Toki Eder - Diputazioa: Arazo Baten Zergatia

1983ko urtarrilaren 09an

Toki-Eder ikastolari buruzkoak
Toki Eder - Diputazioa: Arazo Baten Zergatia
Artikulu hau inprentan sartzerakoan, Urtarrilaren 3an hain zuzen, zenbait aldaketa eman dira arazo honetaz; izan ere Toki Ederko guraso eta umeek Irailaren 23an ekin zioten itxaldiari, Abenduaren 29an eman diote bukaera. Itxialdian ehun bat egun denetara.
Guk arazoa konpon aurretik eta irtentidea nahiko urruti ikusten zuten une batetan, ondorengo elkarrizketa egin genien Toki Ederko gurasoei Lakuako Ikastolan, eta baita Diputazioko arduradunari galderak bidali erantzuna eman ziezagun.
Arazoa zorionez konpondu da eta hilabete honetan bertan hasiko dira klaseak Diputazioaren babespean. Dena dela interesgarria deritzogu saltsa-maltsa guztian ahal dugun neurria argitzen laguntzea, guztiz interesgarria baita experientzia hau. Hemen duzue, beraz, elkarrizketa, gurasoei eman diegu hitza, eta kontutan ukan hau arazoa konpondu baino lehen dagoela egina.
Toki Ederko Gurasoekin Mintzo
Guraso ezagun baten bidez ailegatu ginen Lakuako ikastolaraino ostiral arratsalde batetan; kotxe pilo bat kanpoan, umeak korrika, jolasean; eskilarak igo ondoren "egongelara" sartzen gara. Ikasgela bat izateko eraikia izan zen gela. Han guraso batzu dauzkagu kartetan, zerbait prestatzen afaltzeko,... beren ekintzetan.
Elkarrizketa bat egin nahi geniela eta, batzu prestatzen eta biltzen diren bitartean ikasgelak erakutsi dizkigute; gurasoek egindako zurezko mahai ta aulkiak, beraiek pintatutako harbelak... "Ikastola bukatu gabe zegoen eta guk egin dugu hemen dagoen guztia", esan digu guraso batek harro.
Logelak eta, miatu ondoren bulegoan sartzen gara, hau ere beste ikasgela bat zen, guraso batzu daude iadanik aulkietan zain. Magnetofoia gertu jarri bezain laster lotu gatzaizkio mintzatzeari.
A.- Konta ezazue arazo honen historia, nola sortu zen, zergatik, etabar.
T.E.- Historia luzea da, bi garaitan banatua. Francoren garaian bata, orduko arazo guztiekin gaur egun Olabide ikastola dena sortu zen, eta gero Diputazioko ikastolak daude, garai hartan eraikiak ere Olabideri indarra kentzeko asmotan. Ikastola horien buru Bisitación Oiartzabal zen, eta gaur egun hor irauten du orduan baino botere gehiago duela PNVri esker.
Egoera hartan eta Diputazioko ikastoletan irakaskuntza dohainik izateko- aukera ikusirik, zenbaitek euskararen berreuskalduntze prozesoa hortik zihoala ikusi zuten eta Diputazioko ikastoletan sartu. Hasi hasieratik eman zen bereizketa bat honako ikastola hauetan, Diputazioarekiko funtsionariadoa a "Durana"n sartu zuen Diputazioak, eta beste batzuk ordea loia, garaje eta horrelakoak jasan behar izan zituzten; pixkanaka pixkanaka elkar antolatuz, erreindibikazio batzu eskatu zituzten, hots, irakaskuntza euskaraz kondizio onetan eta ikastola Diputaziopean egotea, hau da, dohainik, etabar. .
Iaztik aurrera, helburu hauek erdietsi ondoren hain zuzen, eta inorekin mintzatu gabe, andereño eta sikopedagogiko taldearen bidez modelo linguistikoak ezarri zituzten. Horren ondorioz gurasoak sakabanatzen hasi ginen. Guk uste, modelo elebidun horiek ez dute balio, bigarren hizkuntza bat ikasteko daude eginak, kopiatuak; ez dute balio Euskal Herriko lehen hizkuntza den euskara berreskuratzeko.
Gurasook antolaturik, ekintzen bidez, nazioartean eta mundu guztian onartua dagoen eskubide bat esijitzen dugu, Euskal Herrian irakaskuntza euskaraz hain zuzen. Diputazioak ordea, erdal giro batetan kokatzen garela eta, hau ezinezkotzat jotzen du. Baina hori gezurra da, oraintxe bertan gatoz Lizarrako ikastolatik eta haiek geu baino egoera txarragoan daudelarik, ikastolatik erdara baztertzea lortu dute.
Egun eta hemen daukagun antolaketari esker, klaseak aurrera ateratzen ditugu gurasoak irakasleak bilakatuz, irakasle bolondresak ekarriz,... eta esan dezakegu inolako zalantzarik gabe, geure umeak beste ikastoletakoak bezain ongi edo hobeki daudela.
