz, osaba. Hasier Larretxea, aldiz, da gizarte langile, da idazle, da homosexual. Harro beharko genuke denok.
Ikaslez lepo zegoen Leioako Hezkuntza Fakultatea pasa den asteazkenean, Samantha Hudson zetorrelako. 1999an jaiotako Mallorcako artista, abeslari eta influencer transgeneroa da. Kantatzen Duen Herria topaketetako izarrak ilara amaigabea zuen selfie eta autografoak emateko, eta... [+]
Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako trans pertsonei zuzendutako protokolo asistentziala eguneratzea da helburua. Lehen Mailako Arretako Taldeak (LMAT), trans pertsonentzako Lehen Mailako Arretako Zerbitzu berriak (tLMAZ) eta Gurutzetako Unibertsitate Ospitalean dagoen Genero... [+]
Bilbo, 1954. Hiriko Alfer eta Gaizkileen Auzitegia homosexualen aurka jazartzen hasi zen, erregimen frankistak izen bereko legea (Ley de Vagos y Maleantes, 1933) espresuki horretarako egokitu ondoren. Frankismoak homosexualen aurka egiten zuen lehenago ere, eta 1970ean legea... [+]
"Pornografiaren aurrean nola esku hartu. IKTen erabilera nerabeen eta gazteen sexualitateen arretan: errealitateak eta aukerak" ikastaroa emango du Ane Ortiz Ballesterosek (1989, Bilbo). Sexologoa da bera, Training sexologia klinikoan, Genero Berdintasun Teknikaria eta... [+]
1984an ‘Bizitza Nola Badoan’ lehen poema liburua (Maiatz) argitaratu zuenetik hainbat poema-liburu, narrazio eta eleberri argitaratu ditu Itxaro Borda idazleak. 2024an argitaratu zuen azken lana, ‘Itzalen tektonika’ (SUSA), eta egunero zutabea idazten du... [+]
La bajona kolektibo kide Heiko Elbirak salatu du psikiatriak zisheteroarautik aldentzen diren erotikak kontrolatu nahi dituela.
Lauzpabost pertsonak osatutako talde batek jo egin zituzten baita irain homofoboak egin ere.
Manifestazio jendetsuak egin dituztean larunbatean Argentinako hainbat hiritan. Javier Milei presidenteak "pedofilo" deitu ditu LGBTIQ+ pertsonak Davoseko Munduko Ekonomia Foroan.
Gazteak gero eta lehenago hasten dira pornografia kontsumitzen; izan ere, bere sexu heziketa bakarra da pornoa. Nola demontre heldu gara honaino?
Gaur egun, onartu behar da Interneti esker pornografia ikustea askoz errazagoa dela. Tamalez, klik baten bidez 7-9 urte arteko... [+]
XV. mende bukaeran edo XVI. mende hastapenean Belauntzako Katalina atxilotu, preso sartu, torturatu, guziaz desjabetu eta erbesteratu egin zuten, Oiartzungo Maritxurekin “haragizko harremanak” ukateagatik. 500 urtez isilean eta artxiboetan galdurik egondako... [+]