Udalaren Burujabetasuna Lortu Behar Dugu


1982ko martxoaren 21ean
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Xabin Olaizola (HB), Errenderiko Alkatearekin
Udalaren Burujabetasuna Lortu Behar Dugu

Arazoz josia dagoen Errenderia honetako alkate gaztea. Ekonomilaria. Gorabeherarik ez da falta sekula bere herrian, eta alkatearengana jo dugu. Drogarekin izan dituzten, eta diztuzten, prolemak, tabernari batzuek sortu zizkieten iskanbilak, hirigintza aldetik dagoen desastrea, herri mugimenduaren indarra,... «Jendea gero eta gutxiago mugitzen dela? Berriz ere batzarre baterako dela zabaldu bezain laster hiru tanketa eta dozena bat furgoneta bialtzen badizkigu poliziak...» Batez ere "soberania municipal" delakoa azpimarra dezagula eskatu digu.
Herri-Monstruo Bateko Alkate
Bainan Errenderi ala Orereta behar du azkenean?
Une honetan galdera politika bat da zuk egiten didazuna. Auzo Elkarteen Koordinakundekoek egin dute honen azterketa, eta horien ondorioekin ados gaude zenbait talde, HB, EMK etabar. Alegia., Alfontso XI.enak ``Villanueva de Oiarson" izenekoari bere Forua eman aurretik, hemen auzo bat zegoen, Orereta izena zuena. Izen hori gero Errenderi bihurtu zen, militarren eta beste klase indartsuen eraginez, auzo honetan kobratzen zirelako errentak-eta.
Eusko Jaurlaritzak ere aErrenderia, itzulpena onartu du. Baina guk zera uste dugu, inperialismoak ezarri baino lehenagoko izen zaharrera jo behar dela.
HBko alkatea Errenderian, eta 20 kontzejaletatik 6 besterik ez...
Ez da lan erosoa, ez. 6 HBkoak gara, 6 PSOEkoak, 5 PNV koak, 2 EEkoak eta bat PCkoa, orain EEkoekin dagoena. Urte askotako burruka tradizioa dago gure herrian, eta ditugun arazoetako asko jadanik base mailako erakundeetan aztertuak daude. Horregatik esan dezakegu guk daramagula hemen mugimendu gehiena, eta beste talde politikoak horren arauera ibiltzen direla. Eta guk, herri bat era zabal batean jestionatzeko eta frankismoarekiko haustura herri mailan lortzeko kapaz garela demostratu nahi dugu.
Zuen herri monstruo honetan arazorik ez da behintzat faltako.
Ikus dezakezun era ikaragarri honetan pilatuak gauden 47.000 errenderiarrak gara arazoa. "Urbanismo mailan, sekula egin behar ez denaren modeloa da Errenderia", defmitu zuen gizon ospetsu batek. 15 urtetan 15.000 biztanietatik 45.000 izatera pasa gara.
Non sartu dute jendetza izugarri hori? Lurrak han merkeagoak zirelako, eta kontrola txikiagoa, espekuladoreek mendialdean eraiki dituzten auzoetan. Horrela sortu ziren Beraun bere 9.000 biztanlerekin, Galtzaraborda bere 10.000rekin, Agustinas,etab., lehen "ciudad jardin'' ziren lekuetan.
Eta orduan udaletxe berriei toketu zaizue aurrekoen zabarkeria pagatzea.
Pentsa ezazu: orain dela gutxi arte gerra aurreko azpiegitura bera eduki du gure herriak, eta kristoren zerbitzu falta. Donostia eder eta lirain mantentzen saiatu direnak berak izan dira gurea bezalako herrietan langileak pilatu dituztenak.
Ondorioz langileen erantzuna ere indartsua izan da, eta jendea asko mugitu eta organizatu da. Errenderian hirigintza mailan azterketa saionak egin dira eta azkenean Herri Batasuna udaletxean sartzea lortu.
Desastreak, Egin Dituenak Ordain Ditzala
Eslogan radikalak esan bai, baina gero posible al da horiek instituzioetan praktikan jartzea?
Udala herriagandik gertu geratzen da, eta gure jokabidea aski rupturista izan dela eta dela uste dugu hemen. Hirigintza arazoetan lehenik ikusi genuena hau zen; kapitalistek egindako kalteak beraiek pagatu behar zituztela, eta ez langileok. Orduan, bagenituen auzoak kontratistek edo promotoreek urbanizatu gabe utziak. Zer egin?
Pontika auzoarekin hasi ginen: epe bat jarri genien etxeak egin zituztenei beren lanak bukatzeko. Ez zutela egin nahi? Urbanismo lanak Udalak egin zituen eta gero kontua promotoreei pasa. Ley del Suelo delakoa guk egina ez da, baina hala ere holako zirriztu batzuk uzten dizkigu eta gastatu genituen 18 miloietatik 17 behintzat atera genizkien promotoreei.
Ez dugu askotan ikusi holakerik gure inguruan...
