Gu Martxosoak Gara

1982ko azaroaren 14an

Kepa Junkera trikitilariari elkarrizketa

Gu Martxosoak Gara
Benetan sorpresarik izan bada aurtengo Trikitixa Txapelketa honetan gazteen kalidade eta kantidadearena izan da. Buina bereiziki bi bikote Bilbotarrek harri gintzakete. Gazteak,... erdi erdaldunak,... jatorrak,... eta ia inoren inbidiarik gabekoak. Jakin genuen dantza talde bati lagunduz ibiltzen direla txistu, soinu haundi eta txikirekin; baina, zein ote dira KEPA JUNKERA-IÑAKI RAMOS eta IÑAKI ZABALETA-J. M. SANTIAGO «MOTRIKU» bikoteak. Keparekin aritu gara hizketan galdera hau zerbait argi diezaigun. Ea zer dioten.
ARGIA.- Honezkero leku askotan joko duzue?
KEPA JUNKERA.- Gehiena jotzen dugun aldea Durangokoa da. Bilbon ere bai. Urtetik urtera gero eta jende gehiagok ezagutzen gaitu, zergatik Bizkai aldean jotzen dutenak oso zaharrak dira eta ez... Hor, Durangoaldean, herri ttiki pila dago eta hor jotzen dugu. Horrezaz gain hilabete Alemanian izan ginen, eta Lauro ikastolarekin Gales Herrian izan ginen. Horrek ez du esan nahi Lauron Gaudenik.
ARGIA.- Eta Durangon-eta zergatik deitzen dizuete; ja, besterik geratzen ez delako, edo...?
KEPA JUNKERA.- Ez; besterik gabe herri batzutan hasten zarelako eta horietan kontratu gehiago ateratzen zaizkizulako.
Hor jotzen dugu gehiena; eta hemen Gipuzkoan, herriren batzutan ere bai; Bergaran, Eibarren. Asteasun ere bai.
ARGIA.- Eta nola ikasi duzue soinu jotzen?
KEPA JUNKERA.- Nik, adibidez, hiru urte daramatzat; eta bakarrik; inork ez baitigu lagundu; diskoak entzunez eta horrela. Soinuari posizioak bilatuz, eta hori guk geure kontura egin dugu.
ARGIA.- Lehen soinu haundia (pianozkoa) jotzen zenuten?
KEPA JUNKERA.Bai, eta horrek asko lagundu digu; soinuak, eta solfeo jakiteak ere bai, zergatik bai nik eta bai Iñakik (Zabaletak) lehendik baikenekien musika; bestela oso zaila izango litzateke. Kontuan hartu Bizkaian ez dagoela esateko jenderik hau bultzatzen duenik, eta horrela dena geuk egin behar izan dugu. Behatzen posiziorik eta horrelakorik ez digu inork erakutsi.
ARGIA.- Eta zeuri ez dizu inork lagundu?
KEPA JUNKERA.- Ez, ez, nik erabat neure kontura egin dut eta Iñakik ere berdin; bakoitzak bere aldetik. Iñakik lau bat urte daramatza.
ARGIA.- Eta gero elkarrekin topo egin duzue?
KEPA JUNKERA.- Bai eta horrela antzeratsu jotzen dugu. Gainera, auzo berean bizi gara eta lehendik ezagutzen genuen elkar.
ARGIA.- Eta afizioa nondik detorkizue?
KEPA JUNKERA.- Nik betidanik jo izan dut soinu haundia; eta gainera . nere aitonak panderoa jotzen zuen.
ARGIA.- Nongoa zen?
KEPA JUNKERA.- Zollokoa, Bilbotik aurrera joan eta dagoen herri batekoa. Nere famelia osoan da horretarako afizioa, eta neri ere gustatu egiten zitzaidan. Fameliatik datorkigu.
ARGIA.- Eta Iñakirekin ere berdin gertatzen da? Badu norbait tartekoa zerbait jotzen zuenik?
KEPA JUNKERA.- Ez, ez, baina Iñakiren familia beti izan da zalea soinu eta horrelako gauzetarako.
ARGIA.- Txistua eta horrelakoetarako, ezta?
KEPA JUNKERA.- Bai, bai, eta gainera beti juerga giroan eta...
ARGIA.- Solfeoa badaukazue, biok dakizue?
KEPA JUNKERA.- Bai, bai, biok.
ARGIA.- Musika klasikoa eta horrelakoak gustatzen zaizkizue?|
KEPA JUNKERA.- Bai, bai, baitare. Era guztitakoak.
ARGIA.- AC/DC?
