Naquela poboación sombría, convulsionada e aterrorizada polas inundacións, había tamén unha televisión, e non unha soa cadea, senón tres. Moitos dos habitantes do lugar esperaban a chegada da cuarta cadea; con todo, a señora Eraso rompíalles o soño en dez mil pedazos e pedazos, dicindo unha e outra vez: “Este ano non, quizá o fagamos o ano seguinte”. A pesar da

súa mocidade, a vulgar televisión adoptara modais de ancián. Practicaba o peor que son: a censura e o castigo. Ao trinta anos, a televisión de Ausiabartza tiña todas as escusas dun camelo vello de cento noventa anos.

Os informativos eran coxos e pulseros. Quejigos. Pero, como dicía o seu director, Eros Gezurtegi, todos a resaca e as enfermidades viñan de fóra: “Que é o que ten a culpa, e non

nós”. FATIGA GRAVE. O pobo empezou a ver o terrible espectro da morte negra da televisión. E alzou o chorro. Forte. Preguntou ao rei da cidade se non era posible que aquela televisión entrase en razón. A resposta foi un acordo entre os seus señores polo que se obrigaba ao pobo a porse as lentes negras de madeira para ver a televisión.

Escribiron os poetas, cantaron os copistas, dixeron os narradores: “Así non imos a ningunha parte”. E a resposta foi quitar a voz á oposición política nos informativos. Os traballadores queixáronse de que así non podían facer o seu traballo coa mínima calidade. A resposta foi quitar as máquinas de escribir da redacción.

Todo se converteu nunha escusa para aquela televisión, un frío se non era a calor. Ao final, tamén cambiaron o nome dos informativos. E así, bautizaron co nome de Gezur On o que foi Egun On.

CARTA AO OLENTZERO. Collera Ausiabtza sen poder soportala: pagara a televisión co diñeiro de todos, pero ninguén podía vela. O rei non quería cambiar a situación. O Parlamento non tiña forzas para botar ao mestre do Embusteiro. A Universidade non sabía como aconsellar á sociedade.
Os nenos da escola tomaron a decisión máis razoable: Achegábase o Nadal e escribíronlle unha carta ao Olentzero. O que os políticos, os axentes culturais, os pensadores, os dirixentes sindicais e os curas non podían facer era ver si o carboeiro podía.
A resposta do Olentzero adiantouse a Santomas. Un cartón caeu nas mans de quen estaba a contar desde o escenario os resultados do sorteo da porca.Puxo o micrófono correctamente e, cos xeonllos temblorosas, púxose a ler a carta.
“Queridos nenos –dicía o carboeiro na postal–, eu non podo facer nada imposible. Xuntámonos Urlia, Sandia e Berendia no hayedo, e non recollemos forzas suficientes para conseguir o que queirades”. Segundo o carboeiro, unha vez finalizadas as obras de Nadal, o

Tres Reis Meigos na afastada Persia, o Hermes das beiras montañosas de Macedonia e os gnomos das profundas minas da Patagonia serían chamados ao sinodo de primavera. Oxalá se puidese facer así algo para corrixir aquel desastre e aquela miseria.Díxose
a si mesmo o locutor: “Tamén deberiamos falar coa Virxe de Unbe...”. Unha choiva

copiosamente comezou a caer sobre a praza. O porco escapouse precipitadamente. A mentira reapareceu na televisión sete veces setenta.