Ez, ez, ordurarte sekulan egin gabea zen hori estatu espainolean.
Hori ikusi ondoren ez al dira espabilatu beste auzoak egin dituzten etxegileak?
Bai azkar asko! Agustinas auzoan oraindik obrak egin gabe zituztenek ikusi zuten ze jokabide generaman, eta negoziatzera agertu ziren. Guk ordurako bukatu ez zituzten obren eta bete gabeko konpromezuen azterketa egina genuen. Beraiek kontraproposamen bat egin eta azkenean ados jarri gara: 10 milioi ematen dizkiote udalari, gainera lokalak eta gainera 5.000 metro terreno. Tratu honetatik Udalak garbi 30 milioi aterako ditu.
Galtzaraborda auzoan berdin egitera goaz. Hilabete eman diegu promotoreei beren lanak, bete ez zituztenak, buka ditzaten.
Dagoenekoz eraikiak dauden auzo desastre horiek urbanizazioa bukatzeaz kanpo lanik ez zaizue faltako halere.
Hemendik aurrera egiten dena ere bideratzen lana dago. "Normas Subsidiarias" deitzen direnak egin ditzan arkitekto talde bati eman diogu enkargua, eta horrek gerorako ere ahalmen berria emango dio udalari, zenbait larri "cambio de uso", ezartzeko etabar. Aurrerapena maiatzean egina egonen da.
Gu udaletxetik ateratzen, hirigintzazko ordenamendu guztia bukatua utziko dugu. Eta horretaz gain, udala 600 miloiko inbertsio batean sartu da urte hauetan.
Arazoak Konpontzeko Erabaki Sendoa
Zer gertatu zitzaizuen tabernariekin, batzuek ez zizuetela zerbitu nahi-eta?
Azken urteotan taberna, pub eta holako asko sortu zen, ia kontrolik gabe, eta auzo elkarteak kexu ziren: soinu gehiegi egiten zutela, ordurik ez zutela errespetatzen,... Guk nagusiekin hitz egiten genuen, bainan alferrik.
Azkenean, aspertu ginenean, albistea pasa genien: multak jarriko genituela, 5.000koak eta bigarrenean 10.000koak. Eta berean segitzen bazuten itxi egingo genituela. Batzuek ez zuten kasurik egin, eta hola astebetean zazpi itxi genituen.
Alde horretatik guk gure asmoak oso garbi dauzkagu: udalaren burujabetza defenditzen dugu, herri barruko arazo guztiak dira herriak konpondu beharrezkoak.
Drogazale batzuk harrapatu zenituztela-eta istilurik frango sortu duzue horrekin ere.
Errenderian eta inguruan droga asko zebilen eta dabil, eta inork ez zuen deus esaten. Gure asmoa ez zen inor espetxeratzea izan. Bakarrik, jendeari arazoa zein larria zen ager erazi nahi geniola, eta norbaitek manipulatzen zuela. Hamar-dozena bat harrapatu genituen, ekarri, haiekin hitz egin eta utzi egin genituen. Lehen aipatu dizudan soberania munizipal horren barrenean.
Hemen LSD, heroina etabar erruz sartzen dute, asko eta merke. Eta drogodependentziaz gaiso daudenei laguntzeko, Diputazioarekin batera, arazo horientzako etxe bat zabaltzera goaz Beraunen. Familiarrek ere bestalde eskatu dizkigute lokalak bilerak-eta egiteko. Granja edo baserri bat jarri nahiean dabiltza gaiso horiek "deskolgatzeko".
Langabeziaren arazoan ez dakit udalek zenbat egin ahal izanen duten.
Zerbait bai. Eusko Jauriaritzak horretarako fondo bat sortu du, eta 40 milioi egokitu zaizkio Errenderiari horietatik. Arazoa zerean sortzen da: diru horrek sorerazten dituen lanpostuen banaketarakoan.
Kontrol komioak hor daude, ELA, CCOO eta UGT barruan direlarik.
Errenderian lehendik zegoen martxan langabeen batzordea, eta gure ustez horien batzarreak kontrolatu behar zuen diru horren erabilkera. Gorabeherak orduan zentrale maioritario horiekin sortu ziren, bainan azkenean gure iritzia onartu zuten.
Lanik gabeek egin zuten beren batzarrea, eta beraiek erabaki zuten nortzuk ziren beharrik haundiena zuten 140 horiek, ofiziotan banatuta, noski: hainbeste harotz, hainbeste hontako,...
Eta nola agertu zen komunikabideetan Errenderiko alkateak lana HBkoei ematen ziela eta hori guztia?
PSOEk zabaldu zuen panfleto bat izan zen. Dena dela, bera ez beste talde guztien artean "querella criminal", bat jartzea erabaki zuten udaletxean. Hori da gezurra denaren aprobarik haundiena, eta langabeen asanbladan esango dizutena galdetzen badiezu.
Dirua iritsi zen, halere, azkenean Gasteiztik, eta Euskao Jaurlaritzakoek ere aitortzen dute oso ongi eraman dela bere erabilkera Errenderian.