KEPA JUNKERA.- Beh; denetatik pixkat. Gu "martxosoak'' gara.
ARGIA.- Eta ez daukazue horrela zerbait bereziki gustokorik?
KEPA JUNKERA.- Esaten dizut, Neri denetatik gustatzen zait; zer esango nizuke, ba? Kanta batzuk, konparazio batera, ba denetakoak! Rocka, Silvio Rodriguez. Nahi duzuna jartzen duzula ere, hura gustatu egingo zaigu.
ARGIA.- Diskoteketara joaten zarete?
KEPA JUNKERA.- Ez, ez gara joaten. Egunen batetan "bazilatzera" eta horrela, baina... Gu koadrillan ibiltzen gara , Alde Zaharrean- da txantxa eta alaitasunean. Diskoteketara ez gara joaten. Ez da gure giroa.
ARGIA.- Baduzue, esate baterako, sainua atera eta koadriltan kalez-kale ibiltzeko joerarik?
KEPA JUNKERA.- Bai, koadrilla giroan-da zerbait antolatzen denean eta, "bronkaren" bat egiten da.
ARGIA.- Esan duzu diskoetatik ikasten duzuela jeneralean. Joaten al zarete festetara eta trikitilariei zintan hartzera?
KEPA JUNKERA.- Inoiz egin dugu baina ez die grazi gehiegirik egiten. Horretara joan eta ez zuten nahi izaten gu grabatzen jartzerik.
ARGIA.- Eta hori zergatik?
KEPA JUNKERA.- Nik zer dakit ba, konpetentziagatik edo.
Ez lukete konpetentziaren beldurrik euki beharrik baina. Batzutan igual ez da problemarik izango...
ARGIA.- Eta zuretzat zein da onena. Nork jotzen du ondoen?
KEPA JUNKERA.- Trikitilarien artean? Lajak beldurgarrikiro jotzen du, baina Martinek "martxa" gehiago dauka. Biek jotzen dute oso ondo. Orain, oso estilo desberdinak dira. Laja, baserritar girokoa da gehiago, klasikoagoa. Martin, ja, itxuran bakarrik ere diferentea da. Jotzen dituen piezak aldatu egin ditu erabat. Lehenago beste erara jotzen ziren piezen aldaketa, askogatik, Martini zor diogu. Gero, betiko trikitixa piezez gain jotzen direnak, mejikanak eta adibidez (Lajak horrelako asko jotzen du), Martinek beste modernoagoko batzuk sartu ditu.
ARGIA.- Tapia ezagutzen duzu?
KEPA JUNKERA.- Bai, ona da, baina, zahar antxekoa da eta honuzkero beheraka.
ARGIA.- Esan daiteke Tapiak ere baduela bere estilua? Non sartuko zenuke?
KEPA JUNKERA.-Bai; Lajagandik desberdina da; bueno, diferentziarik ez dago, baina zerbait badago tartean...
ARGIA.- Auntxa ezagutzen duzue?
KEPA JUNKERA.- Bai, inoiz hitzegin dut berarekin.
ARGIA.- Eta zer dio?
KEPA JUNKERA.- Behin aritu ginen berarekin batera, eta "moztu" xamarra dago gurekin. Gainera, nola ez dituen guk jotzen ditugun piezak jotzen.
(Galdetzen diegu bi soinu joleei ea Elgeta nor izan zen ba ote dakiten, baina ez dirudi ezagunegia egiten zaienik lehengo soinu zaharrari ni tonu sostenidu gehiago jarri zizkiona).
Eta beste hainbat eta hainbat gauza esan ziguten gazte martxoso hauek, halanola juradua inoiz baino hobea izan zela (nahiz eta adibidez Mireni beharbada punturen bat sobran joan), edo-ta Ramos-ek (panderojoleak) urtebetean ikasi duela, edo-ta eliminatorian zehar gero eta lasaiago aritu zirela eta oraindik txapelketa irabazteko asmorik ez dutela, edo-ta dantzan ondo dakitela, ahaztu gabe oraindik ez dakiten Euskara, hemendik aurrera derrihor ikasi beharra daukatela.
Baina beste batean, lasaiago esango dizkigute.
M.A.
Ederkiasko pasatzen dugu txikitixaren kontura!
Finaleraino iritsi ziren, alajaikoa! (Junkera-Ramos)
Aizak; gazteokin ez zegok!
"Eskerrik asko, denoi"
29-30

