Gune biribilak
Horrelaxe bukatzen nuen pasa den maiatzaren hogeitabiko artikulua aldizkari honetan. Urtarrilaren hogeita hamarrekoari jarraitzen zion hark eta begi aurrean duzun honek, berriz, aipatu bi artikuluon hariari heldu nahi dio berriro ere, eguneroko kultura xehearen aitzakian, intuizio lainotsuei hitza eman eta, ondorioz, iruten noan haria niretzat ez ezik besteentzat ere ulergarri -ikusgarri- bihurtu nahirik.
0- Etxea
Argi dago, beraz, ez dagoela "etxe" hitzarekin loturiko irudi bakar eta berezkorik. Ezin uka, baina, irudi horietan sumatzen den ezaugarri komun multzoa.
1- Etxearen funtsa
Babesa eta intimitatea. Bikote banaezin horretan bilduko nuke nik, "etxe"aren benetako funtsa.
Baina zer gehiago dago "etxe"aren irudiari lotuta?
2- Espazioen esanahiak
Kapituluen muina biltzen saiatu naiz, sentsazio eta irudi horien lekuko:
- "Gure inkontzientea nonbaiten bizi da. Gure arima etxe bat da, eta etxeez gogoratzean, geure barneko guneetan bizitzen ikasten dugu.
- Etxea gure lehen unibertsoa da, munduan egoteko txokoa, benetako kosmosa.
- Bakartzen denak norberarengan biltzen denaren itxura hartzen du.
- Txikitasuna handitasunaren etxea da.
- Intimitatean sakondu ahala egiten du aurrera handitasunak.
- Txoriaren gorputzak eta ekimenak ematen diote forma habiari, barruan bueltaka lekua egiten ari delarik.
3- Gune biribiletarantz
Ez da kasualitatea. "Bihotz gabeko garapen ereduak ez du etorkizunik XXI. mendeari begira". Joseba Azkarraga soziologoaren iritziz ere, une honetan gizartearen jokaleku historikoa aldatzen ari da, eta, ondorioz, eragile kolektibo gehienak beren burua auto-definitzeko prozesuan murgilduta daude (Diruak behar luke bihotzik, 2005).
Azkarragak XXI. mendeari begira kooperatibentzat planteatzen duena oso ondo ezkontzen da elkarte kultural askoren egungo egoerarekin: irudi berri baten premia. Zer dago irudi horren atzean? Beste hitz bi elkarrekin harremanetan eta batak bestea elikatzen: egitura eta ekimena -funtzionamendua-.
Ez. Mundu modernoak artalde ezberdinei jarraika ibiltzera bultzatu arren ez gara ardiak. Eta ukuilu komertzialetan multzokatzeko joera zabalduz doan arren, ez gara behiak ere. Norbaiten esanetara makurtzen gara diru eta babes truke, baina erasotzailearen mamua hor dago beti.
Hain justu mamu horiei kolektiboki aurre egiteko eratzen dugu taldea.
Taldeak babesa ematen digu, konpromiso baten truke, baina konpromiso horren kalenturak gora eta behera egiten du, haizea nondik datorren.
Garai bakoitzak bere marea dakar eta gaur egun argi dago konpromiso hitzak baino mami gehiago duela partaideen emozioetara iristeak, alegia, haren barneko "etxe" partikularrarekin konektatzeak.
Emozio horiek lurra eta ongarria eskatzen dituzte, ordea. Proiektuaren partaide bakoitza bere "etxe" partikularretik aritzeko gunea. Gune aproposa. Gune biribila.
Zergatik biribila eta ez karratua, adibidez?
Hiru hilabete barru zehaztuko dizuet, urte amaierako artikuluan.
Akordioa asteazkenean sartuko da indarrean; haren ondorioz, AEBek %30eraino jaitsiko die ordaindu beharreko muga zerga produktu txinatarrei eta Txinak %10eraino estatubatuarrei.