Errenderia batean 140 laguni lana ematea ez da izugarria, daguen langabeziarekin.
Begira, arazo hori ez dugu guk sortu, bainan guk ere gure egin nahalak egin nahi ditugu diruaren nolabaiteko bir-banaketa bat lortze aldera. Irabazten dutenek ordain ditzatela zerbitzu publikoak, eta lanik gabe daudenek zerbitzu horik dohan: autobusak, udalaren zergak, benefizentzia hobetu,...
Gure Problema Guztiak, Geuk Konpondu
Mozio politikoekin beste lekutan sortu ezin duzuen makina bat istilu sortuko zenuten udaletxean.
Guretzat, herriari interesatzen zaion edozertaz hitz egin behar da udaletxeetan. Salvadorretaz mozio bat aurkeztu genuen. PNVkoek holakorik ez zutela eztabuidatuko. Egun haietan ordea Diputazioan Iberdueroren aldeko mozio bat zegoen eztabaidan, eta ixildu egin behar izan zuten. Azkenean gurea atera zen aurrera.
Gero ikusi duzu Europako Demokristauek, PNV barruan, nola atera diren Salvadorrekin. Noski, gauza bat da Alderdiko burukide izatea eta erabakiak geopolitikaz-eta hartzea; eta bestea herrimailan mugitzen den militantea, egunero bere lagunekin tabernan aurkituko dena.
Presoen arazoak eztabaidatzen direnean hori nabarmenago agertuko da.
Jakina. Ez da "terrorismoa", hor goian dagoen hitz borobila, eztabaidatzen. Errenderiko presoen, Pikabearen, Arozenaren eta beste guztien askatasuna eskatzen da. Hor PNVkoak ezin dira kontra atera. Horietako batzuen gurasoak betidanik dira alderdikoak, asko lagunak,... oso gertu geratzen dira. Bere preso eta errefuxiatuak hainbesteak behin bisitatzeko erabakia hartua dauka udalak.
Udal burujabetza eta soberania hainbeste aipatuz norbaitek farre eginen du.
Herritarrei dagozkien arazo guztietan udalak sartu behar duela uste dugu, herritar guztiek. Hori, bestalde ez da gaur guk asmatua. Sabino Aranak ere soberania munizipal hori aldarrikatzen zuen. Eta berak sortu zuen alderdiaren organigraman, Errenderiko Uri Buru Batzarrekoek Bilboko UBBkoek haina agintzen zuten.
Udeletxean barnean jarraitzea interesgarria al da Herri Batasunarentzat?
Nik neurea esango dizut: bai! Udal-lanetan sartuak egotea egoki deerizkiot, herriaren interesak defenditzeko balio duelako, behar den lekuan gauzak behar bezala salatzen, arazoak ongi jestionatzen eta ruptura alderako ekintzak eramaten gaitasuna badugula erakutsi behar dugulako.
Baina, oso ongi jakinez lan horretan sartzen direnek koerenteak izan behar dutela, nora eta nola joan nahi duten argi eduki behar dutela. Koerentzia horren barruan lehen mailakoak dira egiten denaren trasparentzia eta berri ematea.
Jendea kontent al dago zuen lanarekin?
Errenderiko HBk aztertzen du bere lana eta egokia dela uste du. Gure bidea garbia da eta informazioa ere ematen da. Jendeak hori baloratuko duela uste dugu. Egun batean jendeak popatik hartzera botatzen gaituela? Behar baino azkarrago joan garen seiñale izanen da. Hori dudarik gabe esaten dizut. Egiten ari garena eta gure bide osoa ongi aztertu ordezl norLaitek komunikabide batzuetako kanpainei kasu egiten badie, beretzat okerrago. Nahi duenak bai enteratze ko eta bai parte hartzeko bideak ba ditu.
Eta zer pasako da azkenean autopistarekin?
Autopista libratzea Errenderiako egoera zuzentzeko lehenengo pausoa da, beharrezkoa. Horretaz mintzaldiak, azterketak, okupazioa,... egin ditugu, kontzejalok gure kotxeekin joanda. Euskal Legebiltzar ego Parlamentuak ere onartu zuen askatzea, baina azkenean ez dira ados jarri Europistas eta Eusko Jaurlaritza.
Guk esaten diegu espropia dezatela, guk gure herrian batzuei egin diegun bezala, eta berriketak uzteko. Gipuzkoa erdiaren egoera dago hor jokoan. Baina Eusko Jaurlaritza atzera egiten hasi dela uste dut.
Donostiarako beste autobia bat ere proposatu du norbaitek
Autopista %9an besterik-erabiltzen ez denean? Ez, ez, holako astakeriarik ez dugu ametituko. Autopista behar da bere peajetik askatu.
Noski, beldur dira: orain Errenderikockin eta gero Eibar eta Ermuakoekin. Begira, interes politiko eta ekonomikoak hor egongo dira, baina gauza bat egin behar denean egin behar da.
ARTASO
4-6

GaiezPolitikaEuskal HerrErakundeakUdalak
GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakAlderdiakHB
PertsonaiazOLAIZOLA2
EgileezARTASO1Politika

Azkenak
Hazparneko etxebizitza agentzia bat okupatzeagatik epaituko dituzte zazpi lagun irailean

2024ko urtarrilean Arberoako Lurra eta Etxebizitza kolektiboak Hazparneko Puyo agentzia okupatu zuen. Ekainaren 20an elkarretaratzea egin zuten ekintzaileei babesa emateko.


2025-06-23 | Axier Lopez
asteko argazkia
Isolamendua

Israelek aldebakarrez eraso egin dio Irani eta 585 pertsona baino gehiago hil ditu, horietatik %90 zibilak. Nazioartean atxilotzeko agindua duen Benjamin Netanyahu gerra-kriminalak dio "eraso prebentiboa" izan dela, bere inguruan inork ez dezan eduki berak aspaldian... [+]


NATOrekiko kompromisoak gastu militarra %5era igo gabe betetzea adostu duela iragarri du Sánchezek

Igandean iragarri du akordioa Pedro Sánchez Espainiako presidenteak. Espainiak gastu militarrera BPGaren %2,1 bideratuko duela ziurtatu du.


Israelek beste 33 palestinar hil ditu Gazan, eta Mahmud Khali ikaslea aske utzi dute AEBetan

Israelek 33 palestinar hil ditu Gazan igandetik astelehenera bitartean, horietatik sei janari bila zihoazela. Israelgo armadak jakinarazi du Gazan bahituta zituzten hiru israeldarren gorpuak berreskuratu dituela. Bestetik, Mahmud Khali AEBetako Columbia Unibertsitateko ikaslea... [+]


2025-06-23 | Hala Bedi
Gasteizko Txosnek 2025eko programazio osoa argitaratu dute

Gasteizko Txosnek gaur aurkeztu dituzte ofizialki 2025eko Andre Mari Zuriaren jaietarako kartela eta musika zein kultur programazioa. Hirugarren urtez jarraian, Entxosnatu, etorri gugana! lelopean, gune autogestionatuak abuztuaren 4tik 9ra egongo da irekita, 40 kontzertu eta... [+]


“Ongi etorrien” auziko inputatuei bi urteko espetxe zigorra ezarri diete eta ez dira kartzelara joango

Antton López Ruiz Kubati, Kai Saez de Egilaz, Pipe San Epifanio, Haimar Altuna, Oihana Garmendia eta Oihana San Vicenteri 120 ongi etorri baino gehiago antolatzea eta terrorismoa goratzea leporatzen zien Espainiako Auzitegi Nazionalak. Auzipetuek, akusazio partikularrak eta... [+]


Ugatza Azazetan: kontserbazioa edo txikizioa?

Joan den igandean, ekainak 15, ugatzari buruzko artikulu interesgarria argitaratu zuen Rosa Canchok El Correo egunkarian. Azken urteotan hegazti sarraskijale adierazgarri honek Araban bizi duen itxaropen onaren egoeraz hitz egiten zen testuan. Arabako Foru Aldundiko Ingurumen... [+]


AEBak gerran zuzenean sartu ostean, Iranen “erregimen aldaketa” behar dela esan du Trumpek

Irango hiru gune nuklear nagusiei eraso egin ostean, Donald Trump AEBetako presidenteak "Iran berriz handi egiteko" erregimen aldaketa bat behar dela adierazi du sare sozialetan. NBEren Segurtasun Kontseiluak larrialdizko bilera egin du, eta Errusiak, Txinak eta... [+]


Nekropolitiken politika

"Oxala Mediterraneoko herrialdeek beren betebeharrak beteko balituzte, eta bilaketa eta erreskateko uretan eskura dauzkaten operatibo guztiak martxan jarriko balituzte, jendeak itsasoan arriskurik izan ez dezan". Mikel San Sebastian Aita Mari erreskate ontziko kidearen... [+]


Astelehenean hasiko dira Zaharraz Harro! jaiak Gasteizko Alde Zaharrean

Astelehenetik igandera askotariko 106 jarduera antolatu dituzte auzoko bizilagun eta eragileek, parte hartzea, auzo harrotasuna eta autogestioa ardatz. Aurten poliziak bortizki hustu berri duen Korda espazioa izango dute gogoan. Hamazazpigarren edizioa da aurtengoa.


Gasteizko lorezainak hiru hilabete greba mugagabean
“Egoera oso zaila da une honetan, baina langileek borrokari eutsiko diote”

Ostegunean hiru hilabete beteko dira Gasteizko lorezainek greba mugagabea hasi zutenetik aho batez, ELA, LAB eta ESK sindikatuek deituta. Gasteizko parke, igerileku eta berdeguneak belar eta sasiek hartuta ikusteak oso ikusgarri egin du greba, baina iragan astean “zerbitzu... [+]


Sergio Ayucar (BSH): “Prozesuari eustea oso gogorra izaten ari da; mediku-bajak bikoiztu egin dira”

Eskirozko BSH lantokia ixteko asmoa plazaratu zutenetik lan taldearen mediku-bajak bikoiztu baino gehiago egin direla salatu dute gaur: "Abenduan prozesua hasi zenean lan taldearen %4 zegoEn bajan, orain %13 baino gehiago dago", adierazi du Sergio Ayucar BSHko langile... [+]


2025-06-23 | Jakoba Errekondo
Arrosa basatiaren izen saltsa

Loratu da. Kostata baina loratu da, bai, arkakaratsa (Rosa spp.). Lore arin, mehe, hegalari itxurakoa da, arrosa bat da eta lorea ere arrosakara eta zuriaren arteko kolorea du. Urtero loratzen da lurrin fina zabalduz. Lore horiek destilatu egiten dira, ia erabat kosmetikan eta... [+]


Kanpaina bukaerako ariketa

Hau idazten ari naizela, kanpaina bukatzear dugu. Datorren astelehenean jetzaldi batera pasako gara. Horrek esan nahi du hiru egunetik behin egingo dugula gazta, eta gaztek izango dituztela bospasei kilo. Uztailaren bigarren astean edo utzi egingo diogu gazta egiteari.


Eguneraketa berriak daude