Diputazioaren jokaeraz zera esan nahi dugu, publiko aurrean eta gurekin ez duela berdin jokatzen; negoziatzeko prest dirudi jende aurrean, baina hori gezurra da, ziria sartzen ari da.
Alhoko guraso batek hartzen du orain hitza:
T.E.- Arazoa sortu zen Diputazioak bere hitza jan zuenean; irakaskuntza euskaraz nahi dugu eta ez nahasketak.
Orain arte isilik egondako guraso serio haiek hitz jarioa etengabe daukate, bota isildu bezain azkar beste batek ekin dio hitzegiteari.
T.E.- Planifikaziorik eza nabarmena da, eta egun irauten du.
T.E.- Itxurapenak ari dira egiten, ez dute gurekin mintzatzeko asmorik, eta hau ez balitz horrela, zuen aldizkaritik, "Argia"tik dei egiten diegu gurekin debate batetan parte hartzera.
T.E.- Diputazioa beti ibili da aitzakiak bilatzen gure aurka jokatzeko; eta geuk aurkakoa erakutsi bezain laster beste aitzaki bat bilatzen dute; azken hau HBk maneiatzen gaitula.
A.- Zein da arazoaren egoera?, zein da oraingo egoera?
T.E.- Kurtsoa aurrera ateratzen ari gara, elkar antolatuz hemengo ikastola honetan, ia ia bukatua zegoen ikastola hau hartu genuenez gero zenbait lan egin ditugu; esate baterako kristalak ipini, argia, kalefakzioa, ura, musika umeentzat, mahaiak eta aulkiak ikasgeletan, logela eta egongela atondu..., Hortik at, kalean aurrera ari gara gure borrokarekin, manifestaioetan, paperak banatzen, Kilometroetan, Durangoko azokan,... toki askotan egon gara, geure antzeko ikastola batzu eta, ikusi ditugu. Baina guretzat laguntzarik handiena klaseak antolatzeko orduan izan da, irakasleak lortu ditugu, maisu-maistrak, euskara ondo menderatzen dutenak,... ordu batzu gurekin igarotzeko prest daudenak, alegia. Horrez aparte guraso batzu ere klasea ematen ari dira... eta orain ari gara balantze bat egiten; horren ondorio gisa esan daiteke gure umeek bai euskara, bai irakaskuntza orokorrean, aurrerakada ederra egin dutela. Pozik datoz, jolas egiten dute; gurasoekin batera daude... Oso esperientzia positiboa da, eta klasetik kanpoko ekintzak ari gara prestatzen; ibilaldiak, gimnasia, abestiak, Olentzeroa,...
T.E.- Umeak programazioan oso aurreratuak doaz, ez dute urtebete bat galdu, asko ta asko aurreratu baizik; lehen baino gehiago ikasten dute. Bisitación hemen izan da eta harrituta gelditu zen hemengoa ikusterakoan, ez zuen espero honako hau, eta gainera beraienekin parekatuz gure umeen aurrerapena onartu zuen.
A.- Arazoa zertan den nahiko garbi daguelarik, zuek zer nolako irtenbidea ikusten diozue?
T.E.- Guk nahi duguna hitzegitea da, posibilitateak ikusi,...; baina argi dago gurekin amaitzera dihoazela, gainera oso gogorki nahi gaituzte eraso, baina geuk nahi dugun gauza bakarra negoziatzen eseritzea da, besterik ez. Eta hori beraiek irakaskuntza kentzearekin mehatxatzen gaituztela; hori, hemendik esaten diegu, ez da irtenbidea; negoziaketaren bidetik dago arazo honen konponbidea.
T.E.- Diputazioak beti nahi izan du modeloek elkarri aurka egitea, lehen intentatu zuen; gero ezin izan zuenean hori lortu, berriz intentatu zuen indarrez. Beti esan dute desalojatuko gaituztela eta, baina nire ustez ez dira ausartuko oso neurri txarra delako jende aurrean eta guk eskatzen duguna ez da hain grabea, hots, denok batera ikastola batetan (B modeloa ikastola batzutan eta guk nahi duguna, D, beste batetan). Modeleak nahasi gabe eskatzen dugu, eta hori eskatzea ez dut uste beste munduko gauza denik. Baina hor ikusten da garbi ez dutela ezer jakin nahi gurekin.
A.- Zeuen eritziz luzerako doa guztiau edo laster konponduko dela pentsatzen duzue?
T.E.- Ez dakigu, baina horrela jarraitzen badu, datorren urtean hemen hasiko gara berriro.
Gabonetako oporrak hartuko ditugu, ez dira klaseak emango, baina joku ta horrelakoekin segituko dugu hemen. Hasieran esan genuen -erdi txantxetan– Txanpaina ta mahatsa hemen hartuko dugula, eta dirudienez horrelaxe izango da.
T.E.- Guk ez dugu hau utziko kondizio batzu eman arte; ikastola batetan denok eta euskara hutsez, alegia. Ez badigute ematen ez dugu utziko. Eta botatzen bagaituzte beste tokiren batetan sartuko gara; hau garbi daukagu hemen gauden guztiok.

Xabier Etxaniz
17-19

GaiezGizarteaIrakaskuntzEskolakIkastolakIkastolak
EgileezETXANIZ3Gizartea

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Lagunak, adiskideak eta beste hainbat etsai

Gorka Bereziartua

Nola landu desirak, aniztasun sexuala edota identitatea 12-18 urteko ikasleekin?

Mikel Garcia Idiakez

Hezkuntza komunitateak protestara deitu du Palestinako haur eta nerabeen alde

Gorka Peñagarikano Goikoetxea

2x11: Odei Barroso | Erabakiak hartzea

ARGIA

Pertsona afroamerikar bat erail du Poliziak AEBetan, belaunarekin lepoa estutu ostean

Gedar

Azkenak

2024-04-30 | Eguzki Talde Ekologista

Turismofobia gogoan al duzue?

2024-04-30 | Gorka Peñagarikano Goikoetxea

Manifestazio eta aldarri ugari Maiatzaren Lehenerako

ELA sindikatuak mobilizazioak egingo ditu Bilbon eta Iruñean, eta LABek, berriz, Iruñean.

2024-04-30 | ELA sindikatua

Amiantoa kentzeko protokoloak berritzea eskatu dute, dagoeneko 61 pertsona hil baitira

2024-04-30 | Euskal Irratiak

Ximun Fuchs: "Zorrez itorik peko errekara doan etxalde batean kokatzen da antzezlana"

"Isiltasuna oztopo eta elkartasuna lagun, egungo mundu gordina" kontatzeko erronkari lotu da Axut! antzerki konpainia.

2024-04-30 | Gedar

Pertsona afroamerikar bat erail du Poliziak AEBetan, belaunarekin lepoa estutu ostean

Istripu batetik ihes egin zuela aitzakiatzat hartuta, taberna batera sartu, lurrera bota eta buruz behera lotu zuten poliziek 53 urteko gizona. Zortzi minutuz izan zuten lurrean.

Eguneraketa berriak daude