GaiezKulturaMusikaMusika tradTrikitixaTrikitilariJUNKERA1
PertsonaiazJUNKERA1

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Ertzaintzak herritar bati Irunen egindako erasoak haserrea eragin du

Lander Arbelaitz Mitxelena

54 urteko espetxe eskaera sei pertsonarentzat presoen ongi etorriak antolatzea egotzita

Xabier Letona Biteri

"Zenbat dugun kontatzeko!" Euskal Herriko mapa sortu dute

Euskal Irratiak

Efemeridea: Joxepa Antoni Aranberri ‘Xenpelar’ bertsolariak neskazaharrren defentsan bertso sorta argitaratu zuen

ARGIA

Israel ahulduta eta Iran boterea hartuta

Asier Blas Mendoza

"Nire burua duela 20 urte bezain indartsu ikusten dut"

Euskalerria irratia | Miren Mindegia

Azkenak

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

Koopfabrika

Kooperatiba eraldatzaileen harrobia

Olatukoopek beste hainbat eragilerekin batera garatu duen proiektu nagusienetako bat KoopFabrika da, ekintzailetza soziala bultzatzeko helburuz 2017an sorturiko programa, eta gaur egun oraindik martxan dagoena.

Hasiera batean, lehenengo ideia izan zen ekonomia... [+]

2024-05-12 | Nerea Menor

Ghayath Almadhoun

"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"

Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]

2024-05-12 | Estitxu Eizagirre

Amillubiren festa maiatzaren 11n

Lurra taupaka hasiko da

Urola ibaiaren meandroan, Zestoako Iraeta auzoan daude Amilibia baserria eta bere lur emankorrak: 5 hektarea baso eta 4 hektarea laborantza lur. Laborantza ekologikoa sustatzen duen Biolur elkarteak baserria eta lurra kolektibizatu nahi ditu Amillubi proiektuaren bidez... [+]

2024-05-12 | Amets Aranguren Arrieta

Pastoral bat Iruñearendako

Herri-antzerki forma bat da pastorala. Sujet edo protagonista bat (hildakoa) hautatu eta bere bizia bertsotan ematen duena. Kantua ere presente dago emanaldian. Taula zuzendaria, taula gainean arituko diren arizaleak eta musikariak aritzen dira pastorala ematen den egunean... [+]

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

'Ekonomia eraldatzailea(k)' liburua

Ekonomiaren adjektibo guztiak

10. urteurrena kari, Olatukoopek bi liburuxka atondu ditu eta labean ditu jadanik, ekonomia eraldatzailearen eta kooperatibagintzaren ingurukoak biak ala biak. Alde batetik, herri-kooperatiben inguruko eskuorri edo gida bat kaleratuko dute, herri kooperatiba bat zer den... [+]

Eguneraketa berriak daude