Ostiralean Kataluniako Parlamentuan independentzia aldarrikatu eta iragarritako erantzuna eman zuen Espainiako Gobernuak: Generalitatearen eta Kataluniako beste erakunde publiko batzuen kontrola Moncloak bereganatu, Parlamentuaren jarduera mugatu… Gainera, hauteskunde deialdia egin zuen Mariano Rajoyk abenduaren 21erako. Puigdemontek eta haren gobernuak ihardetsi dute ez dutela beren burua kargugabetutzat hartzen.

Zer gertatuko da Generalitateko karguak eta Kataluniako funtzionarioak astelehenean lanera joaten direnean? Gako interesgarriak aurki daitezke Nació Digital agerkarian Roger Tugas eta Oriol March kazetariek sinatutako artikulu honetan. Haren laburpena doakizue ondorengo lerroetan.

Ostiralean, Junts Pel Sí eta CUPeko zuzendaritzek argibideak eman dizkiote Generalitateari Kataluniako Errepublika gauzatzen hasteko: estatu berriaren egiturak martxan jartzen hasi, Espainiarekin negoziatzen hasi (tira, saiatu) trantsizioa aurrera eramateko, nazioarteko aitortza bilatu, prozesu konstituziogilea abiarazi.

Horiek dira procés delakoaren bide-orrian aurreikusitako urratsak, baina agerikoa da oraintxe premia handiz heldu beharreko gaia dagoela mahai gainean: nola aurre egin 155aren aplikazioaren saiakerari? Kataluniako independentismoa bere burua prestatzen aritu da agertoki horretarako. Izan ere, Generalitateak errepublika aldarrikatu eta minutu gutxira egindako lehen bileran aztertu zuen gaia, behin Espainiako Gobernuaren erreakzioa zein izango zen jakindakoan.

Astelehenean lanera

Gobernuko kideen asmoa da astelehenean euren bulegoetara joan eta ahalik eta normaltasunik handienarekin lanari ekitea, bulegook hutseko Madrilek emandako agindua desobedituz. Badaude salbuespen batzuk: Mossoen maiorrak, Josep Luis Traperok, kargugabetzea onartu du, bere zuzendari Pere Solerrek bezala.

Gobernu sail batzuek –bereziki ERCren esku daudenek– kronogramak dituzte prest Espainiako Gobernuak martxan jar ditzakeen ekintzetako bakoitzari nola erantzun jakiteko. Puigdemontek berak asmoa du Gobernuarekiko jauregian egoteko astelehenean, fisikoki uzten dioten heinean. Espainiak ez badu nahi Generalitateko goi karguak euren bulegoetan egoterik, bere segurtasun indarrak bidal ditzala eragozteko.

Dirurik gabe, nola?

Independentismoa jakitun da egoera honek ezingo duela luze iraun. Besteak beste, diru-kontuak interbenituta edukitzeak oztopo handiak ipiniko dizkielako errepublika jaioberria kudeatzeko lemazainei. Hasteko, 155ak kargugabetutako gobernuko kideek ezin izango dute soldatarik kobratu. Gobernamenduaren ikuspuntutik garrantzitsuago: bankuek Espainiako Ogasun Ministerioak balioetsitako ordainketak baino ez dituzte egingo. Zenbait karguk dagoeneko beren izenean ipini dituzte oraintsu arte Generalitatearenak ziren telefonoak.

Mossoek zer egingo dute?

Beste zalantza handi bat Mossoen jokabidea da. Zein legeri egingo diote jaramon, Generalitateko karguei beren bulegoetara sartzea eragozteko, edo zuzenean haietakoren bat atxilotzeko agintzen badiete?  

Itxuraz, Puigdemont presidenteak Mossoekin adostuta dauka Sant Jaume plazako bere bulegora sarbidea ahalbidetu diezaiotela. Edozelan, Mossoek ez dute agindurik Espainiako Poliziari edota Guardia Zibilari oldartzeko, Generalitateko hainbat iturriren arabera. Sarraskirik egin ez dadila da Puigdemonten gobernuaren lehentasunetako bat, lasaitasunez jokatzera egindako hamaika deiek baieztatzen dutenez. Izan ere, kaleetan “odol bainua gerta zedin” eragoztea izan zen urriaren 10ean independentzia aldarrikapena etetearen arrazoietako bat, Junts Pel Sí-ko iturrien arabera.

Parlamentua ere lanera  

Rajoyk egindako hauteskunde deialdiak Kataluniako Parlamentua behin-behinean desegitea dakar. Alta, erabaki horri desobeditzeko asmoa dute JxSí eta CUPeko legebiltzarkideek, nahiz eta oraindik ez den zabaldu nola egingo duten zehazki. Oraingoz, hori bai, astearterako Parlamentuko Mahaiaren bilerara deitu du Carme Forcadell erakundeko presidenteak.

Funtzionario publikoen rola

Kanpo Gaietarako kontseilari Raül Romevak esan du funtzionario katalanek ez dutela beteko bertako parlamentua hautatu ez duen gobernu baten agindurik. Hala adierazi dute dagoeneko Generalitateko zenbait sailetan egindako langile batzarrek, edota, esaterako, Kataluniako irakasle sindikaturik handienak.

Datozen egun edo orduetan zehaztuko dute funtzionariook nola antolatuko diren eta zer jokabide izango duten 155aren ezarpenaren ondoriozko aginduak ez betetzeko. Besteak beste, goi karguen atxiloketak modu baketsuan oztopatzea eta Madriletik zuzendutako balizko administrazio baten jarduna zailtzea dute gogoan. Orain arte beren kasa sortu diren batzarrak elkarrekin koordinatu eta estrategia komunak adostea ere aurreikusi dute. ANCk ere funtzionarioei dei egin die erresistentzia pasibo ekintzak egin ditzaten, Espainiako Gobernuak Generalitatea fisikoki bereganatzen ahaleginduz gero