Donibane Garazi inguruko herri ttipi batean sortua da Bea, eta 1970eko hamarkadan ondoko eskola publiko batean ikusi zituen bortizkeria, sexu eraso eta bortxaketak salatu dizkigu. Irakasleak eragiten zizkiela tratu horiek ama eskolako eta lehen mailako haurrei, mutikoak bortizki... [+]
Ukrainaren Europako aliatuak Zelenskirekin bildu dira, eta menia astelehen honetan indarrean jartzea proposatu dute, Errusiak jada ezezkoa eman badu ere. Boluntarioen koalizioko agintariek azpimarratu dute garrantzitsua dela Ukrainari laguntza militarra ematen jarraitzea,... [+]
"Teknologia burujabea Euskal Herrian? Zure proiektua ezagutu nahi dugu!": horrela egin du deia Euskarabildua jardunaldiaren antolakuntzak hurrengo ediziorako proposamen eskea eginez. "Azaroan Euskarabildua jardunaldiaren 14. edizioa ospatuko da eta Euskal... [+]
Frantziako Hezkuntza Ministerioak oraindik ez dio Seaskari argitu hurrengo urtean zenbat ikasgela eta irakasle izango dituen. Hori dela eta Baionako kaleak betetzera deitu dituzte guraso eta euskaltzaleak. Igandean, Herri Urratsera milaka lagun hurbildu dira beste urte batez,... [+]
Ikerketa urtarrilean abiatu zuen Ertzaintzak, biktimetako batek Gizarte Segurantzan laguntza eskatu ostean. Nahiz eta egunero hamar ordu baino gehiagoz lan egin "ez zuen nahikoa baliabiderik, ezta jateko ere". Ondorioz, zuntz optikoa instalatzen zuen enpresa bateko burua... [+]
Antolakunde armatu kurduak bere 12. kongresuan hartu du erabakia, Abdullah Öcalan buruzagi historikoak otsailean eginiko eskaerari jarraituta. 1984an abiatu zuen PKK-k Turkiaren aurkako borroka armatua, eta Nazio Batuen Erakundearen arabera 45.000 hildako inguru eragin ditu... [+]
“Gazako sarraskiak gerra gertaerak dira, eta erruduna Hamas da. (...) Ez dut inondik inora lotsagorritu beharrik borrokak eramateko Israelen moldeaz. (...) Denak poztuko lirateke Israelek lana bukatuko balu”. Haïm Korsiaren hitzak dira, Frantziako Rabbi... [+]
Errealitatea ipini dute zalantzan Imanol Alvarezek eta Iñigo Martinezek podcastaren bosgarren atalean... eta, errealitatea da, saioaren laburpena den artikulu hau, solasaldiko gogoetak brotxa lodiz jasotzera baino ez dela heldu.
Larunbatean prentsaurreko bateratua eman dute Egiari Zor Fundazioak, Euskal Herriko Giza Eskubideen Behatokiak eta Iratxe Sorzabalen abokatu Aiert Larrartek. Ostegunean ezagutu zen sententzia mugarria dela adierazi dute hirurek. Larrartek adierazi du Estrasburgoko epaitegira... [+]
Gasteizko Arana auzoan Nazioarteko Babeserako Harrera Zentroa birgaitzeko lanak hasi ondoren, bizilagun okupatuak eta kezkatuak garen aldetik eta Euskal Herria benetako harrera- herria izan dadin, berriz ere publikoki posizionatu beharra ikusi dugu. Beste behin ere lengoaia... [+]
Aurreko artikulua amaitzeko, Euskal Herriko xahuketa eta gerrarako ekoizpenaren inguruan (EHXGE, edo industria militarra) hitz egiten denean Zedarriak eta Eusko Jaurlaritzak jorratu nahi ez duten helburu bat jarri genuen mahai gainean: Euskal Herrian egindako